Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Geç Olum Süresine Sahip Bazı Tatlı Sorgum (Sorghum bicolor var. saccharatum (L.) Mohlenbr.) Genotiplerinin Biyokütle Verimi ve Yem Kalitesinin Belirlenmesi

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 2, 315 - 325, 25.08.2021
https://doi.org/10.24180/ijaws.930210

Öz

Araştırmada geç olgunlaşma süresine sahip tatlı sorgum genotiplerinin biyokütle verimi ve yem kalite ögelerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Deneme tesadüf blokları deneme deseninde üç tekerrürlü olarak 2019 yılı ana ürün yetiştirme sezonunda Harran Ovası koşullarında yürütülmüştür. Çalışmada Brandes, Corina, Dale, Grassi, M81-E, P1579753, Ramada, Rio Roma, Smith, Theis, Topper 76-I, Topper 76-II, Tracy, UNL-Hybrid 3 ve Gülşeker gibi 16 adet geç olgunlaşma süresine sahip tatlı sorgum genotipleri kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre tatlı sorgum genotiplerinde gözlenen çiçeklenme süresi 77.6 ile 108.0 gün, bitki boyu 250.80 cm ile 476.30 cm, sap kalınlığı 19.55 mm ile 27.99 mm arasında değişmiştir. Sap oranı %74.72 ile %91.49, yaprak oranı %6.23 ile %20.98, salkım oranı %1.70 ile %7.65 arasında bulunmuştur. Tatlı sorgum genotiplerinin biyokütle verimi 7714.3 ile 16380.9 kg da-1, kuru madde verimi 2521.95 ile 5599.35 kg da-1, ham kül oranı %6.54 ile %10.1 arasında değişmiştir. NDF (Neutral Detergent Fiber) değerleri %55.35 ile %43.68, ADF (Acid Detergent Fiber) değerleri %27.09 ile %34.76, ADL (Acid Detergent Lignin) değerleri %5.51 ile %7.59, hemiselüloz değerleri %15.59 ile %20.59, selüloz oranı ise %21.31 ile %27.17 arasında bulunmuştur. Biyokütle verimi, kuru madde verimi, NDF ve ADF değerleri göz önüne alındığında M81-E, Theis, Tracy ve Dale tatlı sorgum genotiplerinin yem değerlerinin diğerlerine göre daha iyi olduğu görülmüştür. Tatlı sorgum bitkisinin yem kaynağı olarak kullanılabileceği ve GAP bölgesinde ve benzer iklim koşullarında adaptasyon kabiliyetinin yüksek olduğu belirlenmiştir.

Kaynakça

  • Abah, C. R., Ishiwu, C. N., Obiegbuna, J. E., & Oladejo, A. A. (2020). Sorghum grains: nutritional composition, functional properties and ıts food applications. European Journal of Nutrition & Food Safety, 12(5), 101-111.
  • Acar, R., & Akgün, N. (2009). Şeker darısının (Sorgum bicolor (L.) Moench var. saccharatum) yeşil ot verim öğelerine farklı azot dozlarının etkisi. Türkiye 8. Tarla Bitkileri Kongresi, Hatay.
  • Anonim, (2019). Şanlıurfa Meteoroloji Müdürlüğü 2019 Yılı Bülteni, Şanlıurfa.
  • Avcı, S., İleri, O., & Kaya, M. D. (2018). Sorgum’da farklı tohum miktarlarının verim öğeleri ile çimlenme özellikleri üzerine etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 22(2), 979-985.
  • Başaran, R. (2011). Bartın'da sorgum (Sorghum bicolor (L.) Moench) çeşitlerinin ikinci ürün silajlık olarak yetiştirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Chakravarthi, M. K., Reddy, Y.R., Rao, K. S., Ravi, A., Punyakumari, B., & Ekambaram B. (2017). A study on nutritive value and chemical composition of sorghum fodder. International Journal of Science, Environment and Technology, 6(1), 104- 109.
  • Claassen, P. A. M., Vrije, T., & Budde, M. A. W. (2004). Biological hydrogen production from sweet sorghum by thermophilic bacteria. 2nd World Conferance on Biomass for Energy. Industry and Climate Protection. Rome, Italy.
  • Chen, L., Li, J., Dong, Z., Yuan, X., & Shao, T. (2018). Effects of applying oil-extracted microalgae on the fermentation quality, feed-nutritive value and aerobic stability of ensiled sweet sorghum. Journal of the Science of Food and Agriculture, 98, 4462–4470.
  • Çoban, Ü., & Acar, R. (2018). Farklı tohum yataklarına ekilen sorgum sudan otu çeşitlerinin verim ve bazı kalite özelliklerinin belirlenmesi. Bahri Dağdaş Bitkisel Araştırma Dergisi, 7(2), 32-38.
  • Daniel, E. E., Ajit, K. M., Mark, L. Jr. A., Danielle, D. B., Umakanta, J., Gerald, J. W., & Archie, L. W. (2017). Evaluation of three cultivars of sweet sorghum as feedstocks for ethanol production in the Southeast United States. Heliyon, 3, 1-18.
  • Dinç, U., Şenol, S., Sayın, M., Kapur, S., & Güzel, N. (1988) Güneydoğu Anadolu Bölgesi Toprakları (GAT) I. Harran Ovası, TÜBİTAK, Tarım Ormancılık Araştırma Grubu, Güdümlü Araştırma Projesi Kesin Sonuç Raporu, TAOG, 534, Adana.
  • Efe, E., Bek, Y., & Şahin, M., 2000. İstatistik Yöntemler II. T.C. Kahramanmaraş Sütçü imam Üniversitesi Rektörlüğü Yayın No:10, P.214. K. Maraş.
  • Geren, H., Kır, B., & Kavut, Y. T. (2019). Farklı biçim zamanlarının tatlı darı (Sorgum bicolor var. saccharatum) çeşitleri üzerinde verim ve bazı yem kalite unsurlarına etkisi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 56, 249-255.
  • Girgin, V.Ç. (2012). Bornova koşullarında ikinci ürün olarak yetiştirilen tatlı sorgum (Sorghum bicolor L.)’da farklı azot dozlarının bazı tarımsal ve teknolojik özelliklere etkisi üzerinde araştırmalar. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü; İzmir.
  • Grassi, G. (2021). Sweet sorghum: One of the best world food-feed-energy crop. https://www.eubia.org/cms/wp-content/uploads/2002/01/images_projects_old_LAMNET_-_sweet_sorghum.pdf, Erişim tarihi: 19 Haziran 2021.
  • Junior, M. A. P. O., Retore, M., Manarelli, D. M., Souza, F. B., Ledesma, L. L. M. & Orrico, A. C. A. (2015). Forage potential and silage quality of four varieties of saccharine sorghum, Pesquisa Agropecuária Brasileira, 50, 120:1-7. Kara, E., Sürmen, M., & Erdoğan, H. (2019). Katı biyogaz atığı uygulamalarının sorgum ve sorgum x sudanotu melezi bitkilerinde yem verimi ve kalitesi üzerine etkileri. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 5, 355-361.
  • Khalil, S. R. A., Abdelhafez, A. A., & Amer, E. A. M. (2015). Evaluation of bioethanol production from juice and bagasse of some sweet sorghum varieties. Annals of Agricultural Science, 60(2), 317–324.
  • Khota, W., Pholsen, S., Higgs, D., & Cai, Y. (2000). Fermentation quality and in vitro methane production of sorghum silage prepared with cellulase and lactic acid bacteria. Asian-Australasian Journal of Animal Sciences, 30, 1568-1574.
  • Kumari, N. N., Reddy, Y. R., Blümmel, M., Nagalakshmi, D., & Monica, T. (2013). Effect of feeding sweet sorghum bagasse silage with or without chopping on nutrient utilization in deccani sheep. Animal Nutrition and Feed Technology, 13, 243-249.
  • Machado, L. C., Ferreira, W. M., & Scpinello, C. (2012). Apparent digestibility of simplified and semi-simplified diets, with and without addition of enzymes, and nutritional value of fibrous sources for rabbits. RevistaBrasileira de Zootecnia, 41,1662-1670.
  • Mahmood, A., Ullah, H., Ijaz, M., Javaid, M. M., Shahzad, A. N., & Honermeier, B. (2013). Evaluation of sorghum hybrids for biomass and biogas production. Australian Journal of Crop Science, 7(10):1456-1462.
  • Mosali, J., Rogers, J., Huhnke, R., Bellmer, D., & Cook, B. (2013). Effect of nitrogen fertilization timing on juice and bagasse quality of sweet sorghum for biofuel production. 19th World Congress of Soil Science, Soil Solutions for a Changing World 48, Brisbane, Australia.
  • Öktem, A., & Öktem, A. G. (2018). Usage of Energy Plants as a Biofuel Source. Current Academic Studies in Agricultural Science, Ivpe, Cetinje- Montenegro.
  • Öktem, A., Öktem, A. G., & Avcıoglu, E. (2018). Determination of yield and biofuel potential of some early sweet sorghum (Sorghum bicolor var. saccharatum (L.) Mohlenbr.) Genotypes. IX International Scientific Agriculture Symposium-Agrosym 2018, Bosnia and Herzegovina.
  • Reddy, B. V. S., Ramesh, S., Reddy, P. S., Ramaiah, B., Salimath, P. M., & Kachapur, R. (2005). Sweet sorghum-a potential alternate raw material for bio-ethanol and bioenergy. International Sorghum and Millets Newsletter, 46, 79-86.
  • Salman, A., & Budak, B. (2015). Farklı sorgum x sudanotu melezi çeşitlerinin verim ve verim özellikleri üzerine bir araştırma. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 12, 93-100.
  • Samarth, A. G. More, D., & Hashmi, I. (2018). Studies on physico-chemical properties and nutritional profile of sweet sorghum. International Journal of Chemical Studies, 6, 9-15.
  • Sluiter, A., Hames, B., Ruiz, R., Scarlata, C., Sluiter, J., & Templeton, D. (2008) Determination of Ash in Biomass. National Renewable Energy Laboratory Analytical Procedure (LAP). Technical Report NREL/TP-510-42622.
  • Tuğay, M. (2009). Toprak işlemeli ve işlemesiz uygulamaların ikinci ürün sorgumun (Sorghum spp.) verim ve kalitesine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Konya.
  • Van Soest, P. J., Robertson, J. D., & Lewis, B. A. (1991). Methods for dietary fiber, neutral detergent fiber and non-starch polysaccharides in relation to animal nutrition. Journal of Dairy Science, 74, 3583–3597.
  • Van Soest, P. J. (1994). Nutritional Ecology of the Ruminant (2nd Ed.). Ithaca, N.Y. Cornell University Press.
  • Vidya, B., Reddy, Y. R., Rao, D. S., Reddy, V. R., Kumari, N. N., & Blummel, M. (2016). Effect of supplementation of concentrate to sweet sorghum bagasse with leaf residue silage on nutrient utilization and nitrogen balance in native sheep. Indian Journal Animal Research, 50 (3), 387-391.
  • Yıldız, D., Kaplan, M., Temizgül, R., & Kardeş, Y. M. (2018). Farklı dozlarda uygulanan selenyumun sorgum bitkisinde tane verimi ve yem kalitesi üzerine etkisi. Mediterranean Agricultural Sciences, 31, 149-153.
  • Zhao, Y. L., Dolat, A., Steinberger, Y., Wanga, X., Osman, A., & Xie, G. H. (2009). Biomass yield and changes in chemical composition of sweet sorghum cultivars grown for biofuel. Field Crops Research, 111, 55-64.

Determination of Biomass yield and Forage Quality of Some Late Maturated Sweet Sorghum (Sorghum bicolor var. saccharatum (L.) Mohlenbr.) Genotypes

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 2, 315 - 325, 25.08.2021
https://doi.org/10.24180/ijaws.930210

Öz

In the research, it was aimed to determine the biomass yield and forage quality components of some late maturated sweet sorghum genotypes. The experiment was conducted in a randomized block design with three replications in the 2019 main crop growing season under Harran Plain conditions. In the study, 16 late-maturated sweet sorghum genotypes such as Brandes, Corina, Dale, Grassi, M81-E, P1579753, Ramada, Rio Roma, Smith, Theis, Topper 76-I, Topper 76-II, Tracy, UNL-Hybrid 3 and Gülşeker were used. According to the results of the research, the flowering period in sweet sorghum genotypes varied between 77.6 and 108.0 days, plant height between 250.80 cm and 476.30 cm, stem diameter between 19.55 mm and 27.99 mm. The stem ratio values were found between 74.72% and 91.49%, leaf ratio 6.23% and 20.98%, panicle ratio between 1.70% and 7.65%. The biomass yield of sweet sorghum genotypes ranged from 7714.3 to 16380.9 kg da-1, dry matter yield from 2521.95 to 5599.35 kg da-1, crude ash ratio from 6.54% to 10.1 %. NDF (Neutral Detergent Fiber) values were found between 55.35% and 43.68%. ADF (Acid Detergent Fiber) values were between 27.09% and 34.76%, ADL (Acid Detergent Lignin) values between 5.51% and 7.59%, hemicellulose values between 15.59% and 20.59%, cellulose values between 21.31% and 27.17%. Considering the biomass yield, dry matter yield, NDF and ADF values, it was seen that the feed values of M81-E, Theis, Tracy and Dale sweet sorghum genotypes were better than the others. It has been determined that the sweet sorghum plant has high adaptability in the GAP region and can be used as a feed source in similar climatic conditions.

Kaynakça

  • Abah, C. R., Ishiwu, C. N., Obiegbuna, J. E., & Oladejo, A. A. (2020). Sorghum grains: nutritional composition, functional properties and ıts food applications. European Journal of Nutrition & Food Safety, 12(5), 101-111.
  • Acar, R., & Akgün, N. (2009). Şeker darısının (Sorgum bicolor (L.) Moench var. saccharatum) yeşil ot verim öğelerine farklı azot dozlarının etkisi. Türkiye 8. Tarla Bitkileri Kongresi, Hatay.
  • Anonim, (2019). Şanlıurfa Meteoroloji Müdürlüğü 2019 Yılı Bülteni, Şanlıurfa.
  • Avcı, S., İleri, O., & Kaya, M. D. (2018). Sorgum’da farklı tohum miktarlarının verim öğeleri ile çimlenme özellikleri üzerine etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 22(2), 979-985.
  • Başaran, R. (2011). Bartın'da sorgum (Sorghum bicolor (L.) Moench) çeşitlerinin ikinci ürün silajlık olarak yetiştirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Chakravarthi, M. K., Reddy, Y.R., Rao, K. S., Ravi, A., Punyakumari, B., & Ekambaram B. (2017). A study on nutritive value and chemical composition of sorghum fodder. International Journal of Science, Environment and Technology, 6(1), 104- 109.
  • Claassen, P. A. M., Vrije, T., & Budde, M. A. W. (2004). Biological hydrogen production from sweet sorghum by thermophilic bacteria. 2nd World Conferance on Biomass for Energy. Industry and Climate Protection. Rome, Italy.
  • Chen, L., Li, J., Dong, Z., Yuan, X., & Shao, T. (2018). Effects of applying oil-extracted microalgae on the fermentation quality, feed-nutritive value and aerobic stability of ensiled sweet sorghum. Journal of the Science of Food and Agriculture, 98, 4462–4470.
  • Çoban, Ü., & Acar, R. (2018). Farklı tohum yataklarına ekilen sorgum sudan otu çeşitlerinin verim ve bazı kalite özelliklerinin belirlenmesi. Bahri Dağdaş Bitkisel Araştırma Dergisi, 7(2), 32-38.
  • Daniel, E. E., Ajit, K. M., Mark, L. Jr. A., Danielle, D. B., Umakanta, J., Gerald, J. W., & Archie, L. W. (2017). Evaluation of three cultivars of sweet sorghum as feedstocks for ethanol production in the Southeast United States. Heliyon, 3, 1-18.
  • Dinç, U., Şenol, S., Sayın, M., Kapur, S., & Güzel, N. (1988) Güneydoğu Anadolu Bölgesi Toprakları (GAT) I. Harran Ovası, TÜBİTAK, Tarım Ormancılık Araştırma Grubu, Güdümlü Araştırma Projesi Kesin Sonuç Raporu, TAOG, 534, Adana.
  • Efe, E., Bek, Y., & Şahin, M., 2000. İstatistik Yöntemler II. T.C. Kahramanmaraş Sütçü imam Üniversitesi Rektörlüğü Yayın No:10, P.214. K. Maraş.
  • Geren, H., Kır, B., & Kavut, Y. T. (2019). Farklı biçim zamanlarının tatlı darı (Sorgum bicolor var. saccharatum) çeşitleri üzerinde verim ve bazı yem kalite unsurlarına etkisi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 56, 249-255.
  • Girgin, V.Ç. (2012). Bornova koşullarında ikinci ürün olarak yetiştirilen tatlı sorgum (Sorghum bicolor L.)’da farklı azot dozlarının bazı tarımsal ve teknolojik özelliklere etkisi üzerinde araştırmalar. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü; İzmir.
  • Grassi, G. (2021). Sweet sorghum: One of the best world food-feed-energy crop. https://www.eubia.org/cms/wp-content/uploads/2002/01/images_projects_old_LAMNET_-_sweet_sorghum.pdf, Erişim tarihi: 19 Haziran 2021.
  • Junior, M. A. P. O., Retore, M., Manarelli, D. M., Souza, F. B., Ledesma, L. L. M. & Orrico, A. C. A. (2015). Forage potential and silage quality of four varieties of saccharine sorghum, Pesquisa Agropecuária Brasileira, 50, 120:1-7. Kara, E., Sürmen, M., & Erdoğan, H. (2019). Katı biyogaz atığı uygulamalarının sorgum ve sorgum x sudanotu melezi bitkilerinde yem verimi ve kalitesi üzerine etkileri. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 5, 355-361.
  • Khalil, S. R. A., Abdelhafez, A. A., & Amer, E. A. M. (2015). Evaluation of bioethanol production from juice and bagasse of some sweet sorghum varieties. Annals of Agricultural Science, 60(2), 317–324.
  • Khota, W., Pholsen, S., Higgs, D., & Cai, Y. (2000). Fermentation quality and in vitro methane production of sorghum silage prepared with cellulase and lactic acid bacteria. Asian-Australasian Journal of Animal Sciences, 30, 1568-1574.
  • Kumari, N. N., Reddy, Y. R., Blümmel, M., Nagalakshmi, D., & Monica, T. (2013). Effect of feeding sweet sorghum bagasse silage with or without chopping on nutrient utilization in deccani sheep. Animal Nutrition and Feed Technology, 13, 243-249.
  • Machado, L. C., Ferreira, W. M., & Scpinello, C. (2012). Apparent digestibility of simplified and semi-simplified diets, with and without addition of enzymes, and nutritional value of fibrous sources for rabbits. RevistaBrasileira de Zootecnia, 41,1662-1670.
  • Mahmood, A., Ullah, H., Ijaz, M., Javaid, M. M., Shahzad, A. N., & Honermeier, B. (2013). Evaluation of sorghum hybrids for biomass and biogas production. Australian Journal of Crop Science, 7(10):1456-1462.
  • Mosali, J., Rogers, J., Huhnke, R., Bellmer, D., & Cook, B. (2013). Effect of nitrogen fertilization timing on juice and bagasse quality of sweet sorghum for biofuel production. 19th World Congress of Soil Science, Soil Solutions for a Changing World 48, Brisbane, Australia.
  • Öktem, A., & Öktem, A. G. (2018). Usage of Energy Plants as a Biofuel Source. Current Academic Studies in Agricultural Science, Ivpe, Cetinje- Montenegro.
  • Öktem, A., Öktem, A. G., & Avcıoglu, E. (2018). Determination of yield and biofuel potential of some early sweet sorghum (Sorghum bicolor var. saccharatum (L.) Mohlenbr.) Genotypes. IX International Scientific Agriculture Symposium-Agrosym 2018, Bosnia and Herzegovina.
  • Reddy, B. V. S., Ramesh, S., Reddy, P. S., Ramaiah, B., Salimath, P. M., & Kachapur, R. (2005). Sweet sorghum-a potential alternate raw material for bio-ethanol and bioenergy. International Sorghum and Millets Newsletter, 46, 79-86.
  • Salman, A., & Budak, B. (2015). Farklı sorgum x sudanotu melezi çeşitlerinin verim ve verim özellikleri üzerine bir araştırma. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 12, 93-100.
  • Samarth, A. G. More, D., & Hashmi, I. (2018). Studies on physico-chemical properties and nutritional profile of sweet sorghum. International Journal of Chemical Studies, 6, 9-15.
  • Sluiter, A., Hames, B., Ruiz, R., Scarlata, C., Sluiter, J., & Templeton, D. (2008) Determination of Ash in Biomass. National Renewable Energy Laboratory Analytical Procedure (LAP). Technical Report NREL/TP-510-42622.
  • Tuğay, M. (2009). Toprak işlemeli ve işlemesiz uygulamaların ikinci ürün sorgumun (Sorghum spp.) verim ve kalitesine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Konya.
  • Van Soest, P. J., Robertson, J. D., & Lewis, B. A. (1991). Methods for dietary fiber, neutral detergent fiber and non-starch polysaccharides in relation to animal nutrition. Journal of Dairy Science, 74, 3583–3597.
  • Van Soest, P. J. (1994). Nutritional Ecology of the Ruminant (2nd Ed.). Ithaca, N.Y. Cornell University Press.
  • Vidya, B., Reddy, Y. R., Rao, D. S., Reddy, V. R., Kumari, N. N., & Blummel, M. (2016). Effect of supplementation of concentrate to sweet sorghum bagasse with leaf residue silage on nutrient utilization and nitrogen balance in native sheep. Indian Journal Animal Research, 50 (3), 387-391.
  • Yıldız, D., Kaplan, M., Temizgül, R., & Kardeş, Y. M. (2018). Farklı dozlarda uygulanan selenyumun sorgum bitkisinde tane verimi ve yem kalitesi üzerine etkisi. Mediterranean Agricultural Sciences, 31, 149-153.
  • Zhao, Y. L., Dolat, A., Steinberger, Y., Wanga, X., Osman, A., & Xie, G. H. (2009). Biomass yield and changes in chemical composition of sweet sorghum cultivars grown for biofuel. Field Crops Research, 111, 55-64.
Toplam 34 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Bitki Bilimi
Bölüm Tarla Bitkileri
Yazarlar

Abdullah Öktem 0000-0001-5247-7044

Ayşe Gülgün Öktem 0000-0002-7669-5801

Dicle Demir 0000-0003-3194-9457

Yayımlanma Tarihi 25 Ağustos 2021
Gönderilme Tarihi 30 Nisan 2021
Kabul Tarihi 4 Temmuz 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Cilt: 7 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Öktem, A., Öktem, A. G., & Demir, D. (2021). Geç Olum Süresine Sahip Bazı Tatlı Sorgum (Sorghum bicolor var. saccharatum (L.) Mohlenbr.) Genotiplerinin Biyokütle Verimi ve Yem Kalitesinin Belirlenmesi. International Journal of Agricultural and Wildlife Sciences, 7(2), 315-325. https://doi.org/10.24180/ijaws.930210

17365   17368      17366     17369    17370              


88x31.png    Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi Creative Commons Attribution 4.0 Generic License a