Pandemi Sürecinde Çocukların Mikroplar Hakkındaki Görüşlerine Yönelik Nitel Bir Çalışma

Yıl 2022, Sayı: 13, 465 - 490, 31.12.2022

Lugen Ceren Güneş , Beyhan Özge Yersel , Ender Durualp

https://doi.org/10.21733/ibad.1196080

Öz

Araştırma, beş-yedi yaşlarındaki çocukların pandemi sürecinde mikroplarla ilgili görüşlerinin incelenmesi amacıyla fenomenolojik (olgubilim) desende gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 5-7 yaşlarındaki çocuklar ve anneleri oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında, Genel Bilgi Formu ve Çocuk Görüşme Formu ile çocukların çizdikleri resimler kullanılmıştır. Veriler, COVID-19 salgını nedeniyle telefon görüşmeleri yoluyla toplanmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler, betimsel ve içerik analizi yöntemleri ile incelenmiştir. Araştırmada çocukların çoğunluğunun; mikropları küçük/minik şeyler olarak nitelendirdiği, mikropları mikroskop/büyüteç yardımıyla görebileceğini ifade ettiği, mikropların zararlı olduğunu, zararının hastalık yapmak olduğunu, mikropların en çok dışarıda olduğunu ve yakın temas aracılığıyla bulaştığını söylediği, mikropları medya aracılığıyla öğrendiği, mikroplardan hijyen kurallarına uyarak korunabileceğini belirttiği ve koronavirüsün hasta yapan bir virüs olduğunu söylediği bulunmuştur. Mikroplarla ilgili resim çizen çocukların; “mikrobun ne olduğu”, “mikrobun zararları”, “mikropların bulaş yolları” ve “mikroplardan korunma yolları”na ilişkin resimler çizdikleri görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Erken çocukluk, koronavirüs, mikrop, pandemi, resim

A Qualitative Study Inquiring Children's Views on Microbes During the Pandemics

Öz

The study was carried out employing a phenomenological design to examine the views of children aged five to seven years about microbes during the pandemic. The sample of the study consisted of children aged 5-7 and their mothers. The participating mothers and their children were selected through purposeful sampling method. The "General Information Form," "Child Interview Form," and the pictures drawn by the children were used as data collection tools. The data were collected via phone calls due to the COVID-19 pandemic. The data obtained in the research were analyzed with descriptive and content analysis methods. As a result of the relevant analyses, it was found that the majority of children described microbes as small/tiny things. According to them, microbes can only be seen with the help of a microscope/magnifier; microbes are harmful and the harm is to cause disease; mostly found outside and transmit through close contact; they have learned about microbes through the media; they can be protected from microbes by following hygiene rules; and the coronavirus is a virus that makes one sick. The participating children were found to draw pictures about "what the microbe is”, "harms of microbes", "modes of transmission", "ways of protection from microbes".

Anahtar Kelimeler

Early childhood, coronavirus, microbe, pandemic, picture

Kaynakça

• Açev. (2016). Türkiye’de 0-6 Yaş Çocuğun Durumu. Available at: https://acev.org/wp-content/uploads/2017/11/Ilk6YilBilgiNotu.pdf (accessed 21.09.2020).
• Akçay D. (2016). Okul Ortamında Bulaşıcı Hastalıklardan Korunmada Okul Hemşiresinin Rolü. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi, 5(2), 84-94.
• Aksoy A, & Bulut Arıkan F. (2016). Diş Hekimlerinin Bazı Bulaşıcı Hastalıklar (AIDS, Hepatit B, Tüberküloz, Grip, Kabakulak) Konusundaki Farkındalık ve Davranışları. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 5(2), 113-122.
• Akturan U, & Esen A. (2008). Fenomenoloji (ss. 83-98), Nitel Araştırma Yöntemleri,(Editörler: Baş, T. ve Akturan, U.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Aslan A, Turgut YE, Göksu İ, & Aktı Aslan S. (2019). Çocukların Medya Okuryazarlık Düzeylerinin ve Kullanım Alışkanlıklarının Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi. Gazi University Journal of Gazi Educational Faculty (GUJGEF), 39(2), 793-815.
• Bandiera M. (2007). Micro-organisms: Everyday Knowledge Predates and Contrasts with School Knowledge. In: Pento R, & Couso D (eds) Contributions from science education research. Netherlands: Springer, pp.213-224.
• Bayhan P, & Artan İ. (2007). Çocuk Gelişimi ve Eğitimi İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Bekar P, & Arıkan D. (2017). Çocukların Televizyon İzleme Durumlarının Davranış Problemlerine Etkisi. Turkiye Klinikleri Hemsirelik Bilimleri, 9(3), 185-192.
• Byrne J. (2011). Models of Micro‐Organisms: Children’s knowledge and understanding of micro‐organisms from 7 to 14 years old. International Journal of Science Education, 33(14), 1927-1961.
• Byrne J, Grace M, & Hanley P. (2009). Children's anthropomorphic and anthropocentric ideas about micro-organisms: Educational research. Journal of Biological Education, 44(1), 37-43.
• Byrne J, & Sharp J. (2006). Children's ideas about micro-organisms. School Science Review, 88(322), 71-79.
• Ceylan Ş, Kahraman Ö, & Ülker P. (2015). Çocukların meraklarına ilişkin annelerin ve öğretmenlerin düşünceleri: Bilim kavramı. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 1-16.
• Choi Y, & Hong S-H. (2014). Perceptions and image analysis of elementary students on scientists studying small organisms. Journal of Korean Elementary Science Education, 33(4), 655-673.
• Eser H, Çetin G, Özarslan M, & Işık E. (2015). Biyoloji Öğretmen Adaylarının Mikroplara İlişkin Görüşlerinin Çizme-Yazma Tekniğine Göre İncelenmesi. Uluslararası Eğitim Bilim ve Teknoloji Dergisi, 1(1), 17-25.
• Eshach H, & Fried MN. (2005). Should science be taught in early childhood? Journal of science education and technology, 14(3), 315-336.
• Gözün Kahraman Ö, & Ceylan Ş. (2015). Bilimi Yaratan Duygu: Çocukların Fen ve Doğaya İlişkin Konulardaki Bilgi Ve Merakları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 19(1), 207-230.
• Günay Bilaloğlu R. (2005). Erken çocukluk döneminde fen öğretiminde analoji tekniği. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(30), 72-77.
• Jones MG, & Rua MJ. (2006). Conceptions of germs: Expert to novice understandings of microorganisms. The Electronic Journal for Research in Science & Mathematics Education, 10(3).
• Kallery M, & Psillos D. (2004). Anthropomorphism and animism in early years science: Why teachers use them, how they conceptualise them and what are their views on their use. Research in Science Education, 34(3), 291-311.
• Karadon HD, & Şahin N. (2010). Primary school students’ basic knowledge, opinions and risk perceptions about microorganisms. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 4398-4401.
• Kaya M, Büyükşerbetçi M, Meriç MB, Çelebi AE, Boybeyi Ö, Işık A, Bozkurt İH, Vaizoğlu SA, & Güler Ç. (2006). Ankara’da bir lisenin 9. ve 10. sınıf öğrencilerinin kişisel hijyen konusunda davranışlarının belirlenmesi. Sted, 15(10), 179-183.
• Knippels M-CP, Waarlo AJ, & Boersma KT. (2005). Design criteria for learning and teaching genetics. Journal of Biological Education, 39(3), 108-112.
• Kocakurt Ö, & Güven S. (2005). Çevre, aile ve çocuk. Eğitim ve Bilim, 30(135), 34-38.
• Kurt Demirbaş N, & Sevgili Koçak S. (2020). 2-6 Yaş Arasında Çocuğu Olan Ebeveynlerin Bakış Açısıyla Covıd-19 Salgın Sürecinin Değerlendirilmesi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(6), 328-349.
• Kurt H. (2013). Turkish Student Biology Teachers' Conceptual Structures And Semantic Attitudes Towards Microbes. Journal of Baltic Science Education, 12(5), 608-639.
• MEB. (2013). Okul öncesi eğitim programı. Available at: http://tegm.meb.gov.tr/dosya/okuloncesi/ooproram.pdf.
• MEB. (2018). Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Available at: http://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/201812312311937-FEN%20B%C4%B0L%C4%B0MLER%C4%B0%20%C3%96%C4%9ERET%C4%B0M%20PROGRAMI2018.pdf.
• Milandri M. (2004). Children's views of microbes: current beliefs about bacteria in Italian grade school children. The Pediatric infectious disease journal, 23(12), 1077-1080.
• Parıldar H. (2020). Tarihte Bulaşıcı Hastalık Salgınları. İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dergisi, 30(Ek Sayı), 19-26. https://doi.org/10.5222/terh.2020.93764
• Quinn F, Pegg J, & Panizzon D. (2009). First‐year Biology Students’ Understandings of Meiosis: An investigation using a structural theoretical framework. International Journal of Science Education, 31(10), 1279-1305.
• Saçkes M, Trundle KC, Bell RL, & O'connell AA. (2011). The influence of early science experience in kindergarten on children's immediate and later science achievement: Evidence from the early childhood longitudinal study. Journal of Research in Science Teaching, 48(2), 217-235.
• Şahin H. (2016). Okul öncesi fen eğitiminde analoji yöntemi ve analojinin okul öncesi eğitim programlarında yer alma düzeyi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2016(6), 48-61.
• Şeyda G, & Esra Ö. (2020). Lise Öğrencilerinin Hijyen Davranışlarını Belirlemeye Yönelik Bir Tutum Ölçeği Geliştirme Çalışması. Asya Öğretim Dergisi, 8(1), 15-31.
• Töman U, & Çeker E. (2019). “Mikroorganizma Ve Hijyen” Kavramlarına Yönelik Gelişimsel Bir Araştırma. Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 53-72.
• Türken M, & Köse Ş. (2020). Covid-19 Bulaş Yolları ve Önleme. İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dergisi, 30(Ek Sayı), 36-42. https://doi.org/10.5222/terh.2020.02693
• Ural Keleş P. (2019). Üçüncü Sınıf Öğrencilerinin Mikrop Kavramına İlişkin Bilişsel Yapılarının Çizme-Yazma Tekniği İle İncelenmesi. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 147-158.
• Usta SY, & Gökcan HN. (2020). Çocukların ve annelerinin gözünden Covid-19. International Journal of Social Sciences and Education Research, 6(2), 187-206.
• Uzun R. (2014). Çocukların Medyadan ve Medyada Korunması Çocuklara Yönelik Etik Davranış Kurallarının İncelenmesi. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi.(22), 152-167.
• Ünal M, & Akman B. (2006). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Fen Eğitimine Karşı Gösterdikleri Tutumlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(30), 251-257.
• Williams RP, & Gillen AL. (1991). Microbe phobia & kitchen microbiology. The American biology teacher, 53(1), 10-11.
• Yavuzer H. (2016). Çocuk psikolojisi, Doğum öncesinden ergenlik sonuna İstanbul: Remzi Kitabevi.