Konut Sorununa Geçmişten Bir Bakış: Yerel Yönetimler ve Konut Sunumu

Yıl 2022, Cilt: 13 Sayı: 37, 1410 - 1429, 14.11.2022

Cihan Erçetin

https://doi.org/10.31198/idealkent.1177401

Cited By: 2

Öz

Kent hakkı kentin sosyal, mekansal ve ekonomik açıdan kentteki tüm bireyleri kentin tüm bileşenlerini kapsayacak şekilde içine alan sosyo-mekansal bir haktır. En önemli bileşenlerden biri olan barınma hakkı uluslararası belgeler ve anayasada da taahhüt edildiği üzere kapsayıcı şekilde ve koşulsuz olarak sağlanmalıdır. Kentsel spekülasyonlara da konu olan konut sunumu barınma hakkının çok aktörlü ve çok bileşenli bir aracıdır. Konut sunumundaki merkezileşme kimi zaman yerelin talep ve ihtiyaçlarından uzaklaşan sonuçlar ortaya çıkarabilmektedir. Diğer taraftan, halkın iradesini temsil eden ve yerel topluluğa en yakın idari birim olan yerel yönetimler ülkemizde bir dönem örneklerinde olduğu gibi konut sunumunda aktif rol almak yerine, günümüzde yalnızca konut sunumunu kolaylaştırıcı rol almaktadır. Konut konusunda yerel idarenin yetki ve sorumluluk alması ve buna yönelik konut sunum biçimlerinin var olması yerelde kamu yararının korunması ve geliştirilmesi açısından oldukça önemlidir. Çalışmada temel amaç; Türkiye’de konut sunumunda ortaya çıkan yerelliğin karakterine uygun olmayan konut sunumu, spekülasyona dayalı gelir dengesizliği gibi sorunların çözümünde yerel yönetimlerin konut politikalarına doğrudan katılımının yaratması muhtemel olumlu etkiyi göstermektir.

Anahtar Kelimeler

konut sorunu, konut sunumu, yerel yönetimler, merkezi yönetim

An Approach to Housing Problem from the Past: Local Governments and Housing Provision

Öz

The right to the city is a socio-spatial right for all in terms of social, spatial, and economic aspects, including all components in the city. The right to shelter, one of the most critical components, must be provided inclusively and unconditionally, as promised in international documents and The Constitution. Housing provision as the subject of urban speculation is a multi-actor and multi-component instrument of the right to housing. Centralization in housing provision can sometimes lead to results that diverge from the demands and needs of the locality. On the other hand, local governments, which represent public will and stand as an administrative unit closest to local community, do not play an active role in housing supply by only being a facilitator of housing supply. Taking the authority and responsibility by local governments for housing supply and existence of housing supply methods to achieve this is quite significant to preserve public interest for locality. The main aim in this research is to demonstrate the positive effects of the intervention of local governments in housing policies to cope with the problems which are existing housing supply in Turkey -not compatible with the characteristics of localities- and income inequalities depending on speculation.

Anahtar Kelimeler

housing problem, housing provision, local governments, central government.

Kaynakça

• Birleşmiş Milletler. (1966). Ekonomik, sosyal ve kültürel haklar uluslararası sözleşmesi
• Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komisyonu. (1948). İnsan hakları evrensel beyannamesi. Paris.
• DPT. (1996). Konut, yedinci beş yıllık kalkınma planı özel ihtisas komisyonu raporu. Ankara.
• Duyguluer, F. (2009). Nasıl bir ankara-panel 4: kentsel dönüşüm. 10 Ekim 2012 tarihinde http://www.odtumd.org.tr/etkinlik/2009/03/kentselDonusum/Kentsel_Donusum_Feridun_Duyguluer.pdf adresinden erişildi
• FES. (1993). Wohnungspolitik für ostdeutschland. Bonn: Friedrich Ebert Stiftung.
• FEV. (1996). Türkiye’de gecekondunun 50. yılı. İstanbul: Friedrich Ebert Vakfı.
• Göymen, K. (1983). Bir yerel yönetim öyküsü: 1977-1980 Ankara belediyesi deneyimi. Ankara: Özgün Matbaacılık.
• İMO. (2008). Türkiye’de konut ihtiyacı ve konut sunum raporu. Teknik Güç Dergisi.
• Karasu, M. A. (2005). Türkiye'de konut sorununun çözümünde farklı bir yaklaşım; belediye-toplu konut idaresi-konut kooperatifleri iş birliği modeli. Ekonomik ve Sosyal Arastırmalar Dergisi, Güz 2005(1), s. 57-86.
• Keleş, R. (2010). Kentleşme politikası. Ankara: İmge Kitabevi.
• Keleş, R., & Yavuz, F. (1989). Yerel yönetimler. Ankara: Turhan Kitabevi.
• Keleş, R., Geray, C., Emre, C., & Mengi, A. (1999). Kentsel toprak rantının kamuya kazandırılması. Ankara: Öteki Yayınevi.
• Kılıç, S., & Özel, M. (2006). Yerel yönetimlerin konut politikaları üzerine bir inceleme-çeşitli ülke deneyimleri ve türkiye. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1), s. 207-228.
• Lefebvre, H. (1996). Writings on cities. Cambridge: Blackwell
• Öztekin, K. (2001). Yerel yönetimlerin toplu konut üretiminde karşılaştığı sorunlar: izmit örneği. 3. Kentsel Altyapı Ulusal Sempozyumu Bildiriler Kitabı. (s. 1-15). Eskişehir:
• Pfaller, A. (1997). Politik – dossier wohnungspolitik. Bonn: Friedrich Ebert Stiftung.
• Purcell, M. (2013). Possible worlds: henri lefebvre and the right to the city. Journal of Urban Affairs, 36(1), s. 141-154.
• Tekeli, İ. (2009). Konut sorununu konut sunum biçimleriyle düşünmek. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• TOBB. (1988). Konut sorunu. Ankara: TOBB Yayın.
• Turan, N. (1999). Konut sorununun çözümünde bir alternatif olarak konut kooperatifleri ve eskişehir ilindeki konut kooperatiflerinin sosyo-ekonomik analizi. Eskişehir: TC. Anadolu Üniv. Yayınları.
• Uşaklıgil, E. (2014). Bir şehri yok etmek: istanbul'da kazanmak ya da kaybetmek. İstanbul: Can Sanat Yayınları.