THE VIEW IN TERMS OF DISABLED PEOPLE IN TURKEY FROM FIRST GENERATION HUMAN RIGHTS TO TRAVEL FREEDOM

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 1, 51 - 59, 15.09.2017

Ümmühan Kaygısız

Öz

First generation rights
are rights to individual protection. Freedom of travel is a fundamental human
right.

The right to travel constitutes one of the most fundamental rights among
disabled people. Disability rights should be given to disabled people. The
primary role in this issue falls to the state, to the local administrations, to
the sector managers in the field of tourism. The purpose of working in this
context is to search the broad literature and try to identify the current
situation through existing legislative arrangements by setting out the current
regulations on the right to travel of the disability. As a result, when it
comes to land, sea and air transport regulations, it seems that there are
regulations with disabilities. In practice, these regimes, which lag behind
most countries, should be made more functional with human rights focus.

Anahtar Kelimeler

Travel Rights, Human Rights, the Disabled, Turkey, Legal Arrangements

BİRİNCİ KUŞAK İNSAN HAKLARINDAN SEYAHAT ÖZGÜRLÜĞÜNE TÜRKİYE’DE ENGELLİLER AÇISINDAN BAKIŞ

Öz

Birinci kuşak haklar, bireyi korumaya yönelik haklardır.
Seyahat özgürlüğü temel bir insan hakkıdır. Seyahat hakkı engelli bireyler
içinde en temel haklardan bir tanesini teşkil etmektedir. Engelli bireylere
seyahat hakkı imkânları tanınmalıdır. Bu konuda birincil rol, devlete, yerel
yönetimlere, turizm alanındaki sektör yöneticilerine düşmektedir. Bu kapsamda
çalışmanın amacını engellilerin seyahat hakkı ile ilgili mevcut düzenlemeleri
ortaya koyarak, geniş literatür taraması ve mevcut mevzuat düzenlemeleri
üzerinden var olan durumu tespit etmeye çalışmak oluşturmaktadır. Sonuç olarak
kara, deniz, hava ulaştırma yönetmelikleri incelendiğinde engellileri içeren
düzenlemeler olduğu görülmektedir. Uygulamada çoğu ülkenin gerisinde olan bu
düzenlemeler insan hakları odaklı olarak daha da işler hale getirilmelidir. 

Anahtar Kelimeler

Anahtar Kelimeler: Seyahat Hakkı, İnsan Hakları, Engelliler, Türkiye

Kaynakça

• Atak, V. (2008). Marmaris’teki Otel İşletmelerinin Bedensel Engelli Turizmine Bakışı, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
• Bi, Y., Card, J.A., Cole, S. T. (2007). Accessibility and attitudinal barriers encountered by chinese travellers with physical disabilities, International Journal of Tourism Research, 9: 205–216.
• Bulgan, G. (2014). Engelli Turizmi: Antalya İlindeki Dört ve Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Arastırma, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta. Burnett, J. J. ve Bender, B. H. (2001). Assessing the travel-related behaviors of the mobility-disabled consumer, Journal of Travel Research, 40(4): 4-11.
• Çınarlı, S. Kocakoç, N. (2015). Türkiye’de engelli hakları’nın kamu hizmetleri açısından değerlendirilmesi, Uluslararası Sağlık Hukuku Sempozyumu, Türkiye Barolar Birliği, Ankara.
• Darcy, S. (1998). Anxiety to access: tourism patterns and experi¬ences of new south wales people with a physical disability, Tourism New South Wales. Yeni Zelanda, http://archive.tourism.nsw.gov.au/Anxiety_to_Access_p783.aspx [Accessed 1st of April 2016].
• Darcy, S. (2003). The politics of disability and access: the Sydney 2000 Games experience, Disability & Society, 18(6):737-757.
• Darcy, S. ve Daruwalla, P. S. (1999). The trouble with travel: people with disabilities and tourism, Social Alternatives, 18(1): 41-46.
• Gören, Z. (1997). Anayasa Hukukuna Giriş. İzmir: Barış Yayınları.
• Israeli, A. A. (2002). A preliminary investigation of the importance of site accessibility factors for disabled tourists, Journal of Travel Research, 41(1): 101-104.
• Kaygısız, Ü. ve Bulgan, G. (2015). İnsan Hakları Çerçevesinde Engellilerin Seyahat Hakkı ve Avrupa Birliğindeki Yasal Düzenlemeler, Akademik Bakış Dergisi, 49: 98-106.
• Kolat, S. (2009). Avrupa Birliği Sosyal Politikası Çerçevesinde Özürlülere Yönelik Ayrımcılıkla Mücadele Ve Türkiye’deki Yansımaları, (Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi), Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı, Ankara.
• Shaws, G. ve Coles, T. (2004). Disability, holiday making and the tourism industry in the uk: a preliminary survey, Tourism Management, 25(3): 397-403.
• Takeda, K. ve Card, J. A. (2002). U.S tour operators and travel agencies: barriers encountered when prowiding package tours to people who have difficulty walking, Journal of Travel& Tourism Marketing, 12(1): 47-60.
• Tütüncü, Ö. ve Aydın, İ. (2013). Ulaşılabilir turizm, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 24(2): 261-263.
• Uygun, O. (2000). İnsan Hakları Kuramı. İstanbul: İnsan Hakları, YKY.
• Yau, M. K., McKercher, B. ve Packer, T. L. (2004). Traveling with a disability: more than an access ıssue, Annals of Tourism Research, 31 (4): 946-960.
• Dünya Sağlık Örgütü, (2011). Dünya Engellilik Raporu Yönetici Özeti 2011 www.who.int (Erişim tarihi: 12.02.2014).
• TÜRSAB (2008) http://www.tursab.org.tr/content/turkish/home/engelsiz/08suPazar.asp (Erişim tarihi: 13.11.2013).
• http://www.tcdd.gov.tr/home/detail/?id=253 e.t. 12.02.2016. (Erişim tarihi: 13.04.2016).
• http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/03/20140304-3.htm (Erişim tarihi: 15.02.2016)
• http://web.shgm.gov.tr/documents/sivilhavacilik/files/mevzuat/sektorel/talimatlar/SHT-ENGELSIZ.pdf, (Erişim tarihi: 12.02.2016).
• http://www.otizmvakfi.org.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=34:engellihaklari&catid=16:sosyal-haklar&Itemid=44, (Erişim tarihi: 15.02.2016)
• http://www.edchreturkeyeu.coe.int/Source/Resources/Trainingset/Module3_ConceptualFrameworkofEDCHRE_tr.pdf, (Erişim tarihi: 10.02.2016).
• http://www.ombudsman.gov.tr/contents/files/688B1--Insan-Haklari-Evrensel Beyannamesi.pdf, (Erişim tarihi:15.03.2016)