COĞRAFYA ÖĞRETİMİNDE MULTİMEDYA TABANLI TGA (TAHMİN-GÖZLEM-AÇIKLAMA) STRATEJİSİ KULLANIMINA İLİŞKİN ÖĞRENCİ GÖRÜŞLERİ

Yıl 2021, Sayı: 43, 20 - 38, 26.01.2021

Deniz Kuday , Sevda Çetinkaya

https://doi.org/10.32003/igge.815581

Öz

Günümüz eğitim ve öğretim anlayışına uygun ve bu anlayışın ihtiyaçlarını karşılayabilen, öğrencilerin zihinlerini aktif kılmalarına olanak sağlayan öğretim yaklaşımlarının kullanılması, öğrencilerin derslere olan ilgilerini ileri taşımaya yardımcı olabilir. Bu anlayışına uygun, öğrenme ortamlarının oluşturulmasında kullanılabilecek stratejilerden biri de tahmin-gözlem-açıklama stratejisidir. Özel durum çalışması yöntemiyle yapılan bu araştırmada, ortaöğretim öğrencilerinin coğrafya dersinde multimedya tabanlı TGA stratejisinin kullanımına ilişkin görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda 2016-2017 eğitim öğretim yılında; Hatay ilinde bir ortaöğretim kurumunda 9. Sınıf coğrafya dersinde Yerin Şekillenmesi ünitesi, 8 hafta boyunca multimedya tabanlı TGA stratejisine dayalı olarak işlenmiştir. Amaç doğrultusunda, uygulama sonrasında, sürece katılan 32 öğrenciye görüşme formu uygulanmıştır. Ayrıca öğrencilerden gönüllü olanlar ile TGA aşamalarına ilişkin yüz yüze görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen veriler betimsel analiz ile çözümlenmiş, frekans ve yüzde değerleriyle tablolar halinde sunulmuştur. Multimedya tabanlı TGA ile coğrafya öğretiminin olumlu ve olumsuz yönleri öğrencilerin görüşleri doğrultusunda tartışılmıştır. Öğrencilerin TGA stratejisinin kullanımına yönelik görüşleri genellikle olumludur. Dersi zevkli ve öğrenmeyi eğlenceli hale getirdiğini, bilgiyi görselleştirdiğini, öğrenmeyi kolaylaştırdığını ve coğrafya dersini sevdirdiğini, öğrencide merak duygusu uyandırıp araştırma yapmaya teşvik ettiğini dile getirmişlerdir. Diğer üniteler için de bu stratejiyi kullanmak istediklerini de belirtmişlerdir. Bununla birlikte öğrenciler; TGA aşamalarından en çok tahmin aşamasında, daha sonra açıklama aşamasında zorlandıklarını ifade etmişlerdir. Öğrenciye, eğlenirken bilgisini sınama olanağı veren TGA stratejisi, fikir yürütmeye ve alternatif fikirler üretmeye de teşvik ettiğinden bilimsel süreç becerilerini edindirme konusunda öğretimin farklı kademelerine uygulanabilir.

Anahtar Kelimeler

Coğrafya Öğretimi, Multimedya Tabanlı TGA, Öğrenci Görüşleri

STUDENT VIEWS ON THE USE OF MULTIMEDIA-BASED POE (PREDICT-OBSERVE-EXPLAIN) STRATEGY IN GEOGRAPHY TEACHING

Öz

The use of teaching approaches that are suitable for today's educational understanding and that meet the needs of this understanding and enable students to activate their minds can help advance students' interest in lessons. One of the strategies that can be used in the creation of learning environments in accordance with this understanding is the prediction-observation-explanation strategy. In this study, which was conducted with the case study method, it was aimed to determine the opinions of secondary school students about the use of the multimedia-based POE strategy in geography lessons. For this purpose, in the 2016-2017 academic year, in a secondary school in the province of Hatay, in the 9th grade geography lesson, the Unit Shaping the Place was processed for 8 weeks based on the multimedia-based POE strategy. In line with the purpose, after the application, an interview form was applied to 32 students who participated in the process. In addition, face-to-face interviews were held with the volunteers of the students regarding the POE stages. The obtained data were analyzed by descriptive analysis and presented in tables with frequency and percentage values. The positive and negative aspects of geography teaching with the multimedia based POE were discussed in line with the students' views. Students' views on the use of POE strategy are generally positive. They stated that the lesson was enjoyable and it made learning fun, it visualized the information, made it easier to learn and liked the geography lesson, it aroused a sense of curiosity in the students and encouraged them to do research. They also stated that they want to use this strategy for other units. However the students; stated that they had difficulties mostly in the prediction stage and then in the explanation stage from the POE stages. POE strategy that allows the student to test his knowledge while having fun; It can be applied to different levels of education in order to acquire scientific process skills, as it also encourages ideas and alternative ideas.

Anahtar Kelimeler

Geography Teaching, Multimedia-Based Poe, Student Views

Kaynakça

• Akarsu, A. H. (2018). Sosyal bilgiler öğretiminde tahmin et-gözle-açıkla (TGA) uygulamaları. (Yüksek lisans tezi Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Rize). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir
• Akınoğlu, O. (2006). Coğrafya eğitimi ve toplum. Marmara Coğrafya Dergisi, 13, 25-48.
• Aladağ, C. (2003). Orta öğretimde coğrafya öğretmeni profili ve öğretmen görüşleri ışığında müfredat değerlendirilmesi (Konya ili örneği). (Doktora tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir
• Alım, M. (2008). Lise öğrencilerinin coğrafya dersine yönelik tutumları. Doğu Coğrafya Dergisi, 13(19), 25-32.
• Alkış, S. (2009). Turkish geography trainee teachers’ perceptions of geography. International Research in Geographical and Environmental Education (IRGEE), 18(2), 123-136.
• Artvinli, E. (2007). 2005 yılı 9. sınıf coğrafya öğretim programı: öğretmenler açısından uygulanabilirlik düzeyi. (Doktora tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Aydın, F. (2011). Lise coğrafya dersinin düşünme becerileri açısından değerlendirilmesi. Eastern Geographical Review, 16(25), 161-182.
• Aydın, F., Coşkun, M. & Kaya, H. (2010). Ticaret meslek lisesi öğrencilerinin coğrafya dersine yönelik tutumları (Elbistan örneği). Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1),183‐ 203.
• Bilen, K. (2009). Tahmin et-gözle-açıkla yöntemine dayalı laboratuar uygulamalarının öğretmen adaylarının kavramsal başarılarına, bilimsel süreç becerilerine, tutumlarına ve bilimin doğası hakkındaki görüşlerine etkisi. (Doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Bradbeer, J., Healey, M. & Kneale, P. (2004) Undergraduate geographers’ understandings of geography, learning and teaching: A phenomenographic study. Journal of Geography in Higher Education, 28(1), 17–34.
• Catling, S. (2004). An understanding of geography: The perspectives of English primary trainee teachers. GeoJournal, 60, 149-158.
• Cohen, L & Manion, L.(1994). Research Method in Education. (Fourth Edition). New York: Routledge.
• Çepni, S. (2007). Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş. (3.Baskı).Trabzon: Celepler Matbaacılık.
• Çepni, S., Taş, E. & Köse, S. (2006). The effects of computer-assisted material on students’ cognitive levels, misconceptions and attitudes towards science. Computers and Education, 46(2), 192–205.
• Çetinkaya, S., & Uçar, F. H. (2020). The effect of usıng multimedia- supported predict-observe-explain technique in 2nd grade life science on students’achievement and their ability to relate to daily life. In H. Şahin & R. İnan (Eds.), Advanced current researches in educational sciences (pp. 229-244). Cetinje, Montenegro: Ivpe
• Çimen, R. (2008). Yeni coğrafya müfredatının öğretmen ve öğrenci görüşleri açısından değerlendirilmesi. (Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Dikmenli, Y., & Aslan, C. A. (2009). Sınıf öğretmenliği birinci ve dördüncü sınıf öğrencilerinin coğrafya dersine yönelik tutumlarının karşılaştırılması. Journal of Kirsehir Education Faculty, 10(2), 29-36.
• Di̇kmenli̇, Y. & Çifçi, T. (2016). Lise öğrencilerinin coğrafya dersine yönelik görüşleri. Electronic Turkish Studies, 11(3), 912-928.
• Doğanay, H. & Doğanay, S. (2014). Coğrafya’ya Giriş. (11.Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Doğanay, H. (2002). Coğrafya Öğretim Yöntemleri. Erzurum: Aktif yayınları.
• Elmas, B. (2006). Ortaöğretim coğrafya eğitiminin temel sorunları (Kartal ilçesi örneği). (Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Engin, İ., Akbaş, Y., & Gençtürk, E. (2003). I. Coğrafya kongresinden günümüze liselerimizde müfredat programlarındaki değişimler. Milli Eğitim Dergisi, 157, 103-114.
• Erdem Özcan, G. (2019). İlkokul dördüncü sınıf fen bilimleri dersinde tahmin gözlem açıklama stratejisine dayalı öğretimin akademik başarı tutum ve kalıcılığa etkisi. (Yüksek lisans tezi, Kastamonu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kastamonu). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Ergül, S., Sarıtaş, D. & Özcan, H. (2020). Hipotetik TGA (Tahmin-Gözlem- Açıklama) döngüsü ile kimyasal değişimin doğasının öğretimi; asit- baz indikatör tepkimesi örneği. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 22(2), 490-506.
• Gökçe, N., & Öztürk, F. (2013). İlköğretim öğrencilerinin coğrafya biliminin konularına ilişkin algıları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 92-118.
• Gunstone, R. F., & White, R. T. (1981). Understanding of gravity. Science education, 65(3), 291-299.
• Güleşir, T., Aydemir, K., Sergüzel, K. U. Ş., Nurcan, U. Z. E. L. & Ali, G. Ü. L. (2020) Fizyoloji deneyleri kapsamında alternatif bir değerlendirme yöntemi: TGA çalışma yaprakları e-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7(2), 84-99.
• Güngör, S. N. & Özkan, M. (2017). Fen bilgisi öğretmen adaylarının tahmin-gözlem-açıklama (TGA) yöntemine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi/An evaluation of preservice science teachers’ views on predict-observe-explain (POE) method. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8(1), 82-95.
• Güven, E. (2011). Çevre eğitiminde tahmin-gözlem-açıklama destekli proje tabanlı öğrenme yönteminin farklı değişkenler üzerine etkisi ve yönteme ilişkin öğrenci görüşleri. (Doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Güven, M. & Kürüm, D. (2004). Öğrenme Stilleri ve Eleştirel Düşünme Arasındaki İlişkiye Genel Bir Bakış, XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
• Hanımoğlu, A. (2015). Maddenin yapısı ve özellikleri ünitesine yönelik olarak geliştirilen TGA etkinliklerinin 7. sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına etkisi. (Yüksek lisans tezi, Adıyaman Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adıyaman). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Hart, C., Mulhall, P., Berry, A., Loughran, J. & Gunstone R. (2000). What is thepurpouse of this experiment? or can students learn something from doing experiments? Journal of ResearchınScienceTeaching, 37(7), 655-675.
• Hong, J. C., Hwang, M. Y., Liu, M. C., Ho, H. Y. & Chen, Y. L. (2014). Using a “prediction–observation–explanation” inquiry model to enhance student interest and intention to continue science learning predicted by their Internet cognitive failure. Computers & Education, 72, 110-120.
• Hopwood, N. (2004). Pupils' conceptions of geography: towards an improved understanding. International Research in Geographical and Environmental Education, 13(4), 348-361.
• Hutchinson, J. N. (1988). General report: morphological and geotechnical parameters of landslides in relation to geology and hydrogeology. In International symposium on landslides. 5 (pp. 3-35).
• Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 62-80.
• Kearney, M. & Treagust, D.F. (2001). Constructivism as a referent in the design and development of a computer program using ınteractive digital video to enhance learning in physics. Australian Journal of Educational Technology, 17(1), 64-79.
• Kutluca, T., Birgin, O. & Çatlıoğlu, H. (2007). Öğretimde planlama ve değerlendirme dersi uygulama etkinliklerinin öğretmen adaylarına sağladığı faydalar. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 89-110.
• Lam, C. C. & Lai, E.(2003). What is geography? In the eyes of junior secondary students in Hong Kong. International Research in Geographical and Environmental Education, 12(3), 199-218.
• Martin, F. (2000). Postgraduate primary education students’ images of geography and the relationship between these and students’ teaching. International Research in Geographical and Environmental Education, 9, 223-244.
• Nalkıran, T. & Karamustafaoğlu, S. (2020). Prediction-Observation- Explanation (POE) method and ıts efficiency in teaching “work, energy, power” concepts. International Journal of Assessment Tools in Education, 7(3), 497-521.
• Öztürk, M. & Alkış, S. (2009). Sınıf ögretmeni adaylarının coğrafya ile ilgili algılamaları. Elementary Education Online, 8(3), 782-797.
• Sağırekmekçi, H. (2016). Tahmin-gözlem-açıklama (TGA) stratejisine dayalı olarak hazırlanan fen ve doğa etkinliklerinin, okul öncesi öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerine etkisi. (Yüksek lisans tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Hatay). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Şahin, C. (2003). Coğrafya Öğretimi Sorunları, Çözüm Önerileri. Ankara: Gündüz Eğitim Yayıncılık.
• Şahin, V. (2015). Otelcilik ve turizm meslek lisesi öğrencilerinin coğrafya dersine olan ilgi ve algıları: Tekirdağ örneği. Turkish Studies- International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(3), 817-832.
• Şeyihoğlu A. & Geçit, Y. (2010). Sınıf öğretmenlerinin coğrafya imajları. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 59-75.
• Taşlı, İ. (1997). Öğrenci merkezli yöntemlerle coğrafya öğretimi. (Doktora tezi, D.E.Ü., Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Tereci, H., Karamustafaoğlu, O. & Sontay, G. (2018). Manyetizma konusunda tahmin-gözlem-açıklama stratejisine dayalı alternatif bir deney etkinliği ve fizik öğretmenlerinin görüşleri. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(1), 1-20.
• Tokur, F. (2011). TGA stratejisinin fen bilgisi öğretmen adaylarının bitkilerde büyüme-gelişme konusunu anlamalarına etkisi (Yüksek lisans tezi, Adıyaman Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adıyaman). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Uzun, B. (2010). Fen ve teknoloji öğretiminde kavramsal değişim stratejilerine dayalı olarak maddenin yapısı ve özellikleri konusunun öğretimi. (Doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Walford R. (1996). What is geography? An analysis of definitions provided by prospective teachers of the subject. International Research in Geographical and Environmental Education, 5(1), 69-76.
• Walshe, N. (2007) .Understanding teachers’ conceptualisations of geography. International Research in Geographical and Environmental Education, 16(2), 97-119.
• White, R.T. & Gunstone, R.F. (1992). Probing Understanding. London: The Falmer Press.
• Wu, Y.T. & Tsai, C. (2005). Effects of constructivist-oriented instruction on elementary school students’ cognitive structures. Journal of Biological Education, 39, (3), 113-120.
• Yalvaç, B. (1998). Effect of instruction of students understanding of electric curnt concept using conceptual change text at 6 th. grade. (Yüksek lisans tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Yaşar, Ş. & Baran, M. (2020). Oyunlarla desteklenmiş TGA (tahmin et- gözle-açıkla) yöntemine dayalı etkinliklerin 10. sınıf öğrencilerinin fizik başarısına etkisi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 52(52), 97-118.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2003). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, N. & Maşeroğlu, P. (2016). Kimyayı günlük hayatla ilişkilendirmede tahmin-gözlem-açıklamaya dayalı etkinlikler ve öğrenci görüşleri. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 7(1), 117- 145.
• Yıldırım, Ü. (2010). Coğrafya Öğretiminde Proje. Özey, R., & Demirci, A. (Ed.) Coğrafya öğretiminde yöntem ve yaklaşımlar içinde (s. 187-208). Ankara: Aktif Yayınevi.