Yaratıcı ve Yenilikçi İş Davranışlarının Ölçümü: Yenilikçi İş Davranışları Ölçeği’nin Türkçe’ye Uyarlama Çalışması

Yıl 2023, , 121 - 137, 31.12.2023

Gülşah Vural Özkan

https://doi.org/10.25203/idd.1370523

Öz

Amaç:
Bu çalışmada De Jong ve Den Hartog (2010) tarafından yaratıcı ve yenilik davranışların ölçümü için geliştirilen Yenilikçi İş Davranışları Ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması amaçlanmaktadır.
Tasarım/Yöntem:
Yenilikçi İş Davranışları Ölçeği’nin uyarlama çalışması dilsel eşdeğerlik, değişmezlik güvenirliği, iç tutarlılık güvenirliği ve yapı geçerliği analizleri yoluyla yapılmıştır. Dilsel eşdeğerlik çalışması 41 kişi, değişmezlik güvenirliği analizi 44 kişi, iç tutarlılık ve yapı geçerliği analizleri 311 katılımcıdan elde edilen veriler üzerinde yapılmıştır. Analizler bağımlı örneklem t-testi ve Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon analizi, Cronbach Alfa ya da Alfa Katsayısı , açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi yoluyla gerçekleştirilmiştir.
Sonuçlar:
Türkçe yazına yaratıcı ve yenilik iş davranışlarını bir arada değerlendiren ve 9 maddeden oluşan bir ölçek sunulmuştur.
Uygulama Çıkarımları:
Yenilikçi İş Davranışları Ölçeği uygulanmasının ve değerlendirilmesinin kısa ve pratik olması sayesinde yaratıcı ve yenilikçi iş davranışlarının ölçümü güvenilir ve geçerli bir Türkçe form ile kolaylıkla gerçekleştirebilecektir.
Özgün Değer:
Yaratıcı ve yenilikçi iş davranışlarının ölçümünde kullanılan birçok araç bu davranışları tek bir boyut altında ele almaktadır. Yenilikçi İş Davranışları Ölçeği ise yaratıcı iş davranışlarını ve yenilikçi iş davranışlarını iki alt ölçekle değerlendirmektedir. Böylece çalışanların yaratıcı iş davranışları ve yenilikçi iş davranışları düzeyinin ayrı ayrı değerlendirmesi mümkün olabilecektir.

Anahtar Kelimeler

Yaratıcı İş Davranışı, Yenilikçi İş Davranışı, Yenilikçi İş Davranışları Ölçeği

Etik Beyan

Veri toplama sürecinde tüm katılımcılar araştırma hakkında bilgilendirilmiş ve gönüllülük onamı alınmıştır. Araştırmanın tüm aşamaları süresince bilimsel ve etik kurallara uyulmuştur ve bu kurallarla uyulması taahhütü ile ilgili sorumluluk yazarlara aittir.

MEASURING CREATIVE AND INNOVATIVE WORK BEHAVIOR: TURKISH ADAPTATION STUDY OF INNOVATIVE WORK BEHAVIOR SCALE

Öz

Objectives:
This study aims to present a tool to Turkish management literature to measure to creative and innovative behavior in organizations. Innovative Work Behavior Scale (IWB) developed by De Jong and Den Hartog (2010) is adapted into Turkish by analizing the reliability and validity of the measure.
Design/methodology/approach:
The adaptation study was carried out through bilingual equivalence, measurement invariance, internal consistency reliability and construct validity analyses. The participant group of the bilingual equivalence analysis consists of 41 people studying in Business Management master's programs at various universities in Istanbul. The study group for the messurement invariance analysis consists of 44 people working in a company operating in the retail sector in Istanbul. Internal consistency and construct validity analyzes of the scale were conducted on data obtained from 311 white-collar employees working in businesses operating in various sectors in Istanbul.
In the linguistic equivalence and measurement invariance studies, dependent sample t-test and Pearson Product Moment Correlation analysis were used. For internal consistency testing, the reliability criterion known as Cronbach's Alpha or Alpha Coefficient was used. Exploratory factor analysis was first applied to test the construct validity of the measurement tool. Principal Component Analysis was then applied to examine the factor structures and Varimax vertical axis rotation was performed. Structural equation modeling confirmatory factor analysis was performed to test whether the structure was confirmed or not.
Results:
It was concluded that the obtained Turkish form has bilingual equivalence with the original form. Invariance analysis showed that there was no significant difference between the first application and the second application. As a result of the internal consistency analysis Item 1 measuring creative work behavior was left out, and a two-factor structure was comfirmed with construct validity analysis. As a result, a two factor scale consisting of 9 items that evaluates creative and innovation work behaviors together has been presented in the Turkish literature.
Practical implications:
Measuring creativity and innovation in organizations is of high importance; because they are the basis of organizational performance and organizational effectiveness today. The presence of employees who exhibit creative and innovative behaviors is critical for organizations to survive, gain competitive advantage and achieve success. Since the application and evaluation of the Innovative Work Behavior Scale is short and practical, creative and innovative work behaviors will be able to measured easily with a reliable and valid Turkish form.
Originality/value:
The Turkish form of the scale has been found to be valid and reliable to take its place in the national literature, and it has been demonstrated that it can be used in academic studies and practice in organizations in our country. Many tools used to measure creative and innovative work behaviors consider these behaviors under a single dimension. Innovative Work Behavior Scale evaluates creative work behaviors and innovative work behaviors with two subscales. The scale will enable to evaluatelevels of employees' creative work behaviors and innovative work behaviors separately.

Anahtar Kelimeler

Creative Work Behavior, Innovative Work Behavior, Innovative Work Behavior Scale

Kaynakça

• Abbas, M. & Raja, U. (2015). Impact of psychological capital on innovative performance and job stress. Canadian Journal of Administrative Sciences, 32(2), 128-138.
• Akgemci, T. & Çevik Tekin, i. (2019). Psikolojik güçlendirmenin yenilikçi iş davranışına etkisi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(3), 1674–1692.
• Aksayan, S. &. Gözüm, S. (2002). Kültürlerarası ölçek uyarlama için rehber I: Ölçek uyarlama aşamaları ve dil uyarlaması. Hemşirelik Araştırma Dergisi, 4(1), 9-14.
• Amabile, T. M. (1988). A model of creativity and innovation in organizations. In B. Staw ve l. L. Cummings (Eds). Research in organizational behavior (ss. 123-167) Greenwich Connecticut: Jai Press.
• Amabıle, T.M., Conti, R., Coon, H., Lazenby, J. ve Herron, M. (1996). Assessing the work environment for creativity. Academy of ManagementJjournal, 39(5) 1154–1184.
• Axtell, C. M., Holman D. J., Unswort K. L., Wall T. D., Waterson P. E. ve Harrington, E. (2000). Shopfloor innovation: Facilitating the Suggestion and Implemenation of Ideas. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 73(3), 265-285.
• Basadur, M. (2004). Leading others to think innovatively together: Creative Leadership. Leadership Quarterly, 15(1), 103-121.
• Basu, R. ve Green S. G. (1997). Leader-member exchange and transformational leadership: An empirical examination of innovative behaviors in leader-member dyads. Journal of Applied Social Psychology, 27(6), 477-499.
• Carmeli, A., Reiter-Palmon R. ve Ziv, E. (2010). Inclusive leadership and employee involvement in creative tasks in the workplace: The mediating role of psychological safety. Creativity Research Journal, 22(3), 250–260.
• Cengiz, D.ve Kılınç, B. (2007). Faktör analizi ile 2006 Dünya Kupası’na katılan takımların sıralamasının belirlenmesi. Marmara Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(2), 351-370.
• Cho, K. H. ve Lee, S. H. (2007). Commitment to gender policy, commitment to organization and innovative behavior: Some unexpected linkages in Korea”. International Journal Of Public Administration, 30(12-14), 1485-1502.
• Coade, N. (2002). Her koşulda yaratıcı olmak, çev. Aydın Ekim Savran, İstanbul: Epsilon Yayıncılık. Cropley, D. H., Kaufman, J. C. ve Cropley, A. J. (2011). Measuring creativity for innovation management. Journal Of Technology Management & Innovation, 6(3), 13-29.
• Çiçek, B. ve Çiçek, A. (2020). İşyeri nezaketsizliğinin yaratıcı çalışan performansı üzerindeki etkisi: Lider-üye etkileşiminin aracılık rolü. İş ve İnsan Dergisi, 7(2) 267-282.
• De jong, J. P. J. ve Den Hartog D. N. (2007). How leaders influence employees’ innovative behaviour. European Journal Of Innovation Management, 10(1), 41-64.
• De jong, J. P. J. ve Den Hartog D. N. (2010). Measuring innovative work behaviour. Creativity And Innovation Management, 19(1), 23-36.
• Devanna, M. A. ve Tichy, N. (1990). Creating the competitive organization of the 21st century: The boundaryless corporation. Human Resource Management, 29(4), 445-471.
• Diliello, T. C. ve Houghton J. D. (2006). Maximizing organizational leadership capacity for the future. Journal Of Managerial Psychology, 21(4), 319-337.
• Doğan C. D. ve Aybek, E. C. (2001). R shiny ile psikometri ve istatistik uygulamaları, Ankara: Pegem Akademi.
• Dorenbosch, l., Van Engen, M. ve Verhagen, M. (2005). On-the-job iınnovation: The impact of job design and human resource management through production ownership. Creativity and Innovation Management, 14(2), 129-141.
• Drucker, P.F. (1985). Innovation and entrepreneurship: Practice and principles, New York: Harper & Row. Eren, E. (1982). İşletmelerde yenilik politikası, İstanbul: Formül Matbaası.
• Erkuş, A. (2007). Ölçek geliştirme ve uyarlama çalışmalarında karşılaşılan sorunlar. Türk Psikoloji Bülteni, 13(40), 17-25.
• Ettlie, J. E. ve O'keefe, R. D. (1982). Innovatıve attitudes, values, and intentions in organizations. Journal Of Management Studies, 19(2), 163-182.
• Gözüm, S. ve Aksayan, S. (2003). Kültürlerarası ölçek uyarlama için rehber II: Ölçek uyarla aşamaları ve dil uyarlaması. Hemşirelik Araştırma Geliştirme Dergisi, 5(1), 3-14.
• Gurteen, D. (1998). Knowledge, creativity and innovation. Journal Of Knowledge Management, 2(1), 5-13.
• Haner, U. E. (2002). Innovation quality-a conceptual framework. International Journal Of Production Economics, 80(1), 31-37.
• Ilısulu, T. I. (2013 ). Yaratıcılığın insan hayatındaki rolü ve önemi. E-Journal Of New World Sciences Academy, 8(1), 6-14.
• İraz, R. (2005). Yaratıcılık ve yenilik bağlamında girişimcilik ve kobi’ler, Konya: Çizgi Yayınevi.
• Jafrİ, H. (2010). Organizational commitment and employee’s innovative behavior a study in retail sector. Journal Of Management Research, 10(1), 62-68.
• Jafri, H. (2012). Psychological capital and innovative behaviour: an empirical studyon apparel fashion industry. The Journal Contemporary Management Research, 6(1), 42-52.
• Janssen, O. (2000). Job demands, perceptions of effort-reward fairness, and innovative work behavior. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 73(3), 287-302.
• Kale, E. (2010). Konaklama işletmelerinde örgüt içi faktörlerin yenilik ve yaratıcılık performansına etkileri, Yayımlanmamış doktora tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• Kıroğlu, I. ve Albayrak, R. S. (2017). Yaratıcı endüstrilerde Yenilikçi İş Davranışı Ölçeği’nin yöneticilere uygulanması ve doğrulanması: reklamcılık sektörü örneği. Karadeniz, 35, 105-116.
• Kleysen, R. F. ve Street C. T. (2001). Towards a multi-dimensional measure of individual iınnovative behavior. Journal Of Intellectual Capital, 2(3), 284-296.
• Krause, D.E. (2004). Influence-based leadership as a determinant of the inclination to innovate and of innovation-related behaviors: An empirical iınvestigation. Leadership Quarterly, 15(1), 79-102.
• Li, C. H. ve Wu J. J. (2011). The structural relationships between optimism and innovative behavior: Understanding potential antecedents and mediating effects. Creativity Research Journal, 23(2), 119-128. Lovelace, J. B. Ve Hunter, S. T. (2013). Charismatic, ideological, and pragmatic leaders’ ınfluence on subordinate creative performance across the creative process. Creativity Research Journal, 25(1), 59-74.
• Luecke, R. ve Katz, R. (2003). Managing creativity and innovation, Boston: Harvard Business School Press.
• Moghimiı, S. ve Subramaniam, I. D. (2013). Employees’ creative behavior: The role of organizational climate in Malaysian SMEs. International Journal Of Business and Management, 8(5), 1-12.
• Morgan, G. A, Leech, N., Gloeckner, G. W. Ve Barrett, K. C. (2004). SPSS for introductory statistics: use and interpretation, Mahway: Lawrence Elbaum Associates.
• Morgül, G. & Afacan Fındıklı, M. (2023). İş yükü algısı ve yaratıcı iş davranışı ilişkisinde proaktif davranışın rolü . Trends İn Business and Economics , 37 (2) , 111-119
• Boz Semerci, A., Ergeneli, A. ve Yılmaz, Z. (2021). İş yeri yalnızlığının iki yüzü: sanal kaytarma ve yenilikçi iş performansı. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(1), 133 – 147.
• Mumford, M. D., Scott, G. M., Gaddis, B. ve. Strange, J. M. (2002). Leading creative people: Orchestrating expertise and relationships. The Leadership Quarterly, 13(6), 705-750.
• Oldham, G. R. ve Cummıngs, A. (1996). Employee creativity: Personal and contextual factors at work. Academy Of Management Journal, 39(3), 607-634.
• Öner, N. (1997). Türkiye’de kullanılan psikolojik testler: bir başvuru kaynağı, İstanbul: Boğaziçi Matbaası.
• Özbağ, G. K. (2012). Örgüt ikliminin yeniliğe destek algısı üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27(2), 145-161.
• Özçer, N. (2005). Yönetimde yaratıcılık ve yenilikçilik, İstanbul: Rota Yayınları.
• Özdevecioğlu, M. (2004). Duygusal olaylar teorisi çerçevesinde pozitif ve negatif duygusallığın algılanan örgütsel adalet üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik bir araştırma. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 59(3), 181-202.
• Özgüven, İ. E. (2022). Psikolojik testler, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Phelan, S.G. ve Young, A. M. (2003). Understanding creativity in the workplace: An examination of ındividual styles and training in relation to creative confidence and creative self-leadership. Journal Of Creative Behavior, 37(4), 266-281.
• Pıeterse, A. N., Van Knippenberg, D., Schippers, M ve. Stam, D. (2010). Transformational and transactional leadership and ınnovative behavior: The moderating role of psychological empowerment. Journal Of Organizational Behavior, 31(4), 609-623.
• Runco, M.A. ve Chand, I. (1994). Problem finding, problem solving, and creativity, Norwood: Ablex. Samen, S. (2008). İşletmelerde yaratıcılığın önemi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(2), 363-378.
• Scott, S. G. ve Bruce R. A. (1994). Determinants of innovative behavior: A path model of individual innovation in the workplace. Academy Of Management Journal, 37(3), 580-607.
• Scott, S. G. ve Bruce R. A. (1998). Following the leader in R&D: The joint effect of subordinate problem-solving style and leader-member relations on ınnovative behavior. IEEE Transactions on Engineering Management, 45(1), 3-10.
• Shalley, C. E. (1995). Effects of coaction, expected evaluation, and goal setting on creativity and productivity. Academy of Management Joumal, 38(2), 483-503.
• Shalley, C. E. ve Gilson, l. L. (2004). What leadersneed to know: A review of social and contextual factors that can foster or hinder creativity. The Leadership Quarterly, 15(1), 33-53.
• Shalley, C. E. ve Gilson, l. L. ve Blum, C. (2000). Matching creativity requirements and the work environment: Effects on satisfaction and intentions to leave. Academy Of Management Journal, 43(43), 215-223.
• Spreitzer, G. M. (1995). Psychological empowerment in the workplace: Dimensions, measurement, and validation. Academy of Management Journal, 38(5), 1442-1465.
• Süvarioğlu, S. (1994). A creative thinking program: assesment of effectiveness, Yayımlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Swahn. A. L. ve Svahn, S. (2008). Creativity, Bloomington: Authorhouse.
• Sweetman, D., Luthans, F., Avey, J. B. Ve Luthans, B. C. (2011). Relationship between positive psychological capital and creative performance. Canadian Journal Of Administrative Sciences, 28(1), 4-13.
• Şimşek, O:F: (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş Temel İlkeler ve LISREL Uygulamaları, Ankara: Ekinoks. Tierney, P. Ve Farmer S. M. (2011). Creative self-efficacy development and creative performance over time. The Journal Of Applied Psychology, 96(2), 277-293.
• Tierney, P. Ve Farmer S. M. ve Graen, G. B. (1999). An examination of leadership and employee creativity: The relevance of traits and relationships. Personnel Psychology, 52(3), 91-620.
• Tosun, C. (2013). Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi ile Kimya Algı Ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 7(1), 142-165.
• Uzkurt, C. (2008). Pazarlamada değer yaratma aracı olarak yenilik yönetimi ve yenilikçi örgüt kültürü, İstanbul: Beta Basım.
• Van de Ven, A. H. (1986). Central problems in the management of innovation. Management Science, 32(5), 590-607.
• West, M. A. (2002). Sparkling fountains or stagnant ponds: An integrative model of creativity and innovation implementation in work groups. Applied Psychology: An International Review, 51(3), 355-424. West, M. A. veFarr, J. L. (1989). Innovation at