Geç Antik Çağ’da Phrygia’da Üretim Ve Ticaret

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 14, 430 - 446, 31.10.2020

Talat Koçak

Öz

Phrygia (Frigya) coğrafyası ilk devirlerden itibaren Anadolu’da önemli yerleşmeleri içinde barından bir bölge olmuştur. Phrygia’nın sınırları bugün İç Ege olarak tanımlanan bölge içerisinde yer almaktadır. Bu bölge Apameia (Dinar), Amorium (Emirdağ), Synnada (Şuhut), Dokimeion (İscehisar) gibi en eski devirlerden, Geç Antik Çağ’ın sonlarına kadar iyi bilinen şehirleri içinde barındırmıştır. Bu kentler sadece tarihi yönleriyle değil, üretim ve ticaret noktasında da tanınan yerleşim yerleridir. Özellikle Dokimeion’dan çıkartılan ve Synnada markasıyla pazarlanan mermer, başta Roma olmak üzere bütün Akdeniz limanlarında aranan bir ham madde olmuştur. Bununla birlikte bölgede başta haş haş olmak üzere tahıl ürünleri, üzüm ve az miktarda zeytin üretimi yapılmıştır. Kaynaklarda Apameia’dan ithal edilen ticari değeri yüksek olan malların depolandığı şehir olarak bahsedilmesi kentin Antik Çağ Anadolusu için önemini ortaya koymaktadır. Geç Antik Çağ’da Phrygia’da yükselen bir diğer şehir de Amorium’dur. Bahsi geçen dönemde kent Doğu Roma İmparatorluğu’nda oluşturulan Anatolikon Theması’nın merkezi konumuna gelmiştir. Amorium kalabalık nüfusu ve stratejik bir bölgede bulunmasının verdiği avantajla üretim ve ticaret yönünden bölgenin hareketli merkezlerinde birisi olmuştur. Yazılı kaynakların yanında arkeolojik veriler bu konuda araştırmacılara fazlasıyla veri sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Apamei, Synnada, Dokimeion, Trade, Production

Kaynakça

• Drew-Bear, T. (2001). Grek ve Roma Dönemi’nde Afyonkarahisar. Afyonkarahisar Kütüğü, C.I, Afyonkarahisar, s. 97-112.
• Garstang, J. (1943), Hittite Military Roads in Asia Minor: A study in imperial strategy with a map, American Journal of Archaeology, XLVII/1, s. 35-62.
• Güneş, C. (2018). Bizans Anadolusu’nda Askerî Ve İdarî Bir Sistem: Thema Sistemi (VII. Yüzyıldan XI. Yüzyıla Kadar). (Basılmamış Doktora Tezi), Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı.
• Harrison, R. M. (2001), Mountain And Plain. From The Lycian Coast To The Phrygian Plateau İn The Late Romanand Early Byzantine Period, (Ed. Young), Ann Arbor.
• Ivison, E. A. (2007). Amorium in the Byzantine Dark Ages (seventh to ninth centuries), Post-Roman Towns, Trade and Settlement in Europe and Byzantium, (Ed. Joachim Henning), Berlin, s. 25-59.
• Kaçar, T. (2018 a). Geç Antik Çağ Nedir?. (eds.). Şimşek, C.-Kaçar, T. Geç Antik Çağ’da Lykos Vadisi ve Çevresi. İzmir, 3-12.
• Kaçar, T. (2018 b). Geç Antik Çağ Tartışmaları ve Bir Revizyon Önerisi Olarak “Birinci Bin Yıl”. Cedrus The Journal Of Mcrı (VI), 519-534.
• Katsari, C. (2012), The Roman Provoncial Coins Of The City Mint, Amorium Reports 4, (Ed. Katsarı Ve Lıghtfoot Vd.), Berlin 27-55.
• Koçak, T. (2016). The Struggle between the Caliphate and Byzantium for the City of Amorium (Amorion), Porphyra, Anno XIII, N. 25, s. 70-87.
• Lightfoot, C.-Koçyiğit, O. vd.(2006). Amorium Kazıları 2004. XXVII. Kazı Sonuçları Toplantısı, (30 Mayıs-3 Haziran 2005) Ankara, s. 77-88.
• Lightfoot, C. (2003). Stone Screw Press Weights. Amorium Reports II (eds.) Lightfoot, C., Oxford, s. 73-79.
• Lightfoot, C. (2007). Trade and Industry in Byzantine Anatolia: The Evidence from Amorium. Dumbarton Oaks Papers, Vol. 61, s. 269-286.
• Maslow, H. A. (1970). Motivation and Personality. New York.
• Ramsay, W. M. (1960). Anadolu’nun Tarihi Coğrafyası. Çeviren: Mihri Pektaş. İstanbul.
• Shedrinsky, A.M.-Lightfoot, C. (2012). A Byzantine Amber Bead, Amorium Reports 3, (eds.) Lightfoot, C.- and Ivison, E., İstanbul, s. 451-453.
• Silibolatlaz-Baykara, D. (2012). Faunal Studies On Byzantine City Of The Amorium. DTCF Dergisi. Cilt 52, Sayı 1, s. 73-83.
• Tozan, M. (2018). Antikçağ’da Synnada Kenti, VIII. Afyonkarahisar Araştırmaları Sempozyumu Bildiri Kitabı, 5-7 Nisan 2018. Afyonkarahisar, s. 281-289.
• Yıldız, E. M. (2012) . Kelainai/Apameia Kibotos’un Tarihi. (Basılmamış Doktora Tezi), Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eskiçağ Dilleri ve Kültürleri Ana Bilim Dalı.