MAMUL MALİYETLERİNİN SİSTEM DİNAMİĞİ İLE ANALİZİ

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 1, 39 - 53, 30.06.2021

İbrahim Aksu , Mehmet Tursun

Öz

Günümüzde işletmelerin oldukça hızlı bir değişim ve dönüşüm içerisinde olması, yöneticilerin karar alma süreçlerini karmaşık hale getirerek zorlaştırmaktadır. İşletme yöneticilerinin etkili karar alabilmeleri için bir yandan işletmenin tüm birimlerine hâkim olmaları gerekirken diğer yandan işletme ile ilgili her konuyu ayrıntılı analiz etmeleri gerekmektedir. Bu analizlerin başında maliyet analizleri gelmektedir. Bu analizler, işletme yöneticilerinin mamulün fiyat, sipariş, satış ve satış sonrası hizmetleri konularında yerinde karar alabilmelerine olanak tanımaktadır. Günümüzde mamul maliyetleri, geleneksel yöntemlerinin yanında modern tekniklerle de analiz edilebilmektedir. Verilerin dinamik analizine olanak veren sistem dinamiği modellemeleri son yıllarda işletmelerin birçok alanında etkili bir şekilde kullanılmaktadır. Sistem dinamiklerinin, mamul maliyetlerinin analizinde kullanımının işletme yöneticilerine karar almada büyük bir avantaj sağlayacağı düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı, sistem dinamiklerinin mamul maliyet analizlerinde kullanılabilirliğini ve yöntemin işletme yöneticilerinin karar alma süreçlerine olan etkilerini araştırmaktır. Çalışmada, bir işletmenin üretmiş olduğu mamulün maliyet analizinde sistem dinamiği kullanılarak bir model oluşturulmuştur. Oluşturulan bu model üzerinden farklı senaryolar denenmiş ve sonuçlar karşılaştırılarak mamul maliyeti ve maliyet unsurlarının değerlendirilmesinde sistem dinamiğinin etkili şekilde kullanılabilirliği ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Sistem Dinamiği, Mamul Maliyeti, Maliyet Analizi

Destekleyen Kurum

İnönü Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP)

Proje Numarası

SDK- 2019-1834

ANALYSIS OF PRODUCT COSTS BY SYSTEM DYNAMİCS

Öz

Today, the fact that businesses are in a very rapid change and transformation makes the decision-making processes of the managers complicated and difficult. In order for business managers to make effective decisions, they need to have a command of all units of the business on the one hand, and on the other hand, they need to analyze every issue related to the business in detail. Cost analysis is at the top of these analyzes. These analyzes allow business managers to make on-the-spot decisions about the price, order, sales, and after-sales services of the product. Today, product costs can be analyzed with modern techniques as well as traditional methods. System dynamics modeling, which allows dynamic analysis of data, has been used effectively in many areas of enterprises in recent years. It is thinking that the use of system dynamics in the analysis of product costs will provide a great advantage to business managers in decision making. The aim of this study is to investigate the usability of system dynamics in product cost analysis and the effects of the method on the decision-making processes of business managers. In the study, a model has been created by using system dynamics in the cost analysis of the product produced by a business. Using this model, different scenarios were tried and the results were compared to demonstrate the effective usability of the system dynamics in the evaluation of product cost and cost elements.

Anahtar Kelimeler

System Dynamics, Poduct Cost, Cost Analysis

Proje Numarası

SDK- 2019-1834

Kaynakça

• Aksu, İ. (2013a). Bütçelemede Sistem Dinamiği Yaklaşımı, Nakit Bütçesi Modeli. Malatya: medipres.
• Aksu, İ. (2013b). System Dynamics Approach as A Tool of Strategic Cost Management. The International Journal of Social Sciences, 18-30.
• Aksu, İ., Söyler, H., & Eren, M. (2014). Üretim İşletmesi Sistem Dinamiği Modeli. Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 69-104.
• Allaz, B. (1992). Oligopoly, uncertainty and strategic forward transactions. International Journal of Industrial Organization, 10(2), 297-308.
• Allen, F., & Santomero, A. (1997). The theory of financial intermediation. Journal of Banking & Finance, 21(11), 1461-1485.
• Büyükmirza, H. K. (2017). Maliyet ve Yönetim Muhasebesi. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Coyle, R. G. (1996). System Dynamics Modelling A Practical Approach. Chapman&Hall.
• Giorgino, M. C., Barnabè, F., & Kunc, M. (2017). Integrating qualitative system dynamics with accounting practices: The case of integrated reporting and resource mapping. Systems Research and Behavioral Science, 97-118.
• Guerra, L., Murino, T., & Romano, E. (2014). A System Dynamics Model for a Single-Stage Multi-Product Kanban Production System. Recent Advances in Automation & Information, 171-176.
• Melse, E. (2006). The Financial Accounting Model From A System Dynamics'Perspective. Muhich Personal Repec Archive.
• Oktar, S., & Yüksel, S. (2016). Bankaların Türev Ürün Kullanımını Etkileyen Faktörler: Mars Yöntemi ile Bir İnceleme. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 53(620), 31-45.
• Pierson, K. (2020). Operationalizing Accounting Reporting in System Dynamics Models. Systems, 8(9).
• Qureshi, M. A. (2007). System Dynamics Modelling of Firm Value. Journal of Modelling in Management, 2(1), 24-39.
• Söyler, H. (2006). Sistem Dinamiği Yaklaşımı ile Malatya İlinin Sosyo-Ekonomik Gelişim Projeksiyonu. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sayısal Yöntemler Anabilim Dalı.
• Sterman, J. D. (2000). Business Dynamics. McGraw-Hill.
• Williams, J. (1987). Futures markets: A consequence of risk aversion or transactions costs? he Journal of Political Economy,, 1000-1023.
• Yamaguchi, K. (2003). Principle of Accounting System Dynamics- Modeling Corporate Financial Statements. 21st International Conference of the System Dynamics Society, New York.