Grammatical Order and Irregularities of Possessive Phrases in Turkey Turkish

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 4, 658 - 670, 30.12.2017

Meriç Güven

Öz

Possessive phrases are word groups formed by connecting possessive suffix names to genitive suffix names. This relationship, both determinant and determinate, has a morphological impact on both names, unlike the Indian and European languages, such as English and French. Although possessive phrases have some structural and practical similarities and common characteristics with noun phrases, they differ by including “have, own and ownership” meaning and having a personal pronoun determinative. The possessive phrases form a configuration in the form of (name + genitive suffix) + (name + possesive suffix) and a symmetrical "linguistic information mechanism". In this regard, there are matched and parallel relations in possessive phrases depending on harmonic arrangement specifications of form and meaning components of the language. But sometimes these relations that should be identical by numbers and contents and compatible in terms of lingual indicators can be neglected and discrete spaces are created by making connections that are incompatible to grammar of the language. Situations like this not only terminate the balanced correlation between ontology and philology and block conceptualization; but also lead to form wrong structures in terms of syntactic and meaning perspectives. These structures are also conflict thinking process and fundamental rules of the logical thinking.

Anahtar Kelimeler

Turkey turkish, possessive phrases, possessive order, irregularıties of possessıve

Türkiye Türkçesinde İyelik Gruplarının Dil Bilgisel Düzeni ve İyelik Gruplarındaki Dil Bilgisel Aykırılıklar

Öz

İyelik grupları, iyelik eki almış isimlerin ilgi eki almış isimlere bağlanmasıyla oluşan söz öbekleridir. Belirleyen ve belirlenen ile gerçekleşen iyelik grupları, İngilizce ve Fransızca gibi Hint Avrupa dillerinden farklı olarak Türkçede her iki isim üzerinde biçim bilimsel bir etki yaratır. İsim tamlamaları ile kimi yapısal ve işlevsel benzerlikleri ve ortak özellikleri olan iyelik grupları “sahip olma, malik olma” anlamları ve tamlayan birinci ve ikinci şahıslarının şahıs zamiriyle oluşması bakımlarından isim tamlamalarından ayrılır. İyelik grupları (isim+ilgi eki) +(isim +iyelik eki) biçiminde bir konfigürasyon ve bakışımlı dil bilgisel bir düzenek” oluşturur; bu bakımdan iyelik gruplarında dilin, biçim ve anlam ögelerini bağdaştırıp düzenli ve uyumlu bir biçimde dizileme özelliğine bağlı olarak birbirine koşut, birbiriyle eşlenik bağıntılar bulunur. Bununla birlikte sayı ve içerik yönünden denk, dilsel göstergeler bakımından uygun olması gereken bu bağıntılar kimi zaman ihmal edilir ve dilin gramerine aykırı bağdaştırma ve birleştirmeler yapılır; böylece söz ve ibareler arasında ayrıklık yaratılır. Varlık ile dil arasındaki dengeli ilişkiyi (korelasyonu) bozan ve kavramlaştırmayı engelleyen bu durum, sentaktik yönden ve anlam yönünden yanlışlara yol açar. Düşüncenin işleyişine ters düşen, mantığın temel ilkelerine aykırı olan yapıların ortaya çıkmasına sebep olur.

Anahtar Kelimeler

Türkiye Türkçesi, iyelik grupları, iyelik düzeni, iyelik aykırılıkları

Kaynakça

• Başkan, Özcan (2006). Dilde Yaratıcılık, İstanbul: Multilingual Yayınları.
• Bergamalı Kadri’-Müyessiretü’-Ulûm, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Demir, Celal (2007). Türkiye Türkçesi Gramerlerinde İsim Tamlaması Sorunu ve Bir Tasnif Denemesi- The Problem Of Adjective İn Turkish An Attempt Of Classification, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi / Journal of Turkish World Studies, C. VII, S. 1, s. 27-54
• Ergin, Muharrem (2002). Türk Dil Bilgisi, İstanbul: Bayrak Basın/ Yayım/ Tanıtım.
• Gemalmaz Efrasiyap (1996). Türkçede İsim Tamlamalarının Derin Yapısı, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S. 4, s. 165-172.
• Gencan, Tahir Nejat (1974). Türkçenin Grameri, İstanbul: Baha Matbaası.
• Gökdağ, B. A. (2011). Dil Beden İlişkileri Bağlamında Dönüşlülük Zamirleri, Dil Araştırmaları, 9, 9-22.
• Grönbech, K. (1995). Türkçenin Yapısı, (Çev. Mehmet Akalın), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları İmer, Kâmile; Kocaman, Ahmet ; Özsoy, A. Sumru ( 2011). Dilbilim Sözlüğü, İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayını.