Doğu Akdeniz Bölgesinde Pamuk Bitkisinin Üretiminden Kaynaklı Karbondioksit Emisyonu

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 1, 31 - 38, 31.10.2023

Hamza Kuzu , Mehmet Emin Bilgili , Ali Aybek

Öz

Günümüzde sera gazları etkisiyle küresel ısınmanın bir sonucu olarak yaşanan iklim değişikliği önemli bir sorundur. İklim değişikliği sorununa tarımsal üretimde gerçekleşen sera gazı emisyonlarının da katkısı vardır. Bu nedenle tarımsal üretimde gerçekleşen sera gazı emisyonlarının belirlenmesine yönelik analizlerinin yapılması giderek önem kazanmaktadır. Bu çalışmada, Doğu Akdeniz Bölgesi’nde pamuk bitkisinin yetiştirilmesinden kaynaklı karbondioksit emisyonunun belirlenmesi amaçlanmıştır.
Doğu Akdeniz Bölgesi’nde yakıt esaslı CO2 emisyonu hesaplama yöntemi ile pamuk bitkisinde 2018-2022 yılları arasında ortalama CO2 emisyonu, özgül yakıt tüketimi ve özgül CO2 emisyonu sırasıyla 35.61 ktCO2, 24.31 gyakıt kgürün-1 ve 82.72 gCO2 kgürün-1 olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Doğu Akdeniz Bölgesi, pamuk, yakıt tüketimi, karbondioksit emisyonu

Kaynakça

• Aydın, A. (2023). Tarım Sektöründen Kaynaklı Sera Gazı Emisyonlarının Hesaplanması; Enterik Fermantasyon. Uluslararası Gıda Tarım ve Hayvan Bilimleri Dergisi, 3(1): 40-54.
• Beşergil, B. (2009). Yakıtlar Yağlar. Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir, ISBN: 978-975-483-793-3, s.144.
• Bilgili, M. E. & Aybek, A. (2018). Doğu Akdeniz’de Zeytin Üretiminde Yakıt Tüketimi Sonucunda Oluşan Karbondioksit Emisyonu Durumu. 3rd International Mediterranean Science and Engineering Congress (IMSEC 2018), Çukurova University, Congress Center, October 24-26, 2018, Adana, TURKEY.
• Bilgili, M. E., Kuzu, H. & Aybek, A. (2022). Doğu Akdeniz Bölgesinde Mısır ve Pamuk Üretiminde İnsan ve Makina İş Gücü Gereksinimlerinin Belirlenmesi. International Journal of Eastern Mediterranean Agricultural Research, 5 (1): 77-84.
• IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change), (1996). GHG Protokolü - Mobil Kılavuz (03/21/05) v1.3.
• Kayıkçıoğlu, H. H. & Okur, N. (2012). Sera Gazı Salınımlarında Tarımın Rolü. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 9(2): 25-38.
• Küsek, G. (2018). Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Mercimek Üretiminde Yakıt Tüketimine Bağlı Olarak Gerçekleşen Karbondioksit Emisyonlarının Değerlendirilmesi. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 22(4): 572-584.
• Linquist, B., Van Groenigen, K. J., Adviento‐Borbe, M. A., Pittelkow, C. & Van Kessel, C. (2012). An agronomic assessment of greenhouse gas emissions from major cereal crops. Global Change Biology, 18(1): 194-209.
• Öztürk, H. H. & Vulkan, E.V. (2017). Türkiye’de buğday ve mısır üretiminde yakıt tüketimine bağlı olarak gerçekleşen karbondioksit emisyonlarının değerlendirilmesi. 4. Uluslararası Multidisipliner Avrasya Kongresi (IMCOFE). 23-25 Ağustos, Roma, İtalya.
• Öztürk, H. H. (2017). Energetic and Environmental Comparison of Rapeseed Cultivation Systems. LAMBERT Academic Publishing, ISBN: 978-3-330-03152-4, Saarbrücken, Deutschland, Germany.
• Öztürk, H. H., Gözübüyük, Z. & Atay, U. (2017). Türkiye’de Pamuk Üretiminde Yakıt Tüketimine Bağlı Olarak Gerçekleşen Karbondioksit Emisyonlarının Değerlendirilmesi. 3. Uluslararası Tarım ve Çevre Kongresi Bildiriler Kitabı, ISBN: 978-605-83551-7-0, Antalya, Türkiye.
• Pathak, H. & Wassmann, R. (2007). Introducing Greenhouse Gas Mitigation as A Development Objective in Rice-Based Agriculture: I. Generation of Technical Coefficients. Agricultural Systems 94(3): 807–825.
• Şahin, G. & Avcıoğlu, A. O. (2016). Tarımsal üretimde sera gazları ve karbon ayak izi. Tarım Makinaları Bilimi Dergisi, 12(3): 157-162.
• Temur, B. (2017). Küresel Isınmanın Türkiye’de Tarım sektörü Üzerine Etkisi: Bir ARDL Modeli Uygulaması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir.
• TÜİK, (2023a). Haber Bülteni, Sera Gazı Emisyon İstatistikleri. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Sera-Gazi-Emisyon-Istatistikleri-1990-2021-49672 (Erişim tarihi: 23.04.2023)
• TÜİK, (2023b). Bitkisel Üretim İstatistikleri. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=134&locale=tr (Erişim tarihi: 01.02.2023)
• Uzel, G. (2015). Türkiye ve Bursa’da Tarımdan Kaynaklanan Sera Gazı Emisyonları Ekonomisi ve Politika Önerileri. Bursa Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Bölümü, Yüksek Lisans Tezi, Bursa.
• Verge, X. P. C., DeKimpe, C. & Desjardins, R. L. (2007). Agricultural Production, Greenhouse Gas Emissions and Mitigation Potential. Agricultural and Forest Meteorology, 142: 255-269.
• Vurarak, Y. & Bilgili, M. (2015). Tarımsal mekanizasyon, erozyon ve karbon salınımı: Bir bakış. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 30(3): 307-316.
• Zou, C., Feng, M. A., Pan, S., Lin, M., Zhang, G., Xiong, B., Wang, Y., Liang, Y. & Yang, Z. (2022). Earth energy evolution, human development and carbon neutral strategy, Petroleum Exploration and Development, 49(2): 468–488.