Değişen ve Gelişen Türk Eğitim Sisteminde Geçici Korunan Suriyelilerin Eğitime Erişimi: Engeller ve Öneriler

Yıl 2024, Sayı: Türk Eğitim Sisteminde Değişimler ve Yeni Eğilimler, 77 - 93, 31.10.2024

Çağrı Güçlüten

https://doi.org/10.33709/ictimaiyat.1513907

Öz

Türk eğitim sistemi, farklı kültürel geçmişlere sahip bireylere kapsayıcı bir yaklaşım benimsemesine rağmen, Suriyeli çocuklar dil, ekonomik zorluklar, sosyal uyum ve kültürel farklılıklar gibi çeşitli engellerle karşılaşmaktadır. Özellikle Arapça konuşan çocuklar için dil engeli, Türk eğitim sistemine uyumu zorlaştırırken, ekonomik sıkıntılar çocukların okula devamını kısıtlamakta ve sosyal uyum ile kültürel farkındalık eksiklikleri çocukların okullarda kabulünü zorlaştırmaktadır. Bu makale, Türkiye’de geçici koruma altındaki Suriyeli çocukların eğitime erişim sorunlarını ele almakta; Türk eğitim sisteminin genel gelişimi ve Suriyeli çocukların eğitim sürecinde karşılaştıkları zorlukları kapsamlı bir şekilde incelemektedir. Suriyeli öğrencilerin uyum sorunlarının giderilmesine yönelik olarak dil eğitimi programlarının güçlendirilmesi, yasal düzenlemelerin iyileştirilmesi, eğitim maliyetlerinin azaltılması ve sosyal uyum ile kültürel duyarlılığın artırılması önerilmektedir. Bu doğrultuda, Suriyeli çocukların Türk eğitim sistemine entegrasyonunu desteklemek amacıyla kapsamlı ve sürdürülebilir politikalara ihtiyaç duyulduğu vurgulanmaktadır. Önerilen Birlikte Öğrenme ve Uyum Programı’nın (LEAP), geçici koruma altındaki Suriyelilerin eğitime erişimini hızlandıracağı ve toplumsal uyuma katkı sağlayacağı öngörülmektedir. Bu programın, Suriyeli çocukların Türkiye’de eğitim hayatına katılımını teşvik ederek sosyal uyumu güçlendirmesi hedeflenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Türk eğitim sistemi, geçici koruma, Suriyeli göçü, göçmen çocuklar, göç

Etik Beyan

Bulunmamaktadır

Destekleyen Kurum

Bulunmamaktadır

Teşekkür

Bulunmamaktadır

Access to Education of Syrians under Temporary Protection in the Changing and Developing Turkish Education System: Barriers and Suggestions

Öz

The Turkish education system adopts an inclusive approach for individuals from diverse cultural backgrounds; however, Syrian children face various barriers such as language, economic challenges, social cohesion, and cultural differences. Language barriers, particularly for Arabic-speaking children, complicate their adaptation to the Turkish educational environment, while economic challenges restrict their attendance, and issues of social cohesion and cultural awareness hinder their acceptance in schools. This article addresses the educational access challenges faced by Syrian children under temporary protection in Türkiye and examines the overall development of the Turkish education system, outlining the difficulties these children encounter in their educational journey. Suggested solutions include strengthening language education programs, improving legal frameworks, reducing educational costs, and promoting social cohesion and cultural sensitivity. In this context, the necessity for comprehensive and sustainable policies to support Syrian children’s integration into the Turkish education system is emphasized. The proposed Learning and Adaptation Together Program (LEAP) is expected to accelerate educational access for Syrians under temporary protection and contribute to social cohesion. This program aims to facilitate the participation of Syrian children in Turkey’s educational system and enhance social cohesion, thus fostering a more inclusive educational environment.

Anahtar Kelimeler

Turkish education system, temporary protection, Syrian migration, migrant children, migration

Etik Beyan

Bulunmamaktadır

Destekleyen Kurum

Bulunmamaktadır

Teşekkür

Bulunmamaktadır

Kaynakça

• Akbar, S., & Woods, K. (2020). Understanding Pakistani parents’ experience of having a child with special educational needs and disability (SEND) in England. European Journal of special needs education, 35(5), 663-678. https://doi.org/10.1080/08856257.2020.1748428
• Alpak, G., Unal, A., Bulbul, F., Sagaltici, E., Bez, Y., Altindag, A., Dalkilic, A., & Savas, H. A. (2015). Post-traumatic stress disorder among Syrian refugees in Turkey: A cross-sectional study. International Journal of Psychiatry in Clinical Practice, 19(1), 45-50. https://doi.org/10.3109/13651501.2014.961930
• Aristoteles. (1993). Politika (Çev. M. Tuncay). İstanbul: Remzi kitabevi.
• Aytaç, T. (2021). Türkiye’deki Suriyeli çocukların eğitim sorunlarına bir bakış: Bir meta-analiz çalışması. Millî eğitim, 50(1), özel sayı, 173-193. https://doi.org/10.37669/milliegitim.930387
• Blaine, B., Taylor, M., Wingren, A., Bengs, H., Katz, E., & Acquah, E. (2023). Educators’ perspectives related to preparatory education and integration training for immigrants in Finland. Teaching and teacher education, 128, 104129. https://doi.org/10.1016/j.tate.2023.104129
• Bundesamt für migration und flüchtlinge (BAMF). (2019). Integration through education. https://www.bamf.de/EN/Themen/Integration/integration-node.html
• Büyükhan, M., & Karagöl, T. E. (2020). Suriyeli çocukların eğitime erişimi önündeki engeller: Ankara ili örneği. Türkiye sosyal araştırmalar dergisi, 25(3), 941-972. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1468583
• Çelik, Ç., & İçduygu, A. (2019). Schools and refugee children: The case of Syrians in Turkey. International migration, 57(2), 253-267. https://doi.org/10.1111/imig.12488
• Coşkun, İ., & Emin, M. N. (2016). Türkiye’deki Suriyelilerin eğitiminde yol haritası. SETA. https://file.setav.org/Files/Pdf/20160906135243_turkiyedeki-suriyelilerin-egitiminde-yol-haritasi-pdf.pdf
• Cummings, K. P., & Hardin, B. J. (2016). Navigating disability and related services: Stories of immigrant families. Early child development and care, 187(1), 115-127. https://doi.org/10.1080/03004430.2016.1152962
• Dehnel, R., Dalky, H., Sudarsan, S., & Al-Delaimy, W. K. (2022). Resilience and mental health among Syrian refugee children in Jordan. Journal of immigrant and minority health, 24(2), 420-429. https://doi.org/10.1007/s10903-021-01180-0
• Department of Education and Training (Australia). (2019). Schools support program. https://www.education.gov.au
• Deutscher Akademischer Austauschdienst (DAAD). (n.d.). INTEGRA: Integration of refugees into higher education. https://www.daad.de/en/information-services-for-higher-education-institutions/further-information-on-daad-programmes/integra/
• Dryden-Peterson, S. (2015). Refugee education in countries of first asylum: Breaking open the black box of pre-resettlement experiences. Theory and research in education, 13(2), 131-148. https://doi.org/10.1177/1477878515622703
• Erdoğan, M. M. (2015). Türkiye’deki Suriyeliler: Toplumsal kabul ve uyum araştırması. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Familienportal Berlin. (n.d.). Willkommensklassen in Berlin. www.familienportal.berlin.de/informationen/willkommensklassen-in-berlin-270
• Geçici koruma sağlanan yabancıların çalışma izinlerine dair uygulama rehberi. (2013). www.csgb.gov.tr/medias/6248/gkkuygulamarehberi1.pdf
• Geneva Convention. (1951). www.ohchr.org/sites/default/files/refugees.pdf
• Göç İdaresi Başkanlığı. (n.d.). Geçici koruma. https://www.goc.gov.tr/gecici-koruma5638
• Güçlüten, Ç. (2023). Türkiye’de geçici korunan Suriyelilerin aidiyet kimlik ve vatandaşlık sorunu: Hatay ili örneği. Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gürel, D., & Büyükşahin, Y. (2020). Education of Syrian refugee children in Turkey: Reflections from the application. International journal of progressive education, 16(5), 426-442. https://doi.org/10.29329/ijpe.2020.277.26
• Immigration, Refugees and Citizenship Canada (IRCC). (2018). Welcome to school program. https://www.canada.ca/en/immigration-refugees-citizenship.html
• International Organization for Migration. (2024). World migration report 2024. www.publications.iom.int/books/world-migration-report-2024
• Kılıç, G., & Özkor, D. (2019). Suriyeli çocukların eğitimi araştırma raporu. İstanbul: Mavi kalem sosyal yardımlaşma ve dayanışma derneği.
• Kocaoğlu, A., & Güner, N. (2023). Suriyeli göçmen çocukların Türk eğitim sistemi içindeki durumları. Mersin university journal of the faculty of education, 19(3), 415-433. https://doi.org/10.17860/mersinefd.1339419
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2015). Stratejik plan. https://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015_09/10052958_10.09.2015sp17.15imzasz.pdf
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2016). Ortaöğretim kurumları yönetmeliği. https://ogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_11/01062228_meb_ortaogretim_kurumlari_yonetmeligi_28_10_201629871.pdf
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2017). Ülkemizde kamp dışında misafir edilen Suriye vatandaşlarına yönelik tedbirler. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_12/05142850_rehberlik_hizmetler_kilavuzu.pdf
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2022). Göç 2022 sunum. https://hbogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2022_01/26165737_goc2022sunu.pdf
• Ministry of National Education (MoNE) (2014). Circular on Education Services for Foreigners.
• Ministry of National Education (MoNE) (2021). Educational Statistics for Syrian Refugees.
• Montgomery, E., & Foldspang, A. (2008). Predictors of emotional problems in young refugees: Refugee children in Danish schools. Scandinavian journal of public health, 36(5), 486-493.
• Mülteciler Derneği. (2023). www.mhd.org.tr/images/yayinlar/MHM-7.pdf Office of Refugee Resettlement (ORR). (2017). Refugee school impact program. https://www.acf.hhs.gov/orr/programs/refugee-school-impact
• Park, R. E. (1952). Human communities: The city and human ecology. Glencoe: The Free Press.
• Peters, R. S. (2010). Education and educated man. In R. F. Dearden, P. H. Hirst, & R. S. Peters (Eds.), Education and the development of reason (pp. 2-13). Oxon: Routledge.
• Platon. (2006). Devlet (Çev. C. Saraçoğlu & V. Atayman, 3. bs.). İstanbul: Bordo siyah.
• Popham, C. M., McEwen, F. S., Karam, E., Fayyad, J., Karam, G., Saab, D., Moghames, P., & Pluess, M. (2023). Predictors of psychological risk and resilience among Syrian refugee children. Journal of child psychology and psychiatry, 64(1), 91-99. https://doi.org/10.1111/jcpp.13670
• Progressive Intercultural Community Services Society (PICS). (n.d.). IRCC settlement and integration program. https://pics.bc.ca/free-programs-services/ircc-settlement-integration-program/
• Scharpf, F., Kaltenbach, E., Nickerson, A., & Hecker, T. (2021). A systematic review of socioecological factors contributing to risk and protection of the mental health of refugee children and adolescents. Clinical psychology review. https://doi.org/10.1016/j.cpr.2020.101930
• Skolverket (Swedish National Agency for Education). (2018). Educational support for migrants. https://www.skolverket.se
• UNICEF (2018). Promoting Integration of Syrian Children into the Turkish Education System (PICTES). UNICEF. (2014). Türkiye’de okul öncesi eğitim raporu. https://www.unicef.org/turkiye/media/2331/file/TURmedia_%20ulke-raporu-tr-14.1.2014.pdf
• Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu. (2013). www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.6458.pdf
• Yaşar, M. R., & Amaç, Z. (2018). Teaching Syrian students in Turkish schools: Experiences of teachers. Sustainable multilingualism, 233-120, 225-238. https://doi.org/10.2478/sm-2018-0019
• 1951 Cenevre Sözleşmesi. (2016). Madde 1. . https://www.multeci.org.tr/wp-content/uploads/2016/12/1951-Cenevre-Sozlesmesi-1.pdf