The Status of Jihad in the Foundation of Ideal Society in Sayyid Qutb's System

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 2, 474 - 487, 24.07.2019

Abdulmuttalib Baycar , Muhammet Ali Acar

Öz

Seyyid Kutub'un Düşünce Sisteminde İdeal Toplum ve Cihad

Öz

Çalışmamızda, pek çok tekfirci ve radikal hareketin teşekkülünde doğrudan veya dolaylı olarak görüşlerinin etkisi olduğu iddia edilen Kutub’un ideal toplum ve cihat anlayışı ile onun sisteminde merkezi bir konuma sahip olan kavramları işlenmeye çalışılmıştır. Seyyid Kutub’un eserlerinde sıklıkla işlediği, mamafih sistematik olarak ele almadığı ve bu yüzden farklı şekillerde yorumlanmaya ve anlaşılmaya elverişli olan ideal toplum yapısının merkezinde bulunan cihat ile ilgili görüşlerini bir arada ve bütüncül bir şekilde ele alınmasının, onu anlama açısından önem arz edeceği kanaatindeyiz. Çalışma sonucunda Kutub’un tekfir oklarını doğrudan kimseye yönlendirmediği, dini nitelikli şiddet ve terör eylemlerine başvurmayı şiar edinmediği; yazıları boyunca takındığı apolojist yaklaşımının ve partikülarist din anlayışının onun İslâmcı radikalist hareketlerin fikir babası olarak addedilmesine yol açtığı kanaati hasıl olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Seyyid Kutub, Cihat, İdeal Toplum, Müslüman Toplumu, Radikalizm

Kaynakça

• Altun, Fatmanur. Çağa İz Bırakan Müslüman Önderler: Seyyid Kutup. 4. Baskı. İstanbul: İlke Yayınları, 2011. Büyükkara, Mehmet Ali. Çağdaş İslâmi Akımları. 2. Baskı. İstanbul: Klasik Yayınları, 2016.
• Çağlayan, Selin. Müslüman Kardeşler’den Yeni Osmanlılar’a İslamcılık. 2. Baskı. Ankara: İmge Kitapevi, 2011.
• El-Verdani, Salik. Mısır’da İslami Akımlar. Trc. H. Acar – Ş. Duman. Ankara: Fecr Yayınevi, 1988. Erkilet, Alev. Orta Doğu’da Modernleşme ve İslami Hareketler, İstanbul: Yöneliş Yayınları, 1999.
• Görgün, Hilal. “Seyyid Kutub”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 37:64-68. İstanbul: TDV Yayınları, 2009.
• Gümüşay, İbrahim. Seyyit Kutup’un Din ve Toplum Anlayışı. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, 2016.
• Kara, İsmail. İslamcıların Siyasi Görüşleri I Hilafet ve Meşrutiyet. 3. Baskı. İstanbul: Dergâh Yayınları, 2014.
• Karlığa, H. Bekir. “Fî Zılâlil-Kur’ân”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 13:50-51. İstanbul: TDV Yayınları, 1996.
• Kılavuz, Ahmet Saim. “Akaid”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 2:212-216. İstanbul: TDV Yayınları, 1989.
• Kutub, Seyyid. Din Budur. Trc. İ. E. Dal. İstanbul: İhya Yayınları, 1985.
• Kutub, Seyyid. Yoldaki İşaretler. Trc. Muhammed Ömeroğlu. İstanbul: Dünya Yayınları. 1986.
• Kutub, Seyyid. Dünya Barışı ve İslam. Trc. Bekir Sadak. İstanbul: Ebru Yayınları, 1987.
• Kutub, Seyyid. Fî Zılâlil-Kur’ân. Trc. Salih Uçan - Vahdettin İnce - Mehmet Yolcu. 10. İstanbul: Dünya Yayınları, 1991.
• Nafi’, Beşir Musa. el-İslâmiyyûn. Doha: Arab Scientific Publishers Inc., 2010.
• Sarmış, İbrahim. Bir Düşünür ve Edebiyatçı Olarak Seyyid Kutub. Ankara: Fecr Yayınları, 1992.