THE EFFECT OF WORLD LITERATURE ON THE ACQUISITION OF LITERARY ENJOYMENT BY PROSPECTIVE TURKISH LANGUAGE TEACHERS

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 2, 246 - 260, 30.06.2017

Müzeyyen Altunbay

Öz

The recognition of the world and perceptual development of the human beings develops rapidly from birth. There have been many elements supporting perceptual development, and education is only one of these. For the formation of the perceptual wealth and the acquisition of the different perspectives, the individual must be presented the richness of various experiences. Although theoretical and practical information is provided in education, this process is limited in terms of creating richness of experience. In education, this is formed by student-centered curricula and basic educational materials. The role of books in these materials is, of course, indisputable. In the realization of reading and in the acquisition of reading habit, the impact of the books is considerable. The main aim of reading a book is to support the development of mental skills, such as gaining different perspectives, exploring, criticizing, thinking, and a richness of experience and perspective. Hence, it is desired to read works which will support the social and emotional development of the individual and the literary enjoyment rather than reading a book without any reason. At this point, the world literature becomes prominent. Reading the works of world literature means the acquisition of aesthetic sense, cultural and intellectual experience and the exploration of the universality of literature which is also a branch of art. Therefore, it is necessary to determine how effective world literature is in the acquisition of literary enjoyment. In this study, it is aimed to determine the effect of World Literature in the acquisition of literary enjoyment of Turkish teacher candidates. A questionnaire prepared according to an expert opinion was used as a data collection tool. A screening model was used in the research and frequency analysis of the data. As a result, it has been understood that Russian and French Literature plays a significant role in the literary enjoyment of Turkish teacher candidates.

Anahtar Kelimeler

World literature, literary reader, literary pleasure, Turkish education

TÜRKÇE ÖĞRETMENİ ADAYLARININ EDEBÎ ZEVK KAZANMALARINDA DÜNYA EDEBİYATININ ETKİSİ

Öz

İnsanın dış dünyayı tanıması ve algısal gelişimi doğumdan itibaren hızla gelişir. Algısal gelişimi destekleyen pek çok unsur olmakla birlikte eğitim bunlardan sadece bir tanesidir. Algısal zenginliğin oluşması ve farklı bakış açılarının kazanılması için bireye çeşitli yaşantı zenginliğinin sunulması gerekir. Eğitim ve öğretimde teorinin yanı sıra pratik bilgi sunulsa da yaşantı zenginliği oluşturma bakımından bu süreç sınırlı kalmaktadır. Eğitimde bu görevi öğrenci merkezli hazırlanan öğretim programları ile temel eğitim-öğretim materyalleri oluşturur. Bu materyaller içinde ise kitapların rolü tartışılmazdır. Okuma faaliyetinin gerçekleştirilmesinde ve okuma kültürünün kazanılmasında kitapların etkisi bir hayli fazladır. Kitap okumaktan esas amaç, yaşantı zenginliği ve bakış açısı kazanma, keşfetme, eleştirme, düşünme gibi zihinsel becerilerin gelişimini desteklemektir. Bu nedenle tekdüze bir okuma faaliyetinden ziyade bireyin sosyal ve duygusal gelişimi ile edebî zevk kazanmasını destekleyecek eserlerin okunması arzulanmaktadır. Bu noktada dünya edebiyatının öne çıktığı görülür. Dünya edebiyatının okunması kültürel ve entelektüel deneyim ile estetik duyuş kazanılması, aynı zamanda bir sanat dalı olan edebiyatın evrenselliğinin de keşfedilmesi demektir. Bundan dolayı edebî zevk kazanmada dünya edebiyatının ne derece etkili olduğunun tespit edilmesi gerekmektedir. Bu çalışmada Türkçe öğretmeni adaylarının edebî zevk kazanmalarında dünya edebiyatının etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Toplam 97 Türkçe öğretmeni adayı çalışmanın örneklemini oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak uzman görüşü doğrultusunda hazırlanan anket kullanılmıştır. Araştırmada tarama modeli kullanılmış olup, verilerin analizinde sıklık analizinden yararlanılmıştır. Türkçe öğretmeni adaylarının edebî zevk kazanmalarında Rus ve Fransız Edebiyatının belirgin rolü olduğu ulaşılan sonuçlardandır.

Anahtar Kelimeler

Dünya edebiyatı, edebî okur, edebî zevk, Türkçe eğitimi

Kaynakça

• Aktaş, Ş. ; Gündüz, O. (2003). Yazılı ve Sözlü Anlatım. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Altunbay, M. (2015). İlköğretim Türkçe dersi (6-7-8. sınıflar) öğretim programında yer alan temel becerilerin kazandırılmasında çocuk edebiyatı ürünlerinin etkisi (21. yüzyıl örneklemi). Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi. Ankara.
• Bozpolat, E. (2010). Öğretmen Adaylarının Okuma Alışkanlığına İlişkin Tutumlarının Değerlendirilmesi (Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Fakültesi Örneği). Zeıtschrıft Für Dıe Welt Der Türken. 2(1). s. 411-428.
• Büyüköztürk, Ş.; Kılıç Çakmak, E.; Akgün, Ö. E.; Karadeniz, Ş.; Demirel, F. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Damrosch, D. (2016). Dünya Edebiyatı Nasıl Okunmalı? (Çev. Devrim Çetinkasap). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Gürbilek, N. (2013). Mağdurun Dili. İstanbul: Metis Yayınları.
• Odabaş Hüseyin; Odabaş, Z. Yonca ve Coşkun, Polat. (2008) Üniversite Öğrencilerinin Okuma Alışkanlığı: Ankara Üniversitesi Örneği. Bilgi Dünyası. C.9, (2), s.431-465.