AVRUPA’DAN TÜRKİYE’YE YÖNELİK TURİZM AKIMLARININ PANEL ÇEKİM MODELİ İLE ANALİZİ

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 2, 1 - 15, 31.12.2017

Nalan Işık , Bilge Bostancıeri

https://doi.org/10.30625/ijctr.356313

Öz

Avrupa’dan
Türkiye’ye yönelik yoğun turist hareketliliğinin ve yatırımların etkisiyle büyüyen
turizm sektörü, ekonomiye önemli katkı sağlamaktadır. Ancak son iki yıldır içsel
ve dışsal faktörler nedeniyle Türk turizmi ciddi sıkıntılar yaşamaya
başlamıştır. Bu çalışma, Avrupa’dan Türkiye’ye yönelik turizm hareketliliğini belirleyen
faktörlerin araştırılmasını ve turizm sektörünün ekonomideki önemine dikkat
çekmeyi hedeflemiştir. Bunun için 2000-2015 yılları arasında Avrupa’dan
Türkiye’ye yönelik turist akımları, çekim modeli kullanılarak panel veri
yöntemi ile analiz edilmiştir. Tahmin sonuçlarına göre seçilmiş on bir Avrupa
ülkesinin kişi başına düşen gelirleri ile nüfuslarının literatüre uygun olarak Türkiye’ye
yönelik turist akımlarını olumlu etkilediği saptanmıştır. Buna karşın turistik
mal ve hizmet fiyatları ile ulaşım maliyetlerinin turist akımlarını olumsuz
etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.  Döviz
kuru değişkeni ve 2008 küresel ekonomik krizi temsil eden kukla değişkenin
tahmini istatistiksel olarak anlamlı bulunamamıştır. 

Anahtar Kelimeler

Uluslararası Turizm hareketleri, Türkiye

ANALYSIS OF THE TOURISM FLOWS FROM EUROPE TO TURKEY WITH PANEL GRAVITY MODEL

Öz

The
tourism sector, which is growing due to the intense touristic mobility from
Europe to Turkey and the investments, provides a significant contribution to
the economy. However, in recent years, due to internal and external factors,
Turkish tourism has begun to experience serious problems. This study aimed to
investigate the factors determining the tourism mobility from Europe to Turkey and
to draw attention to the importance of the tourism sector in the economy. For
this purpose, between 2000 and 2015, tourist trends from Europe to Turkey were
analyzed using the panel data method using the gravity model. According to the
results of the estimations, the per capita incomes and populations of eleven
selected European countries have been found to influence the tourist flows
towards Turkey according to the literature. On the other hand, touristic goods
and services prices and transportation costs have affected the tourist flows
negatively. Estimates of the dummy variable representing the exchange rate
change and the 2008 global economic crisis were not statistically significant.

Anahtar Kelimeler

International Tourism Flows, Turkey, Europe

Kaynakça

• Baltagi, B. (2008). Econometric analysis of panel data. John Wiley & Sons.
• Chen, Z. and Haynes, K. E. (2015), ‘‘Impact of High-Speed Rail on İnternational Tourism Demand in China’’, Applied Economics Letters, 22(1), s.57-60.
• Crouch, G. I. (1992), ‘‘Effect of İncome and Price on İnternational Tourism’’, Annals of Tourism Research, 19(4), s.643-664.
• Deardorf, A. V. (1995), “Determinants of Bilateral Trade: Does Gravity Work in a Neoclassical World?”, NBER Working Papers, 5377, Cambridge.
• Değer, M. K. (2006), ‘‘Turizme ve İhracata Dayalı Büyüme: 1980-2005 Türkiye Deneyimi’’, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(2).
• Doğru, B. (2012), “ABD ve AB Bölgesindeki Bir Finansal Krizin Tükiye’ ye Etkileri”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 33, 112-123.
• Dritsakis, N. (2004). “Tourism as a long-run economic growth factor: an empirical investigation for Greece using causality analysis”, Tourism Economics, 10(3), 305-316.
• Eita, J. H., and Jordaan, A. (2014), ‘‘Estimating the Tourism Potential in Namibia’’,http://dspace.nwu.ac.za/handle/10394/18584 , 16.01.2014.
• Emekli, G. (2005), ‘‘Avrupa Birliği’nde Turizm Politikaları ve Türkiye’de Kültürel Turizm’’, Ege Coğrafya Dergisi, 14, s.99-107.
• Garin-Munoz, T., and Amaral, T. P. (2000), ‘‘An Econometric Model for International Tourism Flows to Spain’’, Applied Economics Letters, 7(8), s.525-529.
• Gil‐Pareja, S., Llorca‐Vivero, R., and Martínez‐Serrano, J. A. (2007), ‘‘The Effect of EMU on Tourism’’, Review of International Economics, 15(2), s.302-312.
• Gülbahar, Onur. (2008), ‘‘Turizmin Türkiye’de 1980 Sonrası Dönemde Cari İşlemler Dengesine Etkisi’’, Journal of Qafqaz University, 24, s.154-168.
• Güneş, E., Kabadayı, B. (2015). “Türkiye Turizm Talebini Açıklamaya Yönelik Bir Panel Çekim Modeli Analizi”, Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 19(2):31-46.
• Hamilton, J. M., Maddison, D. J., and Tol, R. S. (2005), ‘‘Climate Change and International Tourism: a Simulation Study,’’ Global environmental change, 15(3), s.253-266.
• Işık, Nalan (2016), ‘‘Türkiye ile Şanghay İşbirliği Örgütü Arasındaki Ticaret Akımlarının Panel Çekim Modeli ile Tahmini’’, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 17, s.151-174.
• Karataş, Muhammed ve Serap Babür (2013), ‘‘Gelişen Dünya'da Turizm Sektörünün Yeri’’, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2, s.15-24.
• Khadaroo, J., and Seetanah, B. (2008). The role of transport infrastructure in international tourism development: A gravity model approach. Tourism management, 29(5), 831-840.
• Kaya, A. Ayşen, ve Canlı, B. (2013). “Türkiye’ye Yönelik UluslararasıTurizm Talebinin Belirleyenleri: Panel Veri Yaklaşımı”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), s.43-54.
• Lim, C. (1997). ‘‘Review Of International Tourism Demand Models’’, Annals of Tourism Research, 24(4), s.835-849.
• Maddala, G. S., and Lahiri, K. (1992). Introduction to econometrics (Vol. 2). New York: Macmillan.
• Pearce, P. L., and Wu, M. Y. (2015), ‘‘Soft İnfrastructure at Tourism Sites: Identifying Key Issues for Asian Tourism from Case Studies’’, Tourism Recreation Research, 40(1), s.120-132.
• Surugiu, C., Leitão, N. C., & Surugiu, M. R. (2011), ‘‘ A Panel Data Modelling of International Tourism Demand: Evidences for Romania. Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 24(1), s.134-145.
• Song, H., Li, G., Witt, S. F., and Fei, B. (2005), ‘‘Tourism Demand Modelling and Forecasting: How Should Demand be Measured?’’, Tourism Economics, 16(19), s.63-81.
• Tatoğlu, F.Y. (2013), Panel Veri Ekonometrisi Stata Uygulamalı, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., İstanbul.
• Tatoğlu, F.Y. (2013), İleri Panel Veri Yöntemleri, E. Çağlayan, (Çev.Editörü), Ekonometriye Giriş (2) Modern Yaklaşım (4. Basımdan çeviri) içinde (481-503), Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık., Ankara.
• Tinbergen, J. (1962), ‘‘An Analysis of World Trade Flows, New York: The Twentieth Century Fund, s.262-293.
• T. C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, (2017), www.kultur.gov.tr ,15.02.2017.
• TCMB, (Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası), http://evds.tcmb.gov.tr/ , 15.02.2017.
• The World Bank (2017), Global Economic Prospects Spillover Amid Weak Growth, World Bank Group, Washington, 86, http://www.worldbank.org/, 22.03.2017.
• TÜRSAB, (Türkiye Seyahat Acentaları Birliği), http://www.tursab.org.tr/tr/turizm-verileri/sektorel-raporlar, 05.01.2017http://www.e-unwto.org ,02.02. 2017.
• UNWTO, (The United Nations World Tourism Organization), Tourism Highlights 2001, 2006, 2011, 2016 Editions,
• Yıldız, Zafer ve Ayşe Durgun (2010), ‘‘2008 Küresel Ekonomik Krizi ve Turizm Sektörü Üzerine Etkileri’’, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 2(1):1-15.
• Yıldız, Zafer (2011), ‘‘Turizm Sektörünün Gelişimi ve İstihdam Üzerindeki Etkisi’’, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 3(5):54-71.
• Zortuk, M. ve Bayrak, S. (2013), ‘‘Seçilmiş Ülkelere Göre Türkiye’nin Turizm Talebi’’, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, 19, s. 38-58.
• http://www.mapcrow.info, 18.02.2017.
• http://www.tuik.gov.tr, 2017.
• http://www.e-unwto.org, 2017.