Tip of the Knife: A Study on the Problematiqué of Revolution, Coup and Gender

Yıl 2022, , 574 - 589, 30.11.2022

Serpil Durğun , Sabit Duman

https://doi.org/10.33709/ictimaiyat.1144893

Öz

Atilla İlhan is one of the most important authors of the Turkish Literature in the Republican Period and his novel Tip of the Knife, published in 1973, is the first novel of the seven-book Inside the Mirror series, which tell Turkey in the period covering between years 1909-1960. In his novel Tip of the Knife, İlhan presented the political and social events and situations Turkey had experienced in the period from January to May 1960, observing from the point of view of the intelligentsia in Turkey. In this novel, the spirit of the time during the military coup that took place on May 27, 1960 is expounded through the main characters of the novel, Suat and Halim. In general terms, researchers have not made a clear assessment of whether the novel is for or against May 27. Moreover, his views on the revolution, coup and gender issues are often conveyed as they are without being evaluated by the researchers or these issues are briefly mentioned. This article has been written in order to critically scrutinize the issues of “revolution”, “coup” and “gender” in Attila İlhan’s novel Tip of the Knife, considering the facts and conditions of the author’s own period.

Anahtar Kelimeler

Atilla İlhan,, Revolution,, Coup,, Gender, Tip of the Knife

Bıçağın Ucu: Devrim, Darbe ve Toplumsal Cinsiyet Sorunsalı Üzerine Bir İrdeleme

Öz

Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatının en önemli isimlerinden biri olan Attila İlhan’ın 1973 yılında yayımlanan Bıçağın Ucu adlı romanı, 1909-1960 yılları Türkiye’sinin anlatıldığı yedi kitaplık Aynanın İçindekiler serisinin ilk romanıdır. İlhan, Bıçağın Ucu adlı romanında, 1960 yılının Ocak -Mayıs aylarını kapsayan bir dönemde Türkiye’nin içinde bulunduğu siyasi ve sosyal durumları Türkiye’deki aydın kesimin bakış açısından serimlemiştir. Söz konusu romanda 27 Mayıs 1960 askeri darbe dönemindeki zamanın ruhu, romanın başkarakterleri olan Suat ve Halim üzerinden açımlanmıştır. Genel anlamda araştırmacılar Bıçağın Ucu adlı romanı 27 Mayısı konu edinen bir roman bağlamında ele almışlardır. Ancak, romanın 27 Mayıs yanlısı mı yoksa karşıtı mı olduğu konusunda net bir değerlendirme yapmamışlardır. Ayrıca, İlhan’ın romanları üzerine yapılan çalışmalarda onun devrim, darbe ve toplumsal cinsiyet konularına yönelik görüşleri araştırmacılar tarafından bir değerlendirmeye tabi tutulmadan çoğu kez olduğu gibi aktarılmış ya da bu konulara kısaca değinilmiştir. Bu kapsamda makale, Attila İlhan’ın Bıçağın Ucu adlı romanında geçen “devrim”, “darbe” ve “toplumsal cinsiyet” konularının kendi döneminin koşulları göz önünde bulundurularak eleştirel bir şekilde çözümlenmesi amacıyla kaleme alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Atilla İlhan,, Bıçağın Ucu,, Devrim,, Darbe,, Toplumsal Cinsiyet

Kaynakça

• Altaylı, E. (2013). Ruzi Nazar: CIA'nın Türk casusu. İstanbul: Doğan Kitap.
• Durğun, S. (2019). Rawls ve Okin üzerinden aile kurumunu yeniden düşünmek. Konya: Çizgi Yayınevi.
• Durğun, S. (2020). Kamusal ve özel: Rousseau’nun eğitim anlayışı üzerinden bir değerlendirme. FLSF Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, 29, 17-32.
• İleri, S. (2005). Nam-ı diğer kaptan “Attila İlhan’ı dinledim”. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• İlhan, A. (2005). Bıçağın ucu. İstanbul: Kültür Yayınları.
• Naci, F. (1999).Yüzyılın 100 Türk romanı. İstanbul: Adam Yayınları.
• Öymen, A. (2013) …ve ihtilal. İstanbul: Doğan Kitap.
• Özher, S. (2009). Romancı yönüyle Attila İlhan. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Timur, T. (1991). Osmanlı Türk romanında tarih toplum ve kimlik. İstanbul: Afa Yayınları.
• Tunca, T. (2018). Türkiye’de değişen aile ve çocuğa yüklenen anlamlar (Ed. N. Adak). Değişen toplumda değişen aile sosyolojik tartışmalar (3. baskı) içinde (ss.163-176). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Turan, K. (2011). Attila İlhan’ın romanlarında yakın tarih (Yüksek lisans tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.
• Türkislamoğlu, E. (2018). Aynanın içindekiler dizisindeki romanlar üzerinden Attila İlhan’ın toplumsal ve siyasi konulara ilişkin yaklaşımın tahlilini yapmak konusunda bir deneme. Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları (Temmuz-Aralık), 20, 161-185.
• Uluengin, H. (2005, 14 Ekim). İlhan’ı nasıl blirdim? Hürriyet gazetesi. Erişim adresi: https://www.hurriyet.com.tr/ilhan-i-nasil-bilirdim-3374758
• Vançin, İ. (2019). Attilâ İlhan'ın aynanın içindekiler roman dizisinde tarihsel belge-kurmaca ilişkisi (Yüksek lisans tezi). Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul.