Political Economy Analysis of Turkey of Foreign Trade Relations with Balkan Countries in Interdependence Theory Perspective

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 2, 443 - 466, 30.10.2022

Erdem Eren , Pelin Yantur

https://doi.org/10.17336/igusbd.781680

Öz

The Balkans located in geography which has both political and economic importance of relations of Turkey, especially the level of economic relations between Turkey and Balkan countries in quality and quantity is one of the issues to be analyzed seriously. In this study, international relations and international economy, in the perspective of the interdependence theory, which has an important place in politics, foreign trade relations between the Balkan countries and Turkey, are analyzed economic and politically. As a result of the analysis made on criteria such as foreign trade volumes, exports, imports, and the ratios of related country items, Turkey's neighboring countries after Germany and Italy have been found to be the third largest foreign trade partner. Countries in the region, in the scale foreign trade, was found to be dependency to regions of Turkey more than Turkey. However, rather than Germany and Italy, in order to increase economic dependence of the countries of the region on Turkey, it was analyzed that Turkey needs to endure more cost (import, direct investment, etc.) for the region.

Anahtar Kelimeler

Turkey, Balkan States, Interdependence, Import, Export

Karşılıklı Bağımlılık Teorisi Perspektifinde Türkiye'nin Balkan Ülkeleriyle Dış Ticaret İlişkilerinin Ekonomi Politik Analizi

Öz

Balkanlar Türkiye’nin hem siyasi hem de ekonomik olarak önemli ilişkilerinin bulunduğu coğrafyaların arasında olup, Türkiye’nin Balkan ülkeleriyle özellikle ekonomik ilişkilerinin seviyesi ve nicelik ile niteliği ciddi anlamda analiz edilmesi gereken konuların başında gelmektedir. Bu çalışmada uluslararası ilişkiler ve uluslararası ekonomi politikte önemli bir yere sahip olan karşılıklı bağımlılık teorisi perspektifinde Türkiye ile Balkan ülkeleri arasındaki dış ticaret ilişkileri ekonomi politik bakımından analiz edilmektedir. Dış ticaret hacimleri, ihracat, ithalat, bunlara ilişkin ülke kalemlerindeki oranlar gibi ölçütler üzerinden yapılan analiz neticesinde Türkiye’nin bölge ülkeleri için Almanya ve İtalya’dan sonra üçüncü büyük dış ticaret ortağı olduğu tespit edilmiştir. Bölge ülkelerinin dış ticaret ölçeğinde Türkiye’ye Türkiye’nin bölgeye olduğundan daha fazla bağımlığının olduğu görülmüştür. Ancak bölge ülkelerinin Almanya ve İtalya’dan daha ziyade Türkiye’ye olan ekonomik bağımlılıklarını arttırmak için Türkiye’nin bölgeye yönelik daha fazla maliyete (ithalat, doğrudan yatırım vb.) katlanması gerekli olduğu analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Balkan Ülkeleri, Karşılıklı Bağımlılık, İthalat, İhracat

Kaynakça

• AA. (2020). Balkan ülkeleri iş gücünü Batı Avrupa'ya kaptırıyor, Anadolu Ajansı: https://www.aa.com.tr/tr/info/infografik/16913, Erişim Tarihi: 20.05.2020.
• AL, A., KATITAŞ, G. (2017). UPE: Var Olanın Fark Edilişi. A. Al, M. Balcı, & İ. B. Kanlı içinde, Uluslararası Ekonomi Politik 1, Ankara: Savaş Yayınevi.
• ARIBOĞAN, Ü., AYMAN, G., DEDEOĞLU, B. (1996). Uluslararası ilişkiler sözlüğü. (F. Sönmezoğlu, Dü.) İstanbul: Der Yayınları.
• ÇOMAK, H. (2010). 21. yüzyılda çağdaş türk dış politikası ve diplomasisi. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
• KAMEL, A. (2014). 1923'ten günümüze türk dış politikası ve diplomasisi. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
• KANLI, İ. B., KABAY, M. (2017). Uluslararası politik ekonomi açısından devlet, piyasa ve toplum. A. Al, M. Balcı, & İ. B. Kanlı içinde, Uluslararası politik ekonomi 1, Ankara: Savaş Yayınevi.
• LANGE, O. (1965). Ekonomi politik. (M. Şeref, Çev.) İstanbul: Ataç Kitabevi.
• NİKİTİN, P. (2006). Ekonomi politik(8. Baskı). (H. Konur, Çev.) Ankara: Eriş Yayınları.
• NYE, J. S., WELCH, D. A. (2015). Küresel çatışmayı ve işbirliğini anlamak. (R. Akman, Çev.) İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• ÖZASLAN, R. K., AKBULUT, A. (2017). Küreselleşme ve uluslararası politik ekonomi ilişkisi. A. Al, M. Balcı, & İ. B. Kanlı içinde, Uluslararası politik ekonomi 1 (s. 73-117). Ankara: Savaş Yayınevi.
• ÖZGÖKER, U., BATI, G. F. (2016). AB'nin doğu sınırı balkanlar. İstanbul: Derin Yayınları.
• ÖZGÖKER, U., BATI, G. F. (2018). Batı uygarlığının gelişimi ve Türkiye-AB ilişkileri. İstanbul: Yeni Yüzyıl Yayınları. Ticaret Bakanlığı. (2019). Türkiye ile ticaret, T.C. Ticaret Bakanlığı: https://ticaret.gov.tr/yurtdisi-teskilati/avrupa/kosova/ulke-profili/turkiye-ile-ticaret, Erişim Tarihi: 20.05.2020.
• TİM (2020). Türkiye İhracatçılar Meclisi Ülkelere Göre Sektörel İhracat Rakamları 2019 Raporu: https://tim.org.tr/tr/ihracat-rakamlari, Erişim Tarihi: 20.05.2020.
• TRADEMAP (2020). Trade Statistics for International Business Development: https://www.trademap.org/, Erişim Tarihi: 20.05.2020.
• TRADEMAP (2020). List of Product Imported by Turkey: https://www.trademap.org/Product_SelCountry_TS.aspx?nvpm=1%7c792%7c%7c%7c%7cTOTAL%7c%7c%7c2%7c1%7c1%7c1%7c2%7c1%7c1%7c1%7c%7c1, Erişim Tarihi: 20.05.2020.
• TRADEMAP (2020). List of Product Exported by Turkey: https://www.trademap.org/Product_SelCountry_TS.aspx?nvpm=1%7c792%7c%7c%7c%7cTOTAL%7c%7c%7c2%7c1%7c1%7c2%7c2%7c1%7c1%7c1%7c1%7c1, Erişim Tarihi: 20.05.2020.
• BOZDAĞLIOĞLU, Y., ÖZEN, Ç., (2004). Liberalizmden Neoliberalizme Güç Olgusu ve Sistemik Bağımlılık. Uluslararası İlişkiler 1(4).
• ÜŞENMEZ, Ö., ÇAKIR, Y., BALCI, B. (2017). Kapsadığı alanlar açısından uluslararası politik ekonomi. A. Al, M. Balcı, & İ. B. Kanlı içinde, Uluslararası politik ekonomi 1, Ankara: Savaş Yayınevi.
• WORLDBANK (2020). Worldbank Open Data: https://data.worldbank.org/, Erişim Tarihi: 20.05.2020.