SURİYELİ MÜLTECİ HABERLERİNİN MEDYADA YANSITILMASI İLE İLGİLİ BİR ALGI ANALİZİ: ESKİŞEHİR – İSTANBUL KARŞILAŞTIRMASI

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 2, 124 - 141, 01.05.2023

Feyza Dalaylı

Öz

Suriye’deki iç savaş bütün dünya ülkelerini etkilemiş olsa bile, sınır komşusu Türkiye en fazla etkilenerek çok sayıda Sureli mülteciyi misafir etmek durumunda kalmıştır. Mülteci konusu hem Türk hem de dünya medyasında yer almış ve yer almaya da devam etmektedir. Medyada çıkan haberler arasında duygusal anlam içerdiğinden mülteci çocuk haberlerinin etkisinin daha fazla olduğu düşünülmektedir. Özellikle çocuk haberlerindeki kullanılan fotoğraflar insanların duygularını olumlu/olumsuz düzeyde etkileyebilmektedir. Bu çalışmada İstanbul ve Eskişehir’de okuyan iletişim fakültesi öğrencilerinin Suriyeli mültecilerle ilgili yapılan haberlere yönelik algılarının analiz edilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada Anadolu ve İstanbul Üniversitelerinde okuyan 16’şar iletişim fakültesi öğrencisiyle derinlemesine görülme yapılmıştır. Çalışmanın sonuçları içerik analizi yardımıyla tablo haline getirildikten sonra Stuart Hall ve Van Dijk söylem çözümlemesi yöntemiyle analiz edilmiştir. Görüşmecilere gösterilen iki mülteci çocuk fotoğrafının analiziyse Roland Barthes’ın göstergebilim kuramına göre yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda İletişim eğitim almalarına rağmen İletişim Fakültesi öğrencilerinin bile medyanın manipülatif yapısında olumsuz etkilenebildiği saptanmıştır. Bir diğer bulgu ise medyada çok fazla paylaşılan mülteci çocuk fotoğraflarının duygu ve düşüncelerin değişiminde önemli etkisi olduğudur.

Anahtar Kelimeler

Suriye, mülteci, iletişim fakültesi, medya, söylem analizi, göstergebilim.

A PERCEPTION ANALYSIS OF THE REFLECTION OF SYRIAN REFUGEE NEWS IN THE MEDIA: A COMPARISON OF ESKİŞEHİR - İSTANBUL

Öz

Anahtar Kelimeler

Suriye, mülteci, iletişim fakültesi, medya, söylem analizi, göstergebilim.

Kaynakça

• Avrupa Birliği Konseyi (2001). Council Directive, Official Journal of the European Communities.
• Barthes, R. (1981). Camera lucida. New York: Hill and Wang.
• Barthes, R. (1977). Image, Music, Text. London: Fontana Press.
• Barthes, R. (1992). Camera Lucida. Çev. Reha Akçakaya. İstanbul: Altıkırkbeş Yayınları.
• Bell, P. (2001). Content analysis of visual images. ed. Leeuwen T. & Jewitt C. Handbook of Visual Analysis. London: Sage. 10-34.
• Boztepe, V. (2017). Televizyon Haberlerinde Suriyeli Mültecilerin Temsili. Ankara Üniversitesi, İlef Dergisi, 4(1): 91-122.
• Current, C. (2008). Normalizing Cuban Refugees: Representations of Whiteness and Anti- communism in the USA During the Cold War, Ethnicities. London: Sage.
• Çakır, M. (2013). İnternet Haberciliğinde Yasadışı Göç Sorunu. Online Academic Journal of Information Technology, 4(12): 105-124.
• Erdoğan, M. M. (2015). Türkiye'deki Suriyeliler- Toplumsal Kabul ve Uyum. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Fairclough, N. (2001). Language and Power, London: Longman. UNHCR (2014, 15 Aralık). http://data.unhcr.org/syrianrefugees/documents.php?page=1&view=grid.
• UNHCR (2015, 11 Kasım). Syrian Refugees Inter-Agency Regional http://www.unhcr.org.hk/files/2015%20Emergency/Syria/Feb%2005/SyrianrefugeecrisisInter-AgencyRegionalUpdate20150205.
• Gökçe, O. (2006). İçerik Analizi Kuramsal ve Pratik Bilgiler. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Göker, G. & Keskin, S. (2015). Haber Medyası ve Mülteciler: Suriyeli Mültecilerin Türk Yazılı Basınındaki Temsili. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi. 41: 230-256.
• Gölcü, A. & Dağlı, A. (2017). Haber Söyleminde Öteki’yi Aramak: Suriyeli Mülteciler Örneği. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi. 28: 11-38.
• Güçtürk, Y. (2014). İnsanlığın Kaybı: Suriye’deki İç Savaşın İnsan Hakları Boyutu. Ankara: SETA Vakfı.
• Hall, S. (1999). İdeolojinin Yeniden Keşfi: Medya Çalışmalarında Baskı Altında Tutulanın Geri Dönüşü. Medya, ed. Küçük M. İktidar, ideoloji. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları. 77-126. Hall, S. (2002). İdeoloji ve İletişim Kuramı, ed. İrvan S. Medya, Kültür, Siyaset. Ankara: Alp Yayınevi. 101-126.
• Hall, S. (2003). Kodlama ve Kodaçım, ed. Çoban, B. ve Özarslan Z Özarslan. Söylem ve İdeoloji. İstanbul: Su Yayınları. 309-326.
• İnceoğlu, Y. (2012). Nefret Söylemi ve/veya Nefret Suçları. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Kılıç, B. & Üstün, K. (2015). Turkey’s Syrian Refugees: Toward Integration. İstanbul: Seta Vakfı Yayınları.
• Philo, G. & Beattie, L. (1999). Message Received. New York: Longman.
• Regional Refugee & Resilience Plan 2016-2017 (Bölgesel Mülteci ve Esneklik Planı 2016-2017). Regional Strategic Overview, The United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR). http://www.unhcr.org/partners/donors/570668e36/regional-refugee-resilience-plan-2016-2017-response-syria-crisis-january.html?query=syrian%20refugees%20turkey%202016
• Said, E. (2002). Reflections on Exileand Other Essays. Cambridge: Harvard University Press.
• Seydi, A. R. (2014). Türkiye’nin Suriyeli Sığınmacıların Eğitim Sorununun Çözümüne Yönelik İzlediği Politikalar. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31: 267-305.
• Shanto, I. (2010). Essays for the 21st Century, ed. Race D. ve Markus H. R. ve Moya P. New York: W. W. Norton and Company, 251-273.
• Van Dijk, T. (1987). Communicating Racism. Ethnic Prejudice in Thought and Talk. Newbury Park: Sage Publications.
• Van Dijk, T. (1993). Principles of Critical Discourse Analysis. Discourse and Society, 4 (2): 249-283.
• Van Dijk, T. (2003). Söylem ve İdeoloji: Çok Alanlı Bir Yaklaşım, ed. Çoban B ve Özarslan Z. Söylem ve İdeoloji. İstanbul: Su Yayınları. 13-112.
• Van Dijk, T. (2007). Bir Söylem Olarak Haberin Disiplinler Arası Çözümlenmesi, ed. Şendur Atabek G. ve Atabek Ü. Medya Metinlerini Çözümlemek. Ankara: Siyasal Kitabevi. 164-176.