Planlama Kapsamında Kentsel Risklerin Tespiti ve Derecelendirilmesine Yönelik İki Çalışma: Kocaeli Örneği

Yıl 2021, Cilt: 12 Sayı: 32, 415 - 440, 31.05.2021

Nurseli Şanlı , Fatma Nur Varol , Sibel Ecemiş Kılıç , Mercan Efe Güney

https://doi.org/10.31198/idealkent.844933

Cited By: 2

Öz

Literatürde ekosistemlerin sürdürülebilirliğinin sağlanması hedefiyle ortaya çıkan dirençlilik kavramı, özellikle son 10 yılda geliştirilerek, pek çok farklı konu ve perspektifte ele alınmaya başlamıştır. Günümüz planlama yaklaşımları çoğunlukla sosyo-ekonomik odaklı olup, kentsel dirençlilik alanında afet risklerinin tanımlanmasından öteye geçememektedir. Oysaki kavram doğal kaynakların sürdürülebilirliğinin sağlanması, afet ve benzeri riskler ile ekonomik, sosyal ve fiziksel bağlamda kentlerde yaşanan veya öngörülen sorunların çözülmesine, hafifletilmesine olanak tanıyabilmesi sebebiyle her ölçekteki planda değinilmesi gereken önemli bir konudur. Bu çalışmada üretilecek planlarda kentsel dirençliliği sağlamak ve artırmak adına risklerin tespiti ve seviyelerinin derecelendirilmesine yönelik uygulanabilir bir yöntem geliştirmek, geliştirilen yöntemin mekânsal planları yönlendirmekteki katkısını sunmak çalışmanın amacını oluşturmuştur. Geliştirilen yöntem farklı ölçek ve sınıra sahip iki plan olarak Kocaeli ili İzmit İlçesi Afet Müdahale Planı ve Kocaeli ili İzmit Körfezi Bütünleşik Kıyı Alanları Planı yapım aşamalarına entegre edilerek uygulanmıştır. Çalışma kapsamında geliştirilen yöntemin diğer planlara uygulanabilirliğinin ve mevcuttaki sorunlara yönelik çözüm önerilerinin gerçekleşebilirliği ile sürdürülebilirliğinin sağlanıp sağlanamayacağının tartışılması hedeflenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kentsel Dirençlilik, Kentsel Risk, Kocaeli, Kent Planlama, Afet, Kıyı Alanı

Teşekkür

Çalışmanın yapılabilmesine bilgi ve belge temini sağlayan ve desteklerini sunan Kocaeli Büyükşehir Belediyesine teşekkür ederiz.

Two Studies for Identifying and Classifying Urban Risks in the Scope of Planning: The Case of Kocaeli

Öz

The concept of resilience, which emerged with the literature in the aim of ensuring the sustainability of ecosystems, especially in the last 10 years has been developed and has begun to be addressed many different topics and perspectives. Today's planning approaches are focused on socio-economic development and do not define the risks that may be required in the urban area beyond disasters. However, the concept is an important issue that should be considered in all scale plans. The aim of the study was to develop a viable method for identifying and evaluating risks in order to ensure urban resilience and increase their levels of plans to be produced, and developed the present method of directing spatial contribution plans. The developed method was implemented by integrating Izmit District Disaster Response Plan and Izmit Bay Integrated Coastal Areas Plan on the basis of Kocaeli Province into the construction stages as two plans with different scales and limits. It is aimed to discuss the applicability of the method developed within the scope of the study to other plans and, as a result, whether the realization and sustainability of the solution proposals for existing problems can be achieved.

Anahtar Kelimeler

Urban Resilience, Urban Risk, Kocaeli, Urban Planning, Disaster, Coastal Area

Kaynakça

• Balamir, M. (2007). Afet politikası, risk ve planlama. TMMOB Afet Sempozyumu, 5-7. https://www.spo.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=391&tipi=58&sube=0 adresinden erişilmiştir.
• Balica, S. F. Douben, N. ve Wright, N. G. (2009). Flood vulnerability indices at varying spatial scales. Water science and technology, 60(10), 2571-2580.
• Balica, S. F. Wright, N. G. ve Van der Meulen, F. (2012). A flood vulnerability index for coastal cities and its use in assessing climate change impacts. Natural hazards, 64(1), 73-105.
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, (t.y.). Kıyı alanlarının önemi. Erişim Adresi: https://mpgm.csb.gov.tr/kiyi- alanlarinin-onemi-i-84350
• De León, V., ve Carlos, J. (2006). Vulnerability: a conceptional and methodological review. UNU-EHS.
• Durgun E. (t.y.). Afete duyarlı planlama yaklaşımı ve yerbilimsel verilerin plana entegrasyonu. JMO haber bülteni. https://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/ef21a66d373d628_ek.pdf?dergi=HABER%20B%DCLTEN%DD adresinden erişilmiştir.
• Görmüş, T., ve Ayat, B. (2020). Vulnerability assessment of Southwestern Black Sea. Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University, 35(2), 663-681.
• Hester, R.E ve Harrison, R.M. (Eds.), (1998). Risk assessment and risk management. Cambridge: The Royal Society of Chemistry.
• Holling, C. S. (1973). Resilience and stability of ecological systems. Annual review of ecology and systematics, 4(1), 1-23.
• İstanbul Valiliği, İstanbul Proje Koordinasyon Birimi (İSMEP) (2014). İstanbul afet müdahale planı. İstanbul, Türkiye.
• Kadıoğlu, M. (2011). Afet yönetimi beklenilmeyeni beklemek en kötüsünü yönetmek. T.C. Marmara Belediyeler Birliği Yayınları Yayın No:65. İstanbul.
• Lebel, L., Anderies, J. M., Campbell, B., Folke, C., Hatfield-Dodds, S., Hughes, T. P., ve Wilson, J. (2006). Governance and the capacity to manage resilience in regional social-ecological systems. Ecology and Society, 11(1), 19.
• Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğü. (t.y.). İzmit Körfezi (Kocaeli - Yalova) Bütünleşik Kıyı Alanları Planı (KY- BKAP). https://mpgm.csb.gov.tr/izmit-korfezi-kocaeli---yalova-butunlesik-kiyi-alanlari-plani-ky-bkap- i-82284 adresinden erişilmiştir.
• Töyli, J., Lorentz, H., Ojala, L., Wieland, A., ve Wallenburg, C. M. (2013). The influence of relational competencies on supply chain resilience: a relational view. International Journal of Physical Distribution & Logistics Management, 300-320.