Kırsal Turizm İçerisinde Stk'ların Yerel Ekonomik Kalkınmadaki İşbirliği ve Rolü: İsmayıllı Örneği

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 2, 62 - 83, 27.12.2023

Shahın Azadalıyev , İsmail Kızılırmak

Öz

Kırsal turizm, kırsal istihdamın, bölge sakinlerinin refahının ve kırsal alanların büyümesinin bir yöntemidir. Sanayileşmiş ülkelerde bu tür turizm bölgenin doğal kaynaklarına ve yerel halkın yaşam tarzına uygun olarak inşa edilen ve köylerin uzun vadeli kalkınmasına katkısıyla desteklenen bir sektördür. Azerbaycan’da İsmayıllı bölgesi kırsal turizm faaliyetlerinin yoğun olduğu bir bölgedir. Çalışma, İsmayıllı örneğini kullanarak STK’ların kırsal turizmdeki işbirliğini ve işlevini incelemektedir. Bu araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden olan görüşme tekniği ile sivil toplum kuruluşları ve turizm sektöründeki uzmanlarla yapılan online görüşmeler, konuyla ilgili alana katkı sağlayacak bilgilere ve öngörülere ulaşılmıştır. Ayrıca, literatür taraması yapılarak, kırsal turizm alanındaki mevcut bilimsel çalışmalar ve yayınlar incelenmiş ve ikincil veri kaynaklarından da faydalanılmış olup, resmi istatistikler kullanılarak, araştırmanın kapsamı ve güvenilirliği artırılmıştır. Bu çalışmada, sivil toplum kuruluşlarının (STK’lar) ve diğer ilgili kurumların, kırsal turizmin geliştirilmesi ve yerel girişimciliğin teşvik edilmesi için işbirliği içinde çalışmaları gerektiği vurgulanmaktadır. Çalışmada, yerel yönetimlerin ve STK’ların kırsal turizm ve yerel girişimcilik alanında ortak projeler ve programlar geliştirmesi, bürokratik engelleri azaltması, uygun finansman ve destek mekanizmaları sağlaması, eğitim ve bilinçlendirme faaliyetleri düzenlemesi ve etkili tanıtım ve pazarlama stratejileri geliştirmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kırsal Turizm, Sivil Toplum Kuruluşları, Kalkınma, İsmayıllı

Cooperatıon and The Role of Nongovernmental Organısatıons in Local Economıc Development in Rural Tourism: The Case of Ismayıllı

Öz

Rural tourism is a method of rural employment, the welfare of residents and the growth of rural areas. In industrialised countries, this type of tourism is a sector that is built in accordance with the natural resources of the region and the lifestyle of local people and is supported by its contribution to the long-term development of villages. In Azerbaijan, Ismayilli region is a region where rural tourism activities are intensive. The study examines the cooperation and function of NGOs in rural tourism using the example of Ismayilli. In this study, online interviews with NGOs and experts in the tourism sector using the interview technique, which is one of the qualitative research methods, have provided information and insights that will contribute to the field. In addition, by conducting a literature review, existing scientific studies and publications in the field of rural tourism have been examined and secondary data sources have been utilised, and the scope and reliability of the research have been increased by using official statistics. In this study, it is emphasised that non-governmental organisations (NGOs) and other relevant institutions should work in cooperation to develop rural tourism and encourage local entrepreneurship. The study recommends that local governments and NGOs should develop joint projects and programmes in the field of rural tourism and local entrepreneurship, reduce bureaucratic barriers, provide appropriate financing and support mechanisms, organise training and awareness-raising activities, and develop effective promotion and marketing strategies.

Anahtar Kelimeler

Rural Tourism, Non-Profit Organization, Development, Ismayilli

Kaynakça

• Abadov, M. (2014). Azerbaycan Turizmi ve Kalkınma Sorunları. Doğu Batı yayınevi.
• Abdullayev, Z. (2022). Azerbaycan Cumhuriyeti’nde Başlıca Sivil Toplum Kuruluşları: Mevcut Durum. Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi. 5(4), 1-26.
• Ahişapaoğlu, S. & Çeltek, E. (2006). Sürdürülebilir Kırsal Turizm. Gazi Kitapevi.
• Akatay, A. & Harman, S. (2014). Sivil Toplum Kuruluşları: Yönetim, Yönetişim ve Gönüllülük. Ekin Yayınevi.
• Akıncı, Z. & Sönmez, N. (2015). Engelli Bireylerin Erişilebilir Turizm Beklentilerinin Değerlendirilmesine Yönelik Nitel Bir Araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi. 26(1), 97-113. doi.org/10.17123/atad.vol26iss195912.
• Arısoy, N.Ö. (2021). Kamu Kurumlarının ve Sivil Toplum Kuruluşlarının Şanlıurfa’nın Turizm Potansiyeline Bakışı. (Yüksek lisans tezi). Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
• Asadov, A.M. (2009). Belediye Bütçeleri İçin Bir Gelir Kaynağı Olarak Azerbaycan Cumhuriyeti’nde Kırsal Turizmin Geliştirilmesi. AMEA Haberleri, İktisadi Bilimler Dizisi. 2, 52-55.
• Aslan, E. (2017). Kırsal Turizmde Yenilik ve Kırsal Turizm İşletmecilerinin Bireysel Yenilikçilik Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler (Katılımcılara ve İşletmecilere İlişkin) Açısından İncelenmesi: Kocaeli/Kartepe Örneği. (Yüksek Lisans Tezi). Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırklareli.
• Aslan, S. (2010). Sivil Toplum ve Demokrasi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 15(2), 357-374.
• Aydın, E. & Selvi, M.S. (2012). Kırsal Turi̇zmde Yerel Si̇vi̇l Toplum Kuruluşlarının Rolü: Düzce İli̇ Örneği. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi. 2(2), 145-155.
• Bayramli, G. & Aliyev, V. (2020). Econometric Analysis of Tourist Demand in the Absheron Peninsula (Baku-Azerbaijan). Research in World Economy. 11(3), 251-260.
• Bekci, M. & Şahin, S. (2019). Sürdürülebilir Turizm Kapsamında Faaliyet Gösteren Sivil Toplum Kuruluşları Üzerine Bir İnceleme. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 19(1), 81-105. doi.org/10.11616/basbed.vi.510867.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem Yayın Evi.
• Ceylan, S. & Bulut, İ. (2020). Kırsal Yerel Halkın Turizmden Ekonomik Olarak Yararlanma Durumu: Salda Gölü Örneği. Mediterranean Journal of Humanities. 10, 61–78. doi:10.13114/mjh.2020.518
• Creswell, J. W. & Poth, C. N. (2016). Qualitative Inquiry and Research Design: Choosing Among Five Approaches. Sage publications.
• Çaha, Ö. (2005). Sivil Toplum Üstüne. Sunar, Lütfi. (Editör). Sivil Toplum ve Demokrasi. Kaktüs Yayınları, 9-22.
• Çeken, H., Karadağ, L. & Dalgın, T. (2007). Kırsal Kalkınmada Yeni Bir Yaklaşım Kırsal Turizm ve Türkiye’ye Yönelik Teorik Bir Çalışma. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. 8(1), 1-14.
• Çeken, H., Uçar, M. & Dalgın, T. (2012). Kırsal Turizmin Gelişimi Konusunda Yerel Halkın Algıları: Fethiye Yöresi Örneği. Turar Turizm ve Arastırma Dergisi. (1), 4-28.
• Doğan, S. & Özaslan, Y. (2017). Kırsal Alan Gelişimi Açısından Kırsal Turizm ve Kırsal Turizmin Dünyadaki Durumu. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4 (Special Edition). 61-78.
• Finnetty, S. (2000). Analyzing the roles of Local Non-Governmental Organizations (NGOs) in Sustainable Tourism: A Case Study of Belize, Central America. (Master Thesis). Wilfrid Laurier University.
• Hall, D. & Mitchell, M. (2005). Rural Tourism Business as Sustained and Sustainable Development. Rural Tourism and Sustainable Business. 26(1), 351-357.
• Harman, S. (2014). Sivil Toplum Kuruluşlarının Turizm Sistemindeki İşlevleri Üzerine Bir İnceleme/A Theoretical Review on Functions of Non-Governmental Organizations in The Tourism System. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 11(26), 343-360.
• Holden, A. & Mason, P. (2005). Special Issue: NGOs and Sustainable Tourism. Journal of Sustainable Tourism. (13), 421-519.
• Hüseyn, A. (2021). Kırsal Turizmin Ülkenin Sosyo-Ekonomik Kalkınmasına Etkilerinin Değerlendirilmesi. Tarım Ekonomisi. 2(36), 93-103.
• Hüseyn, R.Z. (2008). Tarımın Çok İşlevliliği: Küresel Ekonomik Sistemdeki Yeri ve Rolü. MBM yayınevi.
• Karadağ, E.Y. (2017). Sosyal Hizmet Disiplini ve Sivil Toplum İlişkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Kaya, Ö. (2008). Sivil Toplum Kuruluşları ve Kalkınma. (Yeterlilik Tezi). T.C. İçişleri Bakanlığı Dernekler Dairesi, Ankara.
• Kennedy, K. & Dornan, D. A. (2009). An Overview: Tourism Non-Governmental Organizations and Poverty Reduction in Developing Countries. Asia Pacific Journal of Tourism Research. 14(2), 183-200. doi.org/10.1080/10941660902847237.
• Kökdal, G. (2021). Yerel Halkın Kırsal Turizme Yönelik Algıları: Isparta Örneği. (Yüksek Lisans Tezi). Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Burdur.
• Küçük, M. & Güneş, G. (2013). Yerel Kalkınmada Bir Etken Olarak Turizm: Yerel Sivil Toplum Kuruluşlarının Görüşleri.
• Madatova, A. (2020). Azerbaycan Cumhuriyeti’nde Sürdürülebilir Turizm Gelişimin Esas Yönleri. Felsefe, Sosyoloji ve Psikoloji Bilimleri. 11(4), 346-350.
• Malikova, A. (2021). İsmayıllı (Azerbaycan) Bölgesinde Turizm Potansiyelinin Belirlenmesine Yönelik Çalışma. (Yüksek lisans tezi). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• Mayılov, C. (2023). Uluslararasi İlişkilerde Sivil Toplum Kuruluşlarinin Yeri ve Rolü: Azerbaycan Örneği. (Yüksek lisans tezi). Karabük Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Karabük.
• Mehdiyev, R. (2005). Azerbaycan, Küreselleşmenin Talepleri. DA Yayıncılık.
• Önsoy, M. (2011). Bir Varoluş Mücadelesi: Glasnost’tan Günümüze Azerbaycan Sivil Toplum Kuruluşları. Orta Asya ve Kafkasya Araştırmaları. 11, 90-110.
• Özan, M. B., Polat, H. & Şener, G. (2016). Sivil Toplum Kuruluşlarının Eğitimdeki Yeri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 25(1), 59-70. doi.org/10.18069/fusbed.58823.
• Sharpley, R. (2002). Rural Tourism and The Challenge of Tourism Diversification: The case of Cyprus. Tourism Management. 23(3), 233-244. doi.org/10.1016/S0261-5177(01)00078-4.
• Sharpley, R. (2004). Tourism and The Countryside. A Companion to Tourism. 374-386.
• Simpson, M. C. (2008). Community Benefit Tourism Initiatives - A Conceptual Oxymoron?. Tourism Management. 29(1), 1-18. doi.org/10.1016/j.tourman.2007.06.005.
• Soltanova, H. (2015) Azerbaycan Respublikasında Turizm ve Onun İnkişafı. AzTU yayınevi.
• Soykan, F. (1999). Doğal Çevre ve Kırsal Kültürle Bütünleşen Bir Turizm Türü: Kırsal Turizm. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi. (10), 67-75.
• Soykan, F. (2000). Kırsal Turizm ve Avrupa’da Kazanılan Deneyim. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi. 11(1), 21-33.
• Şekeraliyev, A.S. & Şekeraliyev, G.A. (2016). Azerbaycan Ekonomisi: Gerçekler ve Perspektifler. TURKHAN, NPB. Şit, M., Kaya, K., Sevinç, M. R., Sevinç, G. & Asoğlu, V. (2015). Kırsal Kalkınma Bağlamında Şanlıurfa İlinin Kırsal Turizm Potansiyelinin Değerlendirilmesi. Avrasya Uluslararası Turizm Kongresi’nde sunulmuş bildiri, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Talas, M. (2014). Sivil Toplum Kuruluşları ve Türkiye Perspektifi. Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi. 29, 387-401.
• Telfer, D. J. & Sharpley, R. (2015). Tourism and Development in the Developing World. Routledge.
• Torun, E. (2013). Kırsal Turizmin Bölge İnsanına Katkıları. Karamanoğlu Mehmetebey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomı̇k Araştırmalar Dergı̇si. 15(24), 31–37.
• Tutar, H. & Sarkhanov, T. (2021). Covid-19 Pandemisi ve Azerbaycan Turizmi: Sektör Temsilcisi Görüşlerinin İncelenmesi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 32(1), 7-18.
• Tutar, H. (2022). Nitel Araştırmalarda Geçerlilik ve Güvenilirlik: Bir Model Önerisi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 22 (Özel Sayı 2), 117-140. doi.org/10.18037/ausbd.1227323.
• Ulucan, E. & Kızılırmak, İ. (2020). Kırsal Turizmde Sivil Toplum Kuruluşlarının Yeri ve Önemi. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi. 4(1), 729-745.
• Wearing, S., McDonald, M. & Ponting, J. (2005). Building a Decommodified Research Paradigm in Tourism: The Contribution of Ngos. Journal of Sustainable Tourism. 13(5), 424-439. doi.org/10.1080/09669580508668571.
• Wood, M. (2002). Ecotourism: Principles, Practices and Policies for Sustainability. UNEp.
• Zobena, A., Sumane, S. & Kalnina, A. (2005). Rural Tourism in Latvia: Rauna Tourism Association. Berlin: Case Study Report of The IDARI Project.
• www.ismayıllı.mct.gov Erişim tarihi: 18.03.2023.
• http://www.gdrc.org/uem/eco-tour/ngo4.pdf Erişim tarihi: 18.03.2023.
• http://www.e-qanun.az/framework/13653 Erişim tarihi: 19.03.2023.
• https://culture.gov.az/az/umumi-xeberler/qeyri-hokumet-teskilatlarinin-medeniyyetin-davamli-inkisafinda-rolu-movzusunda-smayilli-seherinde-regional-musavire-kecirilmisdir Erişim tarihi: 25.03.2023.
• https://az.wikipedia.org/wiki/%C4%B0smay%C4%B1ll%C4%B1_rayonu. Erişim tarihi: 23.04.2023.
• https://tourism.gov.az/uploads/documents/2022_statistika/%C4%B0llik_turizm_statistikas%C4%B1_2021.pdf Erişim tarihi: 24.04.2023.
• https://www.stat.gov.az/source/regions/ Erişim tarihi: 24.04.2023.
• https://www.aqsia.az/about-1 Erişim tarihi: 24.04.2023.
• http://www.anl.az/down/meqale/yeni_az/2016/yanvar/471960.htm. Erişim tarihi: 24.04.2023.
• http://ismayilli-ih.gov.az/az/news/1280.html Erişim tarihi: 24.04.2023.
• http://ismayilli-ih.gov.az/az/news/1248.html Erişim tarihi: 25.04.2023.
• http://ismayilli-ih.gov.az/az/news/2285.html Erişim tarihi: 25.04.2023.
• https://qht.az/details/az/16333 Erişim tarihi: 25.04.2023.
• https://qht.az/details/az/16260 Erişim tarihi: 25.04.2023.
• https://qht.az/details/az/16113 Erişim tarihi: 25.04.2023.
• https://ismayillimuzeyi.jimdofree.com/ismayilli-haqqinda/ Erişim tarihi: 22.08.2023
• https://aybilet.az/ismayilli/ Erişim tarihi: 22.08.2023