Genç Erişkin Bireylerde Algılanan Ebeveyn Tutumları ile Duygusal Zekâ ve Öfke Kontrolü Arasındaki İlişki

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 3, 199 - 213, 20.09.2023

Müge Ağır Ezgin , Bahar Akoğlu

Öz

Bu çalışmanın amacı, genç erişkin bireylerde duygusal zeka, algılanan ebeveyn tutumları ve öfke kontrolü arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda ilişkisel tarama modeli kullanılarak yapılan çalışmada, sosyodemografik bilgi formu, duygusal zeka ölçeği, algılanan ebeveyn tutumu ölçeği ve sürekli öfke-öfke tarzları ölçeği kullanılmıştır. Çalışmanın evreni İstanbul ilinde yaşayan 20-30 yaş arası genç erişkin bireylerdir. Çalışmanın örneklemi için tesadüfi örnekleme yöntemi ile 20-30 yaş arasında olan 384 kişi belirlenmiştir. Araştırma için toplanan veriler SPSS 25 programıyla analiz edilmiştir. Analiz sonucunda normal dağılımı sağlayan sürekli değişkenler için karşılaştırmalarda T test ve Anova testi kullanılmıştır. Sürekli değişkenler arasındaki ilişki Pearson korelasyon katsayısı ile incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, duygusal zeka, algılanan ebeveyn tutumu ve sürekli öfke arasında ilişki olduğu saptanmıştır. Araştırma sonuçları doğrultusunda kişilerin duygusal zekâlarının gelişimi için algılanan ebeveyn tutumlarının oldukça önemli olduğu görülmüştür. Bu bağlamda, duygu günlüklerinin tutulması hem öfke kontrolü hem de ebeveyn tutumlarının gelişiminde etkili bir yardımcı öğe olabilir. Klinik müdahaleler de duygusal zekayı artırıcı yöntemlerin kullanılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

duygusal zeka, sürekli öfke, algılanan ebeveyn tutumları

The Relationship Between Psychological Well-Being Levels and Psychological Resilience of Married Individuals and Marriage Satisfaction

Öz

The aim of this study is to examine the relationship between emotional intelligence, perceived parental attitudes and anger control in young adults. For this purpose, the sociodemographic information form, emotional intelligence scale, perceived parental attitude scale and trait anger-anger styles scale were used in the study using the relational screening model. The population of the study is young adult individuals between the ages of 20-30 living in Istanbul. For the sample of the study, 384 people between the ages of 20-30 were determined by random sampling method. The data collected for the research were analyzed with the SPSS 25 program. As a result of the analysis, T test and Anova test were used for the comparisons for continuous variables providing normal distribution. The relationship between continuous variables was examined with the Pearson correlation coefficient. According to the results of the research, it was determined that there is a relationship between emotional intelligence, perceived parental attitude and trait anger. In line with the results of the research, it has been seen that perceived parental attitudes are very important for the development of emotional intelligence of individuals. In this context, keeping emotion diaries can be an effective aid in both anger control and the development of parental attitudes. It is recommended to use methods that increase emotional intelligence in clinical interventions.

Anahtar Kelimeler

emotional intelligence, trait anger, perceived parental attitude

Kaynakça

• Albayrak B, Kutlu . (2009). Ergenlerde Öfke İfade Tarzı ve İlişkili Faktörler. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, (2): 57-69.
• Anwer G, Masood S, Younas S, Ahmad M (2019). Parental Rearing Practices as Predictors of Resilience and Emotional Intelligence among Young Adults. Foundation University Journal Of Psychology, 3(2): 1-38. 10.33897/fujp3.2231082019
• Ashgari M S, Besharat M A (2011). The Relation of Perceived Parenting with Emotional İntellegence. Procedia- Socail Behavioral Sciences, (30): 321-235. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2011.10.046
• Baltacı H Ş, Demir K (2012). Pre-service Classroom Teachers’ Emotional İntelligence and Anger Expression Styles. Journal of Theory and Practice, 12(4): 2422-2428.
• Baumrind, D (1966). Effects of Authoritative Parental Control on Child Behavior. Child development, 37(4): 887-907. https://doi.org/10.2307/1126611
• Castillo R, Salguero J M, Fernández-Berrocal P, Balluerka N (2013). Effects of an emotional intelligence intervention on aggression and empathy among adolescents. Journal of adolescence, 36(5): 883-892.
• Cenkseven-Önder F, Yalnızca-Yıldırım S (2020). Duygusal zeka ve saldırganlık arasındaki ilişkide yaşam doyumunun aracı rolü. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1): 30-53.
• Cohen, J (1988). Set Correlation and Contingency Tables. Applied psychological measurement, 12(4): 425-434. https://doi.org/10.1177/014662168801200410
• Demers L A, Handley E D, Hunt R H, Rogosch F A, Toth S L, Thomas K M, Cicchetti D (2019). Childhood Maltreatment Disrupts Brain-Mediated Pathways Between Adolescent Maternal Relationship Quality and Positive Adult Outcomes. Child Maltreatment, 24(4): 424-434. https://doi.org/10.1177/1077559519847770
• Dirik G, Yorulmaz O, Karancı A N (2015). Çocukluk Dönemi Ebeveyn Tutumlarının Değerlendirilmesi: Kısaltılmış Algılanan Ebeveyn Tutumları-Çocuk Formu. Türk Psikiyatri Dergisi, 26(2): 123-130.
• Elkin N, Karadağlı F (2016). Üniversite Öğrencilerinin Öfke İfade Tarzı ve İlişkili Faktörler. Anadolu Kliniği Dergisi, 21(1): 64-71. https://doi.org/10.21673/anadoluklin.180680
• Erikson, E H (1994). Identity and the life cycle. WW Norton.
• Erişen F, Gökkaya F, Yurdalan F (2019). Ergenlerde Öfke, Duygusal Zekâ ve Öz-Duyarlık Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Gençlik Araştırmaları Dergisi, 6(2): 23-44. https://doi.org/10.52528/genclikarastirmalari.1017635
• García-Sancho E, Salguero J M, Fernández-Berrocal P (2014). Relationship Between Emotional İntelligence and Aggression: A systematic Review. Aggression and violent behavior, 19(5): 584-591. https://doi.org/10.1016/j.avb.2014.07.007
• Gönül, E (2008). Kimlik Statülerinin 22-30 Yaşlar Arasındaki Genç erişkinlerin Yaşadığı Kaygı Düzeyi ile İlişkisi. Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, Ekim.
• Harmon-Jones, E., & Sigelman, J. (2001). State Anger and Prefrontal Brain Activity: Evidence That İnsult-Related Relative Left-Prefrontal Activation is Associated With Experienced Anger and Aggression. Journal of personality and social psychology, 80(5): 797.
• Hojjat S K, Rezaei M, Namadian G, Hatami S E, Norozi Khalili M (2017). Effectiveness of Emotional İntelligence Group Training on Anger in Adolescents With Substance-Abusing Fathers. Journal of Child & Adolescent Substance Abuse, 26(1): 24-29. https://doi.org/10.1080/1067828X.2016.1178614
• Johnston, A W (2003). A correlational study of emotional intelligence and aggression in adolescents. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 35(1): 8-12.
• Kaplan Y, Ak T (2018). Ergenlerde Psikolojik Belirtiler ve Problem Davranışlarda Anne-Baba Tutumlarının Rolü. Türkiye Bütüncül Psikoterapi Dergisi, 1(2), 154-171.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Karataş, S., Mercan, Ç. S., & Düzen, A. (2016). Ergenlerin Ebeveyn İlişkilerine Yönelik Algıları: Nitel Bir İnceleme. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(36): 237-258. https://doi.org/10.31795/baunsobed.645231
• Kilic S, Var E C, Kumandas H (2015). Effect of Parental Attitudes on Skills of Emotional Management in Young Adults. Procedia-Social and Behavioral Sciences, (191): 930–934. doi: 10.1016/j.sbspro.2015.04.276
• Kitamura T, Ohashi Y, Murakami M, Goto Y (2013). Anger and perceived parenting: A study of a Japanese population. Psychology and Behavioral Sciences, 2(6): 217-222.
• Kohut, H (1977). The Restoration of the Self. New York: International Universities Press. Lee J S, Chung O B (2002). Children's Emotional İntelligence: Relationships with Parental Attitudes. Korean Journal of child studies, 23(1): 17-35.
• Meesters C, Muris P, Esselink T (1995). Hostility and Perceived Parental Rearing Behaviour. Pers Individ Dif (18): 567–70. https://doi.org/10.1016/0191-8869(94)00181-Q
• Özer, A K (1994). Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzı Ölçekleri Ön Çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 9(31): 26-35.
• Pekaar K A, Bakker A B, van der Linden D, Born M Ph (2018). Self- and Other-Focused Emotional İntelligence: Development and Validation of the Rotterdam Emotional Intelligence Scale (REIS). Personality and Individual Differences, 120, 222-233. https://doi.org/10.1016/j.paid.2017.08.045
• Perris C, Jacobsson L, Lindstro MH et al. (1980). Development of a New Inventory for Assessing Memories of Parental Rearing Behaviour. Acta Psychiatr Scand 50, 154-63. https://doi.org/10.1111/j.1600-0447.1980.tb00581.x
• Pozzi E, Simmons J G, Bousman C A, Vijayakumar N, Bray K O, Dandash O, Whittle S L (2020). The İnfluence of Maternal Parenting Style on the Neural Correlates Of Emotion Processing in Children. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 59(2): 274-282. https://doi.org/10.1016/j.jaac.2019.01.018
• Salovey P, Mayer J D (1990). Emotional İntelligence. Imagination, Cognition and Personality, 9(3): 45-62. https://doi.org/10.2190/DUGG-P24E-52WK-6CDG
• Shalini A, Acharya Y (2013). Perceived Paternal Parenting Style on Emotional İntelligence of Adolescents. Guru Journal of Behavioral and Social Sciences, 1(4): 194-202.
• Shute R, Maud M, McLachlan A (2019). The Relationship of Recalled Adverse Parenting Styles with Maladaptive Schemas, Trait Anger, and Symptoms of Depression and Anxiety. Journal of Affective Disorders, 259, 337-348. https://doi.org/10.1016/j.jad.2019.08.048
• Şanlı D, Öztürk C (2012). Annelerin Çocuk Yetiştirme Tutumlarını Etkileyen Etmenlerin İncelenmesi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 832): 31-48.
• Tanrıöğen A, Türker Y (2019). Rotterdam Duygusal Zekâ Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (47): 348-369. DOI: 10.9779/pauefd.514377
• Tetik S, Ökmen M, Bal V (2014). Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Duygusal Zekâ Düzeyleri ile Öfke Düzeyleri ve Öfke İfade Tarzları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırma Dergisi, 2(1): 17-29
• Törestad, B (1990). What is Anger Provoking? A Psychophysical Study of Perceived Causes of Anger. Aggressive Behavior, 16(1): 9-26.
• Utar K, Farajı H (2022). Psikolojik Sağlamlık, Helikopter Ebeveyn Tutumları ile Psikolojik Dayanıklılık ve Duygusal Zekâ Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. 4. Uluslararası Pozitif Psikoloji Kongresi.
• Yılmaz, M (2009). The Effects of an Emotional Intelligence Skills Program on The Consistent Anger Levels of Turkish Student. Social Behavior and Personality, 37(4): 565-576. https://doi.org/10.2224/sbp.2009.37.4.565