THE STUDY OF DETERMINE THE EMOTIONAL INTELLIGENCE LEVELS OF TOURIST GUIDES

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 2, 107 - 122, 22.12.2017

Mehmet Teoman Türkmen , Özlem Köroğlu

Öz

Having interpersonal communication skills, having intercultural understanding and empathy Tourist guides’ control of the emotional processes that appear during long interactions with the tourist groups they lead are of utmost importance in terms of quality of the service. In this sense, the emotional intelligence skills that tourist guides develop will make a great contribution to achievement and life satisfaction. A research has been conducted for this study in order to determine the emotional intelligence levels of tourist guides. The data derived by a questionnaire were analyzed and evaluated. In this context, frequency analysis of the demographic characteristics of the participants was performed. Afterwards, reliability analyzes of emotional intelligence scale and factors were performed, arithmetic mean and standard deviation values were determined. Correlation analysis was conducted for the purpose of testing research hypotheses. The relationship between emotional intelligence factors and demographic characteristics was observed with t-test and one-way analysis of variance (ANOVA). The results of the survey show that the emotional intelligence levels of the participants are at average and the emotional intelligence factor the participants have the highest average is the "interpersonal skills" factor and within this factor the "empathy" dimension has the highest average. It has been found that there is a significant difference between emotional intelligence and gender and vocational guidance education, as well as some factors of emotional intelligence and some demographic characteristics of participants.

Anahtar Kelimeler

Tourist guide, Emotinal intelligence

TURİST REHBERLERİNİN DUYGUSAL ZEKÂ DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Öz

Turist rehberlerinin, liderliğini üstlendikleri turist
grupları ile uzun etkileşimleri süresince, kişilerarası iletişim becerilerine,
kültürlerarası anlayışa ve empatiye sahip olup ortaya çıkan duygu süreçlerine
hâkimiyeti, hizmet kalitesi açısından oldukça önemlidir. Bu anlamda turist
rehberlerinin geliştirecekleri duygusal zekâ becerileri başarı ve yaşam
doyumlarına da büyük katkı sağlayacaktır. Araştırmada turist rehberlerinin
duygusal zekâ düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Katılımcılara uygulanan
anketlerden elde edilen veriler istatistiksel analizler aracılığıyla
değerlendirilmiştir. Bu kapsamda öncelikle katılımcıların demografik
özelliklerine ilişkin frekans analizi yapılmıştır. Sonrasında duygusal zekâ
ölçeği ve faktörlerinin güvenilirlik analizleri gerçekleştirilmiş, aritmetik
ortalama ve standart sapma değerleri verilmiştir. Araştırma hipotezlerinin test
edilmesi maksadıyla Korelasyon
analizi yapılmıştır. t-testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi
(ANOVA) ile duygusal zekaya ait faktörlerin demografik özelliklerle olan
ilişkisi gözlemlenmiştir. Araştırma sonucunda, katılımcıların duygusal zekâ
düzeylerinin orta seviyede olduğu, en yüksek
ortalamaya sahip oldukları duygusal zekâ faktörünün ise “kişilerarası
beceriler” faktörü ve bu faktör içinde “empati” boyutu olduğu görülmüştür. Duygusal
zekâ ile cinsiyet ve mesleki rehberlik eğitimi arasında, ayrıca duygusal
zekânın bazı faktörleri ile katılımcıların bazı demografik özellikleri arasında
anlamlı farklar olduğu tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Turist rehberi, Duygusal zekâ

Kaynakça

• Acar, F. (2001). Duygusal Zekâ Yeteneklerinin Göreve Yönelik ve İnsana Yönelik Liderlik Davranışları İle İlişkisi: Banka Şube Müdürleri Üzerine Bir Alan Araştırması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Acar, F. (2002). Duygusal zekâ ve liderlik. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(1), 53-68.
• Akın, M. (2004). İşletmelerde Duygusal Zekânın Üst Kademe Yöneticiler İle Astları Arasındaki Çatışmalar Üzerindeki Etkileri. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Avcıkurt, C. (2009). Turizm Sosyolojisi Genel ve Yapısal Yaklaşım (3. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Babaoğlan, E. (2010). Okul yöneticilerinde duygusal zekâ. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 119-136. Bar-On, R. (1997). BarOn Emotional Quotient Inventory User’s Manual, Toronto: MHS Inc.
• Batman, O., Yıldırgan, R. ve Demirtaş, N. (2001). Turizm Rehberliği. Adapazarı: Değişim Yayınları.
• Baymur, F. (2004). Genel Psikoloji. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
• Cavelzani, S. Alessandro, Lee, Ihno A., Locatelli, Valerio, Monti, Gabriele ve Villamira, Marco A. (2003). Emotional Intelligence and tourist services, International Journal of Hospitality and Tourism Administration, 4(4),1-24.
• Cooper, R.K. ve Sawaf, A. (2003). Liderlikte Duygusal Zekâ. Yönetimde ve Organizasyonda Duygusal Zekâ (Z.B. Ayman ve B. Sancar, Çev.). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Çakar, U. ve Arbak, Y. (2004). Modern Yaklaşımlar Işığında Değişen Duygu-Zekâ İlişkisi ve Duygusal Zekâ. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 6(3), 23-48.
• Çapkulaç, O. (2013). Yöneticilerin Duygusal Zekâ Düzeylerinin İş Tatmini ve İş Performans Algısı Üzerine Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
• Çay, Y.T. (2009). Liderlik ve Duygusal Zekâ: Uygulamalı Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Çetinkaya, A. (2011). Örgütsel Bilgi Yönetiminde Bilişim Sistemleri Açısından Zekâ Yaklaşımları ve Bilişim Teknolojisi Çalışanlarında Duygusal Zekâ Üzerine Bir Araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Delice, M. ve Günbeyi, M. (2013). Duygusal Zekâ ve Liderlik İlişkisinin İncelenmesi: Polis Teşkilatı Örneği.Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 27(1), 209-239.
• Demir, M. (2009). Konaklama İşletmelerinde Duygusal Zekâ, Örgütsel Sapma, Çalışma Yaşamı Kalitesi ve İşten Ayrılma Eğilimleri Arasındaki İlişkinin Analizi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Demirel, Ö. (2000). Planlamadan Uygulamaya Öğretme Sanatı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Deniz, M. E., Yılmaz, E. (2006). Üniversite öğrencilerinde duygusal zekâ ve stresle başa çıkma stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(25).
• Donaldson-Feilder, E. J. and Bond, F. W. (2004). The relative importance of psychological acceptance and emotional intelligence to workplace well-being. British Journal of Guidance & Counselling. 32(2), 187-203.
• Erdem, M., İlğan, A., Çelik, F. (2013). Lise öğretmenlerinin duygusal zekâ düzeyleri ile eleştirel düşünme eğilimleri arasındaki ilişki. Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(12), 509-532.
• Eröz, S. (2011). Duygusal Zekâ ve İletişim Arasındaki İlişki: Bir Uygulama. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Genç, V. (2013). Alanya’daki Turizm işletmelerinde Çalışanların Duygusal Emek ve Duygusal Zekâ Düzeylerinin İş Tatminine Etkileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Goleman, D. (2014). Duygusal Zekâ neden IQ’dan daha önemlidir? (39. Basım). İstanbul: Varlık Yayınları.
• Gürbüz, S. ve Yüksel M. (2008). Çalışma Ortamında Duygusal Zekâ: İş Performansı, İş Tatmini, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ve Bazı Demografik Özelliklerle İlişkisi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9 (2), 174-190.
• Güllüce, A. Ç. (2010). Duygusal Zekânın İşyerindeki Psikolojik Taciz Algısındaki Rolünün Bireyin Tolerans Düzeyi Açısından İncelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Güllüce, A. Ç., İşcan, Ö. F. (2010). Mesleki tükenmişlik ve duygusal zekâ arasındaki ilişki. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(2), 7-29.
• http://www.wftga.org/tourist-guiding/what-tourist-guide (e.t. 24.01.2016)
• İslamoğlu, A. Hamdi ve Alnıaçık, Ü. (2014). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (4. Baskı). İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Karabulut, A. (2012). Duygusal Zekâ: Baron Ölçeği Uyarlaması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Kavcar, B. (2011). Duygusal Zekâ ile Akademik Başarı ve Bazı Demografik Değişkenlerin İlişkileri: Bir Devlet Üniversitesi Örneği. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Konakay, G. (2010). Duygusal Zekânın Akademisyenlerde Tükenmişlik ile İlişkisinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Konrad, S. ve Hendl, C. (2001). Duygularla Güçlenmek: Duygusal Zekâ Sayesinde Başarılı Bir Hayat. İstanbul: Hayat Yayınları.
• Köroğlu, Ö. (2011). İş Doyumu ve Motivasyon Düzeylerini Etkileyen Faktörlerin Performansla İlişkisi: Turist Rehberleri Üzerine Bir Araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Köroğlu, Ö. ve Köroğlu, A. (2012). The İmportance of using the emotional İntelligence skills for tour guides and their performance. Management and Education. 8 (3), 28-35.
• Mayer, John D., Salovey, P. (1993). The Intelligence of Emotional Intelligence. Intelligence, 17, 433-442.
• Min, Jennifer C.H. (2010). Tour guides’ emotional intelligence in relation to demographic characteristics.African Journal of Business Management, 4(15), 3730-3737.
• Min, Jennifer C.H. (2011). Tour guides and emotional intelligence, Annals of Tourism Resarch. 38 (1), 325-330.
• Min, Jennifer C.H. (2012). A short-form measure for assessment of emotional intelligence for tour guides: Development and evaluation. Toruism Management, 33, 155-167.
• Mumcuoğlu, Ö. (2002). Bar-On Duygusal Zekâ Testi (Bar-On Emotional Quotient Inventory – Bar-On EQ-i)’nin Türkçe Dilsel Eşdeğerlik, Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Oleron, P. (1994). Zekâ. (E. Güngören, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Petrides, V. and Furnham, A. (2000). Gender differences in measured and selfestimated trait emotional intelligence. Sex Roles, 42(5/6), 449-461.
• Saban, A. (2005). Çoklu Zekâ Teorisi ve Eğitimi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Temizkan, R. (2005). Turist Rehberlerinin Türkiye İmajını Algılamaları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
• Titrek, O. (2007). IQ’dan EQ’ya Geçiş. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Tram Susanna, Thomas Sy ve Linda A. O’Hara. (2006). Relation of employee and manager emotional intelligence to job satisfaction and performance. Journal of Vacational Behavior, 68(3), 461-473.
• Tufan, Ş. (2011). Geliştirilen duygusal Zekâ Eğitim Programlarının Ortaöğretim Dokuzuncu Sınıf Öğrencilerinin Duygusal Zekâ Düzeylerine Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Tuna, Y. (2008). Örgütsel İletişim Sürecinde Yöneticilerin duygusal Zekâ Yeterlilikleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Ulutaş, İ. (2005). Anasınıfına Devam Eden Altı Yaş Çocuklarının Duygusal Zekâlarına Duygusal Zekâ Eğitiminin Etkisinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yıldırım, B. Neşet (2012). Liderlik Özellikleri ve Liderlik Tarzlarının Duygusal Zekâ Perspektifinden İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.