Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi 186 Sayılı Kararından Johnson Mektubuna Türkiye’nin Kıbrıs Politikaları

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 12, 1110 - 1133, 29.10.2019

Ergenekon Savrun

Öz

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin Mart 1964’de Kıbrıs
için aldığı 186 sayılı Kıbrıs kararı şu şekilde başlar: “Kıbrıs ile ilgili
mevcut durumun uluslararası barışı ve güvenliği tehdit etmesi muhtemel olduğu
ve barışı korumak ve olabilir bir çözüm bulmak için derhal ek önlemler
alınmadığı sürece daha da kötüleşebileceği aşikârdır.” Yine aynı yılda 5
Haziran 1964 tarihinde dönemin Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Lyndon B.
Johnson İsmet İnönü’ye yazdığı mektupta ise: “Türkiye NATO üyesi bir ülke olan
Yunanistan ile arasında bir gerilim yaratacak, Kıbrıs’a müdahale gibi bir
hareketlilik içine girmesi durumunda, Sovyetler Birliği’nin Türkiye’ye yönelik
olası bir işgali karşısında, NATO’nun bu işgale müdahalede çekimser
kalabilecektir. Ayrıca böyle bir girişimde, Türkiye Amerikan silahlarını
kullanamaz” diyordu.

Ancak bütün bu baskı ve çifte standartlara rağmen Türkiye
Kıbrıs’tan vazgeçmedi ve uluslararası alanda tezlerini yüksek sesle savundu. Bu
çalışmada ise Türkiye ve Kıbrıs Türklerinin uluslararası arenada
yalnızlaştırılmak istenmesine rağmen gösterdiği diplomatik çabalar ele
alınacaktır. 

Anahtar Kelimeler

Birleşmiş Milletler 186 Sayılı Kıbrıs Kararı, Johnson Mektubu

Kaynakça

• Camp, G. (1980), Greek-Turkish Conflict Over Cyprus, Political Science Quarterly, Volume 95, No 1, Spring 1980, pp.43-70.Denktaş, R, R. (1991), Kıbrıs Türk Halkının Özgürlük Ve Bağımsızlık Mücadelesinden Kesitler, Arşiv Belgeleri Ve Notlarla İlk Altı Ay, 2. Baskı, K.K.T.C. Yorum Yayınları.Denktaş, R, R. (1993), O Günler, Kıbrıs Rumunun Gerçek Niyetlerinin Perde Arkası Akritas Planı, Ankara, TBMM Kütüphanesi.Denktaş, R, R. (1996), Denktaş’ın Hatıraları 1964-1967, Cilt 1, İstanbul, Boğaziçi Yayınları.Denktaş, R, R., MORAN, M. (1997), Rauf Denktaş At The United Nations Speeches On Cyprus, UK, The Eothen Press.Ertekün, N, M. (1977), Inter-Communal Talks And The Cyprus Problem, Nicosia, Turkish Federated State Of Cyprus.Erim, N. (1975), Bilidiğim Ve Gördüğüm Ölçüler İçinde Kıbrıs, Ankara, Ajans Matbaacılık.Gazioğlu, A, C. (2003), Kıbrıs’ta Cumhuriyet Yılları Ve Ortaklığın Sonu 1960-1964, Ankara, Kıbrıs Araştırma Ve Yayın Merkezi.Gazioğlu, A, C. (2007), Kıbrıs’ta Soykırım Yılı 1964 Ve Enosis’in Ayak Sesleri, Kıbrıs Araştırma Ve Yayın Merkezi.Göktepe, C. (2010), Türkiye’de 27 Mayıs Darbesi Sonrası İç Ve Dış Siyasi Gelişmeler (1961-1964), 16. Bölüm, Osmanlı’dan İki Binli Yıllara Türkiye’nin Politik Tarihi İç Ve Dış Politika, Ed: Çaylak, A., Dikkaya, M., Göktepe, C., Kaplı, H., 2. Baskı, Ankara, Savaş Yayınevi, ss.395-420.Joseph, J. S. (1997), Cyprus: Ethnic Conflict And International Politics, From The Indepedence To The Threshold Of The European Union, Second Edition, London, Macmillan Press.Keser, U. (2008), Kıbrıs’ta Türk Yunan Fırtınası (1940-1950-1960-1970), 1. Baskı, İstanbul Bogaziçi Yayınları.Özersay, K. (2002), Kıbrıs Sorunu Hukuksal Bir İnceleme, Balkan Araştırmaları Dizisi 8, 2. Baskı, Ankara, Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi (ASAM) Yayınları.Özmen, S. (2005), Avrasya’nın Kırılma Noktası Kıbrıs, İstanbul.Redawway, J. (2001), Burned With Cyprus The British Connection, Third Eddition, Nicosia, Published By Rustem.Savrun, E. (2018), 1960 Ve 1974 Yılları Arasında Kıbrıs Ve Türkiye’nin Karşılaştırmalı Kıbrıs Politikaları, Ankara, Hipokrat Yayınevi.Sonyel, S, R. (1997), Cyprus The Destruction Of A Republic, British Documents 1960-65, UK, Eothen Press.Sonyel, S, R. (2003), Cyprus The Destruction Of A Republic And Its Aftermat, British Documents 1960-1974, Lefkoşa, Published By CYREP.Şener, B. (2013), 1963-1964 Kıbrıs Krizi: Türk Dış Politikası Tarihinde Askeri, Siyasal Ve Hukuksal Boyutlarıyla Bir Zorlayıcı Diplomasi Uygulaması, Türk Dünyası Araştırmaları, Sayı 205, Ağustos 2013, ss.1-34.Tamçelik, S. (2013), BM Güvenlik Konseyinin Kıbrıs’la İlgili Aldığı Bazı Kararların Özellikleri Ve Analitik Değerlendirilmesi (1964-1992), Turkish Studies, International Periodical For The Langueages, Literature And History Of The Turkish Or Turkic, Volume 8/12, Fall 2013, Ankara-Turkey, pp.1229-1268.Tahyani, İ. (2011), Özgürlük Yolunda Bitmeyen Koşu, “Denktaş Kitabı”, 1. Baskı, İstanbul, Kaynak Yayınları.Arşiv BelgeleriBaşbakanlık Cumhuriyet Arşivi.Cumhuriyet Senatosu Tutanak Dergisi.Milliyet Gazetesi.Millet Meclisi Tutanak Dergisi.İnternethttps://www.nytimes.com/1964/06/06/archives/johnson-warns-inonu-on-cyprus-invites-him-to-us-for-talksturkey.htmlhttp://sam.gov.tr/wp-content/uploads/2012/02/AhmetGazioglu4.pdf