Spor Bilimleri Alanında Yapılan İletişim Araştırmalarına İlişkin Bir Değerlendirme

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 3, 425 - 452, 01.09.2021

Pero Duygu Dumangöz

Öz

Spor iletişimi alanı geçmişten günümüze önemli ölçüde genişlemiştir. Yayın, ortak çalışmalar ve yazar sayılarında da artış görülmektedir. Giderek artan sayıdaki bu çalışmalar ülkemizde belirli konulara odaklanma eğilimindedir. Bu çalışmanın amacı, spor bilimleri alanında yapılan iletişim araştırmalarının bir derlemesini yaparak, konuya ilişkin mevcut durum hakkında güncel ve ayrıntılı bir görünüm sunmaktır. Bu amaç kapsamında Google Akademik ve ULAKBİLİM/TRDizin veri tabanları “spor”, “iletişim” ve spor iletişimi” anahtar kelimeleri kullanılarak taranmıştır. 2015 (Ocak) ve 2021(Mayıs) tarih diliminde PRISMA Bildirimi kriterlerine uygun olarak yapılan tarama sonucunda 40 makale değerlendirmeye alınmıştır. Bulgular, spor iletişimi çalışmalarında örneklem grubu olarak en çok öğrenciler üzerinde çalışıldığını ve en sık ele alınan değişkenlerin cinsiyet ve yaş olduğunu göstermiştir. Ayrıca en çok kullanılan ölçüm aracı İletişim Becerileri Değerlendirme Ölçeği (İBDÖ) olarak belirlenmiştir. Sonuçlar, araştırmacılara spor iletişimi araştırmalarının genel çerçevesini sunmakta ve eksik alanların tespit edilerek değerlendirilmesi açısından bir rehber oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

SPOR, İLETİŞİM, SPOR İLETİŞİMİ, PRISMA, SİSTEMATİK DERLEME

Kaynakça

• Abakay, U. & Kuru E. (2009). Coach Communication Scale in Football a study of validity and reliablity. Ovidius University Annals Series Physical Education And Sport, Science Movement And Health, 9(1), s.183-186.
• Akyüz, H. (2020), Antrenör adaylarının genel öz yeterlilik ve iletişim düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi, Turkish Studies - Social, 15(8), s.3371-3386.
• Aslan, C.S., Eyüpoğlu, E. & Dalkıran, O. (2016), Türkiye birinci liginde yer alan bazı voleybol takımlarında iletişim beceri seviyesinin takım başarısına etkisi, International Journal of Science Culture and Sport, 4(Özel Sayı 2), s.625-630.
• Atalay, A. (2018), Doğu Anadolu Bölgesinde çalışan gençlik hizmetleri ve spor il müdürlüğü personelinin iletişim becerileri, İnsan ve Toplum Bilim Araştırmaları Dergisi, 7(1), s.494-513.
• Ateş, C., Yıldız, Y. & Yıldız, K. (2018), Profesyonel basketbol ve voleybolcuların antrenör iletişim beceri düzeyleri algısı ve sporcuların kaygı düzeylerinin araştırılması, Erciyes İletişim Dergisi, 5(3), s.40-52.
• Aydın, E., Çelik, A. & Baş, M. (2017), Beden eğitimi öğretmen adaylarının iletişim düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi, Uluslararası Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (SSAD), 1(1), s.25-34.
• Aydın, O., Kul, M., Yaşartürk, F. & Aydın, B. (2018), Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin iletişim beceri düzeylerinin incelenmesi (Bartın Üniversitesi örneği), Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD), 4(SI), S.37-47.
• Buluş, M., Atan, A. & Erten Sarıkaya, H. (2017), Etkili iletişim becerileri: Bir kavramsal çerçeve önerisi ve ölçek geliştirme çalışması, International Online Journal of Educational Sciences, 10(10), s.2-16.
• Boz, C., Biçer, T., Serter, K., Kara, K. E & Şentuna, M. (2021), Spor yöneticilerinin iletişim beceri düzeylerinin işgörenlerin motivasyonu üzerine etkisi, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(1), s.492-502.
• Can, B., Kendirli, K. & Polat, E. (2020), Basketbol ve futbol seyircilerinin taraftar özdeşleşme düzeyi, iletişim becerisi ve saldırganlık arasındaki ilişkinin incelenmesi, International Journal of Contemporary Educational Studies (IntJCES), 6 (2), s.243-264.
• Ceyhun, S. & Malkoç, N. (2015), Communication skills levels of Karabük University School of Physical Education and Sports students, International Journal of Social Sciences and Education Research, 1(4), s.1296-1304.
• Cranmer & Myers, S.A. (2015), Sports teams as organizations: Aleader-member ecchange perspective of player communication with coaches and teammates, Communication & Sport, 3(1), s. 100-118.
• Çiçek, G. (2018), Spor yapan ve yapmayan yetişkin bireylerin iletişim becerileri düzeylerinin karşılaştırılması, Turkish Studies, Educational Sciences, 13(19), s.835-842.
• Dallı, M., Ünlü, Y. & Pekel, A. (2017), Spor yöneticiliği bölümü öğrencilerinin iletişim beceri düzeyleri ile girişimcilik düzeyleri arasındaki ilişki, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(58), s. 28-34.
• Demir O. & Yıldız S. (2020), Futbolda sosyal medya iletişimi ve marka değeri: Trabzonspor ve taraftarları üzerine bir çalışma, The Journal of International Scientific Researches, 5(2), s.111-127.
• Erdoğdu, M., Koçyiğit, M., Çınar, M. & Uyar, M. (2018), Kişilerarası iletişim bağlamında rekreatif faaliyetlere katılan üniversite öğrencilerinin benlik saygısı ve sosyalleşme düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 47, s.507-523.
• Evli, M. & Barut, Y. (2020), Effects of folk dance activities on communication and problem-solving skills. International Journal of Physical Education Sport and Technologies, 1(1), s.42-49.
• Gökçe, H. & Keçeci, K. (2020), Fiziksel aktiviteye katılan bireylerin iletişim becerileri ve sosyal görünüş kaygıları, Ulusal Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), s.73-81.
• Göksel, A.G. (2018), Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin iletişim aracı olarak sosyal medya kullanımlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi, SPORMETRE, 16(1), S.39-48.
• Göksel, A.G., Caz, Ç., Yazıcı, Ö.F. & Pala, A.(2016), Spor lisesi öğrencilerinin iletişim becerilerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(44), s.1440-1445.
• Güllü, S. & Yenel, F. (2015). Spor eğitimi veren yükseköğretim kurumlarında görev yapan akademisyenlerin örgütsel bağlılığına iletişimin etkisi, NWSA-Sports Sciences, 10(2), s.1-15.
• Hacıcaferoğlu, S., Korkmaz, M., Atalay, A. & Yücel, A.S. (2015), Türkiye' de üniversiteler voleybol 2. liginde oynayan öğrenci-sporcuların iletişim ve performans verimine yönelik görüşlerinin incelenmesi, Spor Sağlık ve Tıp Bilimleri Dergisi, 5(16), s.88-107.
• Hacıoğlu, M. (2017), Üniversite öğrencilerinin beden imgesi hoşnutluğu ve iletişim becerilerinin incelenmesi, Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 2(2), s.1-16.
• Hambrick, M.E. (2017), Sport communication research: A social network analysis, Sport Management Review, 20(2), s.170-183.
• Hanbay, E. & Okay, A. (2017). Uluslararası spor organizasyonlarında uygulanan stratejik iletişim faaliyetleri: Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri Karşılaştırması, The Journal of International Social Research, 10(51), s.1021-1038.
• Işıkgöz, E. (2015), Beden eğitimi ve spor öğretmenliği bölümü öğretmen adaylarının bilgi ve teknolojilerine yönelik tutumları: Batman Üniversitesi örneği, Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 5(2), s.57-72.
• İşler, H., Dalkılıç, M. & Çoban, M. (2017), Ortaokul öğrencilerinin sportif faaliyetlere katılım düzeyi ve iletişim beceri düzeyleri arasındaki ilişki: Kilis ili örneği, KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), s.138-153.
• Kıssal, A., Kaya, M. & Koç, M. (2016), Hemşirelik ile beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin iletişim beceri düzeyleri ve etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi, ACU Sağlık Bilimleri Dergisi, (3), s.134-14.
• Koç, K., Turan, B.M. & Arslan Akgül, T. (2020), Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin iletişim becerisi düzeyleri ile genel öz yeterlilik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi, OPUS-Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(26), s.4421-4436.
• Koçyiğit, M., Koçyiğit A., & Özsoy, E. (2018a), Kişilerarası iletişim bağlamında bireylerin iletişim becerileri ile stresle başa çıkma düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi: Milli sporcular üzerinde bir araştırma, Türk Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), s.11-19.
• Koçyiğit, M., Erdoğdu, M., Uyar M. & Çınar, M. (2018b), Üniversite öğrencilerinin rekreatif etkinliklerle sosyalleşme düzeylerinin iletişim becerileri ve duygusal zekaları üzerine etkisi, Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(2), s.966-988.
• Korkut, F. (1996), İletişim Becerilerini Değerlendirme Ölçeğinin geliştirilmesi: Güvenirlik ve geçerlik çalışmaları, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2 (7), s.18-23.
• Korkut Owen, F. & Bugay, A. (2014), İletişim Becerileri Ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), s. 51-64.
• Laios, A. & Theodorakis, N. (2001), Communication in Greek sports sciences, Corporate Communications: An International Journal, 6(2), s.102-106.
• Lokmanoğlu, E. (2016), Taraftarların spor iletişimine yönelik algılarının araştırılması: Çaykur Rizespor örneği, EKEV Akademi Dergisi, 20(66), s. 255-268.
• Moher, D., Liberati, A., Tetzlaff, J., & Altman D.G. (2009), Preferred reporting items for systematic reviews and meta-analyses: The PRISMA Statemant, PLOS Medicine, 6(7), s.1-6.
• Mutlu, T.O., Akoğlu, H.E., Şentürk, H.E., Ağılönü, A. & Özbey, Ö. (2018), Antrenör adaylarının iletişim ve liderlik becerilerinin incelenmesi SPORMETRE, 17(1), s.167-177.
• Özbey Ö., Doğan D. & Özbey B. (2020), Sporcu eğitim merkezlerinde görev yapan antrenörlerin iletişim becerilerinin değerlendirilmesi, Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 5(2), s.93-104.
• Özdemir, N. & Abakay, U. (2017), Kadın voleybol ve futbolcularda iletişim becerileri ve saldırganlık düzeylerinin incelenmesi, Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), s.41-52.
• Öztürk Tepeköylü, Ö. & Soytürk, M. (2015), Beden eğitimi, müzik ve resim/görsel sanatlar öğretmenlerinin iletişim becerilerinin incelenmesi, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 16(3), s.39-50.
• Öztürk Tepeköylü, Ö. & Soytürk, M. (2019), Sporcu algılarına göre antrenör iletişim becerileri, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(1), s. 576-583.
• Pedersen, M.P., Laucella, P.C., Miloch K.S., & Fielding, L.W. (2007), The juxtaposition of sport and communication: Defining the field of sport communication, International Journal of Sport Management and Marketing, 2(3), s.193-207.
• Sivrikaya, M.H. & Biricik, Y.S. (2019), Dijital çağda bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımı: Spor bilimleri fakültesi öğrencileri üzerine bir uygulama, Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 21(3), s.148-156.
• Şahan, H. & Gönen, M. (2018), Farklı değişkenler açısından BESYO öğrencilerinin iletişim beceri düzeyleri ile atılganlık ilişkisinin incelenmesi, The Journal of International Social Research, 11(59), s.825-829.
• Turan, M. B., Koç, K. & Özsoy, D. (2020), Muay thai büyükler kategorisinde yarışan sporcuların iletişim becerisi ve sosyal problem çözme düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Kayseri ili örneği), SPORTIVE, 3(1), s.15-24.
• Ulukan, H., Kartal, A., Zengin, S., Abanoz, E. I. & Parlak, N. (2017), Spor yapan ve yapmayan üniversite öğrencilerinin iletişim düzeylerinin incelenmesi, Journal of Human Sciences, 14(3), s.2317-2325.
• Uyar M. & Erdoğdu M. (2021), Serbest zaman kuruluşlarından yararlanan gençlerin sosyalleşme düzeyleri ve iletişim becerilerinin incelenmesi, Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 15(1), s. 94-109.
• Wei, Y., Zhang, H. & Yin, H. (2020), Development of communication and sportin Chine based on mapping of knowledge information visualization, SAGE Open, s. 1-9. Yengin, D. (2017), İletişim Çalışmalarında Araştırma Yöntemleri ve Uygulamaları, İstanbul: Der Yayınları.
• Yetiş, Ü. & Servi, T. (2020), Adıyaman Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu öğrencilerinin iletişim becerileri ve duygusal zekâ düzeylerinin incelenmesi, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(35), s.702-718.
• Yıldırım, A. & Abakay, U. (2015), Hokeycilerin İletişim Becerileri ve Saldırganlık Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, İnönü Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), s.17-28.
• Yılmaz, K. (2021), Sosyal bilimlerde ve eğitim bilimlerinde sistematik derleme, meta değerlendirme ve bibliyometrik analizler, MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(2), s.1457-1490.