Environmental Literacy: Comparison between Chemistry Teacher Candidates, Chemistry Teachers, and Individuals in Environmentally Related Professions

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 4, 366 - 379, 06.10.2022

Emre Özdil Ayşe Yalçın Çelik

https://doi.org/10.24331/ijere.1172688

Öz

An essential component of preventing environmental issues is environmental education. Environmental education's primary goal is to raise people's environmental literacy—their understanding and sensitivity to the environment. The purpose of this study is to compare the environmental literacy of chemistry teacher candidates, chemistry teachers, and environmentally related professions in terms of their awareness of environmental issues, knowledge, attitude, and use. It also seeks to find out how gender and experience affect environmental literacy. A total of 793 people from three groups participated in the study. Participants completed an environmental literacy scale that included components for environmental knowledge, environmental attitude, environmental concern, and environmental use. According to the results of the research, it was determined that the three participant groups were sufficient in the components of environmental attitude, environmental use, and environmental concern, but their level of knowledge about environmental issues was not sufficient. Considering the total environmental literacy scores of the study groups, a statistically significant difference was determined in favor of chemistry teachers compared to the other groups. In addition, it was determined that the level of environmental literacy differed according to the o gender and professional experience of teachers.

Anahtar Kelimeler

environmental literacy, teacher candidates, teachers, environmentally related profession

Kaynakça

• Akıllı, M. ve Genç, M. (2015). Ortaokul öğrencilerinin çevre okuryazarlığı alt boyutlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 5(2), 81-97. https://doi.org/10.19126/suje.87773
• Alım, M. (2006). Avrupa Birliği üyelik sürecinde Türkiye’de çevre ve ilköğretimde çevre eğitimi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14 (2) , 599-616.
• Arık, S., & Yılmaz, M. (2017). Fen bilimleri öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik tutumları ve çevre kirliliğine yönelik metaforik algıları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(3), 1147-1164.
• Atabek-Yiğit, E., Köklükaya, N., Yavuz, M., & Demirhan, E. (2014). Development and validation of environmental literacy scale for adults (ELSA). Journal of Baltic Science Education, 13(3), 425-435.
• Atasoy, E. (2006). Çevre İçin Eğitim Çocuk Doğa Etkileşimi. Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Atılgan, A., Coşkan, A., Saltuk, B. ve Erkan, M. (2007). Antalya yöresindeki seralarda kimyasal ve organik gübre kullanım düzeyleri ve olası çevre etkileri. Ekoloji Dergisi, 15(62), 37-47.
• Bogner, F. X., & Wiseman, M. (2006). Adolescents’ attitudes towards nature and environment: Quantifying the 2-MEV model. Environmentalist 26, 247–254.
• Bozkurt, M. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının çevre kavramları ile ilgili algılamalarının değerlendirilmesi ve bu algılamaların çevreye yönelik tutumları ile tutarlılığının incelenmesi. (Master Thesis). Retrieved from https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp (Dissertion Number: 300333)
• Büyükkaynak, E., & Aslan, O. (2019). Matematik ve fen bilimleri eğitimi öğretmen adaylarının çevreye yönelik tutumları. Journal of International Social Research, 12(63). 797-808. http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2019.3276
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, K. E., Akgün, E. Ö., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara. Pegem Akademi Yayıncılık
• Casaló, L.V., Escario, J.J., Rodriguez-Sanchez, C., 2019. Analyzing differences between different types of pro-environmental behaviors: do attitude intensity and type of knowledge matter? Resources, Conservation and Recycling, 149, 56-64. https://doi.org/10.1016/j.resconrec.2019.05.024
• Çimen, H., & Benzer, S. (2019). Fen bilgisi ve sınıf öğretmen adaylarının sürdürülebilir çevreye yönelik tutumlarının incelenmesi. İnsan ve İnsan, 6(21), 525-542. https://doi.org/10.29224/insanveinsan.475471
• Clayton, S., Bexell, S.M., Xu P., Tang,Y.F., Li, W. J., & Chen, L. (2019). Environmental literacy and nature experience in Chengdu, China. Environmental Education Research, 25(7), 1105-1118, https://doi.org/10.1080/13504622.2019.1569207
• Derman, A., & Hacıeminoğlu, E. (2017). Sürdürülebilir gelişme için eğitim bağlamında sınıf öğretmenlerinin çevre okuryazarlığı düzeyleri. Ondokuz Mayis University Journal of Education Faculty, 36(2), 81-103.
• Dillon, P. J. ve Gayford, C. G. (1997). A psychometric approach to investigating the environmental beliefs, intentions and behaviours of preservice teachers. Environmental Education Research, 3, 283-297.
• Erkol, M., Erbasan, Ö. (2018). Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Öz-Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(3), 810-825. https://doi.org/10.17556/erziefd.446125
• Fensham, P. J. (1978). Stockholm to Tbilisi-The Evolution of Environmental Education. Prospects: Quarterly Review of Education, 8(4), 446-55.
• Fettahlıoğlu, P. (2018). Algılanan çevresel sorunların çevre okuryazarlık düzeyine göre analizi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 404-425. https://doi.org/10.17860/mersinefd.400607
• Gökçe, N. ve Sarıyar, S. (2019). Kız ve erkek öğrencilerin çevreye yönelik tutumlarının farklılaşmasının nedenleri: öğretmen ve veli görüşleri. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2), 131-145.
• Gökmen, S. İ. (2008). Probleme dayalı öğrenme modelinin, yerel ve genel çevresel problemler aracılığı ile öğrencilerin çevresel tutumuna etkisi. Retrieved from https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=TvMxn2jmvIk1jNE5hHhknA&no=uKGLkkEqYv_AdTQoiRcFpQ (Dissertion Number: 228446)
• Güler, T. (2010). Ekoloji temelli bir çevre eğitiminin öğretmenlerin çevre eğitimine karşı görüşlerine etkileri. Eğitim ve Bilim, 34(151), 30-43.
• Hakan, K. O. Ç., & Karatekin, K. (2013). Coğrafya Öğretmen Adaylarının Çevre Okuryazarlık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Marmara Coğrafya Dergisi, 28. 139-174.
• Kışoğlu, M. (2009), Öğrenci Merkezli Öğretimin Öğretmen Adaylarının Çevre Okuryazarlığı Düzeyine Etkisinin Araştırılması. Retrieved from https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=S-ljX2mS9jBXQqRkO9d-hg&no=VZAjtS6HE4aXbuc-_xMcpQ (Dissertion Number: 238095)
• Kıyıcı, F. B., Yiğit, E. A. ve Darçın, E. S. (2014). Doğa eğitimi ile öğretmen adaylarının çevre okuryazarlık düzeylerindeki değişimin ve görüşlerinin incelenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 17-27.
• Koç, A., & Çorapçıgil, A., & Doğru, M. (2018). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Çevre Okuryazarlık Düzeylerinin İncelenmesi. Eğitim ve Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 1(1), 39-52.
• Koç, H., & Karatekin, K. (2013). Coğrafya Öğretmen Adaylarının Çevre Okuryazarlık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Marmara Coğrafya Dergisi, 28. 139-174.
• Küçükbaş-Duman, F., & Yurtseve, C. N. (2022). Üniversite Öğrencilerinin Çevre Okuryazarlık Düzeylerinin İncelenmesi. ROL Spor Bilimleri Dergisi, 3(1), 52-62. https://doi.org/10.29228/roljournal.54994
• Liu, P., Teng, M., and Han, C. (2020). How does environmental knowledge translate into pro-environmental behaviors?: The mediating role of environmental attitudes and behavioral intentions. Science of the Total Environment, 728. 1-14. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2020.138126
• Mercan, E. (2013). İlköğretim ve ortaöğretim öğrencilerinin çevreye karşı tutumlarının değerlendirilmesi. Retrieved from https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=qDm4KljLN_JNes5HC6NHAQ&no=5Qr7TOqksU7tJ5j1ydpJSw (Dissertion Numbr: 336105).
• Morrone, M., Mancl, K., & Carr, K. (2001). Development of a metric to test group differences in ecological knowledge as one component of environmental literacy. The journal of environmental education, 32(4), 33-42. https://doi.org/10.1080/00958960109598661
• NEETF/Roper (2005). The National Environmental Education & Training Foundations, Environmental Literacy in America. What Ten Years of NEETF/Roper Research and Related Studies Say About Environmental Literacy in the U.S. Retrieved from https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED522820.pdf
• Plant Dergisi (2015). Retrieved from http://www.plantdergisi.com/atila-gul/peyzaj-mimarligi-disiplini-ve-mimarlik-bilimi-iliskisi.html.
• Roth, C.E. (1992). Environmental Literacy: Its Roots, Evolution, and Directions in the 1990s. Retrieved from http://www.eric.ed.gov/ERICDocs/data/ericdocs2sql/content_storag e_01/0 000019b/80/24/44/47.pdf.
• Şahin, S., Ünlü, E.,, & Ünlü, S. (2016). Öğretmen Adaylarının Çevre Okuryazarlık Farkındalık Düzeylerinin İncelenmesi. Education Sciences, 11(2), 82-95.
• Sönmez, D., Hastürk, H.G & Ballıel-Ünal, B. (2022). Türkiye’ de Eğitim Öğretim Alanında Çevre Eğitimi ile ilgili Doktora Tezlerinin İncelenmesi. Journal of History School, 15(56), 298-321. DOI No: http://dx.doi.org/10.29228/Joh.52537
• Stapp, W. B., Bennett, D., Bryan, W., Fulton, J., MacGregor, J., Nowak, P., ... & Havlick, S. (1969). The concept of environmental education. Journal of Environmental Education, 1(1), 30-31.
• Teksöz, G., Şahin, E. ve Ertepınar, H. (2010). Çevre okuryazarlığı, öğretmen adayları ve sürdürülebilir bir gelecek. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2010 (39), 307-320.
• Timur, B., Yılmaz, Ş., & Timur, S. (2014). Çevre okuryazarlığı ile ilgili 1992-2012 yılları arasında yayımlanan çalışmalarda genel yönelimlerin belirlenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3(5), 22-41.
• Turan, İ., Şimşek, Ü., ve Aslan, H. (2015). Eğitim araştırmalarında likert ölçeği ve likert-tipi soruların kullanımı ve analizi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 186-203.
• Uyar, A., & Temiz, A. (2019). Sınıf Öğretmenlerinin Çevre Okuryazarlık Düzeylerinin Belirlenmesi Ve Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12 (66). 954-961. : http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2019.3642
• Uzun, N. & Sağlam, N. (2007). Orta öğretimde çevre eğitimi ve öğretmenlerin çevre eğitimi programları hakkındaki görüşleri. Eurasian Journal of Educational Research, 26, 176-187.
• Visart, D. (1978). Environmental Education-Theory and Practice. Prospects: Quarterly Review of Education, 8(4), 446-55.
• Yalçınkaya, E. (2012). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin çevre sorunları farkındalık düzeyleri. Marmara Coğrafya Dergisi, (25) , 137-151.
• Yücel, S. ve Morgil, F. İ. (1998). Yükseköğretimde çevre olgusunun araştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14. 84-91.