Current Legal Status of Urban Open and Green Areas and Problems in Practice

Yıl 2020, Sayı: Kentleşme ve Ekonomi Özel Sayısı, 1281 - 1312, 01.12.2020

Atila Gül , Gizem Dinç , Tuğba Akın , Aslı İlayda Koçak

Öz

Nowadays, urban open and green areas (OGA) have an important role in the creation of sustainable and livable cities due to their versatile services and contributions to the urban people and urban ecosystem. In particular, the amount of green areas per person owned by cities is accepted as an indicator of civilization. It is known that the population, geographical location, socio-economic characteristics of the city and the use of existing green areas are effective in determining the urban green space standards. The location, types, analysis, spatial distribution, capacity, functionality and adequacy of urban OGA etc. features are considered the most important components of planning and design. Planning and management of the OGA in Turkey; It is implemented as defined in the Development Law and related regulations. In this study, in the current legislation in Turkey, OGA has been examined and interpreted in 5 different dimensions as "Conceptual Framework and Typological Classification", "Standards", "Projecting and Implementation", "Professional Duty and Responsibility" and "Corporate or Managerial Authority and Responsibility". In this context, in the current legal regulations, the conceptual framework for open and green areas, definitions, standards, project design, implementation etc. It has been determined that there are deficiencies and deficiencies in the issues.

Anahtar Kelimeler

Urban open and green spaces, urban planning, legislation, urban design, landscape architecture

Kentsel Açık ve Yeşil Alanların Mevcut Yasal Durumu ve Uygulamadaki Sorunlar

Öz

Günümüzde, kentsel açık ve yeşil alanlar (AYA) kent insanı ve kent ekosistemine yönelik çok yönlü hizmet ve katkıları nedeniyle sürdürülebilir ve yaşanabilir kentlerin oluşturulmasında önemli bir role sahiptir. Özellikle kentlerin sahip olduğu kişi başına düşen yeşil alan miktarı medeniyet göstergesi olarak kabul edilmektedir. Kentsel yeşil alan standartlarının belirlenmesinde kentin nüfusu, coğrafi konumu, sosyo-ekonomik özellikleri ve mevcut yeşil alan kullanımlarının etkili olduğu bilinmektedir. Kentsel açık ve yeşil alanların konumu, tipleri, analizi, alansal dağılımı, kapasitesi, işlevselliği ve yeterliliği vb. özellikler planlama ve tasarımın en önemli bileşenleri sayılmaktadır. Türkiye’de AYA’ın planlanması ve yönetimi; İmar Yasası ve ilgili yönetmeliklerde tanımlandığı şekliyle uygulanmaktadır.
Bu çalışmada, Türkiye’deki mevcut mevzuatta AYA, "Kavramsal Çerçeve ve Tipolojik Sınıflandırma”, “Standartlar”, “Projelendirme ve Uygulama”, “Mesleki Görev ve Sorumluluk” ve “Kurumsal veya Yönetsel Yetki ve Sorumluluk” olmak üzere 5 farklı boyutta incelenmiş ve yorumlanmıştır. Bu bağlamda mevcut yasal düzenlemelerde AYA yönelik kavramsal çerçevesi, tanımlamalar, standartlar vb. konularda eksikliklerin ve yetersizliklerin olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kentsel açık ve yeşil alanlar, kentsel planlama, imar mevzuatı, kentsel tasarım, peyzaj mimarlığı

Kaynakça

• Aksoy, Y.(2014). Türkiye’de Yeşil Alanlarla İlgili Yasal Düzenlemeler. İstanbul Ticaret Üniversitesi. Fen Bilimleri Dergisi. s. 1-20. İstanbul.
• Anonim, (2000). The Urban Audit: Towards the benchmarking of quality of life in European cities. Vol I, II and III, Office for Official Publications of the European Communities, Luxembourg.
• Benedict and McMahon, (2006). Green Infrastructure, Island Press, Wsahington, 300p
• Eraslan, Ş., Gül, A., Örücü, Ö.K. (2014). Sağlıklı kent olma yolunda kentsel yeşil alanların rolü. SDU II. Uluslararası Davraz Kongresi (29-31 Mayıs 2014) Küresel Sorunlar ve Çözüm Arayışları. Bildiriler Kitabı. s.2247-2270. Isparta. ISBN: 978-9944-452-82-3.
• Gezer, A. ve Gül, A. (2009). Kent Ormancılığı-Kavramsal-Teknik ve Kültürel Boyutu. SDU Orman Fakültesi, Kitap Yayın No: 86, s 245. (ISBN : 978-9944-452-30-4) SDU Basım evi- Isparta.
• Gezer, A., A. Gül, ve C. Yücedağ, (2009). Kent Ormancılığı'nın Kavramsal Süreci ve Bazı Temel Kavramlarla İlişkisi. 2. Bölüm. (Editörler: Gezer, A. ve Gül, A. Kent Ormancılığı-Kavramsal-Teknik ve Kültürel Boyutu. SDU Orman Fakültesi, Kitap Yayın No: 86, s: 33-80. Isparta. 2009. (ISBN : 978-9944-452-30-4) SDU Basım evi- Isparta.
• Gül, A. ve V. Küçük, (2001). Kentsel açık-yeşil alanlar ve Isparta kenti örneğinde irdelenmesi, S.D.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, Seri:A, Sayı:2, 27-48, Isparta.
• Luo, M. (2014). Strategies for urban green space system plan based on the eco-oriented development mode. BioTechnology An Indian Journal, 10 (19), 11447-11451.
• Manavoğlu, E. ve Ortaçeşme, V. (2007). Konyaaltı kentsel alaninda bir yeşil alan sistem önerisi geliştirilmesi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20 (2), 261-271.
• Olgun, R. ve Yılmaz, T. (2017). Kentlerin planlanmasına yönelik yeşil alan sistem yaklaşımları. (Fen, Matematik, Mühendislik ve Doğa Bilimleri Araştırmaları Ed. Çiftçi N, Kara Y, Yalçınkaya İ, Şahin M, Ağaçayak T), 206-213.
• Önder, S. Ve Polat, A. (2012). Kentsel Açık-Yeşil Alanların Kent Yaşamındaki Yeri Ve Önemi.
• Özbilen, A., (1991). Kent içi Açık Alanlar ve Dağılımı, Tarihi Eserler ve Gelişen Yeni Yapılaşma. K.T.Ü. Orman Fakültesi, Genel Yayın No:155,F.Y.N: 17, Trabzon, 1991.
• Öztan, Y., (1968). Ankara şehri ve çevresi yeşil saha sisteminin Peyzaj Mimarisi prensipleri yönünden etüd ve tayini, Ankara Üniversitesi Basımevi. Ankara.
• Öztürk, B. (2004). Kentsel Açık ve Yeşil Alan Sistemi Oluşturulması: Kayseri Kent Bütünü Örneği, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı Doktora Tezi s: 193. Ankara.
• Yazgı, D. ve Yılmaz, T. (2017). Yeşil Altyapı Kavramının İlgili Yasal Düzenlemeler İçerisindeki Yeri Ve Uygulamaya Yönelik Öneriler. 6. Peyzaj Mimarlığı Kongresi Söylem ve Eylem. s.101-115. Antalya.
• Yıldızcı, A.C., (1987). Kentsel Yeşil Alanlar, Yüksek Lisans Ders Notları, İstanbul.