Mali Sürdürülebilirlik Analizi: Türkiye Üzerine Bir Uygulama

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 2, 67 - 84, 29.10.2019

İbrahim Al

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de mali sürdürülebilirliğin
sağlanıp sağlanmadığını araştırmaktır. Bu amaç doğrultusunda, 1980-2018
döneminde bütçe gelirleri ile bütçe harcamaları arasındaki uzun dönemli ilişki
eşbütünleşme testleri ile test edilmiştir. Engle-Granger eşbütünleşme testine göre,
söz konusu değişkenler eşbütünleşik değildir. Dolayısıyla ele alınan dönem için
Türkiye’de mali sürdürülebilirliğin sağlanamadığı söylenebilir. Fakat değişkenler
arasında bir eşbütünleşme olmasa da değişkenlerin pozitif ve negatif
bileşenleri arasında saklı eşbütünleşme ilişkisi bulunabilir. Bu nedenle, söz
konusu değişkenleri bileşenleri arasındaki ilişki Granger-Yoon saklı
eşbütünleşme testi ile test edilmiş ve bütçe gelirlerinin pozitif bileşenleri
ile bütçe harcamalarının pozitif bileşenleri arasında saklı eşbütünleşme
ilişkisi tespit edilmiştir. Bu durum, pozitif bileşenler açısından mali
sürdürülebilirliğin sağlandığı anlamına gelmektedir. Yapılan Wald katsayı
testi, eşbütünleşme katsayısının  olduğunu ortaya koymuştur. Bu sonuç, pozitif
bileşenler açısından mali sürdürülebilirliğin zayıf olduğuna işaret etmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Mali Sürdürülebilirlik, Maliye Politikası, Dönemlerarası Bütçe Kısıtı, Saklı Eşbütünleşme

Kaynakça

• Afonso, A. (2005). Fiscal Sustainability: The Unpleasant European Case. FinanzArchiv / Public Finance Analysis, 61(1), 19-44.
• Afonso, A. and Jalles, J. T. (2017). Revisiting Fiscal Sustainability: Panel Cointegration and Structural Breaks in OECD Countries. European Central Bank Working Paper Series, 1465, 1-40.
• Akçay, O. C., Alper, C.E. ve Ozmucur, S. (2001). Budget Deficit, Inflation and Debt Sustainability: Evidence from Turkey (1970-2000). Boğaziçi Üniversitesi Araştırma Raporu, ISC/EC-2001-12, 1-15.
• Altun, N. (2017). Türkiye’de Bütçe Açıklarının Sürdürülebilirliğinin Ampirik Olarak Analizi: 11950-2015 Dönemi. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(1), 13-22.
• Blanchard, O. J. (1990). Suggestions for a New Set of Fiscal Indicators. OECD Department of Economics and Statistics Working Papers, 79, 1-34.
• Blanchard, O. Chouraqui, J., Hagemann, R. P. ve Sartor, N. (1990). The Sustainability of Fiscal Policy: New Answers to an Old Questions. OECD Economic Studies, 15, 7-36.
• Budina, N. ve van Winjbergen, S. (2008). Quantitative Approaches to Fiscal Sustainability Analysis: A Case Study of Turkey since the Crisis of 2001. The World Bank Economic Review, 23(1), 119-140.
• Buiter, W. H. (1985). Guide to Public Sector Debt and Deficits. Economic Policy, 1(1), 13-79.
• Ceylan, R. (2010). Türkiye’de Mali Sürdürülebilirlik Göstergeleri İstikrarlı Mı?. Maliye Dergisi, 158, 388-397.
• Croce, E. ve Juan-Ramon, V. H. (2003). Assessing Fiscal Sustainability: A Cross-Country Comparison. IMF Working Paper, WP/03/145, 1-34.
• Cuddington, J. T. (1997). Analyzing the Sustainability of Fiscal Deficits in Developing Countries. The World Bank Policy Research Working Paper, WPS 1784, 1-60.
• Çınar, S. ve Özçalık, M. (2014). Gelişmekte Olan Ülkelerde Mali Sürdürülebilirlik: Panel Veri Analizi. Journal of Yaşar University, 9(33), 5597-5622.
• Emirkadı, Ö. (2017). Türkiye’de Mali Sürdürülebilirlik: Teori ve Uygulama. Uludağ Üniversitesi İİBF Dergisi, 36(29, 39-56.
• Engle, R. F. ve Granger, C. W. J (1987). Cointegration and Error Correction: Representation, Estimation, and Testing. Econometrica, 55, 251-276.
• Engle, R. F ve Yoo, B.S. (1987). Forecasting and Testing in Co-integrated Systems. Journal of Econometrics, 35, 143-159.
• Feve, P. ve Henin, P. Y. (2000). Assessing Effective Sustainability of Fiscal Policy within the G-7. Oxford Bulletin of Economic Research, 62(2), 175-195.
• Geithner, T. (2002). Assessing Sustainability. IMF Policy Development and Review Department, May 2002, 1-60.
• Göktan, A. (2008). Türkiye’de Mali Sürdürülebilirlik Üzerine Ampirik Bir Araştırma. Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, 25(2), 425-444.
• Granger, C. W. J. ve Yoon, G. (2002). Hidden Cointegration. University of California, Economics Working Paper, 2002-02, 1-49. https://ssrn.com/abstract=313831 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.313831
• Hakkio, C. S. ve Rush, M. (1991). Is the Budget Deficit Too Large?. Economic Inquiry, 29(3), 429-445.
• Hamilton, J. D. ve Flavin, M. A. (1986). On the Limitations of Government Borrowing: A Framework for Empirical Testing. NBER Working Paper Series, 1632, 1-30.
• Hatemi-J, A. (2002). Fiscal Policy in Sweden: Effects of EMU Criteria Convergence. Economic Modelling, 19(1), 121-136.
• Hatemi-J, A. ve Irandoust, M. (2012). Asymmetric Interaction between Government Spending and Terms of Trade Volatility. Journal of Economic Studies, 39(3), 368-378.
• Haug, A. (1991). Cointegration and Government Borrowing Constraints: Evidence for the United States. Journal of Business & Economic Statistics, 9, 97-101.
• İlgün, M. F. (2016). Mali Sürdürülebilirlik: OECD Ülkelerine Yönelik Panel Veri Analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30(1), 69-90.
• Johansen, S. (1988). Statistical Analysis of Cointegrating Vectors. Journal of Economic Dynamics and Control, 12, 231–254.
• Karatay Gögül, P. (2016). Türkiye’de Mali Sürdürülebilirliğin Yapısal Değişimler Çerçevesinde Analizi (2002-2015). Siyaset Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 87-109.
• Khadan, J. (2019). Fiscal Sustainability in the Caribbean: An Econometric Analysis. IDB Working Paper Series, 1014, 1-31.
• Kirchgaessner, G. and Prohl, S. (2008). Sustainability of Swiss Fiscal Policy. Swiss Journal of Economics and Statistics, 144(1), 57–83.
• Kremers, J. (1988). The Long-Run Limits of U.S. Federal Debt. Economics Letters, 28, 259-262.
• Kuştepeli, Y. ve Önel, G. (2005). Fiscal Deficit Sustainability with a Structural Break: An Application to Turkey. Review of Social Economic & Business Studies, 5(6), 189-208.
• MacDonald, R. Speight, A. E. H. (1990). The Intertemporal Government Budget Constraint in the U.K., 1961-1986. The Manchester School of Economic & Social Studies, 58(4), 329-347.
• Marinheiro, C. J. F. (2005). Sustainability of Portuguese Fiscal Policy in Historical Perspective. CESifo Working Paper, 1399, 1-37.
• Özcan, S.E. (2011). Statik Mali Sürdürülebilirlik Analizleri. Maliye Dergisi, 160, 228-241.
• Papadopoulos, A. and Sidiropoulos, M. (1999). The Sustainability of Fiscal Policies in the European Union. International Advances in Economic Research, 5(3), 289-307. Payne, J. (1997). International Evidence on the Sustainability of Budget Deficits. Applied Economics Letters, 12(4), 775-779.
• Quintos, C. E. (1995). Sustainability of the Deficit Process with Structural Shifts. Journal of Business & Economic Statistics, 13(4), 409-417.
• Shastri, S., Gırı, A. K. ve Mohapatra, G. (2017). An empirical Assessment of Fiscal Sustainability for Selected South Asian Economies. Theoretical and Applied Economics, 1/2017, 163-178.
• Slack, E. ve Bird, R. M. (2004). The Fiscal Sustainability of the Greater Toronto Area. University of Toronto Joseph L. Rotman School of Management ITP Paper, 0405, 1-41.
• Siriwardana, M. K. M. (1998). An Analysis of Fiscal Sustainability in Sri Lanka. Central Bank of Sri Lanka Staff Studies, 27-28, 80-111.
• Şen, H., Sağbaş. İ, ve Keskin, A. (2010), Türkiye’de Mali Sürdürülebilirliğin Analizi: 1975-2007. Maliye Dergisi, 158, 103-123.
• Trehan, B. ve Walsh, C. E. (1988). Common Trends, the Government’s Budget Constraint, and Revenue Smoothing. Journal of Economics Dynamics and Control, 12, 425-444.
• Trehan, B. ve Walsh, C. E. (1991). Testing Intertemporal Budget Constraints: Theory and Application to U.S Federal Budget and Current Account Deficits. Journal of Money, Credit and Banking, 23(2), 206-223.
• Westerlund, J. and Prohl, S. (2010). Panel Cointegration Tests of the Sustainability Hypothesis in Rich OECD Countries. Applied Economics, 42(11), 1355– 1364.
• Wilcox, D. W. (1989). The Sustainability of Government Deficits: Implications of the Present-Value Barrowing Constraint. Journal of Money Credit and Banking, 21(3), 291-306.
• Yıldırım, K. ve Özcan, S. E. (2011). Bütçe Açıklarının Sürdürülebilirliği: 1970-2005 Türkiye Örneği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30, 39-50.