Views of Turkish Language Teachers on Theme Evaluation Questions in Secondary School Turkish Language Textbooks

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 3, 43 - 58, 30.09.2021

Bircan Eyüp , Habip Tuştaş , Fatih Uysal

https://doi.org/10.29228/ijlet.52397

Öz

The aim of this research is to determine the views of Turkish language teachers about the theme evaluation questions in secondary school Turkish textbooks. The research is a qualitative research and designed as a case study. The study group consisted of 16 Turkish language teachers. A semi-structured interview form prepared by the researchers was used to collect the data. Content analysis techniques were used in the analysis of the data. As a result of the research, it was determined that Turkish language teachers think that the theme evaluation questions in the textbooks are generally sufficient to meet the achievements in the Turkish Lesson Curriculum. Teachers stated that the questions were mostly about reading and grammar. All of the teachers give importance to these questions and make the students ask them. Teachers observe that students are highly interested in evaluation questions. According to the teachers, the end-of-theme questions provide benefits such as general repetition and reinforcement and evaluation of what they have learned. It was stated by the teachers that the technics of questions in the evaluation of the themes were insufficient and must be diversified. It was stated that the theme evaluation questions were not directed to the central exam questions and that this deficiency should be corrected.

Anahtar Kelimeler

Theme evaluation questions, Turkish textbooks, Turkish language teachers, assesment and evaluation

Türkçe Öğretmenlerinin Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarındaki Tema Değerlendirme Sorularına Yönelik Görüşleri

Öz

Bu araştırmanın amacı, Türkçe öğretmenlerinin ortaokul Türkçe ders kitaplarında yer alan tema değerlendirme soruları hakkındaki görüşlerini belirlemektir. Araştırma nitel bir araştırma olup durum çalışmasıyla tasarlanmıştır. Çalışma grubunu MEB’e bağlı ortaokullarda görev yapan 16 Türkçe öğretmeni oluşturmaktadir. Veriler araştırmacılar tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. İki bölümden oluşan formun birinci bölümünde öğretmenlere dair tanıtıcı bilgiler, ikinci bölümünde Türkçe öğretmenlerinin görüşlerini belirlemeye yönelik 8 soru bulunmaktadır. Veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, Türkçe öğretmenlerinin Türkçe ders kitaplarındaki tema değerlendirme sorularının Türkçe Dersi Öğretim Programı’ndaki kazanımları genel olarak karşıladığını düşündükleri tespit edilmiştir. Öğretmenler soruların daha çok okuma ve dil bilgisi alanlarına yönelik olduğunu belirtmişlerdir. Öğretmenlerin tamamı bu sorulara önem vermekte ve soruları öğrencilere yaptırmaktadır. Öğretmenler öğrencilerin tema değerlendirme sorularına ilgilerinin yüksek olduğunu gözlemlemektedir. Öğretmenlere göre tema sonu soruları öğrencilere genel tekrar ve pekiştirme yapma ile öğrendiklerini değerlendirme gibi yararlar sağlamaktadır. Öğretmenler tarafından tema değerlendirmedeki soru tekniklerinin yetersiz olduğu ve mutlaka çeşitlendirilmesi gerektiği belirtilmiştir. Öğretmenler soruların cevaplarının kitapta olmasını olumsuz bulmaktadırlar. Tema değerlendirme sorularının merkezî sınav soruları ile uyumlu olmadığı ve bu eksikliğin bir an önce giderilmesi gerektiği ifade edilmiştir. Bu sonuçlardan hareketle, tüm öğrencilerin eşit bir şekilde ulaşabildiği Türkçe ders kitaplarında yer alan tema değerlendirme sorularının daha nitelikli olabilmesi adına önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Tema değerlendirme soruları, Türkçe ders kitapları, Türkçe öğretmenleri, ölçme değerlendirme

Kaynakça

• Akyüz, M. (2019). İlkokul Türkçe ders kitaplarındaki tema sonu değerlendirme sorularının dil ve anlatım ile psikometrik açılardan incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Rize.
• Altun, K. (2021). 8. sınıf Türkçe ders kitabındaki tema değerlendirme sorularının PISA düzeylerine ve Bloom taksonomisine göre incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Arslan, A. ve Engin, A. (2019). 5. sınıf Türkçe ders kitabının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, (13), 67-94. https://doi.org/10.46778/goputeb.570245
• Batur, Z. ve İnce, H. (2021). Liselere geçiş sınavı (LGS) sorularının ders kitaplarında yer alan etkinliklerle örtüşme düzeyi: Türkçe ders kitapları örneği. Journal of Innovative Research in Teacher Education, 2(1), 42-54. https://doi.org/10.29329/jirte.2021.342.3
• Creswell, J. W. (2018). Nitel araştırma yöntemleri-beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni (Çev. Ed. M. Bütün ve S. B. Demir, 3. baskı). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Çeçen, M. A. ve Kurnaz, H. (2015). Ortaokul Türkçe dersi öğrenci çalışma kitaplarındaki tema değerlendirme soruları üzerine bir araştırma. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2).
• Demir, Y. ve Atasoy, E. (2018). 5. Sınıf sosyal bilgiler ders kitabının (2017) değerlendirilmesi. Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2), 753-780. https://doi.org/10.19171/uefad.505647
• Demirel, Ö. (2002). Planlamadan değerlendirmeye öğretme sanatı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Ekiz, D. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri (5. baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Epçaçan, C. ve Okçu, V. (2010). İlköğretim Türkçe ders kitaplarının öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Millî Eğitim Dergisi, 40(187), 39-51.
• Göçer, A. (2008). İlköğretim Türkçe ders kitaplarının ölçme ve değerlendirme açısından incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 197-210.
• Kabadayı, H. İ. (2010). İlköğretim 5. sınıf öğretmenlerinin Türkçe ders kitapları hakkındaki görüşleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 42-50.
• Kara-Özkan, N. (2021). Türkçe öğretmenlerinin ders kitaplarına bağlılıklarına yönelik öğretmen görüşleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(1), 131-150.
• Karadağ, Ö. ve Tekercioğlu, H. (2019). Türkçe ders kitaplarındaki bilişsel ve üstbilişsel işlevlere dair bir durum tespiti. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(3), 628-649. https://doi.org/10.17860/mersinefd.594240
• Karamustafaoğlu, S., Salar, U. ve Celep, A. (2015). Ortaokul 5. sınıf fen bilimleri ders kitabına yönelik öğretmen görüşleri. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(2), 93-118.
• Maden, S. ve Durukan, E. (2011). Türkçe dersi öğretmenlerinin ölçme değerlendirmeye ilişkin algıları. Millî Eğitim Dergisi, 190, 212-233.
• MEB (2006). İlköğretim Türkçe dersi öğretim programı ve kılavuzu (6, 7, 8. sınıflar). Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
• MEB (2019). Türkçe dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8. sınıflar). Ankara: T. C. Millî Eğitim Bakanlığı.
• Merriam, S. B. (2018). Nitel araştırma: desen ve uygulama için bir rehber (Çev. Ed. S. Turan 3. baskı.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Mutlu, H. H., Süğümlü, Ü. ve Çinpolat, E. (2019). Türkçe dersi öğretim programı (2018) temelinde hazırlanan ortaokul Türkçe ders kitaplarının öğretmen görüşleriyle değerlendirilmesi. Millî Eğitim Dergisi, 48(224), 101-121.
• Oral, B. (2008). Ders kitaplarının öğretim programlarına uygunluğu. Demirel, Ö. ve Kıroğlu, K. (Ed.), Konu alanı ders kitabı incelemesi (2. baskı.) içinde (ss. 81-104). Ankara: Pegem Akademi.
• Örge-Yaşar, F. (2008). Türkçe ders kitaplarında ölçme ve değerlendirme çalışmalarının karşılaştırılmalı analizi. Çağdaş Eğitim Dergisi, 33(355), 31-39.
• Öztürk, S. M. (2009). Eğitimde program değerlendirme ve Türkiye’de eğitim programlarını değerlendirme çalışmalarının incelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 126-149.
• Şahin, A. (2008). İlköğretim birinci sınıf Türkçe ders kitabı, öğrenci çalışma kitabı ve öğretmen kılavuz kitabının öğretmen görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(3), 133-146.
• Şahin, A. (2010). İlköğretim ikinci ve üçüncü sınıf Türkçe ders kitabı, öğrenci çalışma kitabı ve öğretmen kılavuz kitabının öğretmen görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi. Millî Eğitim Dergisi, 40(185), 48-65.
• Tan, Ş., Kayabaşı, Y. ve Erdoğan, A. (2003). Öğretimi planlama ve değerlendirme (4. baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Yaşar, M. (2011). Ölçme ve değerlendirmenin önemi. S. Tekindal (Ed.), Eğitimde ölçme ve değerlendirme (6. baskı) içinde (ss. 1-8). Ankara: Pegem Akademi.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.