THE EFFECT OF ORGANIZATIONAL CULTURE ON ORGANIZATIONAL PERFORMANCE AND INTERMEDIATION ROLE OF ORGANIZATIONAL LEARNING CLIMATE ORGANIZED INDUSTRIAL ZONE ENTERPRISES IN MERSİN A RESEARCH

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 12, 170 - 198, 01.01.2020

Abdullah Çalışkan , Süleyman Kater

Öz

The increasing competition level and the organizational performance that needs to increase continuously have led organizations to search for applications that will increase their performance. Although there are more than one ways to increase the performance of organizations, basically the concepts of organizational culture and organizational learning climate are the main factors in increasing organizational performance. Therefore, organizations today attach great importance to concepts such as organizational culture and organizational learning. Purpose of the study; to what extent the performance of organizations is affected by organizational culture; development culture, radical culture, group culture and hierarchical culture variables to reveal in a scientific framework. The data were subjected to Cronbach's Alpha analysis, Factor analysis, Correlation and Regression analysis. According to the analysis results of the research, it has been determined that there are positive and significant relationships between organizational culture, organizational performance and organizational learning climate variables. Organizational learning climate has been observed to play an intermediary role among the variables

Mersin Organize Sanayi Bölgesi İşletmelerinde Örgüt Kültürünün Örgütsel Performansa Etkisi ve Örgütsel Öğrenme İkliminin Aracılık Rolü Üzerine Bir Araştırma

Öz

Günümüzde artan rekabet düzeyi ve buna bağlı olarak sürekli artması gereken örgüt performansı, örgütleri performanslarını arttıracak uygulamaları aramaya yönlendirmiştir. Örgütlerin performanslarını arttıracak birden fazla yol olsa da, temel olarak örgüt kültürü ve örgütsel öğrenme iklimi kavramları örgütsel performansın arttırılmasındaki temel etkenlerdendir. Bundan dolayı örgütler günümüzde örgüt kültürü ve örgütsel öğrenme gibi kavramlara büyük önem vermektedir. Çalışmanın yapılma amacı; örgütlerin performansının örgüt kültüründen ne ölçüde etkilendiğini; gelişim kültürü, radikal kültür, grup kültürü ve hiyerarşik kültür değişkenleri kullanılarak bilimsel bir çerçevede ortaya koymaktır. Veriler Cronbach's Alpha analizi, Faktör analizi, Korelasyon ve Regresyon analizlerine tabi tutulmuştur. Araştırmanın analiz sonuçlarına göre, Örgüt kültürü, örgütsel performans ve örgütsel öğrenme iklimi değişkenleri arasında pozitif ve anlamlı ilişkiler olduğu tespit edilmiştir. Örgütsel öğrenme ikliminin değişkenler arasında aracılık rolü üstlendiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Örgüt Kültürü, Örgütsel Performans, Örgütsel Öğrenme İklimi

Kaynakça

• Abbasi, E. ve Miandashti, N. (2013), The Role Of Transformational Leadership, Organizational Culture And organizational Learning İn İmproving The Performance Of Iranian Agricultural Faculties, Springer Science and Business Media Dordrecht, Şubat, 2013.
• Ahmad, M., S. (2012), İmpact Of Organızatıonal Culture On Performance Management Practıces İn Pakıstan, Business Intelligence Journal, Cilt: 5, Sayı: 1, Ocak, 2012.
• Akkoç, İ., Çalışkan, A. ve Turunç, Ö. (2012a). “Gelişim ve Rasyonel Alt Kültürlerinin Girişimci Davranışa Etkisi: Algılanan Çevresel Belirsizliğin Aracılık Rolü”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(4): 65-84.
• Akkoç, İ., Çalışkan, A., ve Turunç, Ö . (2012b). “Örgüt Kültürünün Girişimciliğe Etkisinde Öz yeterliliğin Düzenleyici Rolü”, ISGÜÇ The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 14(3): 19-42.
• Aksoytürk, G. (2008), Örgüt Kültürünün Örgütsel Öğrenme Üzerine Etkisi, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Anabilim Dalı Yönetim ve Çalışma Psikolojisi Bilim Dalı, 2008.
• Aktaş, H., ve Şimşek, E. (2014), Örgütsel Sessizlik İle Algılanan Bireysel Performans, Örgüt Kültürü ve Demografik Değişkenler Arasındaki Etkileşim, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, Sayı: 28, 2014, ss: 24-52.
• Avcı, A. (2005), İşletmelerde Örgütsel Öğrenme-Örgütsel Performans İlişkisi: Konaklama İşletmelerinde Örgütsel Öğrenme-Örgütsel Performans İlişkisine yönelik İnceleme, Yayınlanmış Doktora Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, 2005.
• Ayden, C. ve Düşükcan, M. (2002), Örgütsel Öğrenme Kavramı ve Öğrenme Engellerinin Giderilmesinde Örgüt Kültürü ve Liderliğin Rolü, Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 4, 2002, ss: 124.
• Aydın, B. (2009), Örgütsel Etkililiği Arttırmada, Örgütsel Öğrenme Kapasitesi, Değer Oluşturucu Liderlik Ve Örgütsel Kültürün Etkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2009.
• Burke, W. W. ve Litwin, G. H. (1989), A Causal Model of Organizational Performance. Annual: Developing Human Resources, ss: 277-288.
• Chang, S. ve Lee, M. (2007), A Study On Relationship Among Leadership, Organizational Culture, The Operation Of Learning Organization And Employees’ Job Satisfaction, The Learning Organization, Cilt: 14, Sayı: 2, 2007 ss: 155-185.
• Cho, Y. S. (2004), Examining the Impact of Human Resource Management: A Performance Based Analytic Model, Unpublished PhD, USA: Las Vegas University, Nevada, 2004, ss: 34.
• Çalışkan, A. (2013), İç Odaklı Örgüt Kültürünün Yenilikçi Davranışa Etkisinde Personel Güçlendirmenin Aracılık Rolü, "İş, Güç" Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, Cilt: 15, Sayı: 1, 2013, ss: 88-112.
• Çalışkan, A., Turunç, Ö., ve Akkoç, İ. (2014). "How does Organisational Culture Affect the Innovative behaviours? The Mediating Role of Perceived İnsider Status". Int. J. Innovation and Learning , 16(2), 151.
• Doğan, B., ve Altunoğlu, E. (2014), Bilgi Yönetimi, Örgüt Kültürü, Örgüt Yapısı ve Performans İlişkileri: Sivil Toplum Kuruluşları Üzerine Bir İnceleme, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Ekim, 2014, Cilt: 7, Sayı: 3, ss: 41-52.
• Dönmez, B. (2009), Örgüt Kültürü İle Örgüt İklimi Arasındaki İlişki, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı, 2009.
• Erdil, O., Kitapcı, H. ve Turan E. (2005), Örgüt Kültürünün Kalite Algısına ve İşletme Performansına Etkisi, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 19, Sayı: 1, Nisan, 2005.
• Eren, Ş. E., Toksöz, E., Gül, H. ve Saylan, O. (2013), Pazar Odaklılığın Nitel Performans Üzerindeki Etkisinde Öğrenme Odaklılık ve Yenilikçiliğin Düzenleyici Etkisi, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 28, Sayı: 2, ss: 1-39.
• Erkmen, T. (2010), Örgüt Kültürü, 1.Baskı, Beta Basım, İstanbul, 2010.
• Fillol, C. (2003), Hot context for organizational learning, CREPA, Research center in organization and management, İşletme Doktora Tezi, Université Paris Dauphine, 2003.
• Jacobs, R., Mannion, R., Davies, H. T. O., Harrison, S., Konteh, F. ve Walshe, K. (2013), The Relationship Between Organizational Culture and Performance in Acute Hospitals, Social Science and Medicine, Sayı: 76, 2013, ss: 115-125.
• Janz, B. D. ve Prasarnphanich, P. (2003), Understanding the antecedents of effective knowledge management: The importance of a knowledgecentered culture, Decision Sciences, Cilt: 34, Sayı: 2, 2003, ss: 351-384.
• Kandemir, D., Hult, M. ve Tomas, G. (2004), A conceptualization of an organizational learning culture in international joint ventures, Industrial Marketing Management, Cilt: 34, Sayı: 5, 2004, ss: 430-439.
• Karabetyan, L. ve Küçükaltan, D. (2019), Örgütsel Öğrenme, Bilgi Yönetimi ve İnovasyonun Örgütsel Performansa Etkisi: Hizmet İşletmelerinde Bir Uygulama, İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, 2019.
• Karcıoğlu, F. (2001), Örgüt Kültürü ve Örgüt İklimi İlişkisi, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 15, Sayı: 1, Mart, 2001.
• Kendir, V. (2016), Sağlık Sektöründe Örgüt Kültürü, Örgütsel Öğrenme ve Örgütsel yenilik ilişkisi, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Yönetimi Anabilim Dalı Yönetim Organizasyon Bilim Dalı, 2016.
• Khandekar, A. ve Sharma, A. (2006), Organizational learning and performance Understanding Indian Scenario in Present Global Context, Emerald Group Publishing Limited, Cilt: 48, Sayı: 8, ss: 682-692, 2006.
• Liao, S. ve Wu, C. (2009), The Relationship among Knowledge Management, Organizational Learning, and Organizational Performance, İnternational Journal of Business and Management, Cilt: 4, Sayı: 4, 2009, ss: 64-76.
• Manso, G. (2007), Motivating innovation, AFA 2007 Chicago Meetings Paper Hudson Institute Research Paper, Sayı: 08-01 MIT Sloan School of Management, ss: 1-39.
• Mert, G. ve Yılmaz, O. (2018), Örgütsel Kültürün Kurum İmajı ve Marka Bağlamında Örgütsel Performansa Etkisinin Araştırılması, Social and Humanities Sciences Research Journal, Cilt: 5, Sayı: 23, Ağustos, 2018, ss: 1194-1208.
• Mete, E. S. (2018), Örgüt Kültürü, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı, Örgütsel Özdeşleşme, İş Tatmini ile İnovatif Çalışma Davranışı İlişkisi ve İnovatif Örgüt Kültürüne Yönelik Meta- Kuramsal Bir model Geliştirme, Yayınlanmış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi SBE, Ankara, 2018.
• Mujeeb, E. U., Masood, M. T. ve Ahmad, M. S. (2011), Relationship Between Organizational Culture and Performance Management Practices: A Case of University in Pakistan, Journal of Competitiveness, Aralık, Sayı: 4, 2011, ss: 78-86.
• Noruzy, A., Dalfard, V. M., Azhdari, B., Shirkouhi, S. ve Rezazadeh, A. (2012), Relations Between Transformational Leadership, Organizational Learning, Knowledge Management, Organizational İnnovation, and Organizational Performance: An Empirical İnvestigation of Manufacturing Firms, International Journal of Advanced Manufacturing Technology, Şubat, ss: 1073-1085.
• Ogbonna, E. ve Harris, L. C. (2000). Leadership Style, Organizational Culture and Performance: Empirical Evidence From UK Companies, International, Journal of Human Resource Management, Cilt: 11, Sayı: 4, Ağustos, 2000, ss: 766–788.
• Öztop, İ. (2008), Liderlik Tarzları ve Örgüt Kültürü Tipleri Arasındaki İlişki ve Bu İlişkinin Nitel Performans Üzerine Etkileri, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü SBE, 2008.
• Prajogo, D. ve McDermott, C. M. (2011), The Relationship Between Multidimensional Organizational Culture and Performance, International Journal of Operations and Production Management, Cilt: 37, Sayı: 7, ss: 712-735.
• Rijal, S. (2010), Leadership Style And Organizational Culture In Learning Organization: A Comparative Study, International Journal of Management ve Information Systems, Cilt: 14, Sayı: 5, 2010, ss: 119-128.
• Rijal, S. (2016) The İnfluence Of Transformational Leadership And Organizational Culture On Learning Organization: A Comparative Analysis Of The IT Sector, Journal of Administrative and Business Studies, June, Cilt: 2, Sayı: 3, 2016, ss: 121-129.
• Robbins, S. P. ve Judge, Timothy A. (2010), Organizational Behavior, 2010, ss: 513.
• Rose, R. C., Kumar, N. ve Pak, O. G. (2009), The Effect Of Organizational Learning On Organizational Commitment, Job Satisfaction And Work Performance, The Journal of Applied Business Research, December, Cilt: 25, Sayı: 6, 2009, ss: 55-65.
• Salatan, T. (2017), Örgüt İklimi Performans İlişkisi Ortaokul Öğretmenleri Örneği, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2017.
• Schein, E. H. (1997), Organizational Culture and Leadership: A Dynamic View, Jossey- Bass, San Francisco, 1997.
• Sekaran, U. (1992), Research Methods For Business, John Wiley ve Sons, Inc., Canada, 1992.
• Skerlavaj, M. ve Dimovski, V. (2006), İnfluence of Organizational Learning on Organizational Performance From the Employee Perspective: The Case of Slovenia, Management Journal, Cilt: 11, Şubat, ss: 75-90.
• Şimşek, M. ve Nursoy, M. (2002), Toplam Kalite Yönetiminde Performans Ölçümü, Hayat Yayınları, İstanbul, 2002.
• Teo, H., Wang, X., Wei, K., Sia C. ve Lee M. (2006), Organizational learning capacity and attitude toward complex technological ınnovations: An empirical study, Journal of the American Society for Information Science And Technology, Cilt: 57, Sayı: 2, ss: 264-279.
• Tseng, Y.F. ve Lee, T.Z. (2009), Comparing Appropriate Decision Support of Human Resource Practices on Organizational Performance with DEA/AHP model, Expert Systems with Applications, Sayı: 36, 2009, 6548–6558.
• Tutar, H. ve Altınöz, M. Örgütsel İklimin İşgören Performansı Üzerine Etkisi: Ostim İmalât İşletmeleri Çalışanları Üzerine Bir Araştırma, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt: 65, Sayı: 2, ss: 196-218.
• Wang, X., Teo, H., Wei, K., Sia, C. ve Lee, M. (2003), Effects of learning capacity and knowledge base on executive decision formation for it adoption: an empirical study of small and medium-sized organizations, Organizational Learning and Knowledge Base in IT adoption, Proceedings of 11th European Conference on Information Systems (ECIS), Naples, Italy, Haziran 19-21, 2003.
• Yeniçeri, T. ve Yücel, İ. (2009), Müşteri ilişkileri, Örgütsel Bağlılık, Plânlama, Öğrenme Yönlülük, Uyum Sağlayıcı Davranış İle Satış Performansı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Nisan, 2009, Cilt: 10, Sayı: 1, ss: 137-157.
• Yeşil, S., Doğan, İ. F. ve Doğan, Ö. (2016), Örgüt kültürünün Girişimcilik Yönelimi ile Örgütsel Performans Üzerindeki Etkisi: Kahramanmaraş İli Tekstil Sektörü Örneği, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Cilt:14, Sayı: 1, Ocak 2016.