AKILLI MAKİNE ÇAĞI SİNEMASINA GİRİŞ: SİNEMA SANATINDA YAPAY ZEKÂ TEKNOLOJİLERİNİN KULLANIMI

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 2, 151 - 177, 01.10.2020

Ferhat Zengin

Öz

Günümüzün popüler teknolojisi olan yapay zekâ birçok alanda olduğu gibi film endüstrisinde de kullanılmaya başlanmıştır. Sinemada yaşanan dijital devrimden hemen sonra yapay zekâ tabanlı teknolojilerin film endüstrisinde kullanımı ise sinemanın henüz çerçeveleri çizilmemiş veri bilimine dayalı yeni bir evreye geçişidir. Bu çalışma yapay zekanın film endüstrisinde nasıl kullanıldığını serimleyerek, yapay zekâ ve sinema arasındaki ilişki açıklanmaya çalışılmış ve böylelikle sinemanın veri bilimi üzerinden yeni evresi açığa çıkartılmıştır. Bu bağlamda çalışmanın amacı sinema alanında yapay zekanın nasıl kullanıldığına ilişkin genel bir çerçeve çizmek ve yapay zekâ teknolojileriyle sinema sanatında karşılaşılabilecek yeni sorunlara ve tartışmalara ilişkin bir değerlendirme yapmaya çalışmaktır. Çalışmada sinema ve teknoloji bağlamında dijital film üretiminde oldukça yeni olan yapay zekâ tabanlı teknolojilerin ilk kullanım örnekleri saptanmış ve bu örnekler kullanım biçimi bakımından incelenerek değerlendirilmiştir. Dolayısıyla çalışma sadece yapay zekânın film üretimindeki kullanımlarına odaklanmış; sinema ve yapay zekâ ilişkisinde ortaya çıkan kuramsal ve teorik yaklaşımlar çalışmanın dışında bırakılmıştır. Örnekler üzerinden film endüstrisinin üretim bandının çoğu evresinde veri biliminin kullanıldığını ortaya koyan araştırma, sinema sanatının içeriksel ve biçimsel değişim ve dönüşümleri açığa çıkarmıştır. Bu çalışmayla birlikte insan unsurunun dışarıda bırakılarak sanatın daha çok robotik hale dönüştüğü yapay zekâ çağında sinemanın, kavramsal ve kuramsal yapısının yeniden ele alınması gerektiğini ve sinemanın makine çağında nasıl şekilleneceğini tartışmaya açmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yapay zeka, Sinema, Film endüstrisi, Dijital sinema, Sinema teknolojileri

INTRODUCTION TO SMART MACHINE ERA CINEMA: ARTIFICIAL INTELLIGENCE TECHNOLOGY USE IN THE CINEMA ART

Öz

Artificial intelligence which is today’s popular technology has been used in the movie industry as well as other fields. Using artificial intelligence-based technologies in the movie industry right after the digital revolution in the cinema is the transition of the cinema to a new data-based stage without adequate framing under current conditions. This study will expose how artificial intelligence is used in the movie industry to explain the relationship between artificial intelligence and cinema and revealed a new stage of cinema via data science. Within this context, the purpose of this study is to draw a general framework about how artificial intelligence is used in cinema field and to evaluate the new problems and discussions that might emerge by using artificial intelligence technologies in the cinema art. In this study, the first usage example of highly new artificial intelligence-based technology use in cinema and digital movie creation in terms of technology are determined and these examples are evaluated and assessed in terms of use. Thus, this study only focused on the use of artificial intelligence on movie generation and the theoretical approaches emerging in the cinema and artificial intelligence relationship are excluded. By using the examples, the study presents that data science is used in most of the movie industry production line stages and revealed the contextual and stylistic changes and transformation of the cinema art. With this study, the necessity to re-evaluate the conceptual and theoretic structure of the cinema in the age of artificial intelligence where art is transformed into a more robotic form by disabling human elements and how cinema will be shaped in the age of machines is opened for discussion.

Anahtar Kelimeler

Artificial intelligence, Cinema, Film industry, Digital cinema, Cinema technologies

Kaynakça

• Basalla, G. (2013). Teknolojini Evrimi. (C. Soydemir, Çev.) Ankara: Doğu Batı.
• BBC. (2018, Mayıs 30). The Moment: How your reaction changes this film’s plot. Haziran 7 2020 tarihinde BBC News: https://www.bbc.com/news/av/technology-44225476 adresinden alındı
• BBC. (2019, Ağustos 19). Deepfake videolar: İnternette viral olan Tom Cruise videosu neden 'ürkütücü'? Ağustos 30, 2020 tarihinde BBC News Türkçe: https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-49343532 adresinden alındı
• Benjamin, W. (2013). Fotoğrafın Kısa Tarihi Teknik Araçlarla Yeniden Üretim (Çoğaltma) Çağında Sanat Eseri. İstanbul: Agora.
• Bloomberg. (2016, Haziran 11). Senaryosu yapay zeka tarafından yazılan ilk kısa film. Ağustos 25, 2020 tarihinde Bloomberg: https://businessht.bloomberght.com/teknoloji/haber/1252439-senaryosu-yapay-zeka-tarafindan-yazilan-ilk-kisa-film adresinden alındı
• Bolt. (2020). Bolt High Speet Camera Robot. Ağustos 29, 2020 tarihinde Mark Robert Motion Control: https://www.mrmoco.com/motion-control/bolt-jr-plus/ adresinden alındı
• Box Office Buz. (2019, Mart 14). How Artificial Intelligence Is Poised to Transform the Film Industry. Box Office Buz: https://boxofficebuz.com/article/how-artificial-intelligence-is-poised-to-transform-the-film-industry adresinden alındı
• Byford, S. (2019, Ocak 31). How AI is changing photography . Ağustos 29, 2020 tarihinde The Verge: theverge.com/2019/1/31/18203363/ai-artificial-intelligence-photography-google-photos-apple-huawei adresinden alındı
• Canon. (2020). CANON EOS R5. Ağustos 26, 2020 tarihinde Canon: https://www.canon.com.tr/cameras/eos-r5/autofocus/ adresinden alındı
• Chandler, S. (2020, Ocak 10). Hollywood Is Using Artificial Intelligence To Pick Its Next Blockbuster. Ocak 31, 2020 tarihinde Forbes: https://www.forbes.com/sites/simonchandler/2020/01/10/hollywood-is-using-artificial-intelligence-to-pick-its-next-blockbuster/#425046a775a5 adresinden alındı
• Chatfield, T. (2013). Dijital Çağa Nasıl Uyum Sağlarız. (L. Konca, Çev.) İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Croissant, J., Restiuo, S., & Bauchspies, W. (2019). Bilim Teknoloji ve Toplum. (B. Kuryel, Ü. Tatlıcan, & B. Balkız, Çev.) Ankara: Phoenix.
• Dallas, D. (2018, Ağustos 12). Filmmaking, Artificial Intelligence & Machine Learning. Ağustos 29, 2020 tarihinde Creative Future: https://creativefuture.co/artificial-intelligence-automation-film-video-machine-learning-editing-robots-cinematography/ adresinden alındı
• Donanım Haber. (2018, Nisan 4). Arsenal ile profesyonel makinalarda yapay zekâ dönemi başlıyor. Ağuatos 26, 2020 tarihinde Donanım Haber: https://www.donanimhaber.com/Arsenal-ile-profesyonel-makinalarda-yapay-zek-donemi-basliyor--104784 adresinden alındı
• Farish, K. (2020, Temmuz 27). AI and the Auteur: Implications of Using Artificial Intelligence in Film Studio Decision-Making. Eylül 1, 2020 tarihinde Jurist: https://www.jurist.org/commentary/2020/01/kelsey-farish-ai-and-the-auteur/ adresinden alındı
• Gilpatrick, J. (2020, Ocak 9). Please Leave AI Out of the Movie Business. Şubat 1, 2020 tarihinde Popular Mechanics: https://www.popularmechanics.com/culture/movies/a30455274/artificial-intelligence-movies/ adresinden alındı
• Hürriyet. (2018, Şubat 6). Nikon ve Canon fotoğraf makinelerinde yapay zeka dönemi. Ağustos 26, 2020 tarihinde Hürriyet: https://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/nikon-ve-canon-fotograf-makinelerinde-yapay-zeka-donemi-40732602 adresinden alındı
• Hardawar, D. (2018, Ağustos 18). AI gives Thanos a soul in 'Avengers: Infinity War'. Haziran 10, 2020 tarihinde Engadget: https://www.engadget.com/2018-08-18-avengers-thanos-ai.html adresinden alındı
• Heathman, A. (2016, Eylül 2). IBM Watson creates the first AI-made film trailer – and it's incredibly creepy. Mayıs 25, 2020 tarihinde Wired: https://www.wired.co.uk/article/ibm-watson-ai-film-trailer adresinden alındı
• IMDB. (2016). In the Robot Skies. Ağustos 29, 2020 tarihinde IMDB: https://www.imdb.com/title/tt6437712/plotsummary?ref_=tt_ov_pl adresinden alındı
• Jha, M. S. (2019, Ekim 26). Is Artificial Intelligence the next big thing in Hollywood? Nisan 26, 2020 tarihinde My Great Learning: https://www.mygreatlearning.com/blog/is-artificial-intelligence-the-next-big-thing-in-hollywood/ adresinden alındı
• Kapır, B. (2019). Küreselleşme Sürecinde Dijital Medya Platformlarının Ekonomisi ve İçerik Üretim Süreci:Netflix ve Blutv Örneği. F. Aydoğan içinde, Endüstri 4.0 ve Dijital Medya (s. 219-242). İstanbul: Der.
• Keegan, R. (2020, Haziran 6). A.I. Robot Cast in Lead Role of $70M Sci-Fi Film. Temmuz 5, 2020 tarihinde The Hollywood Reporter: https://www.hollywoodreporter.com/news/ai-robot-cast-lead-role-70m-sci-fi-film-1300068 adresinden alındı
• Kyiv, H. (2019, Eylül 4). How AI And ML Are Changing The Entertainment Industry. 21 Ağustos, 2020 tarihinde Kyiv Media Week: https://kyivmediaweek.com/en/news/776 adresinden alındı
• Lash, M. T., & Zhao, K. (2016, June 7). Early Predictions of Movie Success: the Who, What, and When of Profitability. Journal of Management Information Systems, 3(33), s. 874-903.
• McAlone, N. (2016, Haziran 14). Why Netflix thinks its personalized recommendation engine is worth $1 billion per year. Ağustos 27, 2020 tarihinde Business Insider: https://www.businessinsider.com/netflix-recommendation-engine-worth-1-billion-per-year-2016-6?r=US&IR=T adresinden alındı
• McClellan III, J., & Dorn, H. (2013). Dünya Tarihinde Bilim ve Teknoloji. (H. Yalçın, Çev.) Ankara: Akılçelen Kitaplar.
• Medium. (2019, Kasım 5). How Netflix’s Recommendation Engine Works? Haziran 19, 2020 tarihinde https://medium.com/@springboard_ind/how-netflixs-recommendation-engine-works-bd1ee381bf81 adresinden alındı
• Mitchell, W. (2019, Kasım 28). Can AI help the film industry? Eylül 3, 2020 tarihinde Screen Daily: https://www.screendaily.com/news/can-ai-help-the-film-industry/5145193.article adresinden alındı
• Negroponte, N. (1996). Dijital Dünya. (Z. Dicleli, Çev.) İstanbul: Türk Henkel Dergisi Yayınları.
• Nguyen, C. (2016, Eylül 1). IBM's Watson sorted through over 100 film clips to create an algorithmically perfect movie trailer. Nisan 13, 2020 tarihinde Business Insider: https://www.businessinsider.com/ibm-watson-morgan-movie-trailer-2016-8 adresinden alındı
• NTV. (2019, Eylül 18). Ünlü oyuncu yapay zekayla gençleşti. Ağustos 30, 2020 tarihinde NTV: https://www.ntv.com.tr/video/teknoloji/unlu-oyuncu-yapay-zekayla-genclesti,Ni4FP0Lni0isLeJXOnfgww adresinden alındı
• Odabaş, B. (1994, Ocak). Fransız Sinemasında Yeni Dalga. Marmara İletişim(5), 281-288.
• Postman, N. (2016). Teknopoli Kültürün Teknolojiye Teslim Oluşu. (M. E. Yılmaz, Çev.) Bursa: Sentez.
• Sönmez, S. (2018, Kasım 9). Fragman uzmanı yapay zeka algoritması. Ağustos 22, 2020 tarihinde Dünya Halleri: https://www.dunyahalleri.com/fragman-uzmani-yapay-zeka-algoritmasi/ adresinden alındı
• Say, C. (2018). 50 Soruda Yapay Zeka. İstanbul: Bilim ve Gelecek Kitaplığı.
• Siegel, T. (2020, Ocak 8). Warner Bros. Signs Deal for AI-Driven Film Management System (Exclusive). Ağustos 21, 2020 tarihinde Hollywood Reporter: https://www.hollywoodreporter.com/news/warner-bros-signs-deal-ai-driven-film-management-system-1268036 adresinden alındı
• Sony. (2020). α9 II profesyonel özellikli Full Frame fotoğraf makinesi. Ağustos 26, 2020 tarihinde SONY: https://www.sony.com.tr/electronics/degistirilebilir-lensli-fotograf-makineleri/ilce-9m2 adresinden alındı
• Sony. (2020). Güç Elinizde. Ağustos 21, 2020 tarihinde Sony: https://www.sony.com.tr/electronics/degistirilebilir-lensli-fotograf-makineleri/ilce-6600 adresinden alındı
• Sony. (2020). Hayal Gücünü Harekete Geçirin. Ağustos 26, 2020 tarihinde SONY: https://www.sony.com.tr/electronics/degistirilebilir-lensli-fotograf-makineleri/ilce-7sm3 adresinden alındı
• Stam, R. (2014.). Sinema Teorisine Giriş. İstanbul: Ayrıntı.
• Tan, E. (2019, Temmuz 10). Jim Carrey’nin The Shining’deki Jack Karakterine Büründüğü Deepfake Videosu, Sosyal Medyada Kafa Karışıklığına Neden Oldu. Ağustos 30, 2020 tarihinde Film Loverss: https://www.filmloverss.com/jim-carreynin-the-shiningdeki-jack-karakterine-burundugu-deepfake-videosu-sosyal-medyada-kafa-karisikligina-neden-oldu/ adresinden alındı
• TED. (2018, Nisan). Yapay Zeka Hayatımıza Özel Bir Film Müziği Nasıl Besteleyebilir? Haziran 12, 2020 tarihinde TED: https://www.ted.com/talks/pierre_barreau_how_ai_could_compose_a_personalized_soundtrack_to_your_life/transcript?language=tr#t-322045 adresinden alındı
• Thompson, C. (2019, Ocak 21). How AI Will Turn Us All Into Filmmakers. Ağustos 31, 2020 tarihinde Wired: https://www.wired.com/story/artificial-intelligence-will-turn-us-all-into-filmmakers/ adresinden alındı
• Tomlinson, Z. (2018, Kasım 3). Artificial Entertainment: A Century of AI in Film. Kasım 25, 2019 tarihinde Interesting Engineering: https://interestingengineering.com/artificial-entertainment-a-century-of-ai-in-film adresinden alındı
• Verma, S. (2019, Nisan 2). The Impact of Artificial Intelligence on the Entertainment Industry. Mayıs 15, 2020 tarihinde Medium: https://medium.com/ adresinden alındı
• Verma, S. (tarih yok). The Impact of Artificial Intelligence on the Entertainment Industry. Medium.com: https://medium.com/versatile-collaboration-for-versatile-teams/the-impact-of-artificial-intelligence-on-the-entertainment-industry-b91aaafbf555 adresinden alındı
• Vincent, J. (2018, Kasım 2). 20th Century Fox is using AI to analyze movie trailers and find out what films audiences will like. Ağustos 22, 2020 tarihinde The Verge: https://www.theverge.com/2018/11/2/18055514/fox-google-ai-analyze-movie-trailer-predict-success-logan adresinden alındı
• Vincent, J. (2019, Mayıs 28). HOLLYWOOD IS QUIETLY USING AI TO HELP DECIDE WHICH MOVIES TO MAKE. Ağustos 21, 2021 tarihinde The Verge: https://www.theverge.com/2019/5/28/18637135/hollywood-ai-film-decision-script-analysis-data-machine-learning adresinden alındı
• Zengin, F. (2016). Dijitalleşmenin Üretim, Dağıtım Ve Gösterim Ayağında Türk Sinemasında Dönüşümü. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.