Böğürtlen (Rubus fructicosus L.) Odun Çeliklerinde Çelik Çapı ve İndol Butirik Asit (IBA) Dozlarının Köklenmeye Etkisi

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 3, 382 - 388, 21.12.2020

Hamdi Zenginbal , Muttalip Gündoğdu

https://doi.org/10.24180/ijaws.773284

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmanın amacı, farklı çelik çapı ve indol butirik asit (IBA) dozunun ‘Chester’ böğürtlen (Rubus fructicosus L.) çeşidi odun çeliklerinin köklenmesi üzerine etkisini belirlemektir. Köklenme için odun çelikleri Sakarya ili Geyve ilçesinden 25 Şubat 2018 tarihinde sağlıklı bitkilerden (bir yıllık sürgünler) alındı. Çelikler aynı uzunlukta olacak şekilde (20 cm) 3 farklı çapta (4-6 mm, 7-11 mm ve 12-16 mm) hazırlandı. Daha sonra çeliklerin dip kısmı (1 cm), 10 saniye süreyle 0, 500, 1000, 1500 ve 2000 ppm IBA içeren sıvı çözeltiye (%50 etanol + %50 damıtılmış su) daldırıldı ve havada kurumaya bırakıldı. IBA uygulamasından sonra çelikler, ısıtmasız serada perlit ortamında 75 gün boyunca köklenmeye alındı. Çalışmada köklenme ve canlılık oranı, kök sayısı ve uzunluğu değerlendirildi. Araştırma sonucunda, canlılık oranı %30.0 ile %98.0 arasında, köklenme oranı %10.0 ile %80.0 arasında, kök sayısı 3.0 ile 23.2 arasında, kök uzunluğu ise 4 cm ile 15.4 cm arasında değişim göstermiştir. Bütün parametrelerde en yüksek sonuçlar 1000 ppm IBA uygulaması yapılan 7-11 mm çapındaki çeliklerden alınmıştır. Sonuçlar, 7-11 mm çapında hazırlanarak 1000 ppm IBA uygulaması yapılan çeliklerde kontrol ve diğer IBA uygulaması ve çelik çaplarına kıyasla köklenme oranı ve kök kalitesini arttırdığı ve oldukça etkili olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Böğürtlen, odun çeliği, çelik çapı, IBA

Effect of Cutting Diameter and Indole-3-Butric Acid (IBA) Doses on Rooting of Blackberry (Rubus fructicosus L.) Hardwood Cuttings

Öz

The objectives of this study were to determine the effect of different cutting diameter, and indole-3-butyric acid (IBA) doses on rooting of blackberry (Rubus fructicosus L.) cultivar ‘Chester’ hardwood cuttings. The hardwood stem cuttings (one-year-old shoots) for rooting were selected from healthy plants on February 25, 2018 in Geyve, Sakarya. Cuttings were prepared as three different diameters (4-6 mm, 7-11 mm, and 12-16 mm) in a fixed length (20 cm). And then the basal portion of cuttings (1 cm) was dipped in liquid solution of either 0, 500, 1000, 1500, and 2000 ppm IBA (50% ethanol + 50% distilled water) for 10 second, and allowed to air dry. After pre-treating with IBA, the cuttings were rooted for 75 days in unheated greenhouse containing perlite medium. The rooting and viability rates, root number, and root length were evaluated in study. As a result of the study, the viability rate varied from 30.0 to 98.0%, the rooting rate varied from 10.0 to 80.0%, the number of root varied from 3.0 to 23.20, the root length varied from 4.0 to 15.4 cm. The highest results in all parameters were obtained from hardwood cutting prepared with 7-11 mm cutting diameter treated with 1000 ppm IBA. The results indicated that 7-11 cutting diameter treatment with 1000 ppm IBA solution was highly effective in increasing rooting rate and quality when compared to control, and all other IBA treatments and cutting diameters.

Anahtar Kelimeler

Blackberry, Hardwoodcutting, cutting diameter, IBA

Kaynakça

• Ağaoğlu, S. (1986). Üzümsü Meyveler. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No:984, Ankara.
• Ahrens, P. (1991). Nursery Production of Virus-Free Planting Material. APS Press, St. Paul, Minn.
• Barut, E. (2004). Dünya ve Türkiye’de üzümsü meyve yetiştiriciliği ve ticareti. Türk Tarım Dergisi, 156, 60-67.
• Bobrowski, V. L., Paulo, M. F., & Petters, J. A. (1996). Mikropropagation of blackberries (Rubus sp.) cultivars. Brasil de Agrociencia, 2, 17-20.
• Bray, M.M., Rom, C. R., & Clark, J. R. (2003). Propagation of thornless arkansas blackberries by hardwood cuttings. Food and Life Sciences, Discovery, 4(5), 9-13.
• Busby A. L., & Himelrick, D. V. (1999). Propagation of blackberries (Rubus sp.) by stem cuttings using various IBA formulation. Acta Horticulturae, 505, 327-332.
• Caldwell, J.D. (1984). Blackberry propagation. HortScience, 19(2), 13–15.
• Dias, J. P. T., Ono, O., & Dodrigues, J. D. (2011). IBA and carbohydrates on rooting of shoot cuttings from root cuttings of Rubus spp. Revista Brasileira de Fruticultura, 33(1), 666-671.
• Göktaş, A. (2011). Ahududu ve Böğürtlen Yetiştiriciliği. Meyvecilik Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları, Yayın No:38, Isparta
• Hartmann, H. T., Kester, D. E., Davies, Jr. F. T., & Geneve, R. L. (2011). Plant Propagation: Principles and Practices. Eighth Edition. Regents, Prentice Hall, New Jersey.
• Korkut, E., Türemiş, N., Burğut, A., Büyükyel, Ş., & Cömertpay, M. (2017). Chester Thornless böğürtlen çeşidinin çelikle çoğaltılması üzerine hormon ve bakteri uygulamalarının ve farklı topraksız kültür ortamlarının etkileri. Bahçe, 46(1), 311-317.
• Lopez-Medina, J., & Moore, J.N. (1997). Propagation of erect blackberries by floricane stem cuttings. HortScience 32(4), 602.
• Maia, A. J., & Botelho, R. V. (2008). Plant regulators for rooting of hardwood cuttings of balckberry plants cv. Xavante. Semina: Ciências Agrárias, 29(2), 323-329.
• Poling, E. B. (1996). Blackberries. Journal of Small Fruit & Viticulture, 4(1-2), 33-69.
• Takeda, F., Tworkoski, T., Finn, C. E., & Boyd, C. C. (2011). Blackberry propagation by non-leafy floricane cuttings. HortTechnology, 21(2), 236-239.
• Tezel, E., Kantar A., Aydın, E., & Bostan, S. Z. (2016). Farklı IBA dozu ve çelik çapı uygulamalarının hünnap (Ziziphus jujuba Mill.) çeliklerinin köklenmesi üzerine etkisinin belirlenmesi. Bahçe, 45(1), 788-792.
• The Comprehensive R Archive Network. (2020). https://cran.r-project.org/. Erişim tarihi: 26 Nisan 2020. Thompson, E. (2004).
• Propagation of thornless blackberries utilizing adventitious shoots from root cuttings. Hortıculture, 5, 101-104.
• TÜİK. (2019). Bitkisel üretim istatistikleri. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2020.
• Weaver, R.J. (1972). Plant Growth Substances in Agriculture. W.H. Freeman and Company, San Francisco.
• Williams, M. W., & Norton, R. A. (1959). Propagation of red raspberries from softwood cuttings. Proceedings of the American Society for Horticultural Science, 74, 01-406.
• Zimmerman, R., Galletta, G. J., & Broome, O. C. (1980). Propagation of thornlesss blackberries by one-node cuttings. Journal of the American Society for Horticultural Science, 105(4), 405-407.