Yoksulluğun ve Eşitsizliğin Pençesindeki Kadınlar: “Sen de mi Virüs?”

Yıl 2021, Cilt: 36 Sayı: 4, 881 - 891, 31.12.2021

Emel Çokoğullar Bozaslan

https://doi.org/10.24988/ije.792341

Öz

2019 Aralık ayında Çin’in Wuhan kentinde bir pazarda başlayan coronavirüs, 2020’nin özellikle Şubat ve Mart aylarında başta Avrupa ülkeleri olmak üzere neredeyse hemen her ülkede ortaya çıktı. Kısa sürede salgın yaratan virüs, çok büyük can kayıplarına yol açtığı gibi ülkelerin toplumsal ve iktisadi yapıları üzerinde de olumsuz etkiler yarattı ve muhtemeldir ki özellikle iktisadi etkiler, gelecek birkaç yılın daha zor geçmesine neden olabilecek güce sahip görünmektedir. Kadınlar, virüsün ortaya çıkardığı sonuçlardan çok daha olumsuz etkilenmiş ve kadınların özellikle ev içi iş yükü artmıştır. Ülkelerin virüsün yayılımını önleyebilmek adına bireylere evde kalma çağrısında bulunmaları, başka bir ifadeyle kendilerini evlerinde kalarak karantina altına almayı tavsiye etmeleri ya da bazı ülkelerin yasal yollarla vatandaşlarını buna zorlamaları neticesinde evlerde, kadınlar yoğun bir mesai harcamak zorunda kalmışlardır. Toplumsal cinsiyet eşitsizliği, evlerde virüs öncesinde de yaşanmakla birlikte virüsle birlikte çok daha trajik boyutlarda ortaya çıkmıştır. Kadınların ev içi hizmet-bakım yükümlülüğü artmış ve kadının gündelik yaşamı bu işlerin yapılması üzerinden şekillenmeye başlamıştır. Salgının, kadınlar açısından bir diğer önemli etkisi de iktisadi sonuçları olmuştur. Bu süreçte kadınlar, üretimin durması nedeniyle öncelikle işten çıkarılanlar arasında yer almışlardır. İşlerini kaybeden kadınların yoksullaşması sorunu da oldukça belirgin bir şekilde ortaya çıkmaya başlamıştır. Salgın, bu anlamda kadınların çok daha yıpratıcı boyutlara ulaşan eşitsiz iş bölümü ile evlerde âdeta emek sömürüsü haline dönüşecek şekilde çalışmalarına hem de iş gücü piyasasından erkeklere göre çok daha kolay bir şekilde evlerine gönderilmelerine neden olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kadın istihdamı, toplumsal cinsiyet eşitsizliği, ev içi emek, Covid-19

Women in the Grip of Poverty and Inequality: “Even you, Virus?”

Öz

The coronavirus, which started in a market in Wuhan, China in December 2019, appeared in almost every country, especially European countries, in 2020, especially in February and March. The virus that caused the epidemic in a short time not only caused great loss of life, but also had negative effects on the social and economic structures of the countries, and it is likely that especially the economic effects seem to have the power to make the next few years more difficult. Women were much more adversely affected by the virus’s consequences, and especially the domestic workload increased. So as to prevent the spread of the virus, women have had to spend a lot of work in homes as a result of calling on individuals to stay at home, in other words, recommending quarantine themselves by staying in their homes, or forcing some of their citizens to legally. Gender inequality has also occurred at home before the virus, but has emerged in much more tragic dimensions with the virus. Women’s domestic service-care obligation has increased and the everyday life of women has started to take shape through the realization of these works. Another important effect of the epidemic for women has been its economic consequences. In this process, women were among the layoffs due to the cessation of production. The problem of impoverishment of women who lost their jobs has started to emerge very clearly. In this sense, the epidemic caused women to work in a way that would turn into an exploitation at home with an unequal division of labor, which reached much more corrosive dimensions, and they were sent to their homes much more easily than men from the labor market.

Anahtar Kelimeler

Women’s employment, gender inequality, domestic labor, Covid-19

Kaynakça

• Beauvoir, de S. (1974). İkinci Cins. Çev. Bertan Onaran. İstanbul: Payel Yayınları.
• Bhatia, A. (2020). Women and COVID-19: Five things governments can do now. Erişim adresi: https://www.unwomen.org/en/news/stories/2020/3/news-women-and-covid-19-governments-actions-by-ded-bhatia
• COVID ve Kadınlar, (2020). Erişim adresi: https://turkey.un.org/tr/43714-covid-ve-kadinlar
• Delphy, C. (2016). “Baş Düşman”. Haz. Gülnur Acar-Savran, Nesrin Tura Demiryontan. Kadının Görünmeyen Emeği. İstanbul: Yordam Kitap.
• Ecevit, F. Y. (2010). “Kentsel Üretim Sürecinde Kadın Emeğinin Konumu ve Değişen Biçimleri”. Yay. Haz. Şirin Tekeli. 1980’ler Türkiyesi’nde Kadın Bakış Açısından Kadınlar. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Gülnur Acar Savran ile yapılan röportaj, Gelecek Dergisi Şubat 2006, ayrıca bkz. röportajın kısaltılmış hali için erişim adresi: https://m.bianet.org/bianet/kadin/83625-kadinin-evdeki-emegi-normallestiriliyor
• İlkkaracan, P. (2020). Covid-19 Pandemisi Döneminde Bakım Ekonomisi, İstihdam ve Makroekonomik Politikalar Kesişiminde Bir Değerlendirme, (KEFA). Erişim adresi: http://www.keig.org/wp-content/uploads/2020/05/Covid-19-Pandemisi-D%C3%B6neminde-Bak%C4%B1m-Ekonomisi-%C4%B0stihdam-ve-Makroekonomik-Politikalar-Kesi%C5%9Fiminde-bir-De%C4%9Ferlendirme.pdf
• Kandiyoti, D. (2010). “Ataerkil Örüntüler: Türk Toplumunda Erkek Egemenliğinin Çözümlenmesine Yönelik Notlar”. Yay. Haz. Şirin Tekeli. 1980’ler Türkiyesi’nde Kadın Bakış Açısından Kadınlar. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Kızılırmak, B. ve Memiş, E. (2009). “The Unequal Burden of Poverty on Time Use”. The Levy Economics Institute Working Paper 572, (August).
• Miller, C. C. (2020). Nearly Half of Men Say They Do Most of the Home Schooling. 3 Percent of Women Agree, (Published May 6, 2020 Updated May 8, 2020). Erişim adresi: https://www.nytimes.com/2020/05/06/upshot/pandemic-chores-homeschooling-gender.html
• Munck, R. (2003), Emeğin Yeni Dünyası: Küresel Mücadele, Küresel Dayanışma. İstanbul: Kitap Yayınevi.
• Owen, L. (2020). Coronavirus: Five ways virus upheaval is hitting women in Asia. Erişim adresi: https://www.bbc.com/news/world-asia-51705199
• Özar, Ş. ve Memiş, E. (2020). Korona Salgınının Yarattığı Kriz Kadın Emeği Açısından Ne İfade Ediyor? Erişim adresi: http://www.keig.org/korona-salgininin-yarattigi-kriz-kadin-emegi-acisindan-ne-ifade-ediyor/
• UN (2020), Policy Brief: The Impact of COVID-19 on Women. Erişim adresi: https://www.unwomen.org/-/media/headquarters/attachments/sections/library/publications/2020/policy-brief-the-impact-of-covid-19-on-women-en.pdf?la=en&vs=1406
• UN Women (2020), COVID-19 and Ending Violence Against Women and Girls. Erişim adresi: https://www.unwomen.org/-/media/headquarters/attachments/sections/library/publications/2020/issue-brief-covid-19-and-ending-violence-against-women-and-girls-en.pdf?la=en&vs=5006
• 155 Kadın Örgütü Evde Yoksulluktan ve Erkek Şiddetinden Ölmemek İçin Sesleniyor (2020). Erişim adresi: http://bianet.org/bianet/toplumsal-cinsiyet/223004-155-kadin-orgutu-evde-yoksulluktan-ve-erkek-siddetinden-olmemek-icin-sesleniyor