Sürdürülebilir Yerleşim Modellerinin Karşılaştırılması: Eko-Kent ve Yavaş Kent

Yıl 2016, Cilt: 7 Sayı: 18, 246 - 267, 31.01.2016

Zehra Çetinkaya Ayşen Ciravoğlu

Öz

Tarih boyunca ve günümüzde
toplumlar her zaman ideal kent arayışında oldular. Dönemin sorunlarına çözüm
olabilecek kent olarak algılanan “ideal” arayışı kentsel tipolojileri
şekillendirdi. Günümüzde yerleşimlerin en önemli sorunlarından biri çevre
sorunlarıdır. Doğal kaynakları sınırsızmışçasına kullanmak gelecek nesillerin
kendi ihtiyaçlarını karşılamada sorun yaşayacakları anlamına gelmektedir. Bu
konu sürdürülebilirlikle doğrudan ilişkilidir. Yerleşimlerde sürdürülebilirlik
geleceği şekillendirebilecek en önemli konulardandır. Tüm bunlar kentsel
tipoloji çalışmalarını ve yerleşimlerin sürdürülebilirlik parametrelerini
etkilemektedir. Dünyada sürdürülebilirliği hedefleyen, farklı zamanlarda ortaya
çıkmış çok sayıda yerleşim modeli vardır. Ölçek gibi bazı farklılıklara sahip
olsalar bile tüm bu yerleşimlerin ulaşmak istedikleri hedef ortaktır. Bunlar
çevre dostu ve sürdürülebilir olmaktır. Günümüzde Türkiye'de en yaygın olan
modeller eko-kent ve yavaş kent modelleridir.

Bu çalışma kapsamında incelenen
konu eko-kent ve yavaş kent modellerinin karşılaştırılmasıdır. Bu iki kent
modeli sürdürülebilirliğin ekolojik, sosyal ve ekonomik boyutlarına göre
karşılaştırılmış, bu modellerin benzerlik ve farklılıkları ile kentsel
tipolojiye etkisine değinilmiştir. Bu veriler ışığında eko-kent ve yavaş
kentlerin birbirlerine göre olumlu ve olumsuz yanları vurgulanmıştır.
Araştırmanın sonucuna göre eko-kentler sürdürülebilirliğin ekolojik boyutuna
dikkat çekerken, yavaş kentler sürdürülebilirliğin tüm boyutlarını içeren
projeler yürütmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilir Yerleşim, Eko-kent, Yavaş Kent, Kentsel Tipoloji, Kent Modelleri

Comparison of Sustainable Settlement Models: “Eco-City” and “Citta Slow”

Öz

Societies
are and have been in search for ideal city throughout the history. The search
for the “ideal” which is perceived to solve the problems of era, formed urban typologies.
Nowadays, one of the most significant problems in settlements are environmental
problems. Using natural resources as if they were unlimited means that next
generation will have difficulty for to meet their needs in the future. These
are directly related to sustainability. Sustainability of the settlement is
probably the most important issue that is going to shape
future. These subjects affect urban typology studies and parameters of
sustainable settlements. There are wide range of settlement models whose goal
is sustainability in the world. Even if these models have some differences in
scale or methods, the major similarity is that their goal is to become
eco-friendly and sustainable. Today, the most common models are eco-cities and
slow cities (cittaslow).

In this
study, comparison of the eco-city and slow city are evaluated. These models are
compared with sustainability's economic, ecologic and social dimensions.
Similarities, differences of the models and the effects of the urban typologies
are mentioned. According to results of the research, eco-cities in Turkey pay
attention to ecological dimension.  As
for slow cities in Turkey, they carry out the projects which include all
dimensions almost evenly.

Anahtar Kelimeler

Sustainable Settlement, Eco-city, Slow City, Urban Typology, Urban Models

Kaynakça

• Cervero, R. (1998). The transit metropolis: A global inquiry. Washington: DC: Island Press.
• Ciravoğlu, A. (2009). Sıfırdan başlamak: İdea(l) yerleşimler. Mimarlık Dergisi, 350, Kasım-Aralık, 33-35, İstanbul, Türkiye.
• Doğutürk, G. (2010). Mimari ve yaşam kalitesi bağlaminda yavaş şehir hareketi ve seferihisar örneği. Yüksek lisans tezi. MSGSÜ, FBE, İstanbul, Turkiye.
• Duncan, B. ve Hartman, J. (1996). Sustainable urban transportation initiatives in Canada. Paper submitted to the APEC Forum on Urban Transportation, Seoul, South Korea, November, 20-22.
• Handy, S. (1996). Methodologies for exploring the link between urban form and travel behavior. Transportation Research: Transport and Environment: D 2, 1(2), 151-65.
• Işıldar, G. Y. (2012). 2011 Avrupa yeşil başkenti Hamburg: Ekokent kriterleri ve performans göstergeleri açisindan incelenmesi. SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 23, 241-262, Konya, Türkiye.
• Jabareen, Y. R. (2006). Sustainable urban forms : Their typologies, models, and concepts. Journal of Planning Education and Research, 26, 38. Sage Publication, London, England.
• Jones, C. ve MacDonald, C. (2004). Sustainable urban form and real estate markets. European Real Estate Conference, Milan, Italy.
• Register, R. (1987). Ecocity Berkeley: Building cities for a healthy future. Berkeley, Calif. : North Atlantic Books, Vermont, USA.
• Sınmaz, S. (2013). Yeni gelişen planlama yaklaşımları çerçevesinde akıllı yerleşme kavramı ve temel ilkeleri. Megaron Dergisi, 8 (2), 76-86, İstanbul, Türkiye.
• Tekeli, İ. (2009). Kültür politikalari ve insan hakları bağlaminda doğal ve tarihi çevreyi korumak. İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları. İnternet Kaynakları
• Cittaslow Türkiye, (2015). 24.10.2015 tarihinde http://cittaslowturkiye.org/1151-2/ adresinden erişildi.
• Ecocity Builders, (2011). International Ecocity Framework and Standards, USA. 24.10.2015 tarihinde http://www.ecocitybuilders.org/whatwe-do/ecocity-standards/ adresinden erişildi.