Bolu İli Ekolojik Koşullarında Scarlet, Superchief, Jeromine, Pink Layd Rosy Glow Elma (Malus communis L.) Çeşitlerinin Adaptasyon Kabiliyetlerinin Belirlenmesi

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 1, 9 - 15, 16.04.2021

İhsan Canan , Akgül Taş Muttalip Gündoğdu

https://doi.org/10.24180/ijaws.767324

Öz

Bu çalışma, 2016 ve 2018 yıllarında Bolu ili ekolojik koşullarında yetiştirilen çeşitlerin adaptasyonunun belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Elma fidanlarında adaptasyon kabiliyetini tespit etmek amacıyla bazı parametreler belirlenmiş ve çeşitlerin gelişimi ile ilgili gözlemler yapılmıştır. Çalışmada yapılan ölçümlerde çeşitlerin ağaç boyu 114.80 cm (Superchief) ile 135.80 cm (Jeromine) arasında değişmiştir. Kısa dal uzunluğu en az olan çeşit Superchief (39.63 cm) iken kısa dalları en uzun olan çeşit Jeromine (50.10cm) olarak belirlenmiştir. Çalışmada en kısa uzun dal uzunluğuna sahip çeşit Pink Lady-Rosy Glow (59.10 cm) iken en uzun uzun dala sahip çeşit Superchief (91.99 cm) olmuştur. Gövde çapı en az olan çeşit Scarlet (5.45 cm), gövdesi en kalın olan çeşit Pink Lady-Rosy Glow’dur (6.72cm). Dal sayısı en az olan çeşit Superchief (3.67adet)tir ve Scarlet en yüksek (7.40 adet) olarak belirlenmiştir. En düşük dal çapına sahip çeşit Pink Lady-Rosy Glow (2.05cm) olarak kaydedilirken en fazla dal çapına sahip çeşit Superchief (3.51cm) olmuştur. Don zararına en az maruz kalan çeşit Jeromine (%14.50) karşı şekilde en fazla don zararına maruz kalan çeşit Scarlet (%59.50) olarak belirlenmiştir. Çalışma sonucunda Jeromine ve Pink Lady - Rosy Glow çeşitleri hızlı gelişimi ve diğer birçok gelişim özellikleri açısından diğer çeşitlerden iyi olması ve don zararına görece daha dayanıklı olmaları nedeniyle Bolu’da elma yetiştiriciliği için tavsiye edilebilecek çeşitler olarak değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bolu, elma, adaptasyon, fidan, don zararı

Destekleyen Kurum

Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi

Proje Numarası

2016.10.05.980

Teşekkür

Bu çalışma Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri birimince 2016.10.05.980 no’lu proje ile desteklenmiştir. Söz konusu üniversite ve birime destekleri için teşekkür ederiz.

Determination of Seedling Adaptations of Scarlet, Superchief, Jeromine, Pink Layd Rosy Glow Apple (Malus communis L.) Cultivars Grown in Bolu Ecological Conditions

Öz

This study was carried out to determine the adaptation of cultivars grown in Bolu ecological conditions between 2016 and 2018. In order to determine the adaptation ability in apple seedlings, some parameters were determined and observations related to the development of the varieties were made. The tree length of cultivars varied between 114.80 cm (Superchief) and 135.80 cm (Jeromine). The shortest branch length is Superchief (39.63 cm), while the shortest branch length is determined as Jeromine (50.10 cm). While the shortest long branch length was Pink Lady-Rosy Glow (59.10 cm), the longest long branch was Superchief (91.99cm). While the scarlet (5.45 cm) with the lowest stem diameter is the thickest, Pink Lady-Rosy Glow (6.72 cm) has the thickest stem. While the lowest branch number is Superchief (3.67 pcs), Scarlet has been determined as the highest (7.40 pcs). Pink Lady-Rosy Glow (2.05 cm) has the lowest branch diameter, while Superchief (3.51cm) has the highest branch diameter. The least exposed type of frost damage was Jeromine (14.50%), while the most exposed type of frost damage was determined as Scarlet (59.50%). As a result of the study, Jeromine and Pink Lady - Rosy Glow varieties were evaluated as the ones that can be recommended for apple cultivation in Bolu because they are better than other varieties in terms of their rapid development and many other development features and they are relatively more resistant to frost damage.

Anahtar Kelimeler

Bolu, seedling, adaptation, apple, frost damage

Proje Numarası

2016.10.05.980

Kaynakça

• Ağlar, E., & Öztürk, B. (2018). Hasat öncesi metil jasmonat uygulamalarının soğukta muhafaza süresince Fuji elmasının meyve kalitesi üzerine etkisi. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 4(1), 13-19.
• Bolat, İ. (2011). Erzincan Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü fidanlık arazisinde bazı meyve türlerinde çöğür gelişiminin incelenmesi üzerine bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 25(1), 67-77.
• Çorumlu, M. S. (2010). Çorum ili İskilip ilçesinde yetiştirilen bazı yerel elma (Malus Communis L.) çeşitlerinin fenolojik ve pomolojik özelliklerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ordu.
• Dziubiak, M. (2004). Collection of the genus Malus Mill. in the botanical garden of the Polish Academy of Sciences in Warsaw. Journal of Fruit and Ornamental Plant Research, 12,121–128.
• Edizer, Y., & Bekar, T. (2007). Tokat merkez ilçede yetiştirilen bazı yerel elma (Malus communis L.) çeşitlerinin fenolojik ve pomolojik özelliklerinin belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 24(1), 1-8.
• Ercisli, S. (2004). A short review of the fruit germplasm resources of Turkey. Genetic Resources and Crop Evolution, 51(4), 419-435.
• Eskimez, İ., Polat, M., & Mertoğlu, K. (2020). M9 anacı üzerine aşılı Arapkızı, Jonagold ve Fuji Kiku elma (Malus domestica Borkh.) çeşitlerinin Isparta ekolojik koşullarında fenolojik ve fiziko-kimyasal özellikleri. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 6(2), 152-159.
• FAO. (2019). Food and agriculture data. http://www.fao.org/statistics/en/ Erişim tarihi: 15 Mayıs 2019.
• Güleryüz, M., & Ercişli, S. (1995). Kağızman ilçesinde yetiştirilen mahalli elma çeşitleri üzerinde biyolojik ve pomolojik araştırmalar. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 26(2), 183-193.
• MGM. (2021). İllere ait mevsim normalleri (1991-2020). https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?m=BOLU Erişim tarihi:19 Mart 2021.
• Özbek, S. (1978). Özel meyvecilik. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, 128, 392-483.
• Özongun, Ş., Dolunay, E. M., Pektaş, M., Öztürk, G., Çalhan, Ö., & Atay, E. (2016). Farklı klon anaçları üzerinde bazı elma çeşitlerinin verim ve kalite değişimleri. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 53(1), 35-42.
• Öztürk, F. P., Karamürsel, D., & Emre, M. (2011). Elma Kültürü: Dünyada Elmanın Ekonomik Yeri. Eğirdir.
• Sönmez, F., Gülser, F., Karaca, S., & Gökkaya, T. (2018). Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi araştırma alanları topraklarının bazı fiziksel ve kimyasal özelliklerinin belirlenmesi. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 4(1), 68-78.
• Talluto, G., Farina, V, Volpe, G., & Bianco, R. L. (2008). Effects of partial rootzone drying and rootstock vigour on growth and fruit quality of ‘Pink Lady’apple trees in Mediterranean environments. Australian Journal of Agricultural Research, 59(9), 785-794.
• Taş, A., Güler, E., Canan, İ., & Gündoğdu, M. (2019). Bazı erik çeşitlerinin fidan gelişim performanslarının belirlenmesi. Hasat Uluslararası Tarım ve Orman Kongresi, Ankara.
• Team, R. C. (2013). R: A language and environment for statistical computing. R Foundation for Statistical Computing, Vienna, Austria. URL: http://www.R-project.org/ Erişim tarihi:19 Mart 2021.
• TÜİK. (2019). Bitkisel üretim istatistikleri. http://tuik.gov.tr/Start.do Erişim tarihi: 15 Mayıs 2019