Urbanization of Rural Areas with Second Home Tourism: The Case of Pelitköy

Yıl 2020, Cilt: 11 Sayı: 29, 485 - 510, 30.04.2020

Serdar Ceylan , Mehmet Somuncu

https://doi.org/10.31198/idealkent.654601

Cited By: 1

Öz

The aim of study is to understand how the space is reproduced with the second home tourism and it transforms from rural area to urban area. Pelitköy which is the case study area is located in Burhaniye district, Balıkesir province. In-depth interviews were made to different stakeholders and it analysed by MAXQDA 12 program as descriptive (citation and coding). The interviewees were determined by purposeful sampling. According to result of the research, space was used as agriculture area by local people up to 1980. However, after 1980, it transformed to tourism area with the second home buildings on the coast. The area has been transformed from the place of agricultural production into the place of consumption (leisure and entertainment) used by the urban class. It reproduced by urban population for the purpose of second home tourism. Urban society which has second home owners in the area, has taken over the land ownership. Because of the financial needs and high profit (rent), some olive lands that are within the boundaries of second home settlement are sold by local people who engaged in agricultural production. The peasant who sells his land, have forced to migrate from the countryside to the city, as he lost his productive position. Finally, the rural areas are under the pressure of second home tourism, agriculture land turns into zoned land. If right policies and legal regulations aren’t established, agriculture lands will be lost by urbanization. 

Anahtar Kelimeler

Urbanization, rural transformation, second home tourism, Pelitköy, Burhaniye

İkinci Konut Turizmi İle Kırsal Alanların Kentleşmesi: Pelitköy Örneği

Öz

Araştırmanın amacı, kırsal alanların ikinci konut turizmi ile yeniden üretilerek kentleşme süreci içerisine nasıl girdiğini anlamaya çalışmaktır. Araştırma sahası Balıkesir İli Burhaniye İlçesi’ne bağlı Pelitköy Mahallesi’dir. Nitel araştırma deseninde yürütülen çalışmada farklı paydaşlarla yüz yüze derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Görüşme yapılan kişiler amaçlı örnekleme göre belirlenmiştir. Görüşme verileri, MAXQDA 12 programında alıntılama ve temalaştırma yapılarak betimsel olarak analiz edilmiştir. Araştırma bulgularına göre, 1980 öncesinde yerel halk tarafından tarım (zeytin) arazisi olarak kullanılan Pelitköy kıyı alanı, 1980 sonrası kıyıda görülen ikinci konut yapılaşması ile bir turizm alanına dönüşmüştür. Alan, tarımsal üretim mekânından kentli sınıfın kullandığı tüketim (boş zaman ve eğlence) mekânına dönüşmüştür. Alan, kentli nüfus tarafından ikinci konut turizmi amacıyla yeniden üretilmiştir. İkinci konut sahibi kentli nüfus alanı kullanarak aynı zamanda toprak mülkiyetini de ele geçirmiştir. Zeytinliklerin imara sınırı içinde kalması yerel halkın tarımsal toprağını oluşan ranttan dolayı elden çıkarmasına neden olmaktadır. Toprağını satan köylü, üretici pozisyonunu kaybederek kırdan kente göç etmek durumunda kalmaktadır. Sonuç olarak, kırsal alanlar ikinci konut turizmi baskısı altında kalmakta, tarım toprakları imarlı arazilere dönüşmektedir. Doğru politikalar ve yasal düzenlemeler yapılmazsa, tarım arazileri (zeytinlikler) kentleşme nedeniyle kaybedilecektir.

Anahtar Kelimeler

kentleşme

Kaynakça

• Akyarlı, A., Yüksel, Y., Çevik, E., Yalçıner, A.C. ve Güler, I. (2002). Kıyı bölgesi yönetimi ve sorunları. Türkiye Mühendislik Haberleri, 420-421-422(4-5-6), 65-68.
• Arkon, C. (1989). İkinci konutlar: Sorunları ve potansiyelleri ile planlama içerisindeki konumu: İzmir örneği. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Asgary, A., Rezvani, M.R. ve Mehregan, N. (2011). Local residents’ preferences for second home tourism development policies: a choice experiment analysis, tourismos: An International Multidisciplinary Journal of Tourism, 6 (1), 31-51.
• Bakırcı, S. (2007). Yabancıların ikinci konut talebinin fiziksel çevreye etkisi: Dalyan örneği. YÖK Ulusal Tez Merkezi. (Tez no: 212763).
• Birol-Özerk, G. (2012). Türkiye’de yazlık ikinci konutların yarattığı sorunlar bağlamında Balıkesir ili ege kıyılarındaki yazlık ikini konutlara genel bir bakış, Megaron Balıkesir, Mimarlar Odası Balıkesir Şubesi Dergisi, Temmuz 2012, 29-35.
• Breda, J.G., Accinelli, E. ve Carrer, E.J.S. (2007). Second homes: the effects on social welfare of a change on the valuation of individual opportunity cost. Anatolia: An International Journal of Tourism and Hospitality Research, 18 (1), 85-96.
• Burhaniye Belediyesi (2017). Burhaniye kent haritası, 12.03.2017 tarihinde http://www.burhaniye.bel.tr/burhaniye/kent-haritasi.html adresinden erişildi.
• Cheshire, L. (2006). Governing rural development: discourses and practices of self-help in Australian rural policy. Alsershot: Ashgate Pub.
• Coppock, J.T. (Ed.) (1977). Second homes in perspective. In J.T. Coppock (Ed.), Second homes: curse or blessing? Oxford: Pergamon Press.
• Çimen, H. (2010). İkinci konut satın almada destinasyon kalitesinin etkisi: Alanya örneği. Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,Ankara.
• Çubuk, M. (1981). Turizmin dinlenme eğlenme ve boş zamanları değerlendirme ile bütünleşmesi, yeniden tanım denemesi ve turizm planlamasında sistemli bir yaklaşım, Yayımlanmamış Doktora Tezi, MSÜ Mimarlık Fakültesi, İstanbul.
• Doğaner, S. (2001). Türkiye turizm coğrafyası. İstanbul: Çantay Kitabevi.
• Fesharaki, P. (1994). Rural geography. Tehran: Azad University Publication Center.
• Geray, C. (1974). Planlı dönemde köye yönelik çalışmalar: sorunlar-yaklaşımlar-örgütlenmeler. Ankara. Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları No: 139.
• Geray, C. (1975). Türkiye’de kırsal yerleşme düzeni ve köy kent yaklaşımı, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 30 (1), 45-66.
• Geray, C. (2011). Dünden bugüne kırsal gelişme politikaları. Ankara: Phoenix Yayınevi.
• Gökeniz, A., Dinç, Y. ve Taşkır, H. (2010). Türkiye’de ikinci konut kavramı ve ayvalıkta ikinci konutlar üzerinde yapılan araştırma ışığında bir pazarlama model önerisi, 11. Ulusal Turizm Kongresi (02-05 Aralık 2010), Kuşadası, 848-872.
• Görgülü, T. ve Manisa, K. (2008). İkinci konutların turizm sektöründe yeniden kullanılmasına yönelik model, Megaron, YTÜ Mimarlık Fakültesi E-Dergisi, 3 (1), 68-78.
• Gülümser, A. A., Baycan Levent, T. ve Nıjkamp, P. (2010). Türkiye’nin kırsal yapısı: ab düzeyinde bir karşılaştırma, İTÜDERGİSİ, 9 (2), 133-144.
• Gündüz, E. (2003). Tatil amaçlı ikinci konutların fiziksel ve sosyal yapıya etkileri: Mahmutlar örneği. YÖK Ulusal Tez Merkezi. (Tez no: 134223).
• Hall, C. M. ve Müller, D. K. (2004). Tourism, mobility and second homes: between elite landscape and common ground. Clevedon: Channel View.
• Hoogendoorn, G., Visser, G. (2004). Second homes and small-town (re)development: the case of Clarens, Journal of Family Ecology and Consumer Sciences, 32, 105-116.
• İdil, B. (1989). Kıyı kentlerimizin yok olan kimlikleri ve düşündürdükleri: Trabzon özelinde bir irdeleme. Mimarlık, 2 (234), 94-95.
• Karaaslan, Ş. ve Yalçıner-Erçoşkun, Ö. (2005). İkinci konutların turizme kazandırılması: Antalya/Serik-Boğazkent örneği, Gazi Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi, Proje No: 06/2003-81, Gazi Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama Programı.
• Keshavarznia, N., Sarvar, R. ve Mahdavi, M. (2013). Environmental impacts of second home development on Damash village in Gilan province, Iran. International Journal of Engineering and Advanced Technology, 3(2), 181-184.
• Kozak, M. ve Duman, T. (2011). İkinci konutların turizm sektörüne kazandırılması: Muğla ili Datça ilçesi örneği. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 12 (2), 226-242.
• Ljungdahl, S. (1938). Sommar-Stockholm. Ymer, 58, 218-242.
• Manisa, K. ve Gül, H. (2009). Türkiye’deki ikinci konutların turizm sektöründe değerlendirilmesine ilişkin bir model çalışması. M. Kemal Dedeman Araştırma ve Geliştirme Proje Yarışması Turizm Sektörü Birincilik Ödülü.
• Marjavaara, R. (2008). Second home tourism. the root to displacement in Sweden? Umea University, Unpublished PhD Thesis, Department of Social and Economic Geography, Sweden.
• Marsden, B. (1977). Holiday homescapes of Queensland. In J. T. Coppock (Ed), Second Homes: Curse or Blessing? London: Pergamon Press, 57-73.
• Marsden, T. (1999). Rural Futures: The Consumption Countryside and its Regulation. Sociologia Ruralis, 39 (3), 501-526.
• Matteuccı, X., Lund-Durlacher, D. ve Beyer, M. (2008). The socio-economic and environmental impact of second home tourism: the South Pacific Coast of Nicaragua example, Inside P. Keller, T. Bieger (Eds), Real Estate and Destination Development in Tourism. Berlin: Erich Schmidt Verlag.
• McIntyre, N. (2006). Introduction. Norman McIntyre, Daniel Williams, K. McHugh (Ed), Multiple Dwellings and Tourism: Negotiating Place, Home and Identity Wallingford: CABI, 1-15.
• Mizan, G. (1994). Turizm ve ikinci konut gelişiminin doğal çevre üzerindeki etkilerinin incelenmesi: Dilek Yarımadası ve yakın çevresi örneği. YÖK Ulusal Tez Merkezi. (Tez no: 39470).
• Müller, D. K. (2011). Second homes in rural areas: reflections on a troubled history. Norsk Geografisk Tidsskrift, 65 (3), 137-143.
• Müller, D. K., Hoogendoorn, G. (2013). Second Homes: Curse of blessing? a review 36 years later, Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 13 (4), 353-369.
• Overvag, K. (2009). Second homes in Eastern Norway. Unpublished PhD Thesis, Norwegian University of Science and Technology. Trondheim.
• Selwood, J. ve Tonts, M. (2004). Recreational Second Homes in the South West of Western Australia, Inside C. M. Hall, D. K. Müller (Eds), Tourism, mobility and second homes: between elite landscape and common ground. Clevedon: Channel View, 174-195.
• Sund, T. (1948). Sommer-Bergen. Avisenes adresseforandringer som vitnesbyrd om bergensernes landopphold sommeren 1947. Norsk Geografisk Tidsskrift, 12(2), 92-103.
• Tekeli, İ. (2002). Cumhuriyetin çağdaşlaşma projesinin mekânsal boyutu üzerine bir değerlendirme. V. Türk Kültürü Kongresi (17-21 Aralık), 3-22, Ankara.
• Tekeli, İ. (2011). Anadolu’da yerleşme sistemi ve yerleşme tarihleri. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Tekeli, İ. (2016a). “Türkiye’de kırsal alan nasıl yapılanıyor?”, ODTÜ Dönem Arası Seminerleri-DAS (17-19 Şubat 2016), Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• Tekeli, İ. (2016b). Dünyada ve Türkiye’de kent kır karşıtlığı yok olurken yerleşmeler için temsil sorunları ve strateji önerileri. Ankara: İdealkent Yayınları.
• Tümertekin, E. ve Özgüç, N. (2015). Beşerî coğrafya: insan kültür mekân. İstanbul: Çantay Kitabevi.
• Usta, Ö. (2014). Turizm: genel ve yapısal yaklaşım (4. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Visser, G. (2003). Visible, yet unknown: reflections on second-home development in South Africa. Urban Forum, 14, 379-408.
• Willams, A. M. ve Hall, C. M. (2000). Tourism and migration: new relationships between production and consumption. Tourism Geographies, 2 (1), 5-27.
• Willams, A. M. ve Hall, C. M. (2002). Tourism, migration, circulation and mobility: the contingencies of time and place, Inside, C.M. Hall, A.M. Williams (Eds), Tourism and migration: new releationships between production and consumption. Dordrecth, Kluwer.
• Williams, L. N. (2010). Second Home Tourism in rural Tobago-the perceived socio-economic and environmental effects. A thesis submitted in partial fulfillment of the requirements for Lund University International Master's Program in Environmental Studies and Sustainability Science, LUMES.
• Wolfe, R. I. (1951). Summer cottagers in Ontario. Economic Geography, 27 (1), 10-32.
• Wolfe, R. I. (1952). Wasaga Beach: the divorce from the geographic environment. Canadian Geographer, 2(1), 57-65.
• Wolfe, R. I. (1962). The summer resorts of Ontario in the nineteenth century. Ontario History, 54, 149-161.
• Wolfe, R. I. (1965). About cottages and cottagers. Landscape, 15 (1), 6-8.
• Woods, M. (2005). Rural geography. London: Sage.