Öğretmenlerin Yenilenen Kariyer Basamakları Uygulaması Hakkındaki Görüşleri

Yıl 2023, Sayı: 14, 155 - 173, 15.08.2023

Fatma Çobanoğlu , Ali İlkin

https://doi.org/10.21733/ibad.1213828

Cited By: 4

Öz

Bu çalışmada, öğretmenlerin kariyer basamaklarına ilişkin görüşleri ortaya konulmaya çalışılmıştır ve öğretmenlerin görüşlerine göre kariyer yapısının gerekliliği ve kariyer basamakları düzenlemesinin nasıl olması gerektiği sorularına cevaplar aranmıştır. Araştırmada temel nitel araştırma deseni kullanılmıştır. Araştırmacılar tarafından geliştirilen görüşme formu yardımıyla maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemi ile belirlenen farklı okul kademelerinde görevli öğretmenlerle görüşmeler yapılmıştır. Araştırmada; öğretmenlerin kariyer basamaklarının ve dolayısıyla kariyer basamakları sınavının gereksiz olduğunu, kariyer basamakları uygulamasının öğretmenler arasında çatışmalara yol açacağını; kariyer basamaklarının hizmet yılına göre belirlenmesi gerektiğini düşündükleri sonucuna ulaşılmıştır. Bunun yanında, mesleki gelişim çalışmaları ve yapılacak hizmetiçi eğitimlerle, öğretmenlerin karara katılımlarının sağlanarak kariyer basamaklarının oluşturulmasının gerektiğini önerdikleri görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

İnsan kaynakları yönetimi, kariyer yapısı, öğretmenlik mesleği.., Human Resources Management, career structure, teacher career stages, teaching profession

Teachers’ Views on Renewed Teacher Career Stages

Öz

In this study, the opinions of the teachers about the teacher career stages were determined and the answers were sought to questions whether the career structure is necessary and how it should be to organize. The basic qualitative research pattern was used in the research. The study group was determined by maximum diversity sampling method and the interview form developed by the researchers was used with teachers working at different school levels. In the research, it was found that the teachers thought that the career stages and therefore the teacher career stages exam is unnecessary, and the application of teacher career stages will lead to conflicts between teachers and that the teacher career stages should be determined according to the professional service year. In addition, teachers recommend that Turkish Ministery of National Education should be established the career structure by providing the participation of teachers to the decision and creating them opportunities for professional development and in-service trainings.

Anahtar Kelimeler

İnsan kaynakları yönetimi, kariyer yapısı, öğretmenlik mesleği.., Human Resources Management, career structure, teacher career stages, teaching profession

Kaynakça

• Aktan, O., (2020). Öğretmenlerin kariyer gelişimi açısından lisansüstü eğitimin değerlendirilmesi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 10(3), 596-607.
• Artan, B. (2007). Kariyer basamakları yükselme sınavı (KBYS): Ortaöğretim öğretmenleri görüşleri çerçevesinde nitel bir araştırma. Yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Aydın, B. (2007). Öğretmenlik mesleğindeki kariyer basamaklarına ilişkin öğretmen görüşleri ve bu görüşlerin bireysel değişkenlere göre incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Aydın, İ. (2018). Öğretmenlik kariyer evreleri ve öğretmenlerin mesleki gelişimi. Journal of Human Sciences, 15(4), 2047-2065.
• Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: Nitel bir araştırma nasıl yapılır? Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388.
• Balyer, A., & Özcan, K. (2014). Choosing teaching profession as a career: Students’ reasons. International.Education Studies, 7(5), 104-115.
• Boydak-Ozan, M., & Kaya, K. (2009). İlköğretim kurumlarında görev yapan öğretmen ve yöneticilerin kendilerini yenileme ve kariyer basamaklarında yükselme sistemi ile ilgili görüşleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(1), 97–112.
• Burden, P. R., & Wallace, D. (1983). Tailoring staff development to meet teachers' needs. Paper presented at the Mid America Mini-Clinic of the kssociation of Teacher Educators (Wichita, KS, October, 1983).
• Canatan Doğan, N. (2022). Öğretmenlik Meslek Kanunu’na yönelik öğretmen ve yönetici görüşleri. Yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• Celep, C. & Çetin, B. (2003). Bilgi yönetimi. Anı Yayıncılık.
• Christensen, J., Burke, P., Fessler, R., & Hagstrom, D. (1983). Others stages of teachers’ careers: Implications for professional development. ERIC Clearinghouse on Teacher Education.
• Cımbız, A. T., & Küçüker, E. (2015). Öğretmenlik kariyer basamaklari uygulamasinin okuldaki etkilerine ilişkin öğretmenlerin görüşleri. Journal of International Social Research, 8(38), 670-682.
• Çinar, D. B. (2022). Eğitim örgütlerinde kariyer yönetimi. (ed. F. Çobanoğlu). Eğitim örgütleri/yöneticileri için insan kaynakları yönetimi içinde. ss. 279-302. Eğiten Kitap.
• Çobanoğlu, F. (2022). Eğitimde insan kaynakları yönetimi. (ed. F. Çobanoğlu). Eğitim örgütleri/yöneticileri için insan kaynakları yönetimi içinde. ss. 1-22. Eğiten Kitap.
• Dağlı, A. (2007). İlköğretim öğretmenlerinin öğretmenlik kariyer basamaklarında yükselme sistemine ilişkin görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(22), 184– 197.
• Demir, S. B. (2011). Öğretmen kariyer basamakları uygulamasının öğretmenler tarafından değerlendirilmesi. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, (3), 53-80.
• Demirtaş, H., & Güneş, H. (2002). Eğitim yönetimi ve denetimi sözlüğü. Anı Yayıncılık.
• Erdoğmuş, N. (2003). Kariyer geliştirme. Nobel Yayın.
• Deniz, B. (2009). Kariyer basamakları uygulamasının öğretmen motivasyonuna etkisi. Yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Eğitim Bir-Sen. https://www.ebs.org.tr/manset/5694/meslek-kanununun-revize-edilmesi-icin-bir-saat-is-biraktik-81-ilde-basin-aciklamasi-yaptik
• Eğitim-İş. https://www.egitimis.org.tr/guncel/sendika-haberleri/ogretmenleri-kategorize-eden-anayasa-ya-aykiri-yonetmeligin-iptali-icin-danistay-da-dava-acacagiz-894/#.Y34gmXZByM8
• European Commission/EACEA/Eurydice. (2018). Teaching careers in Europe: Access, progression and support. Eurydice report. Publication Oce of the European Union.
• European Commission (2020). Supporting teacher and school leader careers: A Policy Guide. Publications Office of the European Union.
• European Commission/EACEA/Eurydice. (2021). Teachers in Europe: careers. Development and Well-being. Eurydice Report.
• Fındıkçı, İ. (2000). İnsan kaynakları yönetimi, Alfa Yayınları.
• İş, A., & Birel, F. K. (2022). Öğretmenlik meslek kanununa ilişkin öğretmen görüşleri. Electronic Journal of Social Sciences, 21(84).
• Kaplan, İ., & Gülcan, M. G. (2020). Öğretmen kariyer basamaklarının oluşturulmasına ilişkin görüşlerin incelenmesi: karma yöntem araştırması. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(3), 380-406.
• Kocakaya, M. (2006). Öğretmenlik kariyer basamaklarında yükselme sisteminin öğretmenler arasında algılanması. Yüksek lisans tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Kök, S. B., & Halis, M. (2007). Kariyer yönetimi. Orion Yayınevi.
• Kwee, C. T. T. (2020). The application of career theories in teachers' professional development and career decision: a literature review. Universal Journal of Educational Research, 8(9), 3997-4008.
• Kyriacou, C. & Coulthard, M. (2000) Undergraduates’ views of teaching as a career choice. Journal of Education for Teaching, 26, 117-126.
• Laçin, N. (2006). İlköğretim öğretmenlerinin kariyer basamaklarında yükselme sisteminde performans değerleme sürecine ilişkin görüşleri: Kütahya ili örneği. Yüksek lisans tezi, Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Lynn, S. K. (2002) The winding path: understanding the career cycle of teachers. The Clearing House, 75(4), 179-182.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma. (Çev. S. Turan). Nobel Yayınevi.
• McDonnell, J. H., Christensen, J., & Price, J. (1989). Teachers' career stages and availability and appropriateness of incentives in teaching. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED318704.pdf
• Sullivan, S. & Glanz, J. G. (2015). Okullarda eğitim ve öğretimi geliştiren denetim: strateji ve teknikler. (Çev. Edit: A. Ünal). Anı.
• Štemberger, T. (2020) The teacher career cycle and initial motivation: the case of Slovenian secondary school teachers. Teacher Development, 24(5), 709-726.
• Şirin, E. F., Erdoğdu, M., & Mülazimoğlu, O. (2010). Beden eğitimi öğretmenlerinin öğretmenlik kariyer basamaklarinda yükselme sistemine ilişkin görüşleri. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 8(2), 57-68.
• Taşkaya, S. M. (2007). Eğitimde niteliğin arttırılması ve öğretmenlerin statüsünün iyileştirilmesinde kariyer basamaklarının değerlendirilmesi: Konya ili örneği. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Thomson, M. M., Turner, J. E., & Nietfeld, J. L. (2012). A typological approach to investigate the teaching career decision: Motivations and beliefs about teaching of prospective teacher candidates. Teaching and Teacher Education, 28(3), 324–335.
• Türk Eğitim-Sen. https://turkegitimsen.org.tr/ogretmenlik-meslek-kanununda-yer-alan-sinav-sartinin-aldirilmasi-icin-danistaya-basvurduk/
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayınevi.
• Zysberg, L., & Maskit, D. (2017). Teachers' professional development, emotional experiences and burnout. J. Adv. Educ. Res. 2, 287–300.