KENDİ KADERİNE TERK EDİLEN RUANDA ÖZELİNDE, İÇ SAVAŞ VE SOYKIRIM DEĞERLENDİRMESİ

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 15, 304 - 320, 29.04.2021

Sefa Baygül

Öz

Soğuk Savaşla birlikte savaş algısı dönüşüme uğramıştır. Savaşlar çeşitlenmiş ve isimleri ile anılan iç savaş, psikolojik savaş, vekâlet savaşı, asimetrik savaş vb. türler ortaya çıkmıştır. Böylelikle ülkeler açısında yıkıcı sonuçları olan iç savaş konusu gündeme gelmiş ve soğuk savaş sonrası artış yaşamıştır. İç savaşlar bir ülke sınırları içerisinde meydana gelen sivillerin rol oynadığı model olarak bilinmektedir. Meydana gelen iç savaşlar, soykırım gibi Uluslararası Hukuk’ta suçların suçu olarak nitelendirilen sonuçlara neden olmuştur. Soykırım meselesi ise özellikle iç savaşların tetiklemesi sonucu olan ve bir tarafın diğer tarafı sistemli ve düzenli olarak katletmesi durumudur. Kavramsal konuları tamamladıktan sonra çalışmamızda Ruanda özelinde bir inceleme yaparak ilk olarak tarihsel sürecini, kolonileşme faaliyetlerini inceleyerek iç savaşa ve soykırıma giden sürecin alt yapısında meydana gelen etnik ayrıştırma ve Batılı güçlerinin uygulamalarını aktarmaya çalıştık. Daha sonra Ruanda’da meydana gelen iç savaş ve soykırım hakkında değerlendirmelerde bulunarak meydana gelen çatışmaların Hutu ve Tutsi çatışması mı olduğunu yoksa Batılıların çıkarlarımı olduğunu aktarmaya çalıştık. Araştırmalarımız sonucu vardığımız en temel sonuçlar ise ilk olarak Ruanda’da meydana gelen durumlar Batılı güçlerin etnik ayrıştırması ve kışkırtmaları ile oluşmuştur. Uluslararası bir örgüt olan BM ise buradaki insanlık suçlarını engellemek yerine göz yumması ciddi sonuçlara neden olmuş ve yaklaşık 100 günde 1 milyona yakın insan hayatını kaybetmiştir.

Anahtar Kelimeler

İç Savaş, Soykırım, Ruanda, BM

IN RWANDAN PRIVATE ABANDONED TO ITS OWN FATE, CIVIL WAR AND GENOCIDE ASSESSMENT

Öz

With the Cold War, the perception of war has transformed. Wars varied and referred to by their names civil war, psychological war, proxy war, asymmetric war, etc. species have emerged. Thus, the issue of Civil War, which had devastating consequences for the countries, came to the agenda and experienced an increase after the Cold War. Civil wars are known to be the model in which civilians play a role in taking place within a country's borders. The civil wars that have occurred have resulted in the criminalization of crimes in international law, such as genocide. The genocide issue is a situation in which one side systematically and regularly massacres the other side, especially as a result of the incitement of civil wars. After completing the conceptual issues, we first examined the historical process of Rwanda, the colonization activities and tried to convey the practices of the Western powers and ethnic separation that occurred in the background of the process leading up to the Civil War and genocide. We then tried to convey our assessment of the Civil War and genocide that took place in Rwanda, whether it was a Hutu and Tutsi conflict or it was in the interests of Westerners. The most fundamental results we have come up with are that the situations that first occurred in Rwanda were caused by ethnic separations and incitement by Western powers. The UN, an international organization, turned a blind eye to crimes against humanity here, had serious consequences and nearly 1 million people lost their lives in about 100 days.

Anahtar Kelimeler

Civil War, Genocid, Rwanda, UN.

Kaynakça

• Altınbaş, D. (2006), Ruanda Soykırımı ve Fransa’nın Rolü, Uluslararası Suçlar ve Tarih,
• Beşiri, A. (2016). Soykırım Suçu, Genç Hukukçular Hukuk Okumaları, 459-490.
• Çakmak, D. (2007). Soykırım Suçu: Suçun Gerçekleştiği Ruanda Örneği (1994) Ve Suçun Gerçekleşmediği Ermeni Tehciri (1915). Retervied from: https://www.ayk.gov.tr/wp-content/uploads/2015/01/
• Çalık, T. (2015). Birleşmiş Milletler Organlarının İnsan Hakları İle İlişkisi. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi, 6(4), 1091-1134.
• Çoban, E. Y., & Alpkaya, G. T. D. (2007). Modern Devlet Ve Irk Söylemi Çerçevesinde Ruanda Soykırımı (Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çıtak, E. (2019) Silahsız Savaş Sahası: Yeni Savaş Anlayışında İstihbaratın Yeri. Güvenlik Bilimleri Dergisi, 8 (2), 191-213.
• Eker, S. (2015). Savaş olgusunun dönüşümü: Yeni savaşlar ve Suriye krizi örneği. Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi, 2(1), 31-66.
• Euronews Türkçe, Ruanda Soykırımı: Ruanda’da meler oldu? Batının rolü ne?, (2019), Erişim Tarihi: 29.04.2020, https://tr.euronews.com/2019/10/18/ruanda-soykirimin-25-yil-ruanda-da-neler-oldu-bati-rolu-ne-fransa-tarih-arastirma-komisyon
• Özkeçeci, Taner, B. (2019). İç Savaş, Güvenlik Yazıları.
• TDK, (2019). Büyük Türkçe Sözlük, İç Savaş, Erişim tarihi: 15.11.2019. https://sozluk.gov.tr
• Özsezer, S. E. (2018). Postkolonyal Perspektiften Ruanda’da Etnisite Temelli Ayrım ve Ruanda İç Savaşı, (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Sencerman, Ö. (2013). Batılı Koloniyel Güçlerin 1994 Ruanda Soykırımına Etkisi. Güvenlik Stratejileri Dergisi, 9(18), 35-75.
• TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu, Soykırım Suçunun Önlenmesine ve Cezalandırılmasına Dair Sözleşme,(1948) 33-36.
• Türkçebilgi, (2004-2020). Ruanda, Erişim Tarihi 22.04.2020, https://www.turkcebilgi.com/ruanda
• Türkmen, F. C. (2008). Soğuk Savaş Sonrası Dönemde Ruanda İç Savaşı. 21. Yüzyıl, 120, 119.
• Von Clausewitz, C. (2003). Savaş Üzerine, çev. Şiar Yalçın, Eriş Yayınları.
• Yalazan, M. (2020). Soykırım Suçunun Önlenmesinde ve Cezalandırılmasına Dair Sözleşme Analizi Ve Tarihi, Lisans Bitirme Tezi, 1-11.
• Yılmaz, M. E. (2011). Etnik Çatışmalar Ve Birleşmiş Milletler Barış Güçleri. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler, 12(25), 89-107.