Spor Âlemi Dergisinin Kısa Ömürlü Bir Kardeş Yayını: Keşşaf

Yıl 2021, Sayı: 26, 533 - 554, 30.04.2021

Mustafa Mutlu

Öz

Keşşaf, Türk spor basınında izcilik alanında çıkmış ilk dergilerden birisidir. Spor Âlemi dergisinin kurucuları tarafından 4 Nisan-24 Haziran 1923 tarihleri arasında ancak beş sayı yayımlanan bir dergi olan Keşşaf, uzun soluklu bir yayın olmasa da ihtiva ettiği bilgiler bakımından büyük bir öneme sahiptir. Mütareke döneminde kısmî uykuda diyebileceğimiz Türk izciliği, Kurtuluş Savaşı’ndan sonra tekrar canlanma sürecine girmiştir. Bu hareketliliğe kayıtsız kalmayan Spor Âlemi dergisi, Keşşaf adı altında hususi bir dergi çıkarmıştır. Keşşaf dergisi, izciliğin tarihsel kökenlerine inmekle kalmayıp, Türk izciliğinin ortaya çıkış sürecine ve çıktığı dönemde İstanbul, Anadolu ve Avrupa’daki izci faaliyetleriyle ilgili güncel bilgiler aktararak izciliğe dair bilinmeyenleri gün yüzüne çıkarmıştır. Bu çalışmada Türk spor basınında izcilik alanında önemli bir yeri olan Keşşaf dergisini tanıtmak ve içerdiği bilgiler bağlamında Cumhuriyet öncesi Türk izciliğine ışık tutmak amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Spor Âlemi, Keşşaf, Türk izciliği, Baden Powell

A Short-Lived Sister Publication of Sports Magazine: Keşşaf

Öz

Keşşaf is one of the first magazines published in the field of scouting in the Turkish sports press. Keşşaf is a magazine that was published only five issues between 4 April and 24 June 1923 by the founders of Spor Âlemi Sports World magazine. Although it is not a long-running publication, it is of great importance in terms of the information it contains. Turkish scouting, which we can call "partial dormancy" during the armistice period, entered the process of revival after the War of Independence. Spor Âlemi magazine, which does not remain indifferent to this evolvements, published a special magazine under the name of Keşşaf related to scouting. Keşşaf magazine not only went down to the historical origins of scouting, but also revealed the unknowns about scouting by transmitting up-to-date information about the emergence process of Turkish scouting and Scout activities in Istanbul, Anatolia and Europe during its emergence. In this study, it was aimed to introduce Keşşaf, which has an important place in the field of scouting in the Turkish sports press, and to shed light on pre-Republican Turkish scouting in the context of the information it contains.

Anahtar Kelimeler

Spor Âlemi, Scout, Turkish scouting, Baden Powell

Kaynakça

• Ağa Beyi. (1923, Haziran 24). Mektuplara Cevap. Keşşaf(5), s. 5.
• Ahmet Robenson. (1923, Nisan 21). Keşşaf Oyunları. Keşşaf(2), s. 4-5.
• Akcan, E. (2015). İttihat ve Terakki Fırkasının Paramiliter Gençlik Kuruluşları, Ankara: TTK Yayınları.
• Alaaddin Esat. (1923, Nisan 4). Keşşaflığa İlk Hareket. Keşşaf(1), s. 11.
• Anadolu'da Keşşaflık Hayatı: Adana'da Sultani İzcileri. (1923, Mayıs 6). Keşşaf(3), s. 12.
• Anadolu'daki Keşşaf Faaliyeti. (1923, Nisan 21). Keşşaf(2), s. 8.
• Anadolu'muzda Keşşaflık. (1923, Nisan 4). Keşşaf(1), s. 12.
• Aydın, H. (2009). İlk Kapsamlı Spor Dergisi Üzerine Bir İnceleme. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(27), 153-170.
• Bediz, R. (1955). İzcilik ve İzci Kampları. İstanbul: Nurgök Matbaası.
• Bilumum İstanbul İzcilerinin Resmi Geçit Merasimi. (1923, Nisan 21). Keşşaf(2), s. 10.
• Bir Keşşafın Hatıratı. (1922, Ağustos 31). Spor Âlemi(23(61)), s. 6-7.
• Burhaneddin. (1923, Haziran 24). Ankara'da İzci Teşkilatı. Keşşaf(5), s. 11-12.
• Çakır, H. (2008, Kış-Bahar). Türk Spor Basınında İlk Spor Gazetesi "Futbol".
• İletişim, Kuram ve Araştırma Dergisi(26), 169-196.
• Dünya Keşşaflığı Arasında. (1923, Haziran 24). Keşşaf(5), s. 9.
• Eroğul, A. (2010). Spor Âlemi (1919-1929): A Turkish Sports Magazine in the Transition Period From the Ottoman Empire to the Turkish Republic. İstanbul: (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Boğaziçi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Esat Adil. (1923, Haziran 24). Anadolu'da Keşşaflık Hayatı: Balıkesir'de İzcilik. Keşşaf(5), s. 10.
• Falih Rıfkı. (1923, Nisan 26). Gençlerde Gençlik. Akşam(1650), s. 3.
• Galatasaray Keşşafları. (1923, 4 Nisan). Keşşaf(1), s. 10.
• Güven, İ. (2003). Osmanlı'dan Günümüze Türk İzciliğinin Gelişimi ve Türk Eğitim Tarihindeki Yeri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 36(1-2), 65-73.
• İfade-i Meram. (1919, Kasım 6). Spor Âlemi(1), s. 2.
• İstanbul Sultanisi İzcileri. (1923, 4 Nisan). Keşşaf(1), s. 10.
• İstanbul Türk İzcileri Başbuğu. (1923, Mart 5). İkdam(9328), s. 2.
• İstanbul Vilayeti Türk İzciler Ocağı Nizamnamesi. (1923). İstanbul: İkdam Matbaası.
• İzcilik ve Bizde Tarihçesi. (1923, Nisan 4). Keşşaf(1), s. 6.
• Kabataş Sultanisi İzcileri. (1923, 4 Nisan). Keşşaf(1), s. 10.
• Kabataş Sultanisi İzcileri-Zaferden Sonra İlk İzci Faaliyeti. (1923, Nisan 4). Keşşaf(1), s. 9.
• Kadıköy Keşşafları. (1923, 4 Nisan). Keşşaf(1), s. 10.
• Kadıköy Keşşafları Büyük Çamlıca'da. (1922, Kasım 16). Spor Âlemi(7(69)), s. 15- 16.
• Keşşaf. (1923, Mayıs 6). Tam İzci. Keşşaf(3), s. 3.
• Keşşaf İlavemiz Çıkıyor. (1923, Mart 28). Spor Âlemi(26(88)), s. 2.
• Keşşaf Oyunları: Sadayı Gizlemek. (1923, Haziran 24). Keşşaf(5), s. 5.
• Keşşaf Oyunları: Yaklaşma. (1923, Mayıs 27). Keşşaf(4), s. 11.
• Keşşaflarımız Arasında. (1922, Temmuz 14). Spor Âlemi(20(58)), s. 8.
• Keşşaflarımızın Bir Seyahati. (1922, Ağustos 15). Spor Âlemi(22(60)), s. 20.
• Keşşaflık Hakkında Mecmuamıza Gönderilen Açık Mektuplar. (1923, Mayıs 6). Keşşaf(3), s. 6.
• Kılıç, N. (2019, Temmuz). Spor Basınının Tarihsel Gelişiminde Önemli Bir Dergi: Terbiye ve Oyun. TRT Akademi, 4(8), 264-284.
• M. Said. (1920, Haziran 3). Galatasaray Keşşaflık Hatıratı. Spor Âlemi(16), s. 7-10.
• M. Sami. (1914). İzci Rehberi. İstanbul: Zarafet Matbaası.
• Makriköy Keşşafları. (1923, 4 Nisan). Keşşaf(1), s. 10.
• Makriköy Keşşaflarının And Merasimi. (1923, Mayıs 27). Keşşaf(4), s. 5.
• Makriköy Oymak Beyi Mehmed. (1922, Ağustos 31). Makriköy Keşşaflarının Büyük Seyahati. Spor Âlemi(23(61)), s. 7-8.
• Mehmed. (1922, Ekim 12). Keşşaflarımızın Seyahat Hatıraları. Spor Âlemi(2(64)).
• Mehmed. (1922, Kasım 2). Memleketimizde Keşşaflık Hayatı. Spor Âlemi(5(67)), s. 7. Powell, B. (1923). İzcilik. (M. Rahmi, Çev.) İstanbul: Matbaa-i Amire.
• Said Tevfik. (1920, Kasım 18). Keşşaflık. Spor Âlemi(3(27)), s. 7.
• Selim Sırrı. (1923, Nisan 4). Fransa'da İzci Teşkilatı. Keşşaf(1), s. 4-5.
• Senai Hulusi. (1923, Mayıs 27). Berlin'deki Keşşaflık Hayatına Ait Mektuplar: Almanya'da Siyah Kuşlar Teşkilatı "Vandervögel". Keşşaf(4), s. 6-7.
• Spor Âlemi. (1923, Nisan 4). Keşşaf Nüshasını Neden Neşrediyoruz? Keşşaf(1), s. 3.
• Şapolyo, E. B. (1969). Türk Gazetecilik Tarihi ve Her Yönü ile Basın. Ankara: Güven Matbaası.
• Şemsettin Sami. (2007). Kâmûs-ı Türkî. İstanbul: Çağrı Yayınları.
• Şişli Keşşafları. (1923, 4 Nisan). Keşşaf(1), s. 10.
• Terbiye-i Bedeniye Kursu. (1923, Nisan 4). Keşşaf(1), s. 10. Toprak, Z. (1998, Haziran). Türkiye'de Sporun Tarihi: Spor Âlemi Dergisi ve Türkiye'de İdmân. Tombak - Antika Kültürü Koleksiyon ve Sanat Dergisi(20), 5-9.
• Toprak, Z. (1999, Nisan). Cumhuriyet Arifesinde Türkiye'de İzcilik. Tombak - Antika Kültürü Koleksiyon ve Sanat Dergisi(25), 71-81.
• Topuz, H. (2014). II. Mahmut'tan Holdinglere Türk Basın Tarihi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Toros, T. (2001). Atatürk'ün Adana Seyahatleri. Adana: Adana Kent Konseyi Yayınları.
• Uzgören, G. (2000). Türk İzcilik Tarihi. İstanbul: Papatya Yayınları. Yamak Ateş, S. (2012). Asker Evlatlar Yetiştirmek, II. Meşrutiyet Dönemi’nde Beden Terbiyesi, Askeri Talim ve Paramiliter Gençlik Örgütleri. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Yeni İzci Ocağımız. (1923, Nisan 4). Keşşaf(1), s. 9.