LEARNING THE CULTURAL HERITAGE BY DOCUMENTING: FIELD EXPERIENCES OF TEACHER CANDIDATES OF SOCIAL STUDIES

Yıl 2021, Sayı: 43, 108 - 121, 26.01.2021

İlker Dere

https://doi.org/10.32003/igge.779915

Cited By: 1

Öz

The current study aims to assess the experiences of the social studies teacher candidates who created documentaries on items of cultural heritage. Phenomenology research design, which is one of the qualitative research methods, was selected in this study to describe the experiences and opinions of teacher candidates of social studies. The research study group consists of 27 teacher candidates of social studies (17 female, 10 male) who are identified by purposeful sampling method. Gathered data have been analyzed by the content analysis method. Research results have shown that teacher candidates of social studies suggest that they generally interpret cultural heritage as concrete items. In addition, it is revealed that teacher candidates perceive transition, continuity, and perpetuation of the culture as the most significant aspects of the cultural heritage. Furthermore, the statements used by teacher candidates who deem cultural heritage valuable while illustrating the cultural heritage functions show that their perception of cultural heritage is positive. Lastly, learning by documenting method offered significant contributions to teacher candidates in terms of getting to know the city (its culture, local history, food, story, etc.) where they are studying, embodying historical knowledge, gaining certain technical skills, and exploring the potential of learning out of school.

Anahtar Kelimeler

Social Studies, Teacher Candidate, Cultural Heritage, Learning by Documenting, Historical Geography, Local History

KÜLTÜREL MİRASI BELGELEYEREK ÖĞRENME: SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ SAHA TECRÜBELERİ

Öz

Bu araştırmanın amacı, kültürel miras ögeleriyle ilgili belgeseller hazırlayan sosyal bilgiler öğretmen adaylarının tecrübelerini değerlendirmektir. Bu araştırmada sosyal bilgiler öğretmen adaylarının deneyimleri ve bakış açılarını yorumlamak için nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim (fenomonoloji) deseni tercih edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubu, amaçlı örnekleme yöntemiyle seçilen 27 sosyal bilgiler öğretmen adayından (17 kadın, 10 erkek) oluşmaktadır. Toplanan veriler, içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonuçları, adayların kültürel mirası daha çok somut ögeler olarak algıladıklarını göstermektedir. Ayrıca adayların kültürel mirasın en önemli işlevlerini; kültürün aktarımı, devamlılığı ve yaşatılması olarak gördükleri tespit edilmiştir. Bunun yanında kültürel mirasın önemli olduğunu düşünen adayların kültürel mirasın işlevlerini açıklarken kullandıkları ifadeler, kültürel mirasa ilişkin algılarının olumlu olduğunu ortaya koymaktadır. Son olarak belgeleyerek öğrenme sürecinin adaylara öğrenim gördükleri şehri yakından tanıma (kültür, yerel tarih, yemek, hikâye vb. unsurlar), tarihi bilgileri somutlaştırma, bazı teknolojik yeterlilikler kazanma ve okul dışı öğrenmenin potansiyelini keşfetme açısından çeşitli katkılar sunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilgiler, Öğretmen Adayı, Kültürel Miras, Belgeleyerek Öğrenme, Tarihi Coğrafya, Yerel Tarih

Kaynakça

• Ablak, S., Dikmenli, Y. & Çetin, T. (2014). Üniversite öğrencilerinin Kırşehir’in tarihi ve kültürel turizm değerlerine yönelik farkındalıkları. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 171-186.
• Adukaite, A., van Zyl, I., Er, Ş. & Cantoni, L. (2017). Teacher perceptions on the use of digital gamified learning in tourism education: The case of South African secondary schools. Computers & Education, 111, 172-190.
• Akay, A. S. (2006). Somut olmayan kültürel mirasın tarih araştırmalarında kaynak olma özelliği. Milli Folklor Dergisi, 70, 38-58.
• Akkaya, M. (2017). Nazilli’deki kültürel ve tarihi değerlere ilişkin öğrenci görüş ve bilgilerinin incelenmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 8, 226-239.
• Apostolopoulou, A. P., Carvoeiras, L. M. & Klonari, A. (2014). Cultural heritage and education. Integrating tour maps in a bilateral project. European Journal of Geography, 5(4), 67-77.
• Arıkan, İ. & Doğan, Y. (2013). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin kültürel mirasla ilgili basari düzeyleri ve tutumlarının bazı değişkenlerce incelenmesi (Adıyaman örneği). Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(15), 29-68.
• Aslan, E. & Çulha, B. (2008). Kimiz biz?. Türkiye’deki ilköğretim okullarında ‘’ulusal kimlik’’ ve ‘’kültürel miras eğitimi. M. Safran & D. Dilek (Ed.), 21. yüzyılda kimlik, vatandaşlık ve tarih eğitimi içinde (s. 133-152). İstanbul: Yeni İnsan Yayınevi.
• Avcı, M. & Memişoğlu, H. (2016). Kültürel miras eğitimine ilişkin sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşleri. Elementary Education Online, 15(1), 104-124.
• Bahtiyar-Karadeniz, C., Sarı, S. & Kabacık, M. (2018). Üniversite öğrencilerinin Ordu ilinin doğal ve kültürel turistik çekiciliklerine ilişkin farkındalık ve deneyimleri. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 10(19), 667- 684.
• Bogdan, R. & Biklen, S. K. (2007). Qualitative Research For Education. Boston, MA: Pearson.
• Çal, Ü. T. & Demirkaya, H. (2017). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının kültürel mirasın korunmasına yönelik görüşleri. XI. Uluslararası Türk Kültürü, Sanatı ve Kültürel Mirası Koruma Sempozyumu, içinde (s. 61- 66), 22-27 Ekim.
• Çetin, T. & Gürgil, F. (2014). Üniversite öğrencilerinin Bartın’ın doğal ve kültürel turizm değerlerine yönelik farkındalıkları. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(4), 255-274.
• Çulha-Özbaş, B. (2014). İlköğretim sosyal bilgiler derslerinde kültürel miras öğretimi. M. Safran. (Ed.), Sosyal bilgiler öğretimi (4. Baskı) içinde (s. 744-763). Ankara: Pegem Akademi.
• Çulha-Özbaş, B. (2015). Okul dışı sosyal bilgiler öğretiminde tarihsel alanlar. A. Şimşek & S. Kaymakcı. (Ed.), Okul dışı sosyal bilgiler öğretimi içinde (s. 205-224). Ankara: Pegem Akademi.
• Dere, İ. & Emeksever, A. (2018). Hayat bilgisi derslerinde sözlü tarihle kültürel mirasın öğretimi. Gelecek Vizyonlar Dergisi (Future Visions Journal), 5, 40-47.
• Dere, İ. & Kalender, M. (2019). "I have a history!" Life sciences teaching with oral history activities. Education & Science, 44(200), 153-173.
• Deveci, H. (2009). Sosyal bilgiler dersinde kültürden yararlanma: Öğretmen adaylarının kültür portfolyolarının incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(28), 1-19.
• Dias, J. X. (2016). Çokkültürlülük ve kültürlerarasılık kavramlarından kültürlerarası eğitime. D. Dilek (Ed.), Sosyal bilgiler eğitimi içinde (s. 299-310). Ankara: Pegem Akademi.
• Dinç, E., Erdil, M. & Keçe, M. (2011). Uşak Üniversitesi öğrencilerinin tarihi ve kültürel eserler hakkındaki ilgi ve farkındalıklarının incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 279-297.
• Dönmez, C. & Yeşilbursa, C. C. (2014). Kültürel miras eğitiminin öğrencilerin somut kültürel mirasa yönelik tutumlarına etkisi. Elementary Education Online, 13(2), 425‐442.
• Faulkner, S. L. & Trotter, S. P. (2017). Data saturation. In J. Matthes, C. S. Davis & R. F. Potter (Eds.), Advanced the international encyclopedia of communication research methods (p. 1-2). Wiley-Blackwell.
• Giménez, J. E., Ruiz, R. M. Á. & Listán, M. F. (2008). Primary and secondary teachers’ conceptions about heritage and heritage education: A comparative analysis. Teaching and teacher education, 24(8), 2095- 2107.
• Gómez-Carrasco, C. J., Miralles-Martinez, P., Fontal, O. & Ibañez- Etxeberria, A. (2020). Cultural heritage and methodological approaches-an analysis through initial training of history teachers (Spain-England). Sustainability, 12(3), 933.
• Gürdoğan-Bayır, Ö. & Çengelci-Köse, T. (2019). Kültürel miras ve korunmasına ilişkin ortaokul öğrencilerinin görüşleri. Kastamonu Education Journal, 27(4), 1827-1840.
• Gürel, D. & Çetin, T. (2018). Sosyal bilgiler dersi ve kültür aktarımında edindiği rol üzerine bir inceleme. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi, 6(2), 22-40.
• Gürel, D. & Çetin, T. (2019). A qualitative study on the opinions of 7th grade students on intangible cultural heritage. Review of International Geographical Education Online (RIGEO), 9(1), 32-62.
• Gürgil, F. (2017). Öğretmen adaylarının halk kültürüne yönelik algılarının incelenmesi. Journal of History Culture and Art Research, 6(6), 523-541.
• Gürgil, F., Çetin, T. & Akkaya-Yılmaz, M. (2017). Views of prospective teachers of social studies on world heritage. In R. Efe, R. Penkova, J. A. Wendt, K. T. Saparov & J. G. Berdenov, (Ed.), Advanced developments in social sciences (p. 107-120). Sofia: St. Kliment Ohridski University Press.
• Hunter, K. (1988). Heritage education in social studies. Retrieved 08 August, 2020, from https://cool.culturalheritage.org/bytopic/misc/heritedu.html.
• Ismaeel, D. A. & Al-Abdullatif, A. M. (2016). The impact of an interactive virtual museum on students' attitudes toward cultural heritage education in the region of Al Hassa, Saudi Arabia. International Journal of Emerging Technologies in Learning, 11(4), 32-39.
• Kafol, S. B., Dena, O. & Znidarsi, J. (2015). Opinion of the Slovenian preschool teachers about arts and cultural education in kindergarten. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 197, 1317-1325.
• Karakuş, U., Çepni, O. & Kılcan, B. (2011). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin turizme yönelik görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Safranbolu’da nicel bir çalışma). Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(4), 85-97.
• Keçe, M. (2015). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının Ankara’nın tarihi ve kültürel turizm değerlerine yönelik ilgi ve farkındalıkları. Journal of Kirsehir Education Faculty, 16(1), 131-149.
• Koçoğlu, E., Akkuş, İ. & Özhan, U. (2016). Yeni bir öğrenme ortamı olarak artırılmış gerçeklik uygulamalarıyla sosyal bilgiler öğretimi. R. Sever, A. Aydın & E. Koçoğlu. (Ed.), Alternatif yaklaşımlarla sosyal bilgiler eğitimi içinde (s. 327-356). Ankara: Pegem Akademi.
• Kolivand, H., El Rhalibi A., Abdulazeez S. & Praiwattana P. (2018). Cultural heritage in marker-less augmented reality: A survey. In Turcanu Carutiu, D. (Ed.), Advanced methods and new materials for cultural heritage preservation. London: Intechopen.
• Kurtdede-Fidan, N. (2019). Karakter ve değerler eğitiminde yararlanılan yöntem ve teknikler. A. F. Ersoy & P. Ünüvar (Ed.), Karakter ve değerler eğitimi içinde (s. 215-240). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Leavy, P. (2017). Research design: Quantitative, qualitative, mixed methods, arts-based, and community-based participatory research approaches. New York: Guilford.
• Lee, S. & Bang, Y. S. (2011). Listening to teacher lore: The challenges and resources of Korean heritage language teachers. Teaching and Teacher Education, 27(2), 387-394.
• Levy, S. A. (2016). Parents׳, students׳, and teachers׳ beliefs about teaching heritage histories in public school history classrooms. The Journal of Social Studies Research, 40(1), 5-20.
• Mancı, A. R. (2019). Üniversite öğrencilerinin kültürel miras farkındalığı ve deneyimleri: Harran Üniversitesi örneği-Şanlıurfa. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(4), 1164-1177.
• Meydan, A. & Akkuş A. (2014). Sosyal bilgiler öğretiminde müze gezilerinin tarihi ve kültürel değerlerin kazandırılmasındaki önemi. Marmara Coğrafya Dergisi, 29, 402-422.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2018). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 4, 5, 6 ve 7. sınıflar). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• Mortara, M., Catalano, C. E., Bellotti, F., Fiucci, G., Houry-Panchetti, M. & Petridis, P. (2014). Learning cultural heritage by serious games. Journal of Cultural Heritage, 15(3), 318-325.
• Oğuz, M. Ö. (2008). Türkiye’nin somut olmayan kültürel mirası. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Oğuz, M. Ö. (2013). Sunuş. M. Ö. Oğuz, E. Ölçer-Özünel & S. Gürçayır-Teke (Ed.), Somut olmayan kültürel mirasın geleceği, Türkiye deneyimi içinde (s. 5-6). Ankara: Grafiker Yayınları.
• Ott, M. & Pozzi, F. (2011). Towards a new era for cultural heritage education: Discussing the role of ICT. Computers in Human Behavior, 27(4), 1365-1371.
• Özlek, G. (2019). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin somut olmayan kültürel miras öğretimine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. (Yüksek lisans tezi, Aksaray Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Aksaray). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Pamuk, A. & Pamuk, İ. (2019). Sosyal bilgilerde yerel tarih. T. Çelikkaya, Ç. Ö. Demirbaş, T. Yıldırım & H. Yakar, (Ed.), Yeni program ve ders içeriklerine göre sosyal bilgiler öğretimi II içinde (s. 433-454). Ankara: Pegem Akademi.
• Pérez, R. J., López, J. M. C. & Listán, D. M. F. (2010). Heritage education: Exploring the conceptions of teachers and administrators from the perspective of experimental and social science teaching. Teaching and Teacher Education, 26(6), 1319-1331.
• Polat, S. (2018). The attitudes and awareness of the teacher candidates about cultural heritage. World Journal of Education, 8(5), 49-62.
• Polat, S. (2019). Sosyal bilgilerde kültürel miras konularının öğretimi. T. Çelikkaya, Ç. Ö. Demirbaş, T. Yıldırım & H. Yakar (Ed.), Yeni program ve ders içeriklerine göre sosyal bilgiler öğretimi II içinde (s. 357-389). Ankara: Pegem Akademi.
• Sağ, Ç. & Ünal, F. (2019). Öğrencilerin somut olmayan kültürel mirasa ilişkin farkındalıklarının belirlenmesi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(4), 1550-1560.
• Scovazzi, T. (2015). Intangible cultural heritage as defined in the 2003 UNESCO convention. In G. M. Golinelli. (Eds.), Advanced cultural heritage and value creation, towards new pathways (p. 105-126). Switzerland: Springer.
• Sidekli, S. & Karaca, L. (2013). Sosyal bilgiler öğretiminde yerel, kültürel miras öğelerinin kullanımına ilişkin öğretmen adayı görüşleri. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 5, 20-38.
• Tuncel, G. & Altuntaş, B. (2020). İlköğretim 4. sınıf öğrencilerinin kültürel miras algısı: Göstergebilimsel bir analiz. Uluslararası Alan Eğitimi Dergisi, 6(1), 123-140.
• UNESCO Türkiye Millî Komisyonu, (t.y.). UNESCO Dünya Mirası Listesi. 26 Temmuz 2020 tarihinde http://www.unesco.org.tr/Pages/125/122/UNESCO-D%C3%BCnya- Miras%C4%B1-Listesi adresinden edinilmiştir.
• UNESCO, (2003). The convention for the safeguarding of the intangible cultural heritage. Paris: UNESCO.
• Uztemur, S., Dinc, E. & Acun, I. (2019). Teaching social studies in historic places and museums: An activity based action research. International Journal of Research in Education and Science (IJRES), 5(1), 252-271.
• Üztemur, S., Dinç, E. & Acun, İ. (2018). Müzeler ve tarihi mekânlarda uygulanan etkinlikler aracılığıyla öğrencilerin sosyal bilgilere özgü becerilerinin geliştirilmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 46, 294-324.
• Vargün, Ö. & Nuhoğlu, M. (2019). Kültürel miras eğitiminde bilgi iletişim teknolojilerinin rolü ve mobil uygulamalar. UNIMUSEUM, 2(2), 45-53.
• Yazıcı, H., Koca, M. K., Ekiz, E. & Akpınar, E. (2017). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının Afyonkarahisar turizmi hakkındaki algıları. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi (AJESI), 7(3), 458-485.
• Yeşilbursa, C. C. & Barton, K. C. (2011). Preservice teachers' attitudes toward the inclusion of heritage education in elementary social studies. Journal of Social Studies Education Research, 2(2), 1-21.
• Yeşilbursa, C. C. & Uslu, S. (2014). The comparison of Turkish and American pre-service social studies teachers' attitudes toward heritage education. Electronic Turkish Studies, 9(8), 879-891.
• Yeşilbursa, C. C. (2015). Okul dışı sosyal bilgiler öğretiminde yerel tarih. A. Şimşek & S. Kaymakcı (Ed.), Okul dışı sosyal bilgiler öğretimi içinde (s. 143-170). Ankara: Pegem Akademi.
• Yükseköğretim Kurumu [YÖK]. (2006). Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Programı. 20 Temmuz 2020 tarihinde https://www.anadolu.edu.tr/akademik/fakulteler/1989/sosyal-bilgiler- ogretmenligi-programi/ adresinden edinilmiştir.
• Yükseköğretim Kurumu [YÖK]. (2018). 2018 Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Lisans Programı. 03 Ocak 2021 tarihinde https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi /Yeni-Ogretmen-Yetistirme-Lisans- Programlari/Sosyal_Bilgileri_Ogretmenligi_Lisans_Programi09042019. pdf adresinden alınmıştır.