COVID-19 Pandemisinin Ankara’da Toplu Taşım Kullanımına Etkisi

Yıl 2021, Cilt: 12 Sayı: 34, 1125 - 1145, 31.12.2021

Hilal Tulan Işıldar , Ebru Vesile Öcalır

https://doi.org/10.31198/idealkent.1010229

Öz

COVID-19 salgınının yayılması, dünyanın birçok ülkesinde seyahat, hareket ve aktivite katılımını kısıtlayan benzeri görülmemiş önlemlerin uygulanmasına neden olmuştur. Pandemi sürecinde dünya genelinde kent içi hareketlilik %50-90 arasında azalırken bu oranının büyük kısmını toplu taşım kullanımı oluşturmaktadır. 2020 yılının Nisan ayında Avrupa ülkelerinde toplu taşım kullanımı oranında %50-85, Asya ülkelerinde %15-80, Afrika ülkelerinde %10-70 ve ABD’de %45-50 arasında düşüş yaşanmıştır. Türkiye’de ise COVID-19 pandemisi nedeniyle 16 Mart 2020’de başlayan kısıtlamaların uygulanması ve 24 Mart 2020 tarihinde toplu taşıma araç kapasitesinin %50’ye düşürülmesiyle Nisan 2020’de Türkiye’de hareketlilik %75 ve toplu taşım kullanımı %60-73 azalmıştır. Ankara’da; Nisan 2020’de toplu taşım kullanımı %87 azalmış ve ilk kez yolculuk türel ayrımında özel taşımın oranı %50’nin üzerine çıkmıştır. Bu çalışmada COVID-19 pandemisinin Ankara’daki toplu taşım kullanımına etkisinin ortaya konulması amaçlanmaktadır. Bu kapsamda pandemi öncesi ve pandemi dönemi boyunca Ankara’da 1 iş günündeki kent içi ulaşım türlerinin yolculuk türel dağılımları karşılaştırılmıştır. Pandemi süreci ve sonrasında Ankara’da toplu taşım kullanımını arttırıcı çözüm önerileri sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, hareketlilik, toplu taşıma, Ankara

Impact of COVID-19 Pandemic on Public Transport Use in Ankara

Öz

The spread of the COVID-19 pandemic has led to the implementation of unprecedented measures in many countries around the world that restrict travel, movement and activity participation. The urban mobility has decreased by 50-90% throughout the world during the pandemic process, while the majority of this rate is the use of public transportation. In April 2020, the rate of public transport usage decreased by 50-85% in European countries, 15-80% in Asian countries, 10-70% in African countries, and 45-50% in the USA. In Turkey, due to the COVID-19 pandemic, implementation of restrictions starting on March 16 2020 and the reduction in public transport capacity to 50% on March 24 2020, mobility in Turkey has decreased 75% and the public transport use has decreased by 60-73% in April 2020. Public transport use in Ankara decreased by 87% in April 2020 and for the first time the share of private transport in modal split has increased to over 50%. In this study, it is aimed to reveal the effect of COVID-19 pandemic on public transport usage in Ankara. In this regard, the modal distributions of urban transportation modes for 1 working day in Ankara, before and during the pandemic period, are compared. Solutions to increase the use of public transportation in Ankara, during the pandemic process and afterwards, are presented.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, mobility, public transportation, Ankara

Kaynakça

• Arellena J., Marquez L. ve Cantillo V. (2020). COVID-19 Outbreak in Colombia: an analysis of its impacts on transport systems. Journal of Advanced Transportation, 1-16. https://doi.org/10.1155/2020/8867316
• Bucsky, P. (2020). Modal share changes due to COVID-19: The case of Budapest. Transportation Research Interdisciplinary Perspectives, 8, 1-5.
• CDC (Centers for Disease Control and Prevention) (2021). 14 Ekim 2021 tarihinde https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/prevent-getting-sick/how-covid-spreads.html?CDC_AA_refVal=https%3A%2F%2Fwww.cdc.gov%2Fcoronavirus%2F2019-ncov%2Fabout%2Findex.html adresinden erişilmiştir.
• Cumhurbaşkanı Genelgesi No. 2020/4 (Konu: COVID-19 Kapsamında Kamu Çalışanlarına Yönelik İlave Tedbirler)
• Cumhurbaşkanı Genelgesi No. 2020/8 (Konu: COVID-19 Kapsamında Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Normalleşme ve Alınacak Tedbirler)
• Cumhurbaşkanı Genelgesi No. 2020/11 (Konu: COVID-19 Kapsamında Kamu Çalışanlarına Yönelik Tedbirler)
• Cumhurbaşkanı Genelgesi No. 2021/8 (Konu: COVID-19 Kapsamında Kamu Çalışanlarına Yönelik Tedbirler)
• Cumhurbaşkanı Genelgesi No. 2021/13 (Konu: COVID-19 Kapsamında Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Normalleşme ve Alınacak Tedbirler)
• De Vos, J. (2020). The effect of COVID-19 and subsequent social distancing on travel behavior. Transportation Research Interdisciplinary Perspectives, 5.
• Deloitte (2020). COVID-19 mobility in Belgium. 11 Ekim 2021 tarihinde https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/be/Documents/strategy/Mobility_Covid%20report_0805.pdf adresinden erişilmiştir.
• Fishman, T., Kelkar, M. ve Schwartz, A. (2020). What are the most transformational trends in mobility today? 11 Ekim 2021 tarihinde https://www2.deloitte.com/us/en/insights/industry/public-sector/transportation-trends.html adresinden erişildi.
• Gössling, S., Scott, D. ve Hall, C. M. (2020). Pandemics, tourism and global change: a rapid assessment of COVID-19. Journal of Sustainable Tourism, 29(1), 1-20.
• İçişleri Bakanlığı (2020) Genelge No. 89780865-153-E.5768. 65 Yaş ve Üstü ile Kronik Rahatsızlığı Olanlara Sokağa Çıkma Yasağı
• İçişleri Bakanlığı (2020b) Genelge No. 89780865-153-E.5823. Kent İçi Ulaşım Araçları (Minibüsler, Dolmuşlar, Halk Otobüsleri, Belediye Otobüsleri ve diğerleri) ile ilgili alınması gereken önlemler.
• İçişleri Bakanlığı (2020c) Genelge No. 89780865-153-. Şehir Giriş/Çıkış Tedbirleri ve Yaş Sınırlaması
• İçişleri Bakanlığı (2020d) Genelge No. 89780865-153-E.6484.10-12 Nisan 2020 Sokağa Çıkma Yasağı.
• İçişleri Bakanlığı (2020e) Genelge No. 89780865-153-E.6879. 17-19 Nisan 2020 Sokağa Çıkma Yasağı.
• İçişleri Bakanlığı (2020f) Genelge No. 89780865-153-E.7058. 23-24-25-26 Nisan 2020 Sokağa Çıkma Yasağı.
• İçişleri Bakanlığı (2020g) Genelge No. 89780865-153-E.10077. 27-28 Haziran 2020 YKS Tedbirleri İstisnası ile Sokağa Çıkma Yasağı.
• Koehl, A. (2020). Urban transport and COVID-19: challenges and prospects in low-and middle-income countries. Cities & Health, 1-6.
• Marcucci, E., Lozzi, G., ve Valerio, G. (2020). COVID-19 and urban mobility: impacts and perspectives. 2 Ekim 2021 tarihinde https://research4committees.blog/2020/09/16/covid-19-and-urban-mobility-impacts-and-perspectives/ adresinden erişilmiştir.
• Moovit Toplu Taşıma Endeksi (2021). 16 Nisan 2021 tarihinde https://moovitapp.com/insights/tr/Moovit_Toplu_Ta%C5%9F%C4%B1ma_Kullan%C4%B1m_%C4%B0statistikleri_T%C3%BCrkiye_Istanbul-1563 adresinden erişilmiştir.
• Öcalır Akünal, E.V. ve Erol, S. (2016). Using cluster analysis to define the position of a developing country in global transportation services trade environment. Gazi University Journal of Science, 29(4), 751-767.
• Terrill, M. (2020). Shame about the cars, but premier is right to be cautious about public transport. Sydney Morning Herald. https://www.smh.com.au/politics/nsw/shame-about-the-cars-but-premier-isright-to-be-cautious-about-public-transport-20200518-p54txr.html.
• Tirachini, A. ve Cats, O. (2020). COVID-19 and public transportation: current assessment, prospects, and research needs. Journal of Public Transportation, 22(1), 1.
• UITP (2020). Public transport authorities and COVID-19: İmpact and response to a pandemic. 15 Nisan 2021 tarihinde https://www.lek.com/sites/default/files/PDFs/COVID19-public-transport-impacts.pdf adresinden erişilmiştir.
• UN (United Nations) (2002). Manual on statistics of international trade in services, Statistical papers series M no. 86. Geneva, Luxembourg, New York, Paris, Washington, D.C.:Department of Economic and Social Affairs Statistics Division.
• WHO (World Health Organization) (2020).14 Ekim 2021 tarihinde https://www.who.int/director-general/speeches/detail/who-director-general-s-opening-remarks-at-the-media-briefing-on-covid-19---11-march-2020 adresinden erişilmiştir.
• Yılmaz, C. (2020). Salgın başından itibaren ülkelerin aldığı önlemler. 11 Ekim 2021 tarihinde https://www.dogrulukpayi.com/bulten/salginin-basindan-itibaren-ulkelerin-aldigi-onlemler-neler adresinden erişilmiştir.
• Yücesan, B. ve Özkan, Ö. (2020). COVID-19 pandemi sürecinin sağlık yönetimi açısından değerlendirilmesi. Avrasya Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(COVID-19), 134-139.