Mardin İli Kiraz Üreticilerinin Bitki Koruma Uygulamalarında Bilinç Düzeylerinin Belirlenmesi

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 1, 150 - 157, 06.07.2023

Mehmet Kaplan , Tarkan Ayaz

https://doi.org/10.46460/ijiea.1184545

Cited By: 2

Öz

Bu çalışma 2021 yılında kiraz üretiminin yoğun olarak yapıldığı Mardin ili Ömerli ilçesi kiraz üreticilerinin bitki koruma uygulamalarında bilinç düzeylerini belirlemek amacıyla ele alınmıştır. Örnekleme tesadüfi olarak yapılmıştır. İki ilçede tesadüfi olarak seçilen toplam 10 köyde, 87 adet üreticiyle yüz yüze yapılan 20 soruluk anket metoduyla alınan bilgiler ve sonuçların değerlendirilmesi yüzde oran üzerinde hesaplanmıştır. Kiraz çiftçilerin, eğitim düzeylerinin yüksek ve çoğunluğunun tarımla birlikte başka gelirinin olduğu belirlenmiştir. Kiraz üreticilerinin zirai ilaç seçiminde ve dozunu karar vermede ilaç bayiliklerinden ve Tarım ve Orman İl/İlçe Müdürlüklerinden bilgi almaktadır. İlacın seçiminde marka ve etkili maddenin önemli olduğu, sürekli karşılaştıkları zararlı ve hastalık etmenlerle mücadelede devamlı aynı zirai ilacı uygulamadıkları, kendilerince önceden tedbir amaçlı olarak zararlı ve hastalıklar görülmeden ilaçlamaya başladıkları, ilaçların uygulamasında tavsiye edilen dozda kullandıkları, zirai ilaçların ürünlerde kalıntı bıraktığını, son ilaçlama ile hasat zamanı arasındaki bekleme sürelerine uyduklarını, ilaçların uygulamaları zamanında koruyucu kıyafet ve maske kullandıklarını, boş ilaç kutularını gelişigüzel etrafa atmadıkları, ilaçlama aletlerini yıkadıkları fakat ilaçlama makinalarını kalibrasyon yapmadan kullandıkları, zirai ilaçları karıştırarak uyguladıklarını, zarlı ve hastalık etmenleriyle mücadelede kimyasal savaş yanında kültürel önlemleri de uyguladıklarını fakat Biyopestisit hakkında bilgiye sahip olmadıkları saptanıştır.
Üreticilerin tarımsal üretimde bitki zararlı ve hastalıklarla mücadelede sorunlarının çözümünde genellikle kimyasal mücadeleye yönelmekte, böylece bilinçsizce yapılan kimyasal uygulamaları insan sağlığı ve ekolojik çevre olumsuz etkilenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Bitki Koruma Sorunları, Anket, Kiraz, Mardin

Determination of Knowledge Levels in Plant Protection Applications of Cherry Producers in Mardin

Öz

Bu çalışma 2021 yılında kiraz üretiminin yoğun olarak yapıldığı Mardin ili Ömerli ilçesi kiraz üreticilerinin bitki koruma uygulamalarında bilinç düzeylerini belirlemek amacıyla ele alınmıştır. Örnekleme tesadüfi olarak yapılmıştır. İki ilçede tesadüfi olarak seçilen toplam 10 köyde, 87 adet üreticiyle yüz yüze yapılan 20 soruluk anket metoduyla alınan bilgiler ve sonuçların değerlendirilmesi yüzde oran üzerinde hesaplanmıştır. Kiraz çiftçilerin, eğitim düzeylerinin yüksek ve çoğunluğunun tarımla birlikte başka gelirinin olduğu belirlenmiştir. Kiraz üreticilerinin zirai ilaç seçiminde ve dozunu karar vermede ilaç bayiliklerinden ve Tarım ve Orman İl/İlçe Müdürlüklerinden bilgi almaktadır. İlacın seçiminde marka ve etkili maddenin önemli olduğu, sürekli karşılaştıkları zararlı ve hastalık etmenlerle mücadelede devamlı aynı zirai ilacı uygulamadıkları, kendilerince önceden tedbir amaçlı olarak zararlı ve hastalıklar görülmeden ilaçlamaya başladıkları, ilaçların uygulamasında tavsiye edilen dozda kullandıkları, zirai ilaçların ürünlerde kalıntı bıraktığını, son ilaçlama ile hasat zamanı arasındaki bekleme sürelerine uyduklarını, ilaçların uygulamaları zamanında koruyucu kıyafet ve maske kullandıklarını, boş ilaç kutularını gelişigüzel etrafa atmadıkları, ilaçlama aletlerini yıkadıkları fakat ilaçlama makinalarını kalibrasyon yapmadan kullandıkları, zirai ilaçları karıştırarak uyguladıklarını, zarlı ve hastalık etmenleriyle mücadelede kimyasal savaş yanında kültürel önlemleri de uyguladıklarını fakat Biyopestisit hakkında bilgiye sahip olmadıkları saptanıştır.
Üreticilerin tarımsal üretimde bitki zararlı ve hastalıklarla mücadelede sorunlarının çözümünde genellikle kimyasal mücadeleye yönelmekte, böylece bilinçsizce yapılan kimyasal uygulamaları insan sağlığı ve ekolojik çevre olumsuz etkilenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Bitki Koruma Sorunları, Anket, Kiraz, Mardin

Kaynakça

• [1] Akbaba BZ. 2010. Adana ili turunçgil yetiştiriciliği ve insektisit kullanımının değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, , 89 s, Adana.
• [2] Anonymous, 2017. Ceviz Entegre Mücadele Teknik Talimatı T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı, Ankara.
• [3] Anonymous, 2020, https://www.tarimorman.gov.tr/ Erişim tarihi:21.09.2022
• [4] Anonymous, 2021. https://biruni.tuik.gov.tr/ Erişim tarihi:24.07.2021
• [5] Anonymous, 2022. https://www.tarimorman.gov.tr/ Erişim tarihi:21.09.2022
• [6] Artun O, Saltuk B, 2018. A Geographic Information System (GIS)-Based Multi-Criteria Evaluation For Greenhouse Site Selection: Tigris Basin Case Study. Fresenius Environmental Bulletin Volume 27 – No.12A/2018 pages 9019-9025.
• [7] Ay R, Yalçın Ş, Sökeli E, Karaca İ. 2006. Antalya ili Korkuteli ilçesi sert çekirdekli meyve üretici profilinin bitki koruma uygulamaları yönünden incelenmesi. SDÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(1):52-55.
• [8] Bayhan E, Sağır A, Uygur FN, Bayhan SÖ, Eren S, Bayram Y. 2015. GAP Bölgesi pamuk alanlarındaki bitki koruma sorunlarının belirlenmesi. Türkiye Entomoloji Bülteni, 5(3):135-146.
• [9] Boz Ö, Erol T, Benlioğlu S, Öncüer C. 1998. Aydın ilindeki zirai mücadele uygulamalarının Sosyo-ekonomik yönden değerlendirilmesi. Türkiye Entomoloji Dergisi, 22(2):123-136.
• [10] Boyraz N, Kaymak S, Yiğit F. 2005. Eğirdir ilçesi elma üreticilerinin kimyasal savaşım uygulamalarının genel değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 19(36): 37-51.
• [11] Çelik Y, Direk M. 2008. Konya ilinde havuç üretimi yapan tarım işletmelerinin Avrupa Birliği tarımsal muhasebe veri ağı sistemine göre sınıflandırılması ve işletme başarı ölçütlerinin karşılaştırılması. TÜBİTAK TOVAG Proje 107O714, 134 s, Konya.
• [12] Çiçek A, Erkan O. 1996. Tarım Ekonomisinde Araştırma ve Örnekleme Yöntemleri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No:12, ders Notları Serisi No:6, Tokat.
• [13] Dilmen H., Pala, F., ve Özer Dilmen, M., 2019 Antep Fıstığı (Pistacia vera L.) Üreticilerinin Tarımsal Mücadele Konusundaki Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi: Türkiye, Siirt İli Örneği. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi - Turkish Journal of Agricultural Research 7(1): 1-8.
• [14] Emeli M. 2006. Seyhan ve Yüreğir havzasında bitki koruma yöntemlerinin uygulamadaki sorunları üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, 123 s, Adana.
• [15] Erdoğan O, Gökdoğan O. 2017. Nevşehir ilinde patates üreticilerinin bitki koruma uygulamaları. Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Derim Dergisi, 34(1): 51-60.
• [16] Erdoğan O, Tohumcu E, Baran, MF, Gökdoğan O. 2017. Adıyaman İli Badem Üreticilerinin Zirai Mücadele Uygulamalarının Değerlendirilmesi. Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5(11): 1414-1421,
• [17] Ertürk YE, Bulak Y, Uludağ A. 2012. Iğdır ili tarım işletmelerinin zirai mücadele uygulamalarında çevreye duyarlılıkları. Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 1(4): 393-401.
• [18] Gedikli O. 2012. Samsun ili alaçam, Bafra ve Terme ilçeleri üreticilerinin bitki koruma yönünden karşılaştıkları sorunlar ile tarımsal ilaç kullanım durumunu etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, 92 s, Erzurum.
• [19] Gözener B, Sayılı M, Çağlar A. 2017. Tokat ili Kazova Bölgesinde domates yetiştiriciliğinde ilaç kullanımı. Türk Tarım-Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5(5): 451-458.
• [20] İnan H, Boyraz N. 2002. Konya çiftçisinin tarım ilacı kullanımının genel olarak değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 16(30): 88-101.
• [21] Kaçar, G. & Koca, A. S. (2020). Bolu İli Kiraz ve Vişne Bahçelerinde Belirlenen Zararlı ve Faydalı Türler. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 6 (3) , 435-443.
• [22] Kadıoğlu İ. 2003. Tokat ilinde üreticilerin zirai mücadele etkinlikleri üzerinde bir araştırma. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(1): 7-15.
• [23] Kaplan, M., Alaserhat, İ., 2020. Determination of Distribution, Population Change, Infestation and Damage situation of Olive Moth, Prays oleae (Bernard) (Lepidoptera: Praydidae) Causing Damage in Olive Orchards. Erwerbs-Obstbau (2020), 62 (3), 301–307.
• [24] Kaplan M, Baran MF, 2021. Determining the Awareness Levels of Vine Growers in Mardin Province with Regards to Crop-Protection Practises. Erwerbs-Obstbau 63 (1), 131–140 (Octoberber-2021). https://doi.org/10.1007/s10341-021-00591-5
• [25] .Kalıpçı E, Özdemir C, Öztaş H. 2011. Çiftçilerin pestisit kullanımı ile ilgili eğitim ve bilgi düzeyi ile çevresel duyarlılıklarının araştırılması. TÜBAV Bilim Dergisi, 4(3):179-187.
• [26] Kalkışım Ö, Onaran A, Azeri FN, Turan A. 2011. Gümüşhane ili ve ilçelerinde meyveciliğin genel durumu ve çiftçi uygulamaları üzerine bir araştırma. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(2): 123-134.
• [27] Karaçayır HF. 2010. Elma üretimi yapan tarım işletmelerinde tarımsal ilaç kullanımında yayım yaklaşımları: karaman ili örneği. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, 158 s, Konya.
• [28] Karataş E, Alaoğlu Ö. 2011. Manisa ilinde üreticilerin bitki koruma uygulamaları. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 48(3): 183-189.
• [29] Keskin A.H., 2012. Konya, Karaman Bölgesinde ceviz yetiştiriciliği. 10. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, 5-7 Eylül 2012, 529-534 s., Konya
• [30] Kızılay H, Akçaöz H. 2009. Elma yetiştiriciliğinde ilaç ve gübre kullanımında ekonomik kaybın incelenmesi: Antalya İli Örneği. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 2(1): 113-119.
• [31] Özkan B, Vuruş Akçaöz H, Karadeniz CF. 2003. Antalya ilinde turunçgil üretiminde tarımsal ilaç kullanımına yönelik üretici tutum ve davranışları. Anadolu, Journal of AARI, 13(2): 103-116.
• [32] Peker AE. 2012. Konya ili domates üretiminde tarımsal ilaç kullanımına yönelik çevresel duyarlılık analizi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2(1): 47-54.
• [33] Saltuk B, 2019. Determination of Greenhouse Potential in Siirt Province and Districts by Using GIS and Recommendations to Producers. European Journal of Science and Technology No. 15, pp. 343-350.
• [34] Tücer A, Polat İ, Küçüker M, Özercan A. 2004. Manisa - Saruhanlı bağ alanlarında tarımsal ilaç uygulamalarındaki sorunların saptanması. Anadolu, J of AARI, 14(1): 128-141.
• [35] Üremiş, İ., Karaat, Ş., Gönen, O., Canıhoş, E., Kütük, H., Ekmekçi, U., Çetin, V., Aytaş, M., ve Kadıoğlu, İ., 1996. Çukurova Bölgesinde Zirai İlaç Kullanımının Genel Değerlendirmesi. II. Ulusal Zirai Mücadele İlaçları Sempozyumu 18-20 Kasım 1996, Ankara, s: 73-79
• [36] Yücel, A., Çıkman, E., ve Yücel, M., 1995. Güneydoğu Anadolu Bölgesi (GAP) Uygulamaya Konulmadan Önce Harran Ovasında Çiftçinin Tarımsal Mücadeleye Bakışı. GAP Bölgesi Bitki Koruma Sorunları ve Çözüm Önerileri Sempozyumu, 27-29 Nisan 1995, Şanlıurfa
• [37] Zeren, O., ve Kumbur, H., 1998. İçel İlinde Tarımsal İlaç Pazarlama, Kullanım Tekniği ve Etkinliği Üzerine Araştırmalar. Türk- Koop. Ekin 2: 5, s:62-68