DİJİTALLEŞME SÜRECİNDE TÜRKİYE’DE E-TİCARET

Yıl 2024, Sayı: 4, 14 - 25

Özge Ersezer , Duygu Demet Altun

Öz

Dijital dönüşüm tüm ülkeler açısından teknolojik bir devrim olarak nitelendirilmekte ve bazı belirsizliklere sebep olmaktadır. Ülkeler bu belirsizlikleri iyi analiz ettiklerinde bundan bir fırsat yaratabilirler. Teknolojik araçların kullanımı farklı üretim yolları ve tüketim alışkanlıkları doğurmuştur. Ülkeler yapay zeka, otonom araçlar, veri analitiği, nesnelerin interneti ve bulut teknolojilerini başarıyla kullanarak pazar paylarını artırarak rekabet güçlerini geliştirmişlerdir. Türkiye’deki dijitalleşme sürecinin değerlendirilmesi için BETAM tarafından 2004-2021 yılları için Türkiye Dijital Toplum Endeksi (TDTE) ve TUBİSAD tarafından 2019-2022 yılları için Türkiye Dijital Dönüşüm Endeksi oluşturulmuştur. Bu iki endeksin yanında Tuş ve diğerleri de 2019-2021 yılları için Türkiye’nin dijital dönüşüm endeksini hesaplamak adına alternatif bir yöntem kullanmışlardır. 1995 yılından itibaren pazar payını hızla artıran E-ticaretin nüfus artışı, internet alışverişlerinde alternatif ödeme sistemlerinin geliştirilmesi ve lojistik sistemlerinin altyapının güçlendirilmesi ile birlikte popülerliği artmıştır. İnternetin gelişmesine paralel olarak dijitalleşmenin gelişimi ile Türkiye’de 2004-2023 yılları için E-ticaretin durumunun analiz edildiği bu çalışmada E-ticaret kullanımının da sürekli arttığı gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dijitalleşme, Dijitalleşme Endeksi, E-ticaret

EVALUATION OF E-COMMERCE IN TURKEY'S DIGITALIZATION PROCESS

Öz

Digital transformation is considered a technological revolution for all countries and causes some uncertainties. When countries analyze these uncertainties well, they can create an opportunity from this. The use of technological tools has given rise to different production methods and consumption habits. Countries have successfully used artificial intelligence, autonomous vehicles, data analytics, the Internet of Things and cloud technologies to increase their market shares and improve their competitiveness. In order to evaluate the digitalization process in Turkey, the Turkey Digital Society Index (TDTE) was created by BETAM for the years 2004-2021 and the Turkey Digital Transformation Index was created by TUBİSAD for the years 2019-2022. In addition to these two indices, Tuş and others also used an alternative method to calculate Turkey's digital transformation index for the years 2019-2021. E-commerce, which has been rapidly increasing its market share since 1995, has become more popular with the population growth, the development of alternative payment systems in internet shopping and the strengthening of the infrastructure of logistics systems. In this study, where the status of e-commerce in Turkey was analyzed for the years 2004-2023 with the development of digitalization in parallel with the development of the Internet, it was observed that the use of e-commerce was constantly increasing.

Anahtar Kelimeler

Digitalization, Digitalization Index, E-commerce

Kaynakça

• Anbar, A. (2004). E-ticarette karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. http://www.e-kavram.com/eticaret/4.asp?makale_id=73
• Bayram, Ö. (1999). Elektronik ticaret ve bilişim teknolojileri-Avusturya ile elektronik ticaret. IGEME’den Bakış Dergisi, (12), 22.
• Çavuş, M.F. (2001). Küçük ve orta boy işletmelerde elektronik ticaret ve Adana’da faaliyet gösteren KOBİ’ler (Yayınlanmış yüksek lisans tezi). T.C. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çelebi, A. (2002). Küçük ve orta ölçekli sanayi işletmelerinde e-ticaret uygulamaları (Yayınlanmış yüksek lisans tezi. T.C. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çöğürcü, Z. (2000). Ekonomik, toplumsal, teknik ve yasal yönleriyle elektronik ticaret. İktisat Dergisi, (407).
• Döğmez, M. D., Gültekin, N., & Taş, H. (2018). Türkiye'de e-ticaret sektörünün yıllara göre gelişimi. 8(15), 2216-2237.
• Erdal, M. (2003). Elektronik ticarette web site yönetimi ve pazarlama. Pazarlama Dünyası Dergisi, (3), 36. Ferris, D. Ve Whipple, L. (2000). Building an intelligent e-business. Prima Publishing, 11.
• Gezici, H. B. (2010). KOBİ'lerin e-ticarete geçiş süreçleri ve bu süreçte karşılaştıkları zorlukların giderilmesine yönelik verilecek elektronik ticaret eğitimleri üzerine bir araştırma (Yayınlanmış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Işık, C., & Keskin, G. (2013). Bilgi ekonomilerinde rekabet üstünlüğü oluşturulması açısından inovasyonun önemi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve idari Bilimler Dergisi, 27(1), 41-57.
• Kırçova, İ. (2001). İşletmeler arası e-ticaret. İstanbul Ticaret Odası Yayınları, 22.
• KÜPOĞLU, C. (2008). Dünya'da ve Türkiye'de perakendecilik ve e-ticaret karşılaştırması (yayınlanmış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Laudon, K. C. ve Traver, G. C. (2001). E-Commerce: business, technology, society. The Davis Group Inc.-Eyewire, 14.
• Özbek, A., & Sırakaya, Ö. (2022). Türkiye'de kullanılan e-ticaret platformlarının karşılaştırılması. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 469-492.
• Özgün, F. (2023). Dijital ekonomi ve Türkiye'nin dijital ekonomi göstergelerinin seçilmiş AB ülkeleri ile karşılaştırmalı analizi. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, 25(2), 140-182.
• Köksal, E., & Bakış, O. (2023). Türkiye dijital toplum endeksi araştırma notu 23/269. BETAM Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırma Merkezi.
• Sevgi, H. (2021). Analysis of the digital economy and society index (DESI) through a cluster analysis. 23(Özel Sayı), 37-51.
• Tuş, A., Öztaş, G. Z., Öztaş, T., Özçil, A., & Adalı, E. A. (2023). Türkiye'nin dijital dönüşüm endeksinin hesaplanması için alternatif bir yaklaşım: Bayesian BWM. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 29(8), 842-854.
• Yazıcı, A. (2002). Elektronik ticaretin ekonomik boyutu. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve idari Bilimler Fakültesi Dergisi, 85-103.
• Yılmaz, Ö. T., & Bayram, O. (2020). COVİD-19 pandemi döneminde Türkiye'de e-ticaret ve e-ihracat . Kayseri Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 37-54.
• Yılmaz, Y. (2021). Dijital ekonomiye geçiş süreci, ölçümü ve dijitalleşme verimlilik ilişkisi. (71), 283-316.