Facebook'ta Verilen Reklamların, Reklam Güvenilirliği ve Bilgilendiriciliği Üzerindeki Etkisinin Araştırılması

Yıl 2022, Cilt: 37 Sayı: 1, 156 - 173, 14.03.2022

Saim Sabah Kendir , İbrahim Aydın , İbrahim Atilla Karataş , Bulut Dülek

https://doi.org/10.24988/ije.886419

Öz

Bu çalışmanın başlıca amacı Facebook’ta verilen reklamların, reklam güvenilirliği ve bilgilendiriciliği üzerindeki etkilerini farklı demografik değişkenleri de göz önünde bulundurarak araştırmaktır. Çalışmanın evreni Van’ın Erciş ilçesinde yaşayanlardır. Örneklem ise basit seçkisiz yöntem ile ulaşılan 426 kişidir. Çalışma verileri 2019’un ekim ve kasım aylarında yüz yüze anket yoluyla toplanmıştır. Çalışmanın bağımlı değişkenleri Facebook’ta verilen reklamların güvenilirliği (FRG) ve bilgilendiriciliği (FRB) iken bağımsız değişkenleri cinsiyet, eğitim durumu, yaş ve elde edilen gelirdir. Elde edilen sonuçlara göre Facebook’ta verilen reklamların bilgilendirici ve güvenilir olmadığı görülmüştür. Kadınlar ve erkekler arasında Facebook’ta verilen reklamların güvenilirliği ve bilgilendiriciliğine yönelik tutumda bir farklılığa rastlanmamış, farklı gelir düzeylerine sahip olanlarda ise Facebook’ta verilen reklamların güvenilirliği ve bilgilendiriciliğine yönelik tutuma olan etkisinde farklılığın olduğu görülmüştür. Elde edilen verilerin analizi için tek örneklem t testi, tek yönlü çok değişkenli varyans analizi ve tek faktörlü varyans analizi kullanılmıştır. Çalışmada kullanılan ölçekler, bu amaca uygun bir çalışmadan alınıp, uyarlama yapılarak kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Facebook Reklamları, Reklamın Güvenilirliği, Reklamın Bilgilendiriciliği

Investigation of the Effects of Advertising on Facebook on Reliability and Informativeness of Advertising

Öz

The purpose of this study is to investigate the effects of Facebook ads on the attitudes towards the informativeness of the advertisement and the reliability of the advertisement by taking into account different demographic variables. The population of the study consists of people who living in Erciş district of Van and its sample consists of 426 people selected by simple random method. Study data were collected through face-to-face surveys in October and November 2019. The dependent variables are the informativeness of the advertisement and the reliability of the advertisement while the independent variables of the study are gender, age, education level and income. According to the results, it has been observed that the advertisements on Facebook are not informative and reliable.There was no difference between men and women in attitude towards towards the informativeness of the advertisement and the reliability of the advertisement, and in those with different income levels, there was a difference in the attitude towards towards the informativeness of the advertisement and the reliability of the advertisement. One sample t test, one-way multivariate analysis of variance and one-factor analysis of variance were used for the analysis of the data obtained. The scales used for the study were taken from a study suitable for the purpose of the study and used after adaptation.

Anahtar Kelimeler

Facebook Ads, Reliability of the Advertisement, Informativeness of the Advertisement

Kaynakça

• Akar, E. ve Topçu, B. (2011). An Examination of the Factors Influencing Consumers' Attitudes Toward Social Media Marketing. Journal of Internet Commerce, 10(1), 35-67.
• Akbulut, Y. (2010). Sosyal Bilimlerde SPSS Uygulamaları. İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık.
• Alpar, R. (2011). Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Yöntemler. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Aslan, İ. ve Yaşar, M. E. (2020). Measuring Social Media Addiction Among University Students. International Journal of Contemporary Economics and Administrative Sciences, 10(2), 468-492.
• Aydın, İ. (2020). Geleneksel ve Yeni Mecralar. A. Mermer Üzümlü (Ed.), Tüm Yönleriyle Bütünleşik Pazarlama İletişimi içinde (107-124 ss.), Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic. Ltd. Şti.
• Bannister, A., Kiefer, J. ve Nellums, J. (2013). College Students’ Perceptions of and Behaviours Regarding Facebook Advertising: An Exploratory Study. The Catalyst, 3 (1), 1-20.
• Barreto, A. M. (2013). Do Users Look at Banner Ads on Facebook?. Journal of Research in Interactive Marketing, 7(2), 119-139.
• Chandra, B., Goswami, S. ve Chouhan, V. (2012). Investigating Attitude Towards Online Advertising on Social Media – an Empirical Study. Management Insight: The Journal of Incisive Analyzers, 8 (1), 1-14.
• Chi, H. H. (2011). Interactive Digital Advertising vs Virtual Brand Community: Exploratory Study of User Motivation and Social Media Marketing Responses in Taiwan. Journal of Interactive Advertising, 12(1), 44-61.
• Constantinides, E. ve Fountain, S. J. (2008). Web 2.0: Conceptual Foundations and Marketing Issues. Journal of Direct Data and Digital Marketing Practice, 9(3), 231-244.
• Dehghani, M. ve Tumer, M. (2015). A Research on Effectiveness of Facebook Advertising on Enhancing Purchase Intention of Consumers. Computers in Human Behavior, 49, 597-600.
• Duffett, R. G. (2017). Influence of Facebook Commercial Communications on Generation z's Attitudes in South Africa. The Electronic Journal of Information Systems in Developing Countries, 81(1), 1-22.
• Dülek, B. ve Aydın, İ. (2020). Effect of Social Media Marketing on E-Wom, Brand Loyalty, and Purchase Intent. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (20), 271-288.
• Evans, D. ve Mc Kee, J. (2010). Social Media Marketing the Next Generation of Business Engagement. Wiley Publishing, Ink.
• Edwards, S. M., Li, H. ve Lee, J. H. (2002). Forced Exposure and Psychological Reactance: Antecedents and Consequences of the Perceived Intrusiveness of Pop-Up Ads. Journal of Advertising, 31(3), 83-95.
• Goodrich, K., Schiller, S. Z. ve Galletta, D. (2015). Consumer Reactions to Intrusiveness of Online-Video Advertisements: Do Length, Informativeness, and Humor Help (Or Hinder) Marketing Outcomes?. Journal of Advertising Research, 55(1), 37-50.
• Gümüş, N., Zengin, H. ve Geçti, F. (2013). Sosyal Medya Aracı Olarak Facebook Uygulamalarının Marka Denkliği Üzerindeki Etkisi: Bir Gsm Operatörünün Facebook Sayfası Üzerinde Araştırma. Sakarya İktisat Dergisi, 2 (2), 87-117.
• Hajli, N. M. (2014). A Study of the Impact of Social Media on Consumers. International Journal of Market Research, 56 (3), 387-404.
• Hazar, M. (2011). Sosyal Medya Bağımlılığı Bir Alan Çalışması. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi. (32), 151-175.
• Janssens, W. ve Pelsmacker, P. D. (2005). Emotional or Informative? Creative or Boring? The Effectiveness of Different Types of Radio Commercial. International Journal of Advertising, 24(3), 373-394.
• Kazançoğlu, P., Üstündağlı, E. ve Baybars, M. (2012). Tüketicilerin Sosyal Ağ Sitelerindeki Reklamlara Yönelik Tutumlarının Satın Alma Davranışları Üzerine Etkisi: Facebook Örneği. International Journal of Economic and Administrative Studies, 4(8), 159-182.
• Kim, A. J. ve Ko, E. (2010). Impacts of Luxury Fashion Brand’s Social Media Marketing on Customer Relationship and Purchase Intention. Journal of Global Fashion Marketing, 1(3): 164-171.
• Kotler, P. ve Armstrong, G. (2018). Principles of Marketing. Harlow: Pearson Education Limited.
• Krejcie, R. V. ve Morgan, D. W. (1970). Determining Sample Size for Research Activities. Educational and Psychological Measurement, (30), 607-610.
• Lewis, B. K. (2010). Social Media and Strategic Communication: Attitudes and Perceptions Among College Students. Public Relations Journal, 4(3).
• Mir, I. A. (2012). Consumer Attitudinal Insights About Social Media Advertising: A South Asian Perspective. The Romanian Economic Journal, 15(45), 265-288.
• Nufusu.com (2020). Erciş Nüfusu – Van. Erişim Adresi https://www.nufusu.com/ilce/ercis_van-nufusu#:~:text=Erci%C5%9F%20n%C3%BCfusu%202019%20y%C4%B1l%C4%B1na%20g%C3%B6re,%2C%20%48%2C39%20kad%C4%B1nd%C4%B1r
• Özdalili, S., Ertugan, A. ve Medeni, T. D. (2018). Kullanıcıların Facebook’a Olan Duygusal Bağlılıkları ve Facebook’taki Reklamlara Karşı Gösterdikleri Tavırlar. Ajıt-E: Bilişim Teknolojileri Online Dergisi, 9(33), 77-90.
• Sharma, S. (1996). Applied Multivariate Techniques. New York: John Wiley & Sons Inc.
• Shavitt, S., Lowrey, P. ve Haefner, J. (1998). Public Attitudes Toward Advertising: More Favorable Than You Might Think. Journal of Advertising Research, 38(4), 7-22.
• Sheth, J. N. (2018). How Social Media Will Impact Marketing Media. G. Heggde ve G. Shainesh (Ed.), Social media marketing emerging concepts and applications içinde (3-18 ss.), Singapore: Springer.
• Soh, H., Reid, L. N. ve King, K. W. (2007). Trust in Different Advertising Media. Journalism & Mass Communication Quarterly, 84(3), 455-476.
• Statista (2020). Most Popular Social Networks Worldwide as of October 2020, ranked by number of active users. Erişim Adresi https://www.statista.com/statistics/272014/global-social-networks-ranked-by-number-of-users/
• Stevens, J. P. (2009). Applied Multivariate Statistics for the Social science. New York: Routledge, Taylor and Francis Group.
• Tabachnick B. G. ve Fidell, L. S. (2015). Çok Değişkenli İstatistiklerin Kullanımı. (Çev. M. Baloğlu). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic. Ltd. Şti. (Orijinal yayın tarihi, 2013)
• Torlak, Ö. ve Ufuk, A. Y. (2014). Facebook’ta Bulunma Amacı ve Facebook Reklamlarına Duyulan İlgi Arasındaki İlişki. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(4), 83-94.