Enerji Eğitimi ve Enerji Okuryazarlığı Hakkında Öğretmen Görüşleri

Yıl 2021, Sayı: 11, 93 - 110, 01.12.2021

Vildan Boz , Asli Görgülü Arı

https://doi.org/10.21733/ibad.892197

Cited By: 1

Öz

Bu araştırma, ortaöğretim öğrencilerinin enerji kaynaklarına yönelik görüşlerini belirleme amacı ile yapılmış ön çalışmaya dayanmaktadır. Ön çalışmada elde edilen sonuçlarından yola çıkılarak bu araştırmada, lise fizik, kimya ve biyoloji öğretmenlerinin enerji okuryazarlığı ve enerji eğitimi hakkındaki görüşlerini belirlemek amaçlanmıştır. Araştırma, nitel araştırma modellerinden fenomenoloji deseniyle yürütülmüştür. Araştırma grubunu, fizik, kimya ve biyoloji öğretmeni olarak çalışan, araştırmaya gönüllü olarak katılan 7 branş öğretmeni oluşturmaktadır. Öğretmenlerin görüşlerini belirlemek için veri toplama aracı olarak 8 açık uçlu sorudan oluşan Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu kullanılmıştır. Verilerin analizi için görüşme sırasında öğretmenlerin verdikleri cevaplardan yola çıkılarak kodlar oluşturulmuş ve frekans tabloları hazırlanmıştır. Araştırmanın güvenirliliğinin sağlamak amacıyla, veriler bir alan eğitimi uzmanı tarafından incelenerek kodlayıcılar arası güvenirlik değeri hesaplanmıştır. Araştırma sonucunda, fizik ve kimya öğretmenlerinin enerji ile ilgili konulara daha hâkim oldukları, bazı öğretmenlerin enerji okuryazarlığı hakkında yeterince bilgi sahibi olmadığı belirlenmiş ve öğretmenlerin öğrencilerdeki eksikliklerin nedeni olarak müfredatı yeterli görmedikleri sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular dikkate alınarak, bazı önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

enerji eğitimi, enerji okuryazarlığı, fen eğitimi, ortaöğretim

Teachers Views About Energy Education and Energy Literacy

Öz

This research is based on a preliminary study that aims to determine secondary school students' views on energy resources. Based on the results obtained from the pre-study, in this study, it was aimed to determine the opinions of high school physics, chemistry and biology teachers on energy literacy and students' deficiencies regarding energy issues. The research was carried out as a phenomenology design from qualitative research models. The research group consists of 7 branches of teachers working in private and public schools in Istanbul. A semi-structured interview form consisting of 8 open-ended questions was used as a data collection tool. For the analysis of the data, the sound recordings taken during the interview which were categorized by writing them. The teachers’ answers were coded and frequency tables were prepared. As a result of the research, it has been determined that physics and chemistry teachers have more knowledge about energy issues. Also, some teachers do not have enough information about energy literacy, and the teachers do not see the curriculum sufficient as the reason for the deficiencies of the students. Where the findings are considered, as a result of the research, some suggestions were made.

Anahtar Kelimeler

energy education, energy literacy, science education, secondary education

Kaynakça

• Aktamis, H. (2011). Determining energy saving behaviour and energy awareness of secondary school students according to socio-demographic characteristics. Educational Research and Reviews, 6(3), 243-250. https://academicjournals.org/journal/ERR/article-abstract/29A7B434845
• Alkan, M. A. (2009). Türkiye’deki yenilenebilir enerji kaynaklarının eğitimi ve öğretimi. Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Afyonkarahisar.
• Altun, A. (2015). Medya okuryazarlığı eğitimine yönelik Türkçe yayınlar: Bir bibliyografya denemesi. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9, 5-15. http://eds.b.ebscohost.com/eds/pdfviewer/pdfviewer?vid=0&sid=fa437c37-2d96-414d-ba5e-3f653cc9ed01%40pdc-v-sessmgr03
• Aşıcı, M. (2009). Kişisel ve sosyal bir değer olarak okuryazarlık. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(17), 9-26.
• Atik, A., & Doğan, Y. (2019). High School Students' Views on Global Climate Change. Academy Journal of Educational Sciences, 3 (1), 84-100. https://doi.org/10.31805/acjes.569937
• Bodzin, A. M., Fu, Q., Peffer, T. E., & Kulo, V. (2013). Developing energy literacy in US middle-level students using the geospatial curriculum approach. International Journal of Science Education, 35(9), 1561-1589. https://doi.org/10.1080/09500693.2013.769139
• Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Demirel, F., Karadeniz, Ş., & Çakmak, E. K. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem Akademi.
• Çakirlar Altuntaş, E., & Turan, S. L. (2018). Awareness of secondary school students about renewable energy sources. Renewable Energy, 116, 741–748. https://doi.org/10.1016/j.renene.2017.09.034
• Çakmak, E. (2013). Kil tabletten tablet bilgisayara okuryazarlık. Sosyal bilgiler için çoklu okuryazarlıklar (1-21). Pegem Akademi Yayıncılık.
• DeWaters, J. E., & Powers, S. E. (2011). Energy literacy of secondary students in New York State (USA): A measure of knowledge, affect, and behavior. Energy Policy, 39(3), 1699–1710. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2010.12.049
• Ertaş, H., Şen, A. İ. & Parmaksızoğlu, A. (2011). Okul dışı bilimsel etkinliklerin 9. sınıf öğrencilerinin enerji konusunu günlük hayatla ilişkilendirme düzeyine etkisi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 5(2), 178-198. https://dergipark.org.tr/en/pub/balikesirnef/issue/3373/46558
• Fah, L. Y., Hoon, C. K., Munting, E. T., & Chong, C. A. (2012). Secondary school students’ energy literacy: Effect of gender and school location. OIDA International Journal of Sustainable Development, 3(7), 75-86. https://oidaijsd.com/wp-content/uploads/2019/03/03-07-08.pdf
• Göcük, A. (2015). Probleme dayalı öğrenme yaklaşımı ile beşinci sınıf öğrencilerinde enerji okuryazarlığının geliştirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. http://katalog.marmara.edu.tr/veriler/yordambt/cokluortam/3CCDCB65-69C4-0041-8B7D-5599B0055713/9ACA1053-C69A-1940-9B5D-EDB156A30240.pdf
• Kanlı, İ. B. & Kaplan, B. (2018). A model suggestion for effıcient use of renewable energy sources urban energy cooperatives. Research Journal of Politics, Economics and Management, 6(4), 31-42. http://siyasetekonomiyonetim.org/index.php/seyad/article/view/709/469
• Karakaş, H. (2019). Sürdürülebilir Kalkınma Temelinde Paris İklim Anlaşmasına Yönelik Sınıf Öğretmeni Adaylarının Görüşleri. Sempozyum Kitabı, 32-44.
• Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayıncılık. Koç, E., & Şenel, M. C. (2013). Dünyada ve Türkiye’de enerji durumu-genel değerlendirme. Mühendis ve Makina, 54(639), 32-44. http://www1.mmo.org.tr/resimler/dosya_ekler/a8c16d2696b35f9_ek.pdf
• Kuhn, D. J. (1980). The development and application of an energy opinionnaire. The Journal of Environmental Education, 11(4), 25–28. https://doi.org/10.1080/00958964.1980.9941387
• Martins, A., Madaleno, M., & Dias, M. F. (2019, October). Energy Literacy: Does education field matter?. In Proceedings of the Seventh International Conference on Technological Ecosystems for Enhancing Multiculturality, 494-499. https://doi.org/10.1145/3362789.3362938
• Merritt, E. G., Bowers, N., & Rimm-Kaufman, S. E. (2019). Making connections: Elementary students’ ideas about electricity and energy resources. Renewable energy, 138, 1078-1086. https://doi.org/10.1016/j.renene.2019.02.047
• Miles, M. B. & Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook, (2nd Edition). Sage Publications.
• Oluk S., Kaya Şengören, S., & Babadağ, G. (2019). Öğretmen Adaylarının Enerji Tasarrufuna Yönelik Tutum ve Davranışlarının Bazı Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (47), 1-13. http://eds.a.ebscohost.com/eds/pdfviewer/pdfviewer?vid=0&sid=5f24fce8-9076-4cc3-8d66-97cf4b5eac7d%40sessionmgr4008
• Oral, M. & Özdemir, Ü. (2017). The Position of Turkey in Global Energy Geopolitics: Opportunities and Risks. Journal of History Culture and Art Research, 6(4), 948-959. http://dx.doi.org/10.7596/taksad.v6i4.1054
• Öykün, T., & Abbasoğlu, S. (2017). Energy literacy survey at high schools in Northern Cyprus. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education (IJTASE), 6(2). http://www.ijge.info/ojs/index.php/IJTASE/article/view/658
• Özcan, E., & Kayman, S. (2008). Enerji Tüketimindeki Değişimin Küresel Isınmaya Etkisi ve ABD, AB ülkeleri, Japonya, Çin ve Türkiye Karşılaştırması: 1980-2004. Xlll. Uluslararası İktisat Öğrencileri Kongresi, 8.
• Patton, M.Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods (3rd Ed.). Sage Publications, Inc.
• Savin-Baden, M., & Howell Major, C. (2013). Qualitative research: the essential guide to theory and practice. Routledge.
• Toth, N., Little, L., Read J. C., Fitton D., & Horton M. (2013). Understanding teen attitudes towards energy consumption. Journal of Environmental Psychology, 34, 36-44. https://doi.org/10.1016/j.jenvp.2012.12.001
• Töman, U. (2011). Enerji ve enerji ile ilgili kavramların farklı öğrenim seviyelerinde öğrenilme durumunun araştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Valhov, S. J., & Treagust, D. F. (1988). Students’ knowledge of energy and attitudes to energy conservation. School Science and Mathematics, 88(6), 452–458. https://doi.org/10.1111/j.1949-8594.1988.tb11837.x
• Welsh, R., & Rivers, R. Y. (2011). Environmental management strategies in agriculture. Agriculture and Human Values, 28(3), 297–302. https://doi.org/10.1007/s10460-010-9285-7
• Wengraf, T. (2001). Qualitative research interviewing: Biographic narrative and semi-structured methods. Sage.