Batı Trakyalı Âlim Ahmet Davudoğlu’nun Selamet Yolları Adlı Eserinde Bazı Fıkhî Tercihleri

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 1, 191 - 203, 23.01.2020

Muhammed Hüsnü Çiftçi

Öz

Bu
makalede Batı Trakyalı bir âlim olan Ahmet
Davudoğlu’nun Selâmet Yolları isimli eserindeki fıkhî tercihleri değerlendirilmiştir. Selâmet Yolları
isimli bu eser, muhaddis İbn Hacer el-Askalânî adlı âlimin ahkâmla ilgili
hadislere dair kaleme aldığı Bülûgu’l-merâm
min edilleti’l-ahkâm isimli eserinin
Türkçe tercümesi ve izahıdır. Makalede öncelikle müellif Ahmet
Davudoğlu ve eserinin kısa bir tanıtımı yapıldı. İbn Hacer ve şârih San‘ânî’nin
farklı mezheplere müntesip birer âlim olmalarına karşın Ahmet Davudoğlu, Hanefî
bir geleneğe sahip bir olan mütercimdir. Fakat Davudoğlu’nun bazı fıkhî
konularda bağlı olduğu mezhep görüşünden farklı düşündüğü görülmektedir. Özellikle “Kâmette Bazı Lafızların Tek veya Çift Okunması”, “Rükûa Giderken ve Rükûdan Doğrulurken Ellerin Kaldırılması (Ref‘u’l-yedeyn)”, “Yağmur Duası (İstiskâ)
Namazı” gibi selef
ve halef ulemanın ihtilaf ettiği
kadim fıkhî meseleler hususunda nasıl bir tercihlerde bulunduğu konusu tespit
edilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Fıkıh, Hadis, Ahmet Davudoğlu

Kaynakça

• ALİ EL-KÂRÎ, Ebü'l-Hasen Nuruddîn Ali b. Sultan Muhammed. Fethü bâbi’l-‘inâye bi şerhi’n-Nukâye. nşr. Muhammed Nizâr Temîm. Heysem Nizâr Temîm. Beyrut: Dâru'l-erkam b. ebi'l-erkam. 1418/1997.
• AYNÎ, Ebû Muhammed Bedreddîn Mahmûd b. Ahmed b. Mûsâ. Umdetü’l-kârî’ şerhu ahîhi’l-Buhârî. Kahire: İdâretü’t-tıbâati’l-münîriyye, ts.
• ------- el-Binâye fî şerhi'l-Hidâye. tsh. Muhammed Ömer. Beyrut: Dâru'l-fikr, 1400/1980. Cambazov, İsmail. Medersetü’n-Nüvvâb: Anılar-Belgeler. Sofya: Ahmed Davudoğlu Dostluk ve Kardeşlik Vakfı 2005.
• ÇİFTÇİ, Muhammed Hüsnü, Hanefî Mezhebinde Buhârî Rivayetlerine Ters Düşen Hükümlerin Tahlili (Namaz Örneği). Doktora tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2014.
• DAVUDOĞLU, Ahmet. Selamet Yolları. İstanbul: Sönmez Neşriyat, ts.
• ………. Ölüm Daha Güzeldi. İstanbul: Mihrab Yayınları, 1970.
• İBN ÂBİDÎN, Muhammed Emîn b. Ömer b. Abdülazîz ed-Dımaşkî. Reddü’l-muhtâr ale’d-Dürri’l-muhtâr şerhi Tenvîri’l-ebsâr. İstanbul: Kahraman yay., 1984.
• İBN BATTAL, Ebü’l-Hasen Ali Halef b. Abdülmelik. Şerhu Sahîhi’l-Buhârî. göz. geç. Ebû Temîm Yâsir b. İbrâhim. Riyad: Mektebetü’r-rüşd 1420/2000.
• İBN KUDÂME, Ebû Muhammed Muvaffakuddîn Abdullah b. Ahmed b. Muhammed b. Kudâme Cemmâîlî el-Makdisî. el-Muğnî. thk. Abdullâh b. Abdülmuhsin Türkî, Abdülfettâh Muhammed el-Hulv. Kahire: Hicr li't-tıbâa ve'n-neşr, 1992.
• İBN RÜŞD (el-Hafîd), Ebü'l-Velîd Muhammed b. Ahmed b. Muhammed el-Kurtubî. Bidâyetü’l-müctehid ve nihâyetü’l-muktesid. Kahire: Dâru’s-selâm, 2006.
• İBNÜ’D-DEHHÂN, Ebû Şücâ‘ Fahreddîn Muhammed b. Ali b. Şuayb, Takvîmü’n-nazar fî mesâili hilâfiyye zâi‘a fî nübezi mezhebiyye en-nâfi‘a. thk. Eymen Nasreddîn el-Ezherî. Beyrut: Dâru'l-kütübi'l-ilmiyye, 2001/1421.
• HATİBOĞLU, İbrahim. “Medrsetü’n-Nüvvâb”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 2003. 28: 344-346
• İHSANOĞLU, Ekmeleddîn. Bulgaristan’da Türk-İslam Eğitim ve Kültür Müesseseleri ve Mederesetü’n-Nüvvâb. İstanbul: İSAR, 1993.
• KÂSÂNÎ, Alâüddîn Ebû Bekr b. Mes‘ûd, el-Kâsânî. Bedâi‘ü’s-sanâ’i‘fî tertîbi'ş-şerâi'. thk. Ali Muhammed Muavviz, Âdil Ahmed Abdülmevcûd. Beyrut: Dâru'l-küttâbi’l-Arabî, 1982.
• KESKİOĞLU, Osman. Bulgaristan'da Türkler. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay. 1985.
• MÂVERDÎ, Ebü'l-Hasan Ali b. Muhammed b. Habîb. el-Hâvi'l-kebîr Şerhu Muhtasari'l-Müzenî. thk. Ali Muhammed Muavviz, Âdil Ahmed Abdülmevcûd. Beyrut: Dâru'l-kütübi'l-ilmiyye, 1994/1414.
• MUSÂ B. ALİ b. Muhammed el-Emîr. Câbir b. Abdillah ve fıkhuh. Beyrut: Dâru İbn Hazm, 1421/2000.
• MERĞÎNÂNÎ, Ebü'l-Hasan Burhâneddîn Ali b. Ebî Bekr. el-Hidâye şerhu Bidâyeti’l-mübtedî. thk. Muhammed Muhammed Tâmir. Hâfız Aşûr Hâfız. Kahire: Dâru’s-selâm, 2000.
• MÜBÂREKFÛRÎ, Ebü'l-Ulâ Muhammed Abdurrahmân b. Abdürrahîm. Tuhfetü'l-ahvezî. Kahire: Dâru’l-hadîs, 2001.
• NEVEVÎ, Ebû Zekeriyyâ Muhyiddîn Yahyâ b. Şeref. el-Mecmû‘ şerhu'l-Mühezzeb. Beyrut: Dâru'l-fikr, ts.
• ENGİN, Nihat. “Ahmet Davudoğlu”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 1994. 9: 52-53.
• SERAHSÎ Serahsî, Ebû Bekr Şemsüleimme Muhammed b. Ahmed b. Sehl. el-Mebsût, Çağrı Yay., İstanbul: 1982-1983.
• ŞEYBÂNÎ, Muhammed b. Hasan b. Ferkad. el-Asl. tsh. Ebü'l-Vefâ Afgânî. Beyrut: Âlemü'l-kütüb, 1410/1990.
• TAHÂVÎ, Ebû Ca‘fer Ahmed b. Muhammed b. Selâmet el-Ezdî. Muhtasaru İhtilâfi’l-ulemâ. thk. Abdullâh Nezîr Ahmed. Beyrut: Dâru'l-beşâiri'l-İslâmiyye, 1416/1995.
• TOPALOĞLU, Aydın. Nüvvâb Okulu’nun ve Mensuplarından Ahmed Hasan Davudoğlu’nun Bulgaristan’daki İslâm Kültürüne Katkıları. Balkanlar’da İslâm Medeniyeti Milletlerarası Sempozyum Tebliğleri. Sofya, 21-23 Nisan 2000.