SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE KAVRAM KARİKATÜRÜ KULLANIMININ ÖĞRENCİ BAŞARISINA ETKİSİ

Yıl 2021, Sayı: 44, 161 - 175, 23.07.2021

Sibel Ada , Erol Sözen

https://doi.org/10.32003/igge.908348

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmanın amacı, 4. sınıf sosyal bilgiler dersinde kavram karikatürü kullanımının öğrencilerin bu dersteki başarılarına etkisini belirlemektir. Bu çalışma, nicel araştırmalardan, ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel desende yürütülmüştür. Bu desen normal deneysel desenin devamında gelir ve eşitlenmemiş gruplara ön test ve son test uygulanarak yapılır. Araştırma için 44 adet çoktan seçmeli maddeden oluşan bir başarı testi hazırlanmıştır. Bu test için 4. sınıf SBDÖP’deki ‘üretim, dağıtım ve tüketim’ öğrenme alanı kazanımlarına yönelik olarak ders kitapları, eba gibi çeşitli eğitim platformlarından, sınavlara hazırlık kitaplarından faydalanılarak ve alan uzmanlarının görüşlerine de dayanılarak araştırmacı tarafından bir pilot çalışma hazırlanmıştır. Geçerlilik ve güvenirlilik çalışmasının yapılması amacıyla 143 beşinci sınıf öğrencisine başarı testi uygulanmış ve testin maddelerinin zorluk ve ayırt ediciliklerine yönelik Alt Grup- Üst Grup” yöntemi ile veri analizi yapılmıştır. Bu uygulama sonucunda başarı testi 25 maddeye düşmüştür. Araştırma için belirlenen amaçlar doğrultusunda, Mann Whitney U testi ve Wilcoxon İşaretli Sıralar testi yapılmıştır. Yapılan analizlere göre, çalışma başında yapılan başarı testinde her iki grupta da herhangi bir farklılaşmanın oluşmadığı tespit edilmiştir. Uygulama sonunda her iki gruba da uygulanan son başarı testinden elde edilen bulgulara göre kontrol grubunun sontest puanının uygulama öncesindeki puanına göre anlamlı bir fark oluşturmadığı, deney grubunun ise sontest puanların öntest puanlarına göre anlamlı bir farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Bu bulgulara gore, kavram karikatürüne dayalı öğretim etkinliklerinin, programa dayalı öğretim etkinliklerinden daha etkili olduğu sonucuna varılabilir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilgiler, Coğrafya, Üretim-Dağıtım-Tüketim, Kavram Öğretimi, Kavram Karikatürü

THE EFFECT OF USING CONCEPT CARTOON IN SOCIAL SCIENCES COURSE ON STUDENT ACHIEVEMENT

Öz

The purpose of this study is to determine the effect of the use of concept cartoons on student learning in 4th grade social studies lesson. The study was utilizied a quantitative research method, with a pretest-posttest control group quasi-experimental design. The quasi-experimental design follows experimental method and it is done by applying a pre-test and a post-test to the non-equal groups. The study developed an achievement test that consist of 44 multiple choice items. For the research, an achievement test consisting of 44 multiple choice items was prepared. For this test,In order to develop the achievement test, a pilot study was prepared by the researcher based on the opinions of the field experts and using various educational platforms such as textbooks, eba, and exam preparation books for the standard of 'production, distribution and consumption' in the 4th grade social studies course curriculum. The achievement test was applied to 143 fifth grade students in order to carry out validity and reliability studies, and data analysis was performed using the "Lower Group-Upper Group" test for the difficulty and discrimination of the items of the test. As a result of this application, the achievement test was reduced to 25 items. According to the results of the study, Mann Whitney U test and Wilcoxon Signed Ranks test were conducted in line with the purposes determined in the study. Pre-test results indicated no difference between experimental and control groups. On the other hand, post-test results indicated that experimental groups achievement significantly increased based on pre-test scores, but no significant increase in control groups’ post test scores. It can be concluded that integrating concept cartoons in teaching activities are more effective than curriculum-based teaching activities.

Anahtar Kelimeler

Social Studies, Geography, Production-Distribution-Consumption, Concept Teaching, Concept Cartoons

Kaynakça

• Abu, M. (2017). Sosyal bilgiler dersinde kavram karikatürleri kullanımının öğrencilerin derse yönelik tutum ve yaratıcı düşünme becerilerine etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat).
• Akbaş, Y. & Toros, S. (2016). Sosyal bilgiler öğretiminde interaktif kavram karikatürleri ve kavram haritaları kullanımının akademik başarıya etkisi. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,11 (9), 53-68.
• Aksoy, B. (2000). Kavramlara dayalı jeomorfoloji öğretimi Gazi üniversitesi eğitim fakültesi ana bilim dalı örneği. (Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara).
• Akyıldız, M. & Karadağ, N. (2018). Farklı soru türlerinin güçlük ve ayırt edicilik düzeylerinin incelenmesi. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 4(1), 112-122.
• Alkan, G. (2010). Sosyal bilgiler öğretiminde kavram karikatürlerinin öğrenci başarısına etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde).
• Altunkara, S. (2013). Ekoloji konusunda geliştirilen kavram karikatürlerinin kavramsal anlamaya etkisinin araştırılması. (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir).
• Aşıcıoğlu, E. A. (2001). Yazısız karikatürlerin grafik sanatındaki yeri yazısız karikatür uygulamaları. (Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara).
• Atasayar, Y. G. (2015). Fen eğitiminde kavram karikatürü uygulamasının ilköğretim 5. sınıf öğrencilerinin motivasyonları üzerindeki etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir).
• Ayas, A. (2016). Kavram öğrenimi. S. Çepni (Ed.), Kuramdan uygulamaya fen ve teknoloji öğretimi. (14. Baskı). içinde (s.252-284). Ankara: Pegem A Yayınları.
• Baba, M. (2012). İlköğretim öğrencilerine vatandaşlık bilinci kazandırmada kavram karikatürü kullanımının etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Ondokuzmayıs Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun).
• Balcı, S. (2018). Sosyal bilgiler dersi “yaşayan demokrasi” ünitesinde kavram karikatürlerinin kullanımı. (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar).
• Balım, A. G., İnel, D. & Evrekli, E. (2008). Fen öretiminde kavram karikatürü kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına ve sorgulayıcı öğrenme becerileri algılarına etkisi. İlköğretim Online, 7(1), 188-202.
• Baykul, Y. (2000). Eğitimde ve Psikolojide Ölçme: Klasik Test Teorisi ve Uygulaması. Ankara: ÖSYM Yayınları.
• Baysarı, E. (2007). İlköğretim düzeyinde 5. sınıf fen ve teknoloji dersi canlılar ve hayat ünitesi öğretiminde kavram karikatürü kullanımının öğrenci başarısına, fen tutumuna ve kavram yanılgılarının giderilmesine olan etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir).
• Büyüköztürk, Ş. (2014). Deneysel Desenler. (4. Basım). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Çakmak, M. A. & Çelik A. U. (2016). Sosyal bilgiler dersi ‘İpek Yolunda Türkler’ ünitesi için kavram öğretim materyali geliştirme çalışması. Türk ve İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(6), 70-79
• Can, A. (2014). SPSS Ile Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Çatak, M. (2015). Türkiye’de sosyal bilgiler eğitim programlarının incelenmesi. EKEV Akademi Dergisi, 19(62), 69-94.
• Çaycı, B. (2007). Kavram öğreniminde kavramsal değişim yaklaşımının etkililiğinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara).
• Çelik, S. (2016). Sosyal bilgiler 7. sınıf öğretim programı “Yaşayan Demokrasi” ünitesinin kazanımlarına ulaşma derecesinin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ).
• Çepni, S. (2009). Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Çinici, A., Özden, M., Akgün, A., Herdem, K., Karabiber, H. L. & Deniz, Ş. M. (2014). Kavram karikatürleriyle desteklenmiş argümantasyon temelli uygulamaların etkinliğinin incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 18, 571-596
• Demirci, S. (2019). Dijital ve çalışma yaprakları ile desteklenmiş kavram karikatürlerinin sosyal bilgiler dersi coğrafya konularının öğretiminde kavramsal anlamaya etkisinin karşılaştırılması. (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Trabzon Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Trabzon).
• Dereli, M. (2008). Tamsayılar konusunun karikatürle öğretiminin öğrencilerin matematik başarılarına etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul).
• Doğanay, A. (2005). Sosyal bilgiler öğretimi. C.Öztürk & D. Dursun (Ed.), Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi (2. Baskı). içinde (s.17-52). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Dönmez, C. (2003). Konu alanı ders kitabı inceleme kılavuzu. C. Şahin (Ed.), Sosyal bilgiler. (2 Baskı). içinde (s.23-56). Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Dündar, H. (2007). Kavram analizi stratejisinin öğrencilerin kavram öğrenme başarısı ve hayat bilgisi dersine ilişkin tutumlarına etkisi. (Yayımlanmamış Doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara).
• Dündar, H. (2011). Sosyal bilgiler öğretimine bakış. B. Tay & A. Öcal (Ed.), Özel öğretim yöntemleriyle sosyal bilgiler öğretimi. (4. Baskı). içinde (s. 309-342). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Ekiz, D. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. (5. Basım). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Erden, M. & Akman, Y. (2004). Gelişim ve Öğrenme. Ankara: Arkadaş Yayınevi
• Evrekli, E & Balım, A. G. (2015). Fen derslerinde animasyon destekli kavram karikatürleri kullanımının altıncı sınıf öğrencilerinin sorgulayıcı öğrenme becerileri algılarına etkisi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi (BAED), 6(11), 109-136.
• Evrekli, E. (2010). Fen ve teknoloji öğretiminde zihin haritası ve kavram karikatürü etkinliklerinin öğrencilerin akademik başarı ve sorgulayıcı öğrenme beceri algılarına etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek lisan tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir).
• Güngör, H. (2018). Fen ve teknoloji öğretiminde kavram karikatürü kullanımının ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya).
• Güngördü, E. (2002). İlköğretimde Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• İlhan, G. O. (2016). Sosyal bilgiler öğretiminde çizgi romanların kullanımı. (Yayımlanmamış Doktora tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar).
• İngeç, Ş. K., Yıldız, İ. & Ünlü, P. (2006). Identification of misconception about uniform circular motion by the use of concept cartoons.7. National science and mathematics education conference, 6-8, Ankara, Turkey.
• Kabapınar, F. (2005). Yapılandırmacı öğrenme sürecine katkıları açısından fen derslerinde kullanılabilecek bir öğretim yöntemi olarak kavram karikatürleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri (KUYEB), 5(1), 101–146.
• Kara, M. (2017). İlköğretim 5. sınıf yer kabuğunun gizemi ünitesinde kavram karikatürü kullanımının öğrenci başarısına etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Antalya).
• Karasar, N. (2019). Bilimsel Araştırma Yöntemi (34. Basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Karataş, C. M. (2011). Kavram Öğretimi. Adana: Karahan Kitabevi.
• Karslı, F. (2017). Kavram haritası. Z. Tatlı (Ed.), Kavram öğretiminde web 2.0. (2. Baskı). Içinde (s.68-84). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Kaymakcı, S. (2009). Yeni Sosyal bilgiler programı neler getirdi?. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(5), 1530-1545
• Keogh, B. & Naylor, S. (2000). Teaching and learning in science using concept cartoons: why Dennis wants to stay in at playtime. Australian Primary & Junior Science Journal, 16(3), 10-14.
• Kılıç, Ö. S. (2010). Hayat bilgisi öğretiminde kavram karikatürü yaklaşımının öğrenci başarısı ve tutumuna etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak).
• Kılıçoğlu, G. (2015). Sosyal bilgiler tanımı, dünyada ve ülkemizde gelişimi ve önemi. M.Safran (Ed.), Sosyal bilgiler öğretimi. (4. Baskı). içinde (s. 3-16). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Kısa, F. (2007). İlköğretim 6. sınıf sosyal bilgiler dersinde beyin fırtınası tekniğiyle kavram öğretiminin öğrencilerin akademik başarı düzeylerine etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara).
• Koçoğlu, E. (2012). 6. Sınıf sosyal bilgiler dersinde karikatür kullanımının erişiye göre değerlendirmesi. (Yayımlanmamış Doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum).
• Konak, F. & Çıtak, L. (2018). Şirket birleşme ve devralmalarının firma performasına etkisi: gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler üzerine karşılaştırmalı analiz. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, 8(6).191-212
• Kozaner, Ç. (2012). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının ilköğretim ikinci kademe sosyal bilgiler derslerindeki demokrasi konularına yönelik görüşleri. (Gazi üniversitesi örneği). (Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara).
• Külekci, E. (2019). Kavram karikatürü destekli probleme dayalı fen, teknoloji, mühendislik ve matematik (FeTeMM) etkinliklerinin beşinci sınıf fen bilimleri öğretimi üzerindeki etkileri. (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Manisa).
• MEB. (2018). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı (Ilkokul ve Ortaokul 4, 5, 6 ve 7. sınıflar). Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı. Ankara: Milli Eğitim Yayınları.
• Minarechova, M. (2016). Using a concept cartoon method to address elementary school students ideas about natural phenomena. European Journal of Science and Mathematics Education, (4), 214-228.
• Moffatt, M. P. (1957). Sosyal Bilgiler Öğretimi. (Çev: N. Oran). İstanbul: Maarif Basımevi
• Morris, M., Merritt, M., Fairclough, S., Birrell, N. & Howitt, C. (2007). Trialing concept cartoons in early childhood teaching and learning of science. The Journal of the Australian Science Teachers Association, 53. 42-45.
• Nas, R. (2000). Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi. (3. Baskı). Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Öktem, G. (2006). İlköğretim 4.ve 5. sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersinde yer alan kavramları anlama ve kazanma düzeyleri (yeni programın pilot uygulaması Samsun ili örneği). (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Gazi Osman Paşa Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat).
• Öztürk, C. & Dilek, D. (2005). Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Safran, M. (2011). Sosyal bilgiler öğretimine bakış. B. Tay, A. Öcal (Ed.), Özel öğretim yöntemleriyle sosyal bilgiler öğretimi. (4.Baskı). içinde (s. 1-18). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Şahin, Ç. (2017). Zihin haritası. Z. Tatlı (Ed.), Kavram öğretiminde Web 2.0. (2. Baskı). içinde (s.58-65). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Şahin, Y. (2019). Coğrafya eğitiminde 5e modeli ile zenginleştirilmiş kavram karikatürlerinin öğrencilerin kavram öğrenimine ve eleştirel düşünme becerisine etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon).
• Şahin, Z. (2018). Geometri öğretiminde kavram karikatürü kullanımının beşinci sınıf öğrencilerinin matematiğe yönelik tutumlarına ve erişi düzeylerine etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir).
• Şeker, M. (2003). İlköğretim okulu 6. sınıf sosyal bilgiler dersi kavramlarının kazanılmışlık düzeyi (Üsküdar Örneği). (Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri, Enstitüsü, İstanbul).
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenilirlik ve Geçerlilik. Ankara; Seçkin Yayıncılık.
• Senemoğlu, N. (2004). Gelişim Öğrenme ve Öğretim Kuramdan Uygulamaya (9. Baskı). Ankara: Gazi Kitabevi.
• Şenocak, K. Z. (2018). Fen öğretiminde kavram karikatürü kullanımının 5. sınıf yaşamımızdaki elektrik ünitesinde öğrenci başarısı ve tutumu üzerine etkileri. (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Kırıkkale Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kırıkkale).
• Şeyihoğlu, A. & Şahin, Y. (2019). Coğrafya eğitiminde kavram karikatürlerinin başarı ve eleştirel düşünme becerisine etkisi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 13(19), 146-173.
• Sidekli, S., Er, H., Yavaşer, R. & Aydın, E. (2014). Sosyal bilgiler öğretiminde alternatif bir yöntem: kavram karikatürleri. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 151-163.
• Sönmez, V. (2005). Hayat ve Sosyal Bilgiler Öğretimi Öğretmen Klavuzu. Ankara: Anı yayıncılık.
• Sönmez, V. (2010). Sosyal Bilgiler Öğretimi ve Öğretmen Klavuzu (6. baskı). Ankara: Anı yayıncılık.
• Stephenson, P. & Warwick, P. (2002). Using concept cartoons to support progression in students understanding of light. Physics Education, 37(2), 135-141.
• Taşkın, Ö. (2014). Fen ve teknoloji öğretiminde kavram karikatürü kullanımının öğrenci başarısı ve tutumuna etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Celal Bayar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Manisa).
• Tokcan, H. & Alkan, G. (2013). Sosyal bilgiler öğretiminde kavram karikatürlerinin öğrenci başarısına etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 1-19.
• Tokcan, H. (2015). Sosyal Bilgilerde Kavram Öğretimi (1. Basım). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Topçubaşı, T. & Polat, S. (2014). Sosyal bilgiler öğretiminde kavram karikatürlerinin öğrenci başarısına etkisi. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education, 3(2), 48-61.
• Topkaya, Y. & Tokcan, H. (2013). Sosyal bilgiler öğretim programının belirlediği değerlerin 6. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarına yansıma düzeylerinin karşılaştırılması. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 4(10), 33-43.
• Topkaya, Y. (2016). Doğal çevreye duyarlılık değerinin aktarılmasında kavram karikatürleri ile eğitici çizgi romanların etkililiğinin karşılaştırılması. Mustafa Kemal ÜniversitesiSosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(34), 259-272.
• Tural, A. (2011). Sosyal bilgilerde yapılandırmacı yaklaşımla kavram öğretimine yönelik model geliştirme. (Yayımlanmamış Doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara).
• Türk Dil Kurumu. (2005). Türkçe Sözlük (Genişletilmiş baskı). Ankara. TDK.
• Türksever, Ö. (2020). Coğrafya dersi 10. sınıf çevre ve toplum öğrenme alanında kavramsal değişim yaklaşımının öğrencilerin akademik başarılarına etkisi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 55(4), 2602- 2618.
• Uğurel, I. & Moralı, S. (2006). Karikatürler ve matematik öğretiminde kullanimi. Milli Eğitim Dergisi, 34(170), 1-10.
• Ülgen, G. (2004). Kavram Geliştirme Kuramlar ve Uygulamalar (4. Basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Yarar, S. (2010). Flash programında kavram karikatürleri ile desteklenerek hazırlanmış öğrenme nesnelerinin sosyal bilgiler dersinde kullanılması. (Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Rize Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Rize).
• Yesari, B. (2018). Kavram bulmacalarının sosyal bilgiler 6. sınıf demokrasinin serüveni ünitesindeki öğrenci başarısına etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde).
• Zoroğlu, M. A. (2015). Okul öncesi dönemdeki çocuklara yönelik yapılandırmacı öğrenme kuramına dayalı kavram karikatürlerinin geliştirilmesi ve uygulanması. (Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Rize).