Ekonomiyi Harekete Geçiren Kilit Sektörler Nelerdir? Türkiye Üzerine Bir Girdi-Çıktı Analizi

Yıl 2021, Cilt: 36 Sayı: 4, 771 - 788, 31.12.2021

Ersin Yenisu

https://doi.org/10.24988/ije.721302

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmada Leontief tarafından 1950’li yıllarda geliştirilen girdi-çıktı yöntemi kullanılmıştır. Yöntem ekonomideki kilit sektörleri tespit etmek amacıyla Türkiye’nin TÜİK tarafından yayınlanan en son tablosu olan 2012 yılı girdi-çıktı tablosuna uygulanmıştır. Elde edilen bulgular şöyledir: I) Türkiye’de on temel sektör içerisinde “İmalat Sanayi” ve “Enerji” sektörleri kilit sektörlerdir. II) Üretimdeki artışın çalışanlara yapılan ödemelere etkisi açısından ilk iki sektör “Hizmetler” ve “Ticaret” sektörleridir. III) Sektörlerdeki büyümenin vergi yaratabilme kapasitesi açısından ilk üç sektör “Ulaştırma”, “Enerji” ve “İmalat Sanayi” sektörleridir. IV) En fazla ithal girdi kullanım oranına sahip sektörler “Madencilik”, “Enerji” ve “İmalat Sanayi” sektörleridir. V) Gayri safi katma değer oluşturabilme açısından tüm sektörler birbirlerine yakın oranlara sahiptir.

Anahtar Kelimeler

Ekonomik Yapı Analizi, Kilit Sektörler, Girdi-Çıktı Analizi

What Are The Key Sectors That Moves The Economy? An Input-Output Analysis On Turkey

Öz

In this study, the input-output analysis developed by Leontief in the 1950s was used. The method was applied to 2012 input-output table (Turkey's the latest table published by TURKSTAT) in order to identify key sectors in the economy. The findings are as follows: I) In Turkey, “Manufacturing Industry” and “Energy” sector are key sectors. II) In terms of the effect of the increase in production on the payments made to the employees, the first two sectors are the “Services” and “Trade” sectors. III) In terms of the tax-generating capacity of the growth in the sectors, the first three sectors are the “Transportation”, “Energy” and “Manufacturing Industry” sectors. IV) The “Mining”, “Energy” and “Manufacturing Industry” sectors are the sectors with the highest import input usage rate. V) The gross value added creation rates of all sectors are close to each other.

Anahtar Kelimeler

Economic Structure Analysis, Key Sectors, Input-Output Analysis

Kaynakça

• Atan, S. (2011). Türkiye’deki Sektörel Bağlantı Yapısının Girdi-Çıktı Yaklaşımı İle İncelenmesi: Yurtiçi Üretim ve İthal Ara Girdi Ayrıştırması. Ekonomik Yaklaşım, 22(80), 59-78.
• Atan, S. ve Arslanturk, Y. (2012). Tourism and Economic Growth Nexus: An Input Output Analysis in Turkey. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 62(24), 952-956.
• Ayaş, N. (2016). Türkiye Ekonomisinde Hizmetler Sektörünün Ekonomik Etkilerinin Girdi Çıktı Modeli ile Analizi (1995-2011). Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 89-102.
• Bekhet, H.A., Abdullah, A., 2010). Energy Use in Agriculture Sector: Input-Output Analysis, International Business Research, 3(3), 111-121.
• Berument, H. ve Taşçı, H. (2002). Inflationary Effect of Crude Oil Prices in Turkey, Physica, 316, 568-580.
• Bon, R., Birgönül, T. ve Özdoğan, İ. (1999). An İnput-Output Analysis of the Turkish Construction Sector, 1973-1990: A Note. Construction Management & Economics, 17(5), 543-551.
• Canlı, B. ve Kaya, A. A. (2012). Türk Turizm Sektorünün Ekonomik Etkilerinin Girdi Çıktı Yaklaşımıyla Ölçülmesi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 1-12.
• Chase, R. A., Bourque, P. ve Conway, R. (1993). The 1987 Washington State Input-Output Study. Graduate School of Business Administration University of Washington, Office of Financial Management Forecasting Division.
• Çalışkan E. T. ve Aydoğuş, O. (2011). Türkiye Ekonomisinde Endüstriyel Büyümenin Kaynakları: Girdi-Çıktı Modeli ile Ampirik Bir Analiz (1985-2002). Ege Akademik Bakış, 11(4), 499-510.
• Çondur, F. ve Evlimoğlu, U. (2007). Türkiye’de Madencilik Sektörünün Girdi-Çıktı Analizi Yöntemiyle İncelenmesi. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(18), 25-41.
• Ersungur, Ş. M. ve Kızıltan, A. (2007). Türkiye Ekonomisinde İthalata Bağımlılığın Girdi-Çıktı Yöntemiyle Analizi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(1), 267-278.
• Gül, Z. B. ve Çakaloğlu, M. (2017). İnşaat Sektörünün Dinamikleri: Türkiye İçin 2000-2014 Girdi-Çıktı Analizi. Akdeniz İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (36), 130-155.
• Gül, Z. B., Çağatay, S. ve Taşdoğan, C. (2014). Input-Output Analysis of Turkish Construction Industry by Using World Input-Output Database for 2002-2011 Period, 22nd Input-Output Society Conference, 17-19 July, Portugal.
• Gündeş, S. (2011). Exploring The Dynamics of the Turkish Construction Industry Using İnput-Output Analysis. Construction Management and Economics, 29(1), 59-68.
• Karkacier, O. (2018). Antalya İli Tarıma Dayalı Sanayinin Yapısal Analizi. Türk Tarım-Gıda Bilgi ve Teknololji Dergisi, 6(6), 740-748.
• Karkacier, O. ve Bölük, G. (2017). The Structural Analysıs of Agrıculture, Food And Energy Sectors in Turkey: An Input-Output Model. Al-Farabi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 289-305.
• Kofoworola, O. F. ve Gheewala, S. (2008). An Input-Output Analysis of Thailand’s Construction Sector. Construction Management and Economics, 26(11), 1227-1240.
• Leontief, W. (1966). Input-Output Economics. New York: Oxford University Press.
• Maden, S. I. ve Ertürk, M. (2019). Türk Turizm Sektörünün Türkiye Ekonomisine Olan Etkilerinin Girdi-Çıktı Analiziyle İncelenmesi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 20(2), 69-87.
• Özdemir, A. ve Mercan, M. (2012). Türkiye’de Enerji Sektöründe Yapısal Bağınlaşma: Girdi-Çıktı Analizi. Business And Economics Research Journal, 3(2), 111-133.
• Özdil, T. (1993). Türkiye Ekonomisindeki Yapısal Degişime Girdi-Çıktı Analiziyle Bir Yaklaşım. Eskişehir Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11, 109-128.
• Özkan, B., Akçaöz, H. ve Fert, C. (2004). Energy Input–Output Analysis in Turkish Agriculture. Renewable Energy, 29, 39-51.
• Surugıu, C., Frent, C. ve Surugıu, M. (2009). Tourism and It’s Impact Upon The Romanian Economy: An Input-Output Approach. Analele Stiintifice Ale Universiatii, 56(11), 355-376.
• Tok, E. Ö. ve Sevinç, O. (2019). Üretimin İthal Girdi Yoğunluğu: Girdi-Çıktı Analizi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası-Ekonomi Notları, 6, 1-14.
• TÜİK (2012) Girdi-Çıktı Tablosu, http://www.tuik.gov.tr, Erişim: 04.04.2020
• Uğurlu, A. A. ve Tuncer, İ. (2017). Türkiye’de Sanayi ve Hizmet Sektörlerinin Büyüme ve İstihdama Katkıları: Girdi-Çıktı Analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32(1), 131-165.
• Yılancı, V . (2008). Türkiye Ekonomisi İçin Kilit Sektörün Belirlenmesi Girdi Çıktı Analizi Yaklaşımı. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası , 58(2) , 75-86.