KÜLTÜR ENDÜSTRİSİ BAĞLAMINDA INSTAGRAM

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 1, 39 - 49, 01.05.2021

Irmak Koç Alamaslı

Öz

Kültür endüstrisi kavramı bize her şeyin endüstrileşmesini, şeyleşmesini anlatır. İdeolojiden ve ekonomiden ayrı bir kültür oluşumunun olamayacağını anlatır. Üretimde kolaylık olsun diye en sevilen müzikler, en çok izlenen filmler, en çok okunan yazarlar arasında birlik oluşturulurken; eğlence işletmesi olarak kültür endüstrisi metaforu olarak kullanılır. Günümüz dijital dünyasında, sosyal medya aracı olarak kullanılan Instagram üzerinden bu durumu okumaya çalıştığımızda da durum farklı değildir. Adorno ve Horkheimer, kültür endüstrisinden söz ederken, kitlelerin aldatılışı diye bahsederler. Günümüz dijital dünyasında sosyal medya da kitleleri aldatan bir araca dönüşmüştür. En sevilenlere, beğenilenlere, takip edilenlere baktığımızda, arkalarında destekleyen kapitalist pazarların olduğunu görürüz. Toplumların sahip olduğu, özümsediği kültürel çeşitlilikler ve sahip oldukları kültür ürünleri en güzel tabiriyle kültür endüstrisine dönüşmüştür. Günümüz dijital dünyasına bakarak bu durumun izlerini görmek mümkündür. Bireyin kendi hayatındaki kazanımlarını oluşturan boş vakit olgusu, anlamını yitirirken, değer kavramı nicelleşmiştir; en çok satılması istenen ürünler, en çok tercih edilen metaforlara dönüşmüştür. İşte, kültür endüstrisi ve kültür endüstrisine hâkim toplumlardaki bireyin, günümüz dijital dünyasındaki görünümü en yalın haliyle böyledir.

Anahtar Kelimeler

Kültür Endüstrisi, Eğlence İşletmesi, Kitlelerin Aldatılışı, Boş Vakit, Instagram

Kaynakça

• Adorno, T. A. (2006). Kültür Endüstrisi. Nihat Ülner, Mustafa Tüzel, Elçin Gen (Çeviren). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Applebaum, H. (1997). “İş ve Boş Zaman”. Nihat Saatçioğlu (Çeviren). Cogito, Sayı:12.
• Bağce, H. E. (2006). Frankfurt Okulu. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Baumen, Z. (2012). Küreselleşme. Abdullah Yılmaz (Çeviren). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bauldrillard, J. (2012). Tüketim Toplumu. Hazal Delıçaylı & Ferda Keskin (Çeviren). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Cengiz, S. A. (2009). “Tüketim Kültürü, Yaşam Tarzları, Boş Zamanlar ve Medya Üzerine Bir Literatür Taraması”, Medya, Tüketim Kültürü ve Yaşam Tarzları. Banu Dağtaş &
• Erdal Dağtaş (derleyen). Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Çağan, K. (2003). Popüler Kültür ve Sanat. Ankara: Altınküre Yayınları
• Debord, G. (1996). Gösteri Toplumu. Ayşen Ekmekçi, Okşun Taşkent (Çeviren). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Horkheımer, M. & Adorno, T. W. (1969). Aydınlanmanın Diyalektiği. Nihat Ülner & Elif Öztarhan Karadoğan (Çeviren). İstanbul: Kabalcı Yayıncılık.
• Marcuse, H. (1975). Tek Boyutlu İnsan. Aziz Yardımlı (Çeviren). İstanbul: İdea Yayınevi.
• Ongan, A. (2014). “Tüketim Kültürünün Yeniden Üretimi: Hollywood Sineması Örneği”, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul: Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Sönmeyen, D. (2012). “Adorno ve Horkheımer’ın ‘Aydınlanmanın Diyalektiği’ Eserinde Kültür Endüstrisi ve İktidar İlişkileri”, Sosyal Bölümler Enstitüsü, Mersin: Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• URL-1 Instagram’ın Kuruluşu ve Gelişimi | Medya Akademi (Erişim Tarihi: 15.05.2017).
• URL-2Türkiye’de Instagram kullanımı araştırmasının sonuçları (farklibirbakis.com) (Erişim Tarihi: 16.05.2017).
• URL-3 İnternet Ve Sosyal Medya Kullanıcı İstatistikleri 2017 (dijitalajanslar.com) buzzinteraction.com (Erişim Tarihi: 16.05.2017).
• URL-4Küresel Markaların Instagram Kullanım ve Veri Analizi [2014 3. Çeyrek] • Bigumigu (Erişim Tarihi: 15.05.2017).