Bread in folk culture: Karahöyük Bread (Denizli)

Yıl 2023, Sayı: 49, 158 - 169, 03.06.2023

Arzu Ersöz Tüğen , Lütfi Özav

https://doi.org/10.32003/igge.1220751

Öz

Traditional products are very important for the protection and sustainability of cultural heritage. The natural, cultural, and historical richness of the Anatolian geography has provided a wide variety of traditional products. It is important that traditional products, which remain only locally and are produced by small family businesses, become value-added products and contribute to the country's economy. Karahöyük Bread, which is one of the traditional products and whose only master remains, has been examined in this study. Karahöyük Bread, which has a history of approximately 600 years and is sold in the Karahöyük Bazaar established on the Silk Road, is important in this respect. Document analysis, which is one of the qualitative research methods, and the semi-structured observation technique, which is one of the qualitative data collection tools, were applied in this research. The research area was plotted with ArcGIS 10.3. Karahöyük Bread, a traditional type of bread, is well-known in Denizli and its surroundings. Karahöyük Bread, which is a traditional product, has been emphasized through this study to highlight the geographical indication of this bread, to promote the region, and to increase the touristic destination value of the district.

Anahtar Kelimeler

Folklore, Denizli, Karahoyuk Bread, Cultural Heritage

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Halk kültüründe ekmek: Karahöyük Ekmeği (Denizli)

Öz

Kültürel mirasın korunması ve sürdürülebilirliğinin sağlanabilmesi için geleneksel ürünler oldukça fazla önem taşımaktadır. Anadolu coğrafyasının sahip olduğu doğal, kültürel, tarihi zenginlik geleneksel çeşitlinin fazla olmasını sağlamıştır. Çeşitleri fazla olsa da sadece yerelde kalan küçük aile işletmeleri tarafından üretilen geleneksel ürünlerin katma değerli ürün haline gelerek ülke ekonomisine katkı sağlaması önemlidir. Çalışmada geleneksel ürünler arasında yer alan, unutulmaya yüz tutmuş olan ve imal eden tek ustasının kaldığı Karahöyük Ekmeği incelenmiştir. Tarihi yaklaşık olarak 600 yıla dayanan ve İpek Yolu üzerinde kurulan Karahöyük Pazarında satılan Karahöyük Ekmeği bu yönü ile önem taşımaktadır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden olan doküman analizi ve saha araştırması yapılarak nitel veri toplama araçlarından olan yarı yapılandırılmış gözlem tekniği uygulanmıştır. Araştırma alanı ArcGIS (10.3) ile çizilmiştir. Çalışma sonunda geleneksel bir ürün olan Karahöyük Ekmeğine coğrafi işaret alınarak öne çıkarılması, yörenin tanıtılması, ilçenin turistik destinasyon değerinin artırılması önemine vurgu yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Halk Bilimi, Denizli, Karahöyük Ekmeği, Kültürel Miras

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Alyakut, Ö., & Küçükkömürler, S. (2018). Geleneksel bir ekmek çeşidi: Yufka ekmeği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(3), 379–395. https://doi.org/10.21325/jotags.2018.288
• Artun, E. (1998, Mayıs). Anadolu’da halk kültürü ürünlerinin oluşumuna kültürel değişim ve gelişim açısından bakış. Giresun Kültür Sempozyumu Kongresi'nde sunulmuştur. Giresun,Türkiye
• Ashton, J. (1904). The history of bread from pre-historic to modern times (Vol. 20). Religious Tract Society Press.
• Atalay, F. (2007). Karahöyük pazarı. Geçmişten Günümüze Denizli Dergisi, 12, 18–20.
• Atar, B. (2017). Gıdamız buğdayın, geçmişten geleceğe yolculuğu. Yalvaç Akademi Dergisi , 2(2), 1–12.
• Ati̇K Gürbüz, İ. (2019). Osmanlı Dönemi metinlerinde ekmek ve ekmekle ilgili anlam çerçeveleri. Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi, 3(4), 63–72. https://doi.org/10.34083/akaded.650245
• Bedirhan, Y. (2016). Selçuklu Türkiye'sinde, limanlar ve pazar yerleri. Electronic Turkish Studies, 11(11). http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9493
• Bulut, A. (2013). Coğrafi işaretler ve kırsal kalkınma: Ezine peyniri örneği. (Yüksek lisans tezi, Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale).
• Çetin, K. (2018). Çatalhöyük yerleşkesinin mutfak kültürü ve 21. yüzyıla yansımaları. (Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara).
• Cirit, M. (2019). Karadağ (Acıpayam / Denizli) florası. (Yüksek lisans tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Muğla).
• Demiray, E., Çelik, İ., Nogay, O., & Tülek, Y. (2015). Denizli karahöyük ekmeği Zığır’ın renk ve tekstürel özellikleri. Academic Food Journal/Akademik GIDA, 13(3).
• Güçlü, M. (2019). XX. yüzyılın başlarında Teke (Antalya) Sancağı'nda dağılan bir pazar: Köprü Pazarı. USAD, 10, 79–106.
• Koca, N. & Yazıcı, H. (2014). Coğrafi faktörlerin Türkiye ekmek kültürü üzerindeki etkileri. Electronic Turkish Studies, 9(8).
• Korkut, G. (2021). Dîvânu Lugâti’t-Türk’te ekmek adları. Dil Araştırmaları Journal of Language Studies, 15(29), 179–196.2. https://doi.org/10.54316/dilarastirmalari.904102
• Martin, A. (2021). Our daily bread. a meditation on the cultural and symbolic significance of bread throughout history. Journal of Classics Teaching, 22(43), 79–79.
• Öğel, B. (2000). Türk kültür tarihine giriş. Türklerde köy ve şehir hayatı (Göktürklerden Osmanlılara) (Vol. 1). T.C. Kültür Bakanlığı yayınları.
• Örnek, S.V. (1977). Türk halkbilimi. Türk İş Bankası Kültür Yayınları.
• Özav, L.& Tüğen, A. E. (2020). Sürdürülebilir turizm açısından Merkezefendi ve Pamukkale ilçelerinin doğal, tarihi ve kültürel çekiciliklerinin değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(2), 647-664.
• Özgüdenli̇, O. G., & Uzunağaç, Ö. (2014). Selçuklu Anadolu'sunda ekmek. Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi.1(1), 43-72. https://doi.org/10.16985/MTAD.201417924
• Official newspaper (2015). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/07/20150704-7-1.pdf
• Rubbel, W. (2011). Bread a global history (1.). Reaksion Books Press.
• Şanlıer, N. & Köksal, H. (2021). Geleneksel ekmeklerimiz. Ankara Büyükşehir Belediyesi yayınları.
• Yalçıner, M. (2006). Eğitimde gözlem ve değerlendirme. Nobel yayınları.
• Yerasimos, M. (2019). Evliyea Çelebi Seyahatnamesi'nde yemek kültürü. YKY yayınları.