A Descriptive Research on Gender-based Problems, Challenges Experienced by Female Tourist Guides and Solution Suggestions

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 1, 21 - 40

Sila Karacaoğlu

Öz

Women employed in the tourism industry and related sub-sectors sometimes face gender-related problems and challenges, as in many other fields. This can have a negative impact on both tourists' satisfaction and experience, as well as the careers of tourist guides. Therefore, it is important to focus on the challenges and difficulties and try to find realistic solutions to them. This study aims to reveal the gender-related problems experienced by female in the tourist guiding profession, offer solutions to overcome these problems, and contribute to the related literature. A semi-structured interview, which is a qualitative approach, was preferred as a data collection method. Between 28 March-26 April, 2024 the researcher used purposive and snowball sampling methods to send questionnaires via e-mail and other digital platforms to professional female tourist guides who agreed to participate in the study. The answers received from 16 female tourist guides were examined by the researcher and subjected to descriptive analysis. The findings indicate that all of the guides who participated in the study have encountered various gender-based negative situations, and the majority of them think that the profession is male-dominated. On the other hand, it is possible to categorize the gender-based problems and challenges perceived by female tourist guides under three headings: (1) the structure of the sector, (2) the structure of society and family, and (3) the nature of women. Finally, based on the findings of the study and the related literature, some solutions to the gender-related problems faced by female tourist guides are presented.

Anahtar Kelimeler

Professional Tourist Guidance, Female Tourist Guides, Gender, Challenges, Solutions, Turkey.

Kadın Turist Rehberlerinin Yaşadıkları Cinsiyet Kaynaklı Sorunlar, Engeller ve Çözüm Önerileri Üzerine Betimsel Bir Araştırma

Öz

Pek çok farklı alanda olduğu gibi turizm endüstrisi ve buna bağlı alt sektörlerde çalışan kadınlar, zaman zaman cinsiyet kaynaklı bazı sorunlar ve engellerle karşı karşıya kalmaktadır. Söz konusu durum, hem turistlerin memnuniyetini ve deneyimini hem de turist rehberlerinin kariyerlerini olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Bu nedenle, zorluklara ve güçlüklere odaklanmak ve bunlara gerçekçi çözümler bulmaya çalışmak önemlidir. Bu araştırma, turist rehberliği mesleğinde kadınların yaşadığı cinsiyet kaynaklı sorunları ortaya koymayı; söz konusu sorunların giderilmesine yönelik çözüm önerileri sunmayı ve ilgili literatüre katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Veri toplama yöntemi olarak nitel bir yaklaşım olan yarı-yapılandırılmış görüşme türü tercih edilmiştir. Amaçlı ve kartopu örnekleme yöntemleriyle 28.03.2024-26.04.2024 tarihlerinde soru formları araştırmaya katılmayı kabul eden profesyonel kadın turist rehberlerine elektronik posta ve diğer dijital platformlar aracılığıyla iletilmiştir. 16 kadın turist rehberinden alınan cevaplar araştırmacı tarafından incelenmiş ve betimsel analize tabi tutulmuştur. Bulgular, araştırmaya katılım sağlayan rehberlerin tamamının çeşitli cinsiyet kaynaklı olumsuz durumlarla karşılaştıklarına ve büyük çoğunluğu mesleğin erkek egemen olduğunu düşündüklerine işaret etmektedir. Öte yandan, kadın turist rehberlerinin algıladıkları cinsiyet kaynaklı sorun ve engelleri; (1) sektör yapısına (2) toplum ve aile yapısına ve (3) kadınların doğasına ilişkin olarak üç başlık altında toplamak mümkündür. Çalışma kapsamında son olarak araştırmadan elde edilen bulgular ve ilgili alan yazından yola çıkarak kadın turist rehberlerinin karşılaştığı cinsiyet kaynaklı sorunlara bir takım çözüm önerileri sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Profesyonel Turist Rehberliği, Kadın Turist Rehberleri, Cinsiyet, Sorunlar, Türkiye.

Kaynakça

• Ababneh, A. (2017). Tourist guides and job related problems, analysis and evidence from Jordan. Journal of Quality Assurance in Hospitality & Tourism, 18(2), 200-217.
• Abd El Kafy, J. (2020). Challenges facing tour guide profession and their impacts on the Egyptian guides performance. Journal of Association of Arab Universities for Tourism and Hospitality, 19(3), 113-130.
• Akbulut, O. (2006). Ege Bölgesi’ndeki profesyonel turist rehberlerinin mesleki sorunları ve çözüm önerilerine yönelik bir araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
• Akgündüz, Y. & Eser, S. (2022). The effects of tourist incivility, job stress and job satisfaction on tourist guides’ vocational commitment. Journal of Hospitality and Tourism Insights, 5 (1), 186-204.
• Alrawadieh, Z., Demirdelen Alrawadieh, D., Olya, H., Erkol Bayram, G., & Kahraman, O. C. (2021). Sexual harassment, psychological well-being, and job satisfaction of female tour guides: The effects of social and organizational support, Journal of Sustainable Tourism,1, 1-19.
• Aloudat, A. S. (2010). The worldview of tour guides: A grounded theory study. Unpublished Doctoral Dissertation, University of Bedfordshire, UK.
• Aloudat, A. S. (2017, March). Being in the minority: The challenges of being a female tour guide in Jordan. In Networked innovations in guided tours. 5th International Research Forum on Guided Tours (pp. 26-43).Denmark.
• Aloudat, S. A., Black, R., & Everett, S. (2020). Tour guides’ perspectives on their work and life: A case study of Jordanian tour guides. In G. Yildirim, O. Ozbek;, C. Caglar Kilinc, & A. Tarinc (Eds.), Cases on tour guide practices for alternative tourism (pp. 18–38). IGI Global Publisher of Timely Knowledge.
• Ap, J. & Wong, K. (2001). Case study on tour guiding: Professionalism, issues and problems. Tourism Management, 22, 551-563.
• Arslan, A., & Şimşek, G. (2018). Kadın turist rehberlerinin yaşadıkları mesleki sorunlar: Aydın turist rehberleri örneği. Journal of Travel & Tourism Research, 13, 23-49.
• Ateş, M., Kazan, İ. & Soybalı, H. H. (2022). Turist rehberliğinde ayrımcılık: Kadın turist rehberlerine yönelik bir uygulama. Turist Rehberliği Dergisi, 5(1), 1-16.
• Ballenger, C. I. (2021). A Phenomenological Study of How Tourism Impacts Work, Family, and Well-Being of Peruvian Tour Guides. Unpublished Doctoral Dissertation, The Chicago School of Professional Psychology, USA. Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: Nitel bir araştırma nasıl yapılır? Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388.
• Barakazi, M. (2022). Profesyonel turist rehberleri tarafından algılanan sorunlar üzerine bir çalışma. Avrasya Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(2), 68-80.
• Batman, O. (2003). Türkiye’deki profesyonel turist rehberlerinin mesleki sorunlarına yönelik bir araştırma. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 117-134.
• Büyüktepe, H. S., Gökdemir, S., & Korkmaz, H. (2019). Turist rehberlerinin sorunları üzerine nitel bir araştırma: Çanakkale örneği. Journal of Travel and Tourism Research, (14), 94-117.
• Chilembwe, J. M., & Mweiwa, V. (2014). Tour guides: Are they tourism promoters and developers? Case study of Malawi. International Journal of Research in Business Management, 2(9), 29-46.
• Chowdhary, N., & Prakash, M. (2010). Tour guiding in India: A case study. European Journal of Tourism and Research, 3(1), 67-84.
• Çetin, G. & Kızılırmak, İ. (2012). Türk turizminde kokartlı turist rehberlerinin mevcut durumunun analizi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 14(2), 307-318.
• Demirdelen Alrawadieh, D. (2021). Kadın turist rehberlerinin karşılaştıkları sorunların belirlenmesine yönelik bir araştırma. Journal of Hospitality and Tourism Issues, 3(1), 1- 15.
• Demirel, N., Yumuk, Y., & Hacıoğlu, N. (2021). İş-aile rol çatışması ve kariyer devamlılığı ilişkisi: Kadın turist rehberleri üzerine bir değerlendirme. Turist Rehberliği Dergisi, 4(1), 48-63.
• Dumanlı, Ş., & Köroğlu, Ö. (2018). Turist rehberlerinin stresle başa çıkma tarzları ile mizah tarzları arasındaki ilişkinin belirlenmesi, Journal of Yaşar University, 13(52), 328-342.
• Ercenk, G. (1992). Turist rehberliği mesleğinin sorunları ve çözüm önerileri. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(1), 14-16.
• Erana, P. L. L. C., Tariga, J. N., & Baguilat, L. G. R. Praxis and challenges of tour guides in Quirino province, Philippines. International Journal of Tourism & Hospitality Reviews, 8 (2), 8-18.
• Erkol Bayram G. (2020). Women as tour guide: A sample from Turkey. In Women Empowerment in the World (Various Sectors). Eds. Gupta E.A.¸Gujrati, R &Uygun, H.) (pp. 70-83). Tradepreneur Global Academic Platform, UK. Erkol Bayram, G., İpar, M. S., Keskin, M. & Ak, S. (2018, Nisan 27-28). Kadın rehberlerin toplumsal rolleri ve çalışma yaşamında karşılaştıkları cinsiyet temelli sorunlar. I. Turizm Rehberliği Kongresi, Balıkesir, Türkiye.
• Eser, S. & Şahin, S. (2021). Turist rehberliği mesleğinde yaşanan güncel sorunlar üzerine bir inceleme. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(2), 1344-1355.
• Gültekin, S., & Icigen, E. (2019). A research on professional tour guides emotional intelligence and problem-solving skills. Journal of Quality Assurance in Hospitality & Tourism, 20(2), 230-258.
• Gümüş Dönmez, F. G., Gürlek, M., & Karatepe, O. M. (2023). Does work-family conflict mediate the effect of psychological resilience on tour guides’ happiness?. International Journal of Contemporary Hospitality Management. Vol. ahead-of-print No. ahead-of-print. https://doi.org/10.1108/IJCHM-01-2023-0077.
• Güzel, Ö., Türker, A. & Şahin, İ. (2014). Profesyonel turist rehberlerinin algıladıkları mesleki engelleri belirlemeye yönelik bir araştırma. Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, 2, 173-190.
• Güzel, F. Ö., & Köroğlu, Ö. (2015). Turist rehberlerinin mesleklerine yönelik pozitif ve negatif yönlü algılarının içerik analizi yöntemi ile belirlenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 16(1), 155-174.
• Güzel, F. Ö., & Şahin, İ. (2018). Turist rehberlerinin bakış açısıyla Türkiye'de yaşanan olumsuz güncel gelişmelerin mesleğe etkileri ve çözüm önerileri. İçinde Turist Rehberliği Üzerine Güncel Araştırmalar Eds: Hacıoğlu N, Avcıkurt C., Kılıç A &, Ulusoy Yıldırım H. (ss. 427-445) Ankara: Detay Yayıncılık.
• Hacıoğlu, N., Saylan, U. & Sümbül, G. (2018). Türkiye’deki profesyonel turist rehberlerinin sorunları ve çözüm önerilerine yönelik bir araştırma. İçinde Turist Rehberliği Üzerine Güncel Araştırmalar Eds: Hacıoğlu N, Avcıkurt C., Kılıç A &, Ulusoy Yıldırım H. (446-455). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Hlanyane, T. M., & Acheampong, K. O. (2017). Tourism entrepreneurship: the contours of challenges faced by female-owned BnBs and Guesthouses in Mthatha, South Africa. African Journal of Hospitality, Tourism and Leisure, 6(4), 1-17.
• Hu, W., & Wall, G. (2013). Tour guide management in Hainan, China: Problems, implications and solutions. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 18(3), 205-219.
• Hwang, J., & Lee, J. (2019). Relationships among senior tourists’ perceptions of tour guides’ professional competencies, rapport, satisfaction with the guide service, tour satisfaction, and Word of mouth. Journal of Travel Research, 58(8), 1331-1346.
• İlhan, Y. & Soybalı, H. H. (2018). Turist rehberlerinin mesleki sorunları üzerine bir araştırma. Turist Rehberliği Dergisi, 1(1), 13-23.
• Kabii, F., Okello, M. M., & Kipruto, N. (2017). Effects of tour guides training on their performance in Kenya. Journal of Tourism and Hospitality Management, 5(6), 233-250.
• Karacaoğlu, S. & Sert, A. N. (2018). Turist rehberlerinin mesleki sorunları üzerine bir araştırma: Kapadokya örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(3), 81-99.
• Karakaş, B. (2018). Turist rehberlerinin mesleki sorunları ve çözüm önerileri: İstanbul örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Karamustafa, K., & Çeşmeci, N. (2006). Paket tur operasyonunda turist rehberlerinin karşılaştıkları yönetsel sorunlar üzerine bir araştırma. Anatolia: Turizm Arastirmalari Dergisi, 17(1), 70-86.
• Karamustafa, K. & Kılıçhan, B. (2019). Delphi yöntemi ile profesyonel turist rehberliği mesleğine ilişkin sorunların tespit edilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(4), 1348- 1365.
• Köroğlu, Ö., Şahin, S., & Tetik, N. (2007, Eylül). Turizm sektöründe bayan çalışanların sorunları: Bayan profesyonel turist rehberlerinin karşılaştıkları sorunları belirlemeye yönelik sınırlı bir örneklem üzerinde araştırma. Sakarya Üniversitesi Karasu Meslek Yüksekokulu I. Ulusal Türkiye Turizmi Kongresi Bildiri Kitabı, (ss. 719-739). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Köroğlu, Ö., Ulusoy Yıldırım, H. & Balıkoğlu, A. (2020). Kadın turist rehberlerinin mesleki sorunlarının belirlenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 31, 26-40.
• Mak, A. H., Wong, K. K., & Chang, R. C. (2011). Critical issues affecting the service quality and professionalism of the tour guides in Hong Kong and Macau. Tourism Management, 32(6), 1442-1452.
• March, B. (2022). Giving voice to Australian professional tour guides: Perspectives of their challenges & expectations. William Angliss Research Repository.
• Masadeh, M., Al-Ababneh, M., Al-Sabi, S., & Allah, M. H. (2018). Female tourist guides in Jordan: Why so few. European Journal of Social Sciences, 56(2), 89-102.
• Mason, M. (2010). Sample size and saturation in Phd studies using qualitative interviews. Forum: Qualitative Social Research, 11(3), 1-19.
• Meged, J. (2017). Guides Crafting Meaning in a Flexible Working Life. Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 17(4): 374-387.
• Melia, D. (2017). A career in tour guiding: A case study of Dublin, Ireland. Conference Papers (pp1-31).Technological University Dublin, Ireland.
• Mohammed, S. B. (2018). Women empowerment in the tourism sector; Female tour guide in Egypt. Journal of Association of Arab Universities for Tourism and Hospitality, 15(3), 74-78.
• Mousa, M., Abdelgaffar, H., Salem, I.E., Chaouali, W., & Elbaz, A.M. (2023), From harasser tourists to above the law managers: female tour guides strategies for coping with sexual harassment, Asia-Pacific Journal of Business Administration, 35 (9), 3172-3192.
• Öter, Z. & Sonuç, N. (2014). Cultural Heritage Interpretation in Gender Context: Case of Female Tourist Guides in Turkey. Heritage, Tourism and Hospitality: International Conference (pp. 66-77). Istanbul: Boğaziçi University.
• Özkan, B. İ. (2022). Van ilinde yaşayan profesyonel turist rehberlerinin meslek sorunları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (57), 1-16.
• Prakash, M., & Chowdhary, N. (2010). What are we training tour guides for?: India. Turizam, 14(2), 53-65.
• Prakash, M., Chowdhary, N., & Sunayana, (2010). Tour guides: Roles, challenges and desired competencies: A review of literature, International Journal of Hospitality and Tourism Systems, 3(1), 1- 12.
• Prakash, M., Chowdhary, N. & Sunayana. (2011). Tour Guiding: Interpreting the Challenges. Tourismos: An International Multidisciplinary Journal of Tourism, 6(2): 65-81.
• Pelit, E. & Katırcıoğlu, E. (2018). Turist rehberliği mesleğinde taraflar açısından yaşanan sorunlar üzerine bir değerlendirme. Turist Rehberliği Dergisi, 1(2), 74-94.
• Rabotić, B. (2010, 4-5 March,). Tourist Guides. In Contemporary Tourism, International Conference On Tourism And Environment, (pp. 353-364). Philip Noel-Baker University, Sarajevo, Bosnia & Herzegovina. Shidende, D. M., Kaijage, S. F., & Möbs, S. (2019). Towards enhancing tour guide professionalism in Tanzania through a tour guide portal. African Journal of Hospitality, Tourism and Leisure, 8(4), 1-25.
• Susanty, S., Idrus, S., Sriwi, A., Paturusi, S. A., & Antara, M. (2021). Female tour guides in Lombok, Indonesia: Their existence and barriers. Asia-Pacific Journal of Innovation in Hospitality & Tourism, 10 (3), 123-136.
• Taştan, H. & Genç, E. (2017). Turist rehberlerinin yaşadıkları mesleki zorlukların cinsiyete ve yıllara Göre İncelenmesi (ss. 857-867). The First International Congress on Future of Tourism: Innovation, Entrepreneurship and Sustainability (Futourism), Mersin, Türkiye.
• Toriyama, J. (2004). Living with family and foreigners: Egypt female tourist guides’ narratives on their family, work, and identity. Unpublished Master Thesis, American University, Cairo, Egypt.
• Tsaur, S. H. & Lin, W. R. (2014). Hassles of tour leaders. Tourism Management, 45, 28-38.
• Turan, A. (2017). The role of tour guides in opening the eyes of tourists during a slum experience. In 5th International Research Forum on Guided Tours Conference (pp.58-69), Denmark.
• Turist Rehberleri Odaları Birliği–TUREB (2024). Rehber İstatistikleri. https://www.tureb.org.tr/tr/RehberIstatistik/ (Erişim: 07.02.2024).
• Ulusoy Mutlu, H., Balıkoğlu, A., Akgül, O., & Köroğlu, Ö. (2024). Turist Rehberlerinin Karşılaştıkları İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(1), 338-355.
• United Nations World Tourism Organisation-UNWTO (2019). Global Report on Women in Tourism. 2 nd Edition. UNWTO, Madrid, Spain.
• Wang, K. C., Jao, P. C., Chan, H. C., & Chung, C. H. (2010). Group package tour leader’s intrinsic risks. Annals of Tourism Research, 37(1), 154-179.
• Xu, Y. & McGehee, N. G. (2017). Tour guides under zero fare mode evidence from China. Current Issues in Tourism, 20(10), 1088-1109.
• Yarcan, Ş. (2007). Profesyonel turist rehberliğinde mesleki etik üzerine kavramsal bir değerlendirme. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 18(1), 33-44.
• Yazıcıoğlu, İ. Tokmak, C., & Uzun, S. (2008). Turist rehberlerinin rehberlik mesleğine bakışı. Üniversite ve Toplum Dergisi, 8 (2), 1-19.
• Yazıt, H. ve Demirdelen, D. (2018). Turizm sektöründe cam tavan sendromu ve kadın. İçinde Erkol Bayram G., Bayram A. T., & Altınöz Sürücü, Ö. (Eds). Turizm ve Kadın (pp. 155-162). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Yenipınar, U., Çınar, B. & Bak, E. (2017). Turist Rehberliği Eğitimi ve Mesleğin Güncel Sorunları ve Çözüm Önerileri (ss. 656-666), 3. Turizm Şurası, Ankara, Türkiye.
• Yenilmez İnce M., Yıldırım, G., & Çağlar, C. (2021). Challenges faced by female tourist guides and suggested solutions. In Tourism Studies and Social Sciences (Eds.) Vilian Krystev, Sabriye Çelik Uğuz, Recep Efe & Erol Kapluhan). (pp: 144-160). St. Kliment Ohridski University Press. Sofia, Bulgaria.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (8. Tıpkı Basım). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yuni, L. K. H. K., Putra, I. N. D., Budiarsa, M., Sari, N. P. R., Sudiarta, I. N., & Subadra, I. N. (2023). Investigating the motivations of Balinese women working as tour guides in Bali-a world cultural tourism destination. Resmilitaris, 13(3), 2423-2441.
• Zafarghandi, M.M (2016). Iranian female tour guides’ perceptions of working in the tourism industry, http://umu.diva-portal.org/smash/get/diva2:958214/FULLTEXT01.pdf
• Zengin, B., Erkol, G., & Eker, N. (2014, Kasım). Rehberlik mesleğinde bir engel olarak cinsiyet ayrımcılığı: Bayan turist rehberleri üzerine bir araştırma (ss. 1144-1159). 15. Ulusal Turizm Kongresi Bildiri Kitabı, Gazi Üniversitesi, Ankara: Nobel Yayıncılık.