Psikolojik Yardım Alma Tutumu ve Spor

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 15, 30.12.2019

Murat Turğut Onur Yaşar

Öz

Bu çalışmada bireylerin psikolojik
yardım almaya yönelik tutumları, cinsiyet, yaş, gelir durumu, anne-baba eğitim
durumu, spor faaliyetlerine katılım gibi değişkenlere göre incelenmiştir.
Araştırmanın örneklemini Kastamonu ilinde yaşayan toplam 443 kişi oluşturmuştur.
Araştırma kapsamında veri toplama aracı olarak Psikolojik Yardım Almaya İlişkin
Tutum Ölçeği - Kısa Formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde parametrik
testlerden 2’li gruplar için bağımsız T-Testi, 2’den fazla gruplar için Tek
Yönlü Varyans Test Analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen
bulgularda Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutum Ölçeği kapsamında cinsiyet,
gelir durumu anne-baba eğitim durumu, spor faaliyetlerine katılım faktörlerinde
istatiksel olarak anlamlı bir fark bulunamamasına rağmen yaş değişkeninde
anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Sonuç
olarak katılımcıların toplam puan ortalamaları X̄=3,17 olduğu tespit
edilmiştir. Başka bir deyişle araştırmaya dâhil olan katılımcılarım psikolojik
yardım almaya ilişkin tutumlarının toplam puan ortalamaları orta seviyede
olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Psikolojik Yardım, Kişisel Tutum, spor

Kaynakça

• Altman, I. (1987). Community Psychology Twenty Years Later: Still Another Crisis İn Psychology?. American Journal of Community Psychology, 15(5): 613-627.
• Arslantaş, H., Dereboy, İ.F., Aştı, N., ve Pektekin, Ç. (2011). Yetişkinlerde Profesyonel Psikolojik Yardım Arama Tutumu ve Bunu Etkileyen Faktörler. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi. 12(1) : 17 – 23.
• Atkınson, R.L., Atkınson, E.R., Hılgard, E.R. (1995). Psikolojiye Giriş. Sosyal Yayınlar.
• Baştürk, S., ve Taştepe, M. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (129- 159). Ankara: Vize Yayıncılık.
• Cepedabenito, A., ve Short, P. (1998). Self-Concealment, Avoidance Of Psychological Services, And Perceived Likelihood Of Seeking Professional Help. Journal of Counseling Psychology, 45(1), 58.
• Ciarrochi, J., Wilson, C.J., Deane, F.P., ve Rickwood, D. (2003). Do Difficulties With Emotions İnhibit Help-Seeking İn Adolescence? The Role Of Age And Emotional Competence İn Predicting Help-Seeking İntentions. Counselling Psychology Quarterly, 16 (2), 103-120.
• Cüceloğlu, D. (2005). İnsan ve Davranışı, İstanbul: Remzi Kitabevi, s.21
• Czuchta, D.M., Mccay, E. (1998). Help Seeking For Parents Of İndividuals Experiencing A First Episode Of Schizophrenia. Arch Psychiatr Nurs. 2001;15:159-70.
• Dilek, C. (2010). Üniversite Öğrencilerinin Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutumlarının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Dishman, Rod K-Hales, Derek P-Pfeiffer, Karina-Felton, Gwen-Saunders, Ruth-Ward, Dianne S-Dowda, Marsha-Pate, Russell R. (2006). Physical Self-Concept And Self-Esteem Mediate Cross-Sectional Relations Of Physical Activity And Sport Participation With Depression Symptoms Among Adolescent Girls, Health Psychology. 25(3): (396-407).
• Doğan, O. (2015). Spor Psikolojisi. İstanbul: Detay Yayıncılık.
• Düzgüner, S. (2013). Ruh-Beden ve İnsan-Aşkın Varlık İlişkisine Yönelik Psikolojik Yaklaşımın Tarihi Serüveni. Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi. 45: 253-284.
• Eraslan, M. (2015). Spor Bölümlerinde Öğrenim Gören Üniversite Öğrencilerinin Kişilik Özelliklerinin ve Stresle Başa Çıkma Stillerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 7(12): 65-82.
• Erkan, S., Özbay, Y., Çankaya, Z.C., ve Terzi, Ş. (2012). Üniversite Öğrencilerinin Yaşadıkları Problemler ve Psikolojik Yardım Arama Gönüllükleri. Eğitim ve Bilim, 37(164): 95-105.
• Fischer, E.H. ve Farina, A. (1995). Attitudes Toward Seeking Professional Psychological Help: A Shortened Form And Considerations For Research. Journal of College Student Development, 36: 368-373.
• Fischer, E.H. ve Turner, J.I. (1970). Profesyonel Yardım Arama Yönelimleri: Bir Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Araştırılması. Danışmanlık ve Klinik Psikoloji Dergisi, 35 (1, Pt.1)
• Gladding, S.T. (2000). Counseling; A comprehensive profession. New Jersey: Prentice Hall.
• Hassmen, P., Koivula, N. ve Uutela, A. (2000). Physical Exercise And Psychological Well-Being: A Population Study İn Finland. Preventive Medicine, 30(1), 17-25.
• Hergüner, G. (1991). Çocuğun Spora Yönelmesinde Ailenin Rolü ve Önemi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1): 91-95.
• James, W., Burkhardt, F., Bowers, F., & Skrupskelis, I. K. (1890). The principles of psychology (Vol. 1, No. 2). London: Macmillan.
• Karahüseyinoğlu, M.F., Ramazanoğlu, M.O., Demirel, E.T., Altungül, O., ve Ramazanoğlu, F. (2005). Sporun Toplumsal Boyutlarının Değerlendirilmesi. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları.
• Kırklaroğlu, H. (2018). Bilim Tarihi Açısından Psikoloji ve Bilimselliği Üzerine Tartışma. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(13): 194-210.
• Kirkcaldy, B.D., Shephard, R.J., ve Siefen, R. G. (2002). The Relationship Between Physical Activity And Self-İmage And Problem Behaviour Among Adolescents. Social Psychiatry And Psychiatric Epidemiology, Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 37(11): 544-550.
• Konter E. Spor Psikolojisi El Kitabı. Ankara, Nobel Yayın Dağıtım, 2006: 72-144.
• Krejcie, R.V., ve Morgan, D.W. (1970). Determining Sample Size For Research Activities. Educational And Psychological Measurement, 30(3), 607-610.
• Küçük, V. ve Koç, H. (2004). Psiko-Sosyal Gelişim Süreci İçerisinde İnsan ve Spor İlişkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1): 211-223.
• Mackenzie, C.S., Gekoski, W.L., ve Knox, V.J. (2006). Age, Gender, And The Underutilization Of Mental Health Services: The İnfluence Of Help-Seeking Attitudes. Aging And Mental Health, 10(6): 574-582.
• Morgan, C.T. (2015). Psikolojiye Giriş (Karakaş S., Eski R., Çev.). Eğitim Kitabevi Yayınları.
• Owen, F.K., Damırchı, E.S., ve Molaei, B. (2013). İki Orta Doğu Ülkesinde Psikolojik Danışma ve Rehberlik: Türkiye ve İran. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(1): 81-104.
• Rubin, K.H., Bukowski, W.M., Parker, J.G. (1998). Peer İnteractions, Relationships, And Groups. Handbook Of Child Psychology: Social, Emotional, And Personality Development. New York: Wiley; 619–700.
• Saygılı, G., Emrah, A., Eraslan, M., ve Hekim, M. (2015). Düzenli Olarak Spor Yapan ve Yapmayan Öğrencilerin Kişilik Özellikleri İle Akademik Başarıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(1): 161-170.
• Schultz, P. ve Schultz, E. (2007). Modern psikoloji tarihi içinde (Y. Aslay, Çev.). İstanbul: Kaknüs Yayınları (Orijinal çalışma basım tarihi 2004.)
• Schweitzer, R.D. (1996). Problems And Awareness Of Support Services Among Students At An Urban Australian University. Journal of Amarican College Health, 45 (2).
• Şahin H.M. (2005) Beden Eğitimi ve Spor Sözlüğü. İstanbul, Yedigün Mücellithanesi; 300. 70
• Şahin, A. (2015). Engellilerde Sosyal Gelişim Yetersizlikleri: Sosyalleşme Sürecinde Sporun Faydaları. Uluslararası Multidisipliner Akademik Araştırmalar Dergisi, 2(3): 20-28.
• Şahin, M., Yetim, A.A., ve Çelik, A. (2012). Psikolojik Sağlamlığın Gelişiminde Koruyucu Bir Faktör Olarak Spor ve Fiziksel Aktivite. The Journal Of Academic Social Science Studies, 5(8), 373-380
• Tata, S.P., ve Leong, F.T.L. (1994). Individualism-Collectivism, Social-Networkorientation, And Acculturation As Predictors Of Attitudes Toward Seeking Professinal Psychlogical Help Among Chinese Americans. Journal Of Counseling Psychology, 41(3): 280-287.
• Thurstone, L.L. (1931). Sosyal Tutumların Ölçümü. Anormal ve Sosyal Psikoloji Dergisi, 26: 249-269.
• Topkaya, N. (2011). Psikolojik Yardım Alma Niyetinin Sosyal Damgalanma, Tedavi Korkusu, Beklenen Yarar, Beklenen Risk ve Tutum Faktörleriyle Modellenmesi (Doktora Tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Tracey, T.J., Sherry, P., Bauer, G.P., Robins, T.H., Todaro, L., ve Briggs, S. (1984). Help Seeking As A Function Of Student Characteristics And Program Description: A Logit-Loglinear Analysis. Journal of Counseling Psychology, 31(1): 54-62.
• Türküm, S. (2001). Stresle Başa Çıkma Biçimi, İyimserlik, Bilişsel Çarpıtma Düzeyleri ve Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutumlar Arasındaki İlişkiler. Üniversite Öğrencileri Üzerinde Bir Araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2): 1-16.
• Vogel, D.L., Wester, S.R., ve Larson, L.M. (2007). Avoidance Of Counseling: Psychological Factors That İnhibit Seeking Help. Journal of Counseling ve Development, 85(4): 410-422.
• Yetim A (2006). Sosyoloji ve Spor. İstanbul, s. 129-210.
• Yıldız S., (2009). Spor Yapan ve Spor Yapmayan Orta Öğretim Öğrencilerinin Saldırganlık Düzeylerinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya, 90.
• Ying, Y.W., ve Miller, L.S. (1992). Help‐Seeking Behavior And Attitude Of Chinese Americans Regarding Psychological Problems. American Journal of Community Psychology, 20(4): 549-556.
• Yiyit, S. (2017). Spor Etkinliklerine Katılımın Psikolojik Faydaları Üzerine Bir Değerlendirme. Uluslararası Spor Bilimleri Dergisi. 3(1): 17-22.
• Dinc, A., Özbek, O. (2019). Occupational socialization and psychological capital levels of Physical education teachers. Uluslararası Spor Egzersiz ve Antrenman Bilimi Dergisi, 5(2), 58-67.